Butila nitrito

Butila nitrito aŭ C₄H₉NO₂ estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la nitrita acido kaj butila alkoholo. Butila nitrito estas senkolora, brulema kaj toksa likvaĵo kun agrabla odoro, analiza reakciaĵo uzata en kemiaj sintezoj kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Butila nitrito estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Butila nitrito reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj. Nitritaj esteroj malkomponiĝas per varmigo en karbona duoksido, akvo, nitrogena oksido kaj nitrogena oksido.

Butila nitrito
Plata kemia strukturo de la Butila nitrito
Tridimensia kemia strukturo de la Butila nitrito
Alternativa(j) nomo(j)
Butila estero de la nitrita acido Nitrito de butilo
Kemia formulo	C4H9NO2
CAS-numero-kodo	544-16-1
ChemSpider kodo	10530
PubChem-kodo	10996
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora, brulema kaj toksa likvaĵo kun agrabla odoro
Molmaso	103,1198 g·mol-1
Denseco	0,882g cm−3[1]
Bolpunkto	78,8°C[2]
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,376
Ekflama temperaturo	-14 °C
Solvebleco	Akvo:reakcias
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R11 R23/25
Sekureco	S16 S24 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero F Brulema T Toksa
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H301, H331
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P270, P271, P280, P301+310, P303+361+353, P304+340, P311, P321, P330, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[3]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per agado de nitrita acido kaj butila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de butila alkoholo kaj nitrita anhidrido:

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Sintezo 3

• Preparado per reakcio de nitrita acido kaj butila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 4

• Preparado per interagado de natria nitrito kaj butila klorido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 5

• Preparado per interagado de metila nitrito kaj butila formiato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Preparado per acida transesterigo inter nitrita acido kaj butila benzoato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 7

• Preparado per alkohola transesterigo inter metila nitrito kaj butila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la butila nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Sapigo de la butila nitrito:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 3

• Reakcio per acida transesterigo kun formiata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 4

• Reakcio per alkohola transesterigo kun metila alkoholo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 5

• Reakcio per acida transesterigo kun benzoata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 6

• Reakcio kun NH3:

++${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 7

• Reakcio kun HCl:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Literaturo

• Drugs Across the Spectrum
• Patty's toxicology
• Concepts of Chemical Dependency
• Medical Toxicology of Drug Abuse: Synthesized Chemicals and Psychoactive Plants
• CRC Handbook of Chemistry and Physics
• Health hazards of nitrite inhalants
• Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man
• AIDS: The Acquired Immune Deficiency Syndrome

Referencoj

1. Chemical Book
2. Chemnet
3. PubChem