Brosimo

La brosimo^{[mankas fonto]} aŭ brozimo^[2] (latine Brosimum) estas nearktisa kaj neotropisa genro de plantoj el la familio morusacoj, indiĝena en la tropikaj kaj subtropikaj regionoj de Meksiko, Mezameriko kaj Sudameriko.

Kiel legi la taksonomion Brosimo
Brosimum guianense : desegnaĵo de partoj
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta Klaso: Dukotiledonaj Magnoliopsida Ordo: Rozaloj Rosales Familio: Morusacoj Moraceae
Genro
Brosimum Sw.[1]
Sinonimoj
Alicastrum P.Browne Brosimopsis S.Moore Galactodendron Kunth Piratinera Aubl.[1]
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Brosimo
v • d • r

La Majaa brosimo (Brosimum alicastrum) estis uzata de la Majaoj por sia manĝebla nukso. La densa vive skarlatkolora ligno de la Paraa brosimo (Brosimum paraense) estas uzata por ornama lignoprilaboro ^[3]. Plantoj de tiu genro ankaŭ utilas kiel konstruligno kaj en kultura kunteksto.

Etimologio

La scienca nomo brosimus elvenas el la greka βρώσιμος, kiu signifas "manĝebla", ĉar en Jamajko oni manĝis la fruktojn anstataŭ panon, iom kiel pri la panarbo.

La esperantigo "brozimo" estas konstruita laŭ la modelo en PIV Erysimum > erizimo^[4].

Elektitaj specioj

• Brosimum acutifolium
• Brosimum alicastrum Sw. – - Majaa brosimo
• Brosimum costaricanum Liebm.
• Brosimum discolor
• Brosimum gaudichaudii Trecul –
• Brosimum glaucum Taub.
• Brosimum glaziovii Taub.
• Brosimum guianense (Aubl.) Huber –
• Brosimum ovatifolium
• Brosimum paraense – - Paraa brosimo
• Brosimum parinarioides Ducke
  • Brosimum parinarioides ssp. amplicoma (Ducke) C.C.Berg (= B. amplicoma )
  • Brosimum parinarioides ssp. parinarioides
• Brosimum potabile
• Brosimum rubescens Taub. (= B. paraense)
• Brosimum utile (Kunth) Pittier (= B. galactodendron )^[5]

Antaŭe ankaŭ en la genro

• Pseudolmedia spuria (Sw.) Griseb. (as B. spurium Sw.)^[5]

Vidu ankaŭ

• Petenaj-verakrucaj humidaj arbaroj
• Verakrucaj humidaj arbaroj

Referencoj

Portalo pri Biologio

1. Genus: Brosimum Sw.. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture (2009-01-16). Alirita 2010-11-23 .
2. Listo de plantoj baza ĉe Google Sheets
3. Baker (2004)
4. erizimo en PIV ĉe vortaro.net
5. GRIN Species Records of Brosimum. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Alirita 2010-11-23 . Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2009-01-20. Alirita 2011-07-31 .

Eksteraj ligiloj

• angle Brosima taksonomio. Arkivigite je 2009-01-20 per la retarkivo Wayback Machine

Bibliografio

• Baker, Mark (2004): Wood for Woodturners. Guild of Master Craftsmen Publications, Sussex. ISBN 1-86108-324-6