Etymology
Inherited from Old Burmese ရိုဝ်း (ruiw). The "bone" sense is from Proto-Sino-Tibetan *rus (“bone”). MED groups all other senses etymologically together with the "bone" sense, which seems to be tentatively supported by Luce 1981 but not by STEDT, which gives no etymology for the "simple" sense (rûi "plain, simple; artless; honest; old-fashioned"). The various senses may perhaps be linked with the following semantic shifts: "bone" > "handle" > "long stretch or row" > "lineage" > "tradition, custom" > "usual and customary" > "simple, honest".
Noun
ရိုး • (rui:)
- long stretch or row, such as:
- ridge, embankment, fencing, fluting, etc.
- watercourse
- brook, rivulet
- custom, tradition
- lineage, family, ancestry
- bone
- handle, shaft, stalk, stem, etc.
Derived terms
- ကမ်းရိုးတန်း (kam:rui:tan:)
- ကျောရိုး (kyau:rui:)
- ကျောရိုးမရှိသူ (kyau:rui:ma.hri.su)
- ကျောရိုးမဲ့သတ္တဝါ (kyau:rui:mai.satta.wa)
- ကျောရိုးရှိသတ္တဝါ (kyau:rui:hri.satta.wa)
- ကြက်ရိုးထိုး (krak-rui:htui:)
- ကောက်ရိုး (kauk-rui:)
- ကောက်ရိုးနွယ် (kauk-rui:nwai)
- ကောက်ရိုးပုံ (kauk-rui:pum)
- ကောက်ရိုးမီး (kauk-rui:mi:)
- ခင်ရိုး (hkang-rui:)
- ချရိုး (hkya.rui:)
- ချုပ်ရိုး (hkyup-rui:)
- ခြံစည်းရိုး (hkramcany:rui:)
- ခေါက်ရိုး (hkauk-rui:)
- ငါးဖောင်ရိုး (nga:hpaung-rui:)
- ငါးဖောင်ရိုးခြောက် (nga:hpaung-rui:hkrauk)
- ငါးရိုးချုပ် (nga:rui:hkyup)
- စည်းရိုး (cany:rui:)
- ဆန်ရိုးဆန်သား (hcanrui:hcansa:)
- ဆိုရိုး (hcuirui:)
- ဆိုရိုးစကား (hcuirui:ca.ka:)
- ဆေးရိုး (hce:rui:)
- ညှပ်ရိုး (hnyap-rui:)
- တွက်ရိုး (twak-rui:)
- တွင်းစားရိုး (twang:ca:rui:)
- တွင်းရိုး (twang:rui:)
- တာရိုး (tarui:)
- တောင်ရိုး (taung-rui:)
- ထီးရိုး (hti:rui:)
- ထီးရိုးနန်းနွယ် (hti:rui:nan:nwai)
- ထီးရိုးနန်းရိုး (hti:rui:nan:rui:)
- ဓားရိုး (dha:rui:)
- နံရိုး (nam-rui:)
- နေဝင်ရိုးရီ (newang-rui:ri)
- ပစောက်ရိုး (pa.cauk-rui:)
- ပြောရိုးပြောစဉ် (prau:rui:prau:cany)
- ပုဆိန်ရိုး (pu.hcinrui:)
- မျိုးရိုး (myui:rui:)
- မျိုးရိုးလိုက် (myui:rui:luik)
- မရိုးမရွဖြစ် (ma.rui:ma.rwa.hprac)
- မြွေရိုး (mrwerui:)
- မြို့ရိုး (mrui.rui:)
- မြီးညောင်းရိုး (mri:nyaung:rui:)
- မြီးထူးရိုး (mri:htu:rui:)
- မှင်ရိုး (hmang-rui:)
- မိရိုးဖလာ (mi.rui:hpa.la)
- မေးရိုး (me:rui:)
- ယောက်ရိုးတံ (yauk-rui:tam)
- ရင်ဒူးရိုး (rangdu:rui:)
- ရည်သန်ရိုးရင်း (ranysanrui:rang:)
- ရွာရိုး (rwarui:)
- ရွာရိုးကိုးပေါက် (rwarui:kui:pauk)
- ရှေးရိုး (hre:rui:)
- ရှေးရိုးစဉ်လာ (hre:rui:canyla)
- ရိုး စဉ် (rui: cany)
- ရိုးကျပင် (rui:kya.pang)
- ရိုးဆက် (rui:hcak)
- ရိုးဆစ် (rui:hcac)
- ရိုးတံ (rui:tam)
- ရိုးတွင်းခြင်ဆီ (rui:twang:hkranghci)
- ရိုးတာ (rui:ta)
- ရိုးပြတ် (rui:prat)
- ရိုးပုံရိုးလက် (rui:pum-rui:lak)
- ရိုးဖြောင့် (rui:hpraung.)
- ရိုးမ (rui:ma.)
- ရိုးမြေကျ (rui:mre-kya.)
- ရိုးရင်း (rui:rang:)
- ရိုးရာ (rui:ra)
- ရိုးရာလိုက် (rui:raluik)
- ရိုးရာသမား (rui:rasa.ma:)
- ရိုးရာအမည် (rui:raa.many)
- ရိုးရိုး (rui:rui:)
- ရိုးရိုးကုပ်ကုပ် (rui:rui:kupkup)
- ရိုးရိုးတန်း (rui:rui:tan:)
- ရိုးရိုးတန်းတန်း (rui:rui:tan:tan:)
- ရိုးရိုးမှတ်မှတ် (rui:rui:hmathmat)
- ရိုးသား (rui:sa:)
- ရိုးသားခြင်း (rui:sa:hkrang:)
- ရိုးအ (rui:a.)
- လက်ရိုး (lak-rui:)
- လဂ်ရိုး (lag-rui:)
- လမ်းရိုး (lam:rui:)
- လှေကြီးထိုးရိုးရိုး (hle-kri:htui:rui:rui:)
- လူရိုး (lurui:)
- လူရိုးလူအ (lurui:lua.)
- ဝင်ရိုး (wang-rui:)
- ဝင်ရိုးစွန်း (wang-rui:cwan:)
- သံရိုး (sam-rui:)
- သင်ရိုး (sang-rui:)
- သင်ရိုးညွှန်းတမ်း (sang-rui:hnywan:tam:)
- သဘောရိုး (sa.bhau:rui:)
- သမားရိုးကျ (sa.ma:rui:kya.)
- သွေးရိုးသားရိုး (swe:rui:sa:rui:)
- သီးစားရိုးပစ် (si:ca:rui:pac)
- အမဲရိုး (a.mai:rui:)
- အုတ်ရိုး (utrui:)
- ဦးရွှေရိုးအက (u:hrwerui:a.ka.)
Further reading
- “ရိုး” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
- Hill, Nathan W. "Evolution of the Burmese vowel system." Transactions of the Philological Society 110.1 (2012): 64-79.