หลวง

Thai

Etymology

From Proto-Tai *ʰluəŋᴬ (“big”); s.

Cognate with Northern Thai ᩉᩖ᩠ᩅᨦ, Lao ຫຼວງ (lūang), Lü ᦷᦜᧂ (l̇ong), Shan လူင် (lǔung), Ahom 𑜎𑜤𑜂𑜫 (luṅ), Zhuang lueng, Nong Zhuang long. Compare Proto-Hlai *C-luŋ (“big”).

Also cognate with Modern Khmer ហ្លួង (luəng).

Pronunciation

Orthographic		หลวง h l w ŋ
Phonemic		หฺลวง h ̥ l w ŋ
Romanization	Paiboon	lǔuang
	Royal Institute	luang
(standard) IPA(key)		/lua̯ŋ˩˩˦/(R)

Adjective

หลวง • (lǔuang)

1. chief; leading; major; principal.
2. great; large.
3. heavy; weighty; ponderous.
4. important; significant.
5. severe; serious; crucial.
6. governmental; state; public.
7. royal; imperial.

Noun

หลวง • (lǔuang)

1. (historical) the Thai noble rank above ขุน (kǔn) and below พระ (prá); holder of this rank.
2. (colloquial, now often in combination) a term of address to or honorific for a priest or religious image.
3. (colloquial) Clipping of เมียหลวง (miia-lǔuang).

Derived terms

• กะรัตหลวง
• กุ้งหลวง
• ของหลวง
• ของหลวง
• ขัดมอนหลวง
• ข้าหลวง
• ข้าหลวงเดิม
• ข้าหลวงน้อย
• ข้าหลวงหลังลาย
• ขุนหลวง
• ค่าภาคหลวง
• คำหลวง
• เค้าสนามหลวง
• งานหลวงไม่ให้ขาด งานราษฎร์ไม่ให้เสีย
• เงินหลวง
• เจ้าหลวง
• ฉ้อราษฎร์บังหลวง (chɔ̂ɔ-râat-bang-lǔuang)
• ชั่งหลวง
• ช้าลูกหลวง
• ตำรวจหลวง
• ทะนานหลวง
• ทะเลหลวง
• ทางหลวง (taang-lǔuang)
• ไทหลวง
• ในหลวง (nai-lǔuang)
• บั้นหลวง
• บาทหลวง (bàat-lǔuang)
• ผึ้งหลวง
• ฝนหลวง
• พระเจ้าหลวง (prá-jâao-lǔuang)
• พระพุทธเจ้าหลวง
• พัดหลวง
• พินัยหลวง
• ไพร่หลวง
• มหาดเล็กหลวง
• มูกหลวง
• เมียหลวง (miia-lǔuang)
• เมืองหลวง (mʉʉang-lǔuang)
• แม่กองธรรมสนามหลวง
• แม่กองบาลีสนามหลวง
• รถหลวง
• เรือหลวง
• ลมพัดหลวง
• ลูกขุน ณ ศาลหลวง
• ลูกเมียหลวง
• ลูกหลวง (lûuk-lǔuang)
• วังหลวง
• วัดหลวง
• วิหารหลวง
• ศาลหลวง
• สนามหลวง
• หญ้าขัดหลวง
• หม่อมหลวง (mɔ̀m-lǔuang)
• หลวงจีน
• หลวงเจ๊ (lǔuang-jée)
• หลวงพ่อ (lǔuang-pɔ̂ɔ)
• หลานหลวง
• หาบหลวง
• ใหญ่หลวง (yài-lǔuang)
• ออกหลวง
• ฮ่างหลวง

 

Descendants

• → Khmer: ហ្លួង (luəng)

See also

• (noble ranks) บรรดาศักดิ์ (ban-daa-sàk); สมเด็จเจ้าพระยา (sǒm-dèt-jâao-prá-yaa), เจ้าพระยา (jâao-prá-yaa), พระยา (prá-yaa), พระ (prá), หลวง (lǔuang), ขุน (kǔn), หมื่น (mʉ̀ʉn), พัน (pan), นาย (naai) ^{(Category: Thai noble ranks)}