Ivan Ŝirjaev

Ivan Genadieviĉ ŜIRJAEV (ruse Иван Геннадьевич Ширяев^[1], ankaŭ konata kiel Johano Genadleviĉ ŝirjaev, plumnomo: Ivan Malfeliĉulo; naskiĝis la 11-an de aprilo 1877 en Vereteja, gubernio Jaroslavl; mortis la 23-an de oktobro 1933) estis rusa instruisto, post 1904 rusortodoksa pastro en Vologda^[2], tradukisto kaj aŭtoro de pluraj verkoj en Esperanto. Iniciatinto kaj ĉefredaktoro de la Enciklopedio de Esperanto.

Ivan Ŝirjaev
Persona informo
Aliaj nomoj	Ivan Malfeliĉulo
Naskiĝo	11-an de aprilo 1877 (1877-04-11)
Morto	23-an de oktobro 1933 (1933-10-23) (56-jaraĝa)
Lingvoj	Esperanto • rusa
Ŝtataneco	Rusia Imperio Sovetunio
Alma mater	séminaire théologique de Iaroslavl (fr)
Okupo
Okupo	esperantisto (1895–) verkisto tradukisto pastro
Esperanto
Esperantisto numero	3228
v • d • r

Ŝirjaev fariĝis esperantisto en 1895 kaj dum sia tuta vivo seninterrompe uzis Esperanton, partoprenis la literaturajn konkursojn de SFPE, La Ondo de Esperanto, Internaciaj Floraj Ludoj ktp. Li kunlaboris al L' Esperantiste, Lingvo Internacia, La Lumo, La Ondo de Esperanto, Literatura Mondo ktp.

Sub la plumnomo Ivan Malfeliĉulo li aperigis multajn artikolojn en la Esperanto-gazetaro.^{[mankas fonto]}

Dum kelkaj jaroj ĝis majo 1930 li kompilis 2092 alfabete ordigitajn artikoletojn kaj artikolojn sub titolo Esperanto-Enciklopedio. Tiu ĉi laboraĵo fariĝis la kerno de Enciklopedio de Esperanto (Budapest 1933) kaj pro siaj meritoj li ricevis la titolon iniciatinto-ĉefredaktoro.

Post lia morto pastro K. M. Kolobaŝkin okazigis diservojn en Esperanto je lia rememoro en la preĝejo de la vilaĝo Lomigory (6-an de novembro, 11-an de novembro, 1-an de decembro).

Originalaj verkoj

• Sen Titolo (kiun kelkaj fakuloj konsideras la plej frua originala Esperanto-romano kaj la plej interesa el la fruaj romanoj verkitaj en Esperanto^[3]. Eldonita nur en 1995 ĉe Pro Esperanto, Vieno). Kredeble finverkita proksimume en 1920 sed kuŝinta manuskripte en ŝranko dum jardekoj. Trafa kaj amuza rakonto pri evoluo de junulo, certe kun membiografiaj trajtoj, de frua bonega stilisto.
• Sep Rakontoj (1906)
• La Ciganino (1907), rakonto en brajla preso
• Tra la Loko Ensorĉita (1913)
• Forta Impreso (1914)
• Peko de Kain (1933)
• En la Vagono kaj Aliaj Rakontoj (1937)

1993 estis lanĉita sine de la eldonejo Pro Esperanto projekto de eldonado de plena verkaro de Ŝirjaev. Ĝis nun aperis tri volumoj: La Dormanta Grafino (noveloj), La Nova Vivo (romano) kaj Sen Titolo (romano). La kvara kaj lasta volumo kun rakontoj estas en preparo.

Recenzoj

Pri Tra la Loko Ensorĉita.

„ Rusa pastro nokte devis veturi al malproksima vilaĝo. Devojiĝinte, li sin trovas en mistera marĉo, kie li aŭdas kaj vidas teruraĵojn. Sekvas rakonto de la historio aŭ legendo, kiu donis al la marĉo ĝian malbonan reputacion. La stilo de la verko estas tre bona, nur en unu loko ni rimarkis sintakson ŝajne ne tute boman. "La veturigisto...longatempe esploris la renkontiton per ambaŭ manoj, kaj ne pli frue permesis sidiĝi en la glitveturilon ol dirinte antaŭ lia vizaĝo la preĝon por forpeli diablon." Ĝi estas tre rekomendinda kiel facila kaj interesa legajo. ” — A.B. La Brita Esperantisto - Numero 104, Aŭgusto (1913)

---

Pri En la Vagono kaj Aliaj Rakontoj

	„ Malnova esperantisto de 1895, senlaca pioniro kaj iniciinto de Enciklopedio de Esperanto estis ĉi tiu rusa pastro, la verkinto. Estas vere ĝojige, ke la eldonejo decidis honori la memoron al li per publikigo de iom el lia postlasaĵo. En la rakontoj de Ŝirjaev respeguliĝas la rusa homo kaj la granda Rusujo ” — Aŭstria Esperantisto (revuo) n.152 (mar 1938)

Tradukoj

Gravaj tradukoj^[4][5] restis kiel manuskriptoj en lia tirkesto, nun eble perditaj aŭ ie deponitaj:^{[mankas fonto]}

• La Fratoj Karamazov de Fjodor Dostojevskij
• Milito kaj Paco de Lev Tolstoj
• Liturgio laŭ la ordo de Johano Krizotomo (Sankta Johano la Orbuŝulo)

Literaturo

• Sten Johansson: Ivan Ŝirjaev – la evoluo de verkisto.
  • En: Beletra Almanako 15 (Oktobro 2012) Arkivigite je 2021-06-11 per la retarkivo Wayback Machine. Paĝoj 134–151.
  • En: Kroze – proze. Literatura esearo. Stokholmo: Eldona Societo Esperanto, 2013. ISBN 978-91-85288-40-3. Paĝoj 14–35.

Eksteraj ligiloj

• Kategorio Ivan Ŝirjaev en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Ivan Ŝirjaev en Vikifontaro (Universala biblioteko)

• Nekrologo de Ŝirjaev en Literatura Mondo
• Recenzo pri Sen titolo de S. Pokrovskij
• Recenzo de C. J. Günkel Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine

Referencoj

1. Ivan Ŝirjajev, la iniciatinto de nia Enciklopedio, La Ondo de Esperanto, la 23-an de aprilo 2017.
2. Sen Titolo, Vieno 1995, postparolo p. 307-333 donas multajn informojn pri liaj vivo kaj verko
3. (eo) Jubileoj kaj memordatoj en aprilo 2022, La Ondo de Esperanto, paĝo 45, n-ro 1, 2022
4. Heroldo de Esperanto, n-ro 48 (753), 1933, nekrologo (mencias la tradukojn de Dostojevski, Tolstoj, Orbuŝulo), kies manuskriptoj restis en lia tirkesto
5. Enciklopedio de Esperanto, p. 533-544 (ripetas informon pri liaj tradukoj)

Bibliografio

• Taŭriono Smykov, Ivan Ŝirjaev: novaj biografiaj informoj, Esperanto, 1374 (12) Decembro 2022, paĝoj 260-261

Ĉi tiu artikolo baziĝas (parte aŭ tute) sur artikolo el la Enciklopedio de Esperanto. La originala teksto kontroleblas en interreta arkivo de la fonto.

PeEnEo: 9681 GND: 130410861 LCCN: no2013016733 VIAF: 77420967 ISNI: 0000000080040352 SUDOC: 24384848X NKC: xx0117230