Daŭripova aŭ eltenebla agrikulturo estas la ago de terkultivado surbaze de kompreno de ekosistemaj servoj, de la studo de rilatoj inter organismoj kaj ilia medio. Ĝi estis difinita kiel "integra sistemo de praktikoj por planto kaj besto produktado kiu havas ejo-specifan aplikiĝon kiu daŭros dumlonge", ekzemple:
- Plenumi homan manĝadon kaj fibrobezonojn
- Plifortigi median kvaliton kaj la naturresursan bazon el kiu la agrikultura ekonomio dependas
- Fari la plej efikan uzadon de nerenovigeblaj resursoj kaj de farmaj resursoj kaj integri, kie konvenu, naturajn biologiajn ciklojn kaj kontrolojn
- Daŭrigi la ekonomian daŭrigeblecon de farmoperacioj
- Plibonigi la vivokvaliton por farmistoj kaj socio kiel tutaĵo[1]
La esprimo estis laŭdire elpensita fare de aŭstralia agrikultura sciencisto Gordon McClymont.[2] Wes Jackson estas konsiderita kiel la unua publikiganto de la esprimo en sia libro de 1980 "Nov-Radikoj por Agrikulturo" ('New Roots for Agriculture').[3] La esprimo iĝis populare uzita en la fino de la 1980-aj jaroj.[4]
Ekologia agrikulturo povas esti komprenita kiel ekosistema aliro al agrikulturo.[5] Praktikoj kiuj povas kaŭzi longperspektivan difekton en grundo inkluzivas troan plugadon de la grundo (kaŭzante erozion) kaj irigacion sen adekvata drenado (kondukante al salinigo). Longperspektivaj eksperimentoj disponigis kelkajn el la plej bonaj datenoj pri kiom diversaj praktikoj influas grundotrajtojn esencaj al daŭripovo. Ĉe Usono federacia agentejo, nome USDA-Natural Resources Conservation Service, specialiĝas pri disponigado de tekniko kaj monhelpo por tiuj interesitoj pri konservado de naturaj resursoj kaj pri produktiva agrikulturo kiel kongruaj celoj.
La plej gravaj faktoroj por unuopa loko estas suno, aero, grundo, nutraĵoj, kaj akvo. El la kvin, akvo- kaj grundo-kvalitoj kaj kvantoj estas plej alireblaj al homa interveno tra la tempo kaj la laboro.
Kvankam aero kaj sunlumo estas haveblaj ĉie sur la Tero, kultivaĵoj ankaŭ dependas de grundonutraĵoj kaj la havebleco de akvo. Kiam farmistoj kreskas kaj rikoltas kultivaĵojn, ili forigas kelkajn el tiuj nutraĵoj de la grundo. Sen kompletigo, tero suferas de nutra malplenigo kaj iĝas maltaŭga aŭ suferas pro reduktitaj rendimentoj. Ekologia agrikulturo dependas de replenigado de la grundo minimumigante la uzon aŭ bezonon de ne-renovigeblaj resursoj, kiel ekzemple tergaso (uzita en ŝanĝado de atmosfera nitrogeno en sintezan sterkon), aŭ mineralaj ercoj (ekz., fosfato). Eblaj fontoj de nitrogeno estus, en principo, haveblaj senfine, la jenaj:
- reciklado de kultivaĵrubo kaj el brutaro aŭ traktado de homa sterko
- kreskado de guŝo kultivaĵoj kaj furaĝoj kiel ekzemple ternuksoj aŭ luzerno kiuj formas simbiozojn kun nitrogenfiksantaj bakterioj nomitaj rizobio
- industria produktado el nitrogeno per la Haber-proceso uzas hidrogenon, kiu estas nuntempe derivita de tergaso, (sed tiu hidrogeno povis anstataŭe esti produktita per elektrolizo de akvo uzanta elektron (eble de sunĉeloj aŭ ventogeneratoroj)) aŭ
- genetike inĝenieristikaj (ne-guŝaj) rikoltoproduktoj por formi nitrogenfiksantan simbiozon aŭ fiksadon de nitrogeno sen mikrobaj simbiontoj.
La lasta eblo estis proponita en la 1970-aj jaroj, sed nur ĵus iĝas realisma.[6][7] Daŭrigeblaj ebloj por anstataŭigado de aliaj nutraj enigaĵoj (fosforo, kalio, ktp.) estas pli limigitaj.
Pli realismaj, kaj ofte nerimarkitaj, ebloj inkluzivas longperspektivajn kultivciklojn, revenante al naturaj cikloj kiuj ĉiujare inundas kultivitajn terojn (revenigante perditajn nutraĵojn senfine) kiel ekzemple la inundoj fare de la rivero Nilo, la longperspektiva uzado de biobraĝo (grundokarbo), kaj uzado de kultivaj kaj brutaj rasoj kaj variantoj kiuj estas adaptitaj al malpli idealaj kondiĉoj kiel ekzemple damaĝbestoj, arideco, aŭ manko de nutraĵoj.
Kultivaĵoj kiuj postulas altajn nivelojn de grundnutraĵoj povas esti kultivitaj en pli daŭrigebla maniero se certaj sterkaj administrokutimoj estas uzitaj.
Tutlandaj manĝaĵoproduktantoj postulas vastajn kvantojn de tero kaj grundo por produkti manĝaĵojn kun akcelita rapideco. Tio malpliigas la nutraĵojn en la grundo kaj malpliigas la ideon de ekologia agrikulturo, kiu estas plej bone konstruita tra lokaj, regionaj agrikulturaj metodoj.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
