Miristata acido

Miristata acido aŭ tetradekanata acido estas ordinara saturita grasacido kun 14 karbonatomoj en la molekulo, ĝi estas nature trovata en naturo kaj ĝiaj saloj kaj esteroj nomatas miristatoj. Miristata acido estas senkolora aŭ blanka solidaĵo kun karakteriza odoro, uzata kiel gustigagento en la fabrikado de farmaciaĵoj kaj kosmetikaĵoj. Miristata acido estis malkovrita en 1841 de la brita kemiisto Lyon Playfair (1818-1898). Miristata acido posedas sennombrajn biologiajn proprecojn kaj pozitivajn efikojn sur diversaj sankondiĉoj.

Tetradekanata acido
Plata kemia strukturo de la Miristata acido
Tridimensia kemia strukturo de la Miristata acido
Miristata acido kaj derivaĵoj estas nature trovataj en la Myristica fragrans
Alternativa(j) nomo(j)
Dekkvaranoata acido
Kemia formulo	C14H28O2
CAS-numero-kodo	544-63-8
ChemSpider kodo	10539
PubChem-kodo	11005
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora solidaĵo
Molmaso	228,3709 g·mol−1
Denseco	1,07g cm−3
Fandpunkto	54,4  °C
Bolpunkto	250  °C[1]
Ekflama temperaturo	79  °C
Solvebleco	Akvo:0,02 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R36/37/38
Sekureco	S26 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H317, H318, H319, H411, H413
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P264, P272, P273, P280, P302+352, P305+351+338, P310, P321, P332+313, P333+313, P337+313, P362, P363, P391, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25  °C kaj 100 kPa)

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per oksidado de la miristila alkoholo:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-2H}]{+[O]}}\,}}}$

Sintezo 2

• Preparado per oksidigo de la miristila aldehido:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{CrO_{3}+H_{2}SO_{4}}}\,}}}$

Sintezo 3

• Preparado per sapigo de la miristoila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 4

• Preparado per hidratigo de la miristoila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 5

• Preparado per sapigo de la miristalo, sekvata per reakcio de la natria miristato kun sulfata acido:^[3]

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{alkoholo}]{-Miristila}}\,}}}$+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Preparado per hidratigo de la miristila nitrilo:

++${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 7

• Preparado per sapigo de la etila miristato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Per varmigo miristata acido produktas la hidrokarbonidon kaj karbonan duoksidon:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Preparado de la miristila aldehido per reduktigo:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{LiAlH4}}\,}}}$

Reakcio 3

• Salformado per reakcio kun natria hidroksido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 4

• Esterigo de la miristata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 5

• Reakcio kun sulfurila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$++

Reakcio 6

• Reakcio kun tionila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$++

Reakcio 7

• Senhidratigo kun formado de la miristata anhidrido en ĉeesto de fosfora kvinoksido:

2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{P_{2}O_{5}}}\,}}}$

Literaturo

• Human Metabolome Database
• The Good Scents Company
• Organic Syntheses
• Toxnet
• Health Effects of Dietary Fatty Acids
• The Pharmaceutical Journal and Transactions
• Patty's toxicology
• Principles of Food Chemistry

Referencoj

1. Chemical Book
2. PubChem
3. Link Springer

• Kategorio Miristata acido en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)