From Wikipedia, the free encyclopedia
Bam, perse بم estas urbego kaj ĉefurbo de la samnoma distrikto en la Provinco Kermano, en sudorienta Irano.
Bam (Irano) · بم | |||
---|---|---|---|
urbo de Irano urbego vd | |||
Administrado | |||
Lando | Irano | ||
Provinco | Kermano | ||
Telefonkodo | 0344 | ||
En TTT | Oficiala retejo [+] | ||
Demografio | |||
Loĝantaro | 127 396 (2016) [+] | ||
Geografio | |||
Geografia situo | 29° 6′ N, 58° 21′ O (mapo)29.10611111111158.356944444444 [+] | ||
Alto | 1 061 m [+] | ||
Horzono | UTC+03:30 | ||
| |||
Alia projekto | |||
Vikimedia Komunejo Bam, Iran [+] | |||
Bam situas sur altebenaĵo kaj dezerto laŭ la samnoma rivero Bam. La urbego situas 180 kilometrojn de la provinca ĉefurbo Kermano, 296 kilometrojn de la suda marhaveno Bandar Abaso, 687 kilometrojn de Esfahano, 978 kilometrojn de la ĉefurbo Teherano .
Supozeble la Bam-Citadelo estis fondita en la 4-a jarcento antaŭ Kristo. Ĝi troviĝas laŭ la Silka Vojo en oazo. La citadelo estis konstruita dum la Partia Imperio, sed la plej multaj konstruaĵoj dum la Safavidoj. Oni konstruis subterajn kanalojn, kiuj liveris la akvon. (La citadelo mem estis nomumita Monda Heredaĵo de Unesko en 2004.) Paŝo post paŝo ankaŭ la urbo ĉirkaŭ la citadelo kreskiĝis. Bam havis la gloran eraon en la 7-a jarcento. Afgana invado kun detruoj okazis en 1722. La moderna urbo Bam iom post iom evoluis kiel agrikultura kaj industria centroj. La fortikaĵo daŭre estis uzata kiel milita garnizono ĝis la 1930-aj jaroj. Bam estis deklarita urbo en 1937.
Antaŭ la tertremo en 2003 la oficiala populacio de la urbo estis ĉirkaŭ 43,000. La tertremo estis tre detrua kun nombro da 26,271 mortintoj kaj pli ol 30.000 vunditoj. Post la tertremo Usono rekte helpis spite la malbonan politikan rilaton. Entute 44 landoj sendis personaron por helpi kaj 60 landoj ofertis helpojn kaj subtenojn. Tuj post la tertremo la registaro planis novan urbon. La citadelo ankaŭ estas rekonstruita helpe de japanaj universitatoj.
Bam kun sia ekonomio kaj komerco okupis tre gravan lokon en la regiono kaj estis fama pro siaj teksaĵoj kaj vestaĵoj. Oni kultivis daktilojn kaj kotonojn. Iom post iom estis grava la industrio kaj nuntempe la fremdultrafiko.
Bam havas stacidomon al Teherano, ekde 2009 ankaŭ al Zahedano, krome trairantan ĉefvojon.
Bam situas en arida klimato (Köppen-klimata klasifikado: BWh). La meza jara pluvokvanto estas 59 mm. Int junio-oktobro ne pluvas. La averaĝa jara temperaturo estas 23 °C. Inter junio-aŭgusto ĝi atingas la 40 °C-ojn.
Bam-Citadelo (perse: Arge Bam) estas la plej granda adoba konstruaĵo en la mondo registrita de Unesko kiel Monda Kulturheredaĵo. Tiu ĉi grandega citadelo, kiu situas sur la mondfama Silka Vojo, konstruiĝis antaŭ almenaŭ 2500 jaroj kaj ĝis 1850 havis loĝantojn. Ne estas certe kial oni forlasis ĝin tiam.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.