सम

See also: सं-, सम्-, सम्, स्मृ, सीमा, सोम, and सीम्

Hindi

Etymology

Inherited from Sanskrit सम (sama), from Proto-Indo-Iranian *samHás, from Proto-Indo-European *somHós (“same”). Doublet of हम (ham), a Persian borrowing. Cognate of English same.

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /səm/, [sɐ̃m]

Adjective

सम • (sam) (indeclinable, Urdu spelling سم)

1. same
2. even, equal

   समकोण ― samkoṇ ― right angle

3. homogeneous
4. (arithmetic) even (divisible by two)

   Antonym: विषम (viṣam)

Derived terms

• समकक्ष (samkakṣ)
• समकोण (samkoṇ)
• समतल (samtal)
• समता (samtā)
• समदर्शी (samdarśī)
• समदृष्टि (samdŕṣṭi)
• समनाम (samnām)
• समभाव (sambhāv)
• समभुज (sambhuj)
• समवेदना (samvednā)
• समीकरण (samīkraṇ)
• समीकृत (samīkŕt)

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

• sama (Latin script)
• 𑀲𑀫 (Brahmi script)
• সম (Bengali script)
• සම (Sinhalese script)
• သမ (Burmese script)
• สม or สะมะ (Thai script)
• ᩈᨾ (Tai Tham script)
• ສມ or ສະມະ (Lao script)
• សម (Khmer script)
• 𑄥𑄟 (Chakma script)

Adjective

सम

1. Devanagari script form of sama

Declension

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	समो (samo)	समा (samā)
Accusative (second)	समं (samaṃ)	समे (same)
Instrumental (third)	समेन (samena)	समेहि (samehi) or समेभि (samebhi)
Dative (fourth)	समस्स (samassa) or समाय (samāya) or समत्थं (samatthaṃ)	समानं (samānaṃ)
Ablative (fifth)	समस्मा (samasmā) or समम्हा (samamhā) or समा (samā)	समेहि (samehi) or समेभि (samebhi)
Genitive (sixth)	समस्स (samassa)	समानं (samānaṃ)
Locative (seventh)	समस्मिं (samasmiṃ) or समम्हि (samamhi) or समे (same)	समेसु (samesu)
Vocative (calling)	सम (sama)	समा (samā)

Declension table of "सम" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	समा (samā)	समायो (samāyo) or समा (samā)
Accusative (second)	समं (samaṃ)	समायो (samāyo) or समा (samā)
Instrumental (third)	समाय (samāya)	समाहि (samāhi) or समाभि (samābhi)
Dative (fourth)	समाय (samāya)	समानं (samānaṃ)
Ablative (fifth)	समाय (samāya)	समाहि (samāhi) or समाभि (samābhi)
Genitive (sixth)	समाय (samāya)	समानं (samānaṃ)
Locative (seventh)	समाय (samāya) or समायं (samāyaṃ)	समासु (samāsu)
Vocative (calling)	समे (same)	समायो (samāyo) or समा (samā)

Declension table of "समा" (feminine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	समं (samaṃ)	समानि (samāni)
Accusative (second)	समं (samaṃ)	समानि (samāni)
Instrumental (third)	समेन (samena)	समेहि (samehi) or समेभि (samebhi)
Dative (fourth)	समस्स (samassa) or समाय (samāya) or समत्थं (samatthaṃ)	समानं (samānaṃ)
Ablative (fifth)	समस्मा (samasmā) or समम्हा (samamhā) or समा (samā)	समेहि (samehi) or समेभि (samebhi)
Genitive (sixth)	समस्स (samassa)	समानं (samānaṃ)
Locative (seventh)	समस्मिं (samasmiṃ) or समम्हि (samamhi) or समे (same)	समेसु (samesu)
Vocative (calling)	सम (sama)	समानि (samāni)

Declension table of "सम" (neuter)

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• সম (Assamese script)
• ᬲᬫ (Balinese script)
• সম (Bengali script)
• 𑰭𑰦 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑀫 (Brahmi script)
• သမ (Burmese script)
• સમ (Gujarati script)
• ਸਮ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑌮 (Grantha script)
• ꦱꦩ (Javanese script)
• 𑂮𑂧 (Kaithi script)
• ಸಮ (Kannada script)
• សម (Khmer script)
• ສມ (Lao script)
• സമ (Malayalam script)
• ᠰᠠᠮᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘦 (Modi script)
• ᠰᠠᠮᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧍𑧆 (Nandinagari script)
• 𑐳𑐩 (Newa script)
• ସମ (Odia script)
• ꢱꢪ (Saurashtra script)
• 𑆱𑆩 (Sharada script)
• 𑖭𑖦 (Siddham script)
• සම (Sinhalese script)
• 𑪁𑩴 (Soyombo script)
• 𑚨𑚢 (Takri script)
• ஸம (Tamil script)
• సమ (Telugu script)
• สม (Thai script)
• ས་མ (Tibetan script)
• 𑒮𑒧 (Tirhuta script)
• 𑨰𑨢 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *samHás (“same”), from Proto-Indo-European *somHós (“same”).

Cognate with Avestan 𐬵𐬀𐬨𐬀 (hama), Old Persian 𐏃𐎶 (h-m /⁠hama⁠/) (whence Persian هم (ham)), Ancient Greek ὁμός (homós, “same”), Latin similis, Old English sama (whence English same).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɐ.mɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪ɐ.mɐ/

Adjective

सम • (samá) stem

1. same, equal, alike
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda
2. (with instrumental or genitive) equivalent to, like, identical to
3. even, smooth, flat, plain, level

Declension

Masculine a-stem declension of सम

	singular	dual	plural
nominative	समः (samáḥ)	समौ (samaú) समा¹ (samā́¹)	समाः (samā́ḥ) समासः¹ (samā́saḥ¹)
vocative	सम (sáma)	समौ (sámau) समा¹ (sámā¹)	समाः (sámāḥ) समासः¹ (sámāsaḥ¹)
accusative	समम् (samám)	समौ (samaú) समा¹ (samā́¹)	समान् (samā́n)
instrumental	समेन (saména)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समैः (samaíḥ) समेभिः¹ (samébhiḥ¹)
dative	समाय (samā́ya)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समेभ्यः (samébhyaḥ)
ablative	समात् (samā́t)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समेभ्यः (samébhyaḥ)
genitive	समस्य (samásya)	समयोः (samáyoḥ)	समानाम् (samā́nām)
locative	समे (samé)	समयोः (samáyoḥ)	समेषु (saméṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of समा

	singular	dual	plural
nominative	समा (samā́)	समे (samé)	समाः (samā́ḥ)
vocative	समे (sáme)	समे (sáme)	समाः (sámāḥ)
accusative	समाम् (samā́m)	समे (samé)	समाः (samā́ḥ)
instrumental	समया (samáyā) समा¹ (samā́¹)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समाभिः (samā́bhiḥ)
dative	समायै (samā́yai)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समाभ्यः (samā́bhyaḥ)
ablative	समायाः (samā́yāḥ) समायै² (samā́yai²)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समाभ्यः (samā́bhyaḥ)
genitive	समायाः (samā́yāḥ) समायै² (samā́yai²)	समयोः (samáyoḥ)	समानाम् (samā́nām)
locative	समायाम् (samā́yām)	समयोः (samáyoḥ)	समासु (samā́su)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of सम

	singular	dual	plural
nominative	समम् (samám)	समे (samé)	समानि (samā́ni) समा¹ (samā́¹)
vocative	सम (sáma)	समे (sáme)	समानि (sámāni) समा¹ (sámā¹)
accusative	समम् (samám)	समे (samé)	समानि (samā́ni) समा¹ (samā́¹)
instrumental	समेन (saména)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समैः (samaíḥ) समेभिः¹ (samébhiḥ¹)
dative	समाय (samā́ya)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समेभ्यः (samébhyaḥ)
ablative	समात् (samā́t)	समाभ्याम् (samā́bhyām)	समेभ्यः (samébhyaḥ)
genitive	समस्य (samásya)	समयोः (samáyoḥ)	समानाम् (samā́nām)
locative	समे (samé)	समयोः (samáyoḥ)	समेषु (saméṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Assamese: সোঁ (xü̃, “right”)
• Maharastri Prakrit: 𑀲𑀫 (sama)
• Pali: sama
• Sauraseni Prakrit: 𑀲𑀫 (sama)
  • Braj: सौं (sa͠u)
  • ? Hindustani:
    • Hindi: से (se)
    • Urdu: سے (se)
• Punjabi: ਸਮ (sam)

Borrowed terms

• → Indonesian: sama (“same, equal”)
• → Malay: sama (“same, equal”)

References

• Monier Williams (1899) “सम”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1152/1.
• Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 703