Aero estas nomo por la miksaĵo el gasoj en la atmosfero de la Tero. Laŭ la kondiĉoj de norma stato, ĝia denso estas 1.2 kg/m3 (1,2 g/l aŭ 0,0012 g/cm3).
Seka aero konsistas je ĉirkaŭ 79% el azoto, je 20% el oksigeno, kaj je 1% el argono. Aero povas enhavi 0-7% da akvovaporo (la 79%, 20% kaj 1% laŭe malgrandiĝetas), kaj malpli ol 1% da karbona dioksido. La konsisto de aero ŝanĝiĝas laŭ alteco, kaj elspirita aero enhavas pli da karbona dioksido ol enspirita aero, ĉirkaŭ je 4,5%.
Substanco | Signo | % laŭ volumeno | % laŭ maso |
---|---|---|---|
Azoto | N2 | 78,084 | 75,50 |
Oksigeno | O2 | 20,9476 | 23,15 |
Argono | Ar | 0,934 | 1,292 |
Karbonduoksido | CO2 | 0,0394 | 0,076 |
Neono | Ne | 0,001818 | 0,0014 |
Metano | CH4 | 0,000179 | 0,000184 |
Helio | He | 0,000524 | 0,000173 |
Kriptono | Kr | 0,000114 | 0,0003 |
Hidrogeno | H2 | 0,000055 | 0,000008 |
Ksenono | Xe | 0,0000087 | 0,00004 |
Aerpremo malgrandiĝas laŭ alteco; tial aviadiloj estas deinterne premigataj. Oni konservas la premon en la maŝino pli alta ol ekstere, por ke restu la komforto de la enaj homoj, sed por ŝpari brulaĵon la premo estas ete malpli alta ol ĉe la tersurfaco. Kiam la suma aerpremo malgrandiĝas, la parta premo de ĉiu konsista gaso (inkluzive oksigeno) malgrandiĝas. Montgrimpistoj devas kunporti oksigenon, kiam ili grimpas altajn montojn por konservi la partan premon de oksigeno en la sango ĉe normala nivelo; se ne, ili suferas hipoksion, kiam la parta premo de oksigeno estas malsupre ol 0,16 bar (16 kPa) en la aero.
Oni ofte uzas densigitan aeron dum subakva naĝado kiel malprofundakva spira gaso kaj por plenblovi flosilojn. Densigatan aeron oni uzas ankaŭ kiel energifonton por pneŭmatikaj motoroj.
Vidu ankaŭ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.