Metila nitrito

Metila nitrito aŭ CH₃NO₂ estas organika komponaĵo apartenanta al la familio de la nitritoj, senkolora, toksa, brulema, malstabila gaso, kiu ekzistas sub la formo de cis kaj trans strukturoj, preparataj per interagado de nitritoj kaj metanolo. Ĝi estas izomero de la nitrometano kun malsamaj proprecoj kaj strukturoj. Nitrito de metilo ĉeestas en la cigaredo-brulaĵo hipoteze formita per traktado de N₂O kaj metanolo. Metila nitrito estas oksidigagento kaj alte sensiva al eksplodaĵoj.

Metila nitrito
Plata kemia strukturo de la trans-metila nitrito
Tridimensia kemia strukturo de la Metila nitrito
Tridimensia reprezentado de cis-Metila nitrito.
Kemia formulo	CH3NO2
CAS-numero-kodo	624-91-9
ChemSpider kodo	11730
PubChem-kodo	12231
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora, toksa, brulema, malstabila gaso
Molmaso	61,04 g·mol−1
Denseco	0,991g cm−3
Fandpunkto	−16 °C
Bolpunkto	−12 °C
Solvebleco	Akvo:Malmulte solvebla
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R20 R21 R22 R68
Sekureco	S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero T Toksa F+ Tre brulema
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H221, H280, H330, H370
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P260, P264, P270, P271, P284, P304+340, P310, P320, P321, P377, P381, P403, P403+233, P405, P410+403, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Ĝia sensiveco altiĝas en ĉeesto de metalaj oksidoj. Kun neorganikaj bazoj ĝi formas eksplodigajn salojn. Kun la aero ĝi produktas eksplodemajn gasojn. Ĝi povas esti uzata kiel raketo-brulaĵo. Ĝi eksplodas pli forte ol etila nitrito. Metila nitrito estas tokse asfiksia gaso, potenca cianogenagento. Ekspozicio al ĝia vaporoj povas rezulti en metemoglobinemio.^[2]

Struktura geometrio
cis-metila nitrito	nitrometano	trans-metila nitrito

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per traktado de nitrita acido kaj metanolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de jodometano kaj arĝenta nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 3

• Preparado per reakcio de metanolo, nitrata oksido kaj oksigeno:

2+2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Sintezo 4

• Preparado per interagado de amila nitrito, metanolo:^[3]

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 5

• Preparado per reakcio de nitrito kun metanolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Preparado per reakcio de jodometano kaj nitrogena duoksido:

2+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Sintezo 7

• Preparado per reakcio inter metilamino kaj nitrita acido:^[4]

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+2+

Sintezo 8

• Preparado per reakcio inter dumetila sulfato kaj natria nitrito:^[5]

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Reakcioj

Reakcio 1

• Fotolizo de metila nitrito:^[6]

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Preparado de dumetilkarbonato:^[7]

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+2

Reakcio 3

• Reakcio de metila nitrito kun kloramino:

4+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+4+2+2+3

Reakcio 4

• Preparado de etano ekde la metila nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$++

Literaturo

• How to make methyl nitrite
• Science Direct
• The Chemical Components of Tobacco and Tobacco Smoke
• Frontiers and Tasks of Catalysis Towards the Next Century
• The Physiological action of the nitrites of the paraffin series
• Hazardous Chemicals Desk Reference

Referencoj

1. PubChem
2. Metemoglobinemio estas biologia kondiĉo kie la sango ne sukcesas transporti oksigenon al la histoj.
3. PrepChem
4. Pharmaceutical Organic Chemistry
5. Nitromethane from the People's Republic of China
6. Science Direct
7. Carbon Dioxide Utilization for Global Sustainability

• Kategorio Metila nitrito en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Portalo pri kemio