Ĥajfo

Ĥajfo (ankaŭ Hajfo, arabe حيفا, Ħayfā, hebree חיפה, Ħêphāh) estas la 3-a plej granda urbo de Israelo post Tel-Avivo kaj Jerusalemo.

Ĥajfo
hebree חיפה, arabe حيفا
urbo
Blazono
Oficiala nomo: חיפה
Kromnomo: Blanka Urbo
Lando	Israelo
Distrikto	Distrikto Ĥajfo
Historia regiono	Izraela reĝlando
Memorindaĵoj	Maŭzoleo de Báb
Konstruaĵo	Universitato Ĥajfo
Situo	Ĥajfo
- alteco	475 m s. m.
- koordinatoj	32° 49′ 0″ N 34° 59′ 0″ O (mapo)
Areo	63,67 km² (6 367 ha)
Loĝantaro	264 800 (2012)
Urbestro	Einat Kalisch-Rotem
Horzono	IST (UTC+2)
- somera tempo	ISST (UTC+3)
Poŝtkodo	61999
Telefona antaŭkodo	+972 3
Loko de Monda heredaĵo de UNESKO
Nomo	Blanka Urbo
Tipo de heredaĵo	kultura heredaĵo
Jaro	2003 (#27)
Kriterioj	ii, iv
Situo enkadre de Israelo Situo enkadre de Israelo
urba mapo urba mapo
Situo enkadre de Azio Situo enkadre de Azio
Vikimedia Komunejo: Haifa
Retpaĝo: haifa.muni.il

Laŭ la stato de 2021 en Ĥajfo vivis 282 831 loĝantoj sur areo de 57 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 4 962 loĝantoj/km².

Krome, ĝi ankaŭ estas konsiderita la regiona "ĉefurbo" de la nordo de Israelo, nome la Galileo.

Maŭzoleo de Báb sur la Monto Karmel

Ĝeneralaj informoj

Ĥajfo situas en norda Israelo ĉe la norda deklivo de Karmel-montaro, ĉe la Mediteranea maro: ĝi estas la plej granda havenurbo de Israelo, pere de la Haveno de Ĥajfo.

Pro la situo de Ĥajfo, la urbopartoj troviĝas ĝis ĉirkaŭ 400 metrojn super la marnivelo. Oni povas dispartigi la urbojn je 3 partoj:

• ĉe la maro troviĝas la industria areo, haven-, fervojoinstalaĵoj. La plej granda parto de la araba loĝantaro loĝas tie.
• Duonalte (80-120 metrojn super la maro) troviĝas la vendejegoj, amuzejoj. Tiu parto (Hadar Ha'Carmel) estiĝis en 1920.
• En la plej alta parto de la urbo (Central Carmel) troviĝas la hoteloj, restoracioj, domoj de riĉuloj. Ĉe la suda urba elirvojo kaj tiel ĉe la plej alta parto (super 400 m) de la urbo troviĝas la Universitato de Ĥajfo kun karakteriza turdomo. La diversaj niveloj de Ĥajfo interligiĝas per la sola (dentorela) metroo de Israelo, la t.n. Carmelit.
• En Hajfa troviĝas la Monda Centro de la Bahaa kredo.

Esperantistoj

• Aleksander Mikiŝev

Ĥajfo kun sanktejo de Báb kaj Haveno

vidaĵo de Ĥajfo rigardate de la monto Monto Karmel, kun la Monda Bahá'í-Centro centre de la bildo.

Partneraj urboj

Ĥajfo havas partnerajn rilatojn kun la sekvaj urboj:

• Marsejlo (Francio), ekde 1962
• Portsmouth (Britio), ekde 1962
• Hackney (Britio), ekde 1968
• Manilo (Filipinoj), ekde 1971
• San-Francisko (Usono, Kalifornio), ekde 1973
• Aalborg (Danio), ekde 1973
• Kaburbo (Sud-Afriko), ekde 1975
• Bremen (Germanio), ekde 1978
• Newcastle (Britio), ekde 1979
• Antverpeno (Belgio), ekde 1986
• Mainz (Germanio), ekde 1987
• Düsseldorf (Germanio), ekde 1988
• Rosario (Argentino), ekde 1988
• Odeso (Ukrainio), elde 1992
• Ŝanhajo (Ĉinio), ekde 1994
• Limassol (Kipro), ekde 2000
• Fort Lauderdale (Usono, Florido), ekde 2002
• Erfurt (Germanio), ekde 2005
• Mannheim (Germanio), ekde 2005
• Ŝenzhen, Ĉinio (2012)
• Ŝantou, Ĉinio (2015)
• Bakuo, Azerbajĝano

Amikeckonsento

• Boston (Usono, Masaĉuseco), ekde 1999
• Porto-Alegro, Brazilo

Kooperacikonsento

• Torino, Italio
• Dayton Ohio, Usono
• Sankt-Peterbugo, Rusio

Historio

Ĥajfo menciiĝas jam en la Biblio...

La Monton Karmel' oni povas rigardi kvazaŭ "spiritan lumturon" por la Homaro tra la jarcentoj. Arkivigite je 2006-12-24 per la retarkivo Wayback Machine

Famuloj

En Hajfo mortis:

• hungardevena juda arkitekto Tibor Schön
• hungardevena juda hebreisto Salamon Widder
• hungardevena juda verkisto János Giszkalay.

Eksteraj ligiloj

Bildoj, sonoj kaj videoj pri temo Ĥajfo en Vikimedia Komunejo

• http://www.haifa.muni.il
• http://www.haifa.ac.il Arkivigite je 2011-07-18 per la retarkivo Wayback Machine
• http://www.haifa.muni.il/English/Default.htm
• http://www.technion.ac.il/english/index.html Arkivigite je 2003-12-03 per la retarkivo Wayback Machine

Distriktoj de Israelo

Norda distrikto | Ĥajfo | Centra distrikto | Tel-Avivo | Jerusalemo | Suda distrikto