Hepteno

Hepteno aŭ C₇H₁₄ estas nesaturita organika kemiaĵo el la familio de la olefinoj kun sep karbonatomoj. Ĝi estas senkolora likvaĵo nesolvebla en akvo sed solvebla en nepolaraj solvantoj. La komerca produkto ĝenerale estas miksaĵo de la izomeroj. Ĝi estas uzata kiel aldonaĵo en lubrikaĵoj, katalizilo kaj surfaktanto.

Vidu ankaŭ: 1-Hekseno, 2-Hepteno, 3-Hepteno, 1-Okteno, 1-Noneno, kaj 1-Dekeno

1-Hepteno
Plata kemia strukturo de la Hepteno
Tridimensia kemia strukturo de la Hepteno
Hepteno estas senkolora likvaĵo trovata en malgrandaj kvantoj en plantoj de la familio de la Prunus armeniaca[1]
Kemia formulo	C7H14
CAS-numero-kodo	592-76-7
ChemSpider kodo	11121
PubChem-kodo	11610
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo
Molmaso	98,189 g·mol−1
Denseco	0,697g cm−3[2]
Fandpunkto	-119  °C[3]
Bolpunkto	94  °C[4]
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,3998
Ekflama temperaturo	-8,9  °C[5]
Solvebleco	Akvo:0,05 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R11 R36/37/38 R65 [6]
Sekureco	S16 S26 S36 S62
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano F Brulema [7]
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H304, H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P301+310, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P321, P331, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[8]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25  °C kaj 100 kPa)

1-Hepteno estas produkto trovata en la distilita petrolo kaj ĉeestas ankaŭ en la benzino. En tre malgrandaj kvantoj ĝi ankaŭ troviĝas en pomoj, abrikotoj, ĉerizoj, prunoj kaj florantaj fruktarboj. En kemiaj sintezoj ĝi uzatas en la hidroformiligo al oktanalo kun posta reduktado al oktanolo. Ĝi ankaŭ estas uzata en la produktado de la polietileno.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per kataliza reduktigo de la heptano en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{H_{2}SO_{4}}}\,}}}$

Sintezo 2

• Preparado per senhidratigo de la heptanolo en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{H_{2}SO_{4}}}\,}}}$

Sintezo 3

• Preparado per reduktigo de la heptanalo en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaOH}]{NaH}}\,}}}$

Sintezo 4

• Preparado per reduktigo de la heptanata acido:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-\;2\;H_{2}O}]{LiAlH_{4}}}\,}}}$

Sintezo 5

• Preparado per reduktigo de la heptilamino:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{+\;KMnO_{4}\;-H_{2}O}]{+\;HCl\;-\;NH_{2}Cl}}\,}}}$

Sintezo 6

• Preparado per reduktigo de la heptanono:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{+\;H_{2}SO_{4}\;-\;H_{2}O}]{+\;LiAlH_{4}\;-\;H_{2}O}}\,}}}$

Sintezo 7

• Preparado per hidroformiligo de la heksano:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{H_{2}SO_{4}}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Konvertado al heptano:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{LiAlH_{4}}}\,}}}$

Reakcio 2

• Konvertado al heptanolo en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{acida\;medio}]{H_{2}O}}\,}}}$

Reakcio 3

• Konvertado al heptanalo en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{K_{2}Cr_{2}O_{7}}]{[O]}}\,}}}$

Reakcio 4

• Konvertado al heptanata acido en acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{K_{2}Cr_{2}O_{7}}]{2\;[O]}}\,}}}$

Reakcio 5

• Konvertado al "heptilamino":

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{+\;Zn\;+\;2\;HCl}]{+\;NH_{2}Cl\;-\;HCl}}\,}}}$

Reakcio 6

• Konvertado al heptanono:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{K_{2}Cr_{2}O_{7}}]{[O]}}\,}}}$

Literaturo

• Chemsrc
• Turmeric: The genus Curcuma
• Handbook of Engineering and Specialty Thermoplastics
• Energy for Propulsion: A Sustainable Technologies Approach
• Organic Chemistry, Aliphatic Compounds
• Encyclopedia of Traditional Chinese Medicines
• Fundamentals of Turfgrass and Agricultural Chemistry
• Catalysis of Organic Reactions

Vidu ankaŭ

• Heptano
• Hidrokarbonidoj