From Wikipedia, the free encyclopedia
Jean-Georges NOVERRE (29a de aprilo 1727 – 19a de oktobro 1810) estis franca dancisto, mimo, koregrafo kaj instruisto de baleto. Li estis konsiderata la kreinto de la moderna baleto. Lia naskiĝtago (29a de aprilo) aktuale estas uzata por celebri la Internacian Tagon de la Danco.
Jean-Georges Noverre | ||
---|---|---|
Persona informo | ||
Jean-Georges Noverre | ||
Naskiĝo | 29-an de aprilo 1727 en Parizo | |
Morto | 19-an de oktobro 1810 (83-jaraĝa) en Saint-Germain-en-Laye | |
Lingvoj | franca vd | |
Ŝtataneco | Francio vd | |
Familio | ||
Gefratoj | Manette Noverre (en) vd | |
Infanoj | Louise Victoire Jenamy alias Jeunehomme (en) vd | |
Profesio | ||
Okupo | dancisto baleta dancisto baleta majstro koreografo teatra aktoro vd | |
Laborkampo | Baleto kaj ĥoreografio vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Li premieris en Fontainebleau en 1742 antaŭ la kortego de Ludoviko la 15-a, poste la princo Henriko de Prusio invitis lin al Berlino. Reveninte al Parizo li aliĝis al la kompanio de baleto de la Opéra-Comique kaj poste en 1749, Noverre li eliris al Strasburgo kaj al Liono, kie li dancis ĝis 1754. Poste li eliris al Londono kie li pasigis du jarojn kun la angla aktoro David Garrick. En 1754 li revenis al la Opéra-Comique kaj komponis la koregrafion de sia unua baleto, nome Les Fêtes chinoises (La ĉinaj festoj).
Reveninte al Liono, inter la jaroj 1758 kaj 1760, li produktis variajn baletojn kaj publikigis siajn "Lettres sur la danse et sur les ballets" kiuj havos multajn eldonojn kaj estos tradukitaj al la angla, al la germana kaj al la hispana. Li estis alvokita al Stuttgart en 1760, restis tie dum sep jaroj kaj poste li eliris al Vieno kalkulante la protekton de Marie-Antoinette kiu nomumis lin dancinstruisto de la kortego. Li faris la koregrafion de diversaj baletoj, en kelkaj el kiuj li kunlaboris kun Gluck. En 1775 Marie-Antoinette irigis lin al Parizo kaj nomumis lin baletinstruisto de la Opero de Parizo. Li denove veturis al Londono, kie li restis el 1785 ĝis 1793; Noverre retiriĝis en Saint-Germain-en-Laye ĉirkaŭ 1795 kaj mortis en 1810, dum li estis preparinta la eldonon de "Dictionnaire de la danse".
Krom la "Lettres sur la danse", li verkis "Observations sur la construction d’une nouvelle salle de l’Opéra" (1781), "Deux lettres de M. Noverre à Voltaire" (pri Garrick, 1801), "Lettres à un artiste sur les fêtes publiques" (1801) kaj manuskripton sen-datan, titolitan "Théorie y pratique de la danse en general, de la composition des ballets, de la musique, du costume, y des décorations qui leur sont propres".
Noverre estis amiko de Voltaire, Frederiko la 2-a la Granda kaj David Garrick (kiu nomis Noverre "la Shakespeare de la danco"). Liaj plej famaj baletoj estis la jenaj: La Toilette de Vénus, La mort d’Ajax, Le Jugement de París, Jason y Médée, Les Horaces, Les Petits riens, ktp. Li estis la granda teoriulo de la ballet d'action.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.