twierdzić

Old Polish

Alternative forms

• ćwirdzić, ćwierdzić, twirdzić

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *tvьrditi. By surface analysis, twardy +‎ -ić.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /tfjɛ(ː)rd͡ʑit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /tfjɛrd͡ʑit͡ɕ/, /tfjerd͡ʑit͡ɕ/

Verb

twierdzić impf

1. to firm, to harden, to strengthen, to fortify

   Synonym: silnić

   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 39, 1:

     Gdy Otho... myszlyl o tem, kakoby thy ludzye... [nawrocił] ku dusznemv *krzesczyanszkymv prawu, na to czwyerdzyl nasze myastha (ad id civitatem nostram firmavit) y postawyl byszkupa ku duchownemv prawu

     [Gdy Oto... myślił o tem, kakoby ty ludzie... [nawrocił] ku dusznemu krześcijańskimu prawu, na to ćwierdził nasze miasto (ad id civitatem nostram firmavit) i postawił biskupa ku duchownemu prawu]

   • 1874-1891 [1449], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXV, page 166:

     Swaczcze, twerdcze w[a]szych serczoch (dominum autem Christum sanctificate in cordibus vestris I Petr 3, 15)

     [Święćcie, twierdźcie [w] w[a]szych siercoch (dominum autem Christum sanctificate in cordibus vestris I Petr 3, 15)]

2. (reflexive with się) to strengthen (to become stronger, to gain strength)
   • 1915 [XV med.], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎, page 513:

     Czwerdzymy szya animatur

     [Ćwierdzimy się animatur]

3. (attested in Sieradz-Łęczyca) to confirm

   Synonyms: poświadczać, przymawiać

   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXII, Łęczyca, page 16:

     Lupus id, gl. pacem, firmat, gl. confirmat czwyrdzy, obside firmat ouis

     [Lupus id, gl. pacem, firmat, gl. confirmat ćwirdzi, obside firmat ouis]

4. (attested in Lesser Poland) to decide, to order

   Synonyms: obrzędzać, skazować, uchwalać

   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎, Lesser Poland, page 10:

     [D]latego ysze synowie z oczczem gedną krwyą są spoyeny..., przeto czwyrdzimi (statuimus)

     [[D]latego iże synowie z oćcem jedną krwią są spojeni..., przeto ćwirdzimy (statuimus)]

5. (attested in Masovia) to affirm, to state
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 35:

     Domyenik swyadeczstwo przerzeczonego Iakvba... moczno a wstawnye czwyrdzyl (asseruit) bycz nyegodne

     [Domienik świadecstwo przerzeczonego Jakuba... mocno a ustawnie ćwirdził (asseruit) być niegodne]

Related terms

nouns

• ćwirdza

adjectives

• twardy

Descendants

• Polish: twierdzić
• Silesian: twiyrdzić

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “twierdzić, ćwierdzić, ćwirdzić, twirdzić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish twierdzić. By surface analysis, twardy +‎ -ić.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtfjɛr.d͡ʑit͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛrd͡ʑit͡ɕ
• Syllabification: twier‧dzić

Verb

twierdzić impf

1. (intransitive) to claim (to state a new fact)
2. (intransitive) to maintain

Conjugation

Conjugation of twierdzić impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		twierdzić
present tense	1st	twierdzę			twierdzimy
	2nd	twierdzisz			twierdzicie
	3rd	twierdzi			twierdzą
	impersonal	twierdzi się
past tense	1st	twierdziłem, -(e)m twierdził	twierdziłam, -(e)m twierdziła	twierdziłom, -(e)m twierdziło	twierdziliśmy, -(e)śmy twierdzili	twierdziłyśmy, -(e)śmy twierdziły
	2nd	twierdziłeś, -(e)ś twierdził	twierdziłaś, -(e)ś twierdziła	twierdziłoś, -(e)ś twierdziło	twierdziliście, -(e)ście twierdzili	twierdziłyście, -(e)ście twierdziły
	3rd	twierdził	twierdziła	twierdziło	twierdzili	twierdziły
	impersonal	twierdzono
future tense	1st	będę twierdził, będę twierdzić	będę twierdziła, będę twierdzić	będę twierdziło, będę twierdzić	będziemy twierdzili, będziemy twierdzić	będziemy twierdziły, będziemy twierdzić
	2nd	będziesz twierdził, będziesz twierdzić	będziesz twierdziła, będziesz twierdzić	będziesz twierdziło, będziesz twierdzić	będziecie twierdzili, będziecie twierdzić	będziecie twierdziły, będziecie twierdzić
	3rd	będzie twierdził, będzie twierdzić	będzie twierdziła, będzie twierdzić	będzie twierdziło, będzie twierdzić	będą twierdzili, będą twierdzić	będą twierdziły, będą twierdzić
	impersonal	będzie twierdzić się
conditional	1st	twierdziłbym, bym twierdził	twierdziłabym, bym twierdziła	twierdziłobym, bym twierdziło	twierdzilibyśmy, byśmy twierdzili	twierdziłybyśmy, byśmy twierdziły
	2nd	twierdziłbyś, byś twierdził	twierdziłabyś, byś twierdziła	twierdziłobyś, byś twierdziło	twierdzilibyście, byście twierdzili	twierdziłybyście, byście twierdziły
	3rd	twierdziłby, by twierdził	twierdziłaby, by twierdziła	twierdziłoby, by twierdziło	twierdziliby, by twierdzili	twierdziłyby, by twierdziły
	impersonal	twierdzono by
imperative	1st	niech twierdzę			twierdźmy
	2nd	twierdź			twierdźcie
	3rd	niech twierdzi			niech twierdzą
active adjectival participle		twierdzący	twierdząca	twierdzące	twierdzący	twierdzące
contemporary adverbial participle		twierdząc
verbal noun		twierdzenie

Derived terms

verbs

• potwierdzić pf, potwierdzać impf
• przytwierdzić pf, przytwierdzać impf
• stwierdzić pf, stwierdzać impf
• utwierdzić pf, utwierdzać impf
• zatwierdzić pf, zatwierdzać impf

Further reading

• twierdzić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• twierdzić in Polish dictionaries at PWN