Terpinila izovalerato

Terpinila izovalerato aŭ C₁₅H₂₆O₂ estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la izovalerata acido kaj terpineolo, senkolora likvaĵo kun karakteriza pinodoro, uzata kiel odorigagento. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Terpinila izovalerato estas malmulte solvebla en akvo, sed estas solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj.

Terpinila izovalerato
Plata kemia strukturo de la Terpinila izovalerato
Tridimensia kemia strukturo de la Terpinila izovalerato
Alternativa(j) nomo(j)
Izovalerato de terpinilo α-Terpinila estero de la izovalerata acido
Kemia formulo	C15H26O2
CAS-numero-kodo	1142-85-4
ChemSpider kodo	509295
PubChem-kodo	585911
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun karakteriza pinodoro
Molmaso	238,3657 g·mol-1
Denseco	0,937g cm−3
Bolpunkto	248°C[1]
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,459
Solvebleco	Akvo:Nesolvebla
Mortiga dozo (LD50)	3790 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R36 R38
Sekureco	S2 S24/25 S26 S36
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita Xn Noca por la sano
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P264, P273, P280, P302+352, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Terpinila izovalerato ankaŭ uzatas en parfumfabrikado kaj medicinaĵoj pro ĝiaj antioksidigaj proprecoj. Ĝi reakcias kun acidoj kaj alkoholoj liberigante grandan kvanton da energio kaj varmo. Fortaj oksidigaj acidoj povas kaŭzi eksplodan reakcion sufiĉe altan por ekbruli la produktojn de la reakcio. Granda amaso da varmo ankaŭ liberiĝas per interagado de la estero kun kaŭstikaj solvaĵoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per traktado de izovalerata acido kaj terpineolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de izovalerata anhidrido kaj terpineolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 3

• Preparado per traktado de terpinila klorido kaj izovalerata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 4

• Preparado per interagado de natria izovalerato kaj terpinila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 5

• Reakcio de transesterigo inter terpinila acetato kaj metila izovalerato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Preparado per acida transigo inter terpinila benzoato kaj izovalerata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 7

• Preparado per alkohola transigo inter anizila izovalerato kaj terpineolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la terpinila izovalerato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Sapigo de la terpinila izovalerato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 3

• Preparado per acida transigo inter terpinila izovalerato kaj benzoata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 4

• Preparado per alkohola transigo inter terpinila izovalerato kaj anizila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 5

• Reduktigo de la terpinila izovalerato:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{2[H]}}\,}}}$+

Reakcio 6

• Reakcio kun amoniako:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 7

• Reakcio kun klorida acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Vidu ankaŭ

• Valeratoj
• Izovaleratoj

Literaturo

• Human Metabolome Database
• Dictionary of flavors
• Compendium of Food Additive Specifications
• A Legislative History of the Federal Food, Drug, and Cosmetic Act and Its Amendments
• Fenaroli's Handbook of Flavor Ingredients
• Monographs on Fragrance Raw Materials
• Desktop Analysis Tool for the Common Data Base

Referencoj

1. Encyclopedia of Food and Color Additives

Portalo pri kemio