पालयति

See also: पलायते

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• পালয়তি (Assamese script)
• ᬧᬵᬮᬬᬢᬶ (Balinese script)
• পালয়তি (Bengali script)
• 𑰢𑰯𑰩𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀧𑀸𑀮𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ပါလယတိ (Burmese script)
• પાલયતિ (Gujarati script)
• ਪਾਲਯਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌪𑌾𑌲𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦥꦴꦭꦪꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂣𑂰𑂪𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಪಾಲಯತಿ (Kannada script)
• បាលយតិ (Khmer script)
• ປາລຍຕິ (Lao script)
• പാലയതി (Malayalam script)
• ᢒᠠ᠎᠊ᠠᠯᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘢𑘰𑘩𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢒᠠᢗᠯᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑧂𑧑𑧉𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐥𑐵𑐮𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
• ପାଲଯତି (Odia script)
• ꢦꢵꢭꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆥𑆳𑆬𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖢𑖯𑖩𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
• පාලයති (Sinhalese script)
• 𑩰𑩛𑩽𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚞𑚭𑚥𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
• பாலயதி (Tamil script)
• పాలయతి (Telugu script)
• ปาลยติ (Thai script)
• པཱ་ལ་ཡ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒣𑒰𑒪𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨞𑨊𑨬𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From पाल् (pāl, “to protect”) +‎ -अयति (-ayati).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pɑː.lɐ́.jɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈpɑː.l̪ɐ.jɐ.t̪i/

Verb

पालयति • (pālayati) third-singular indicative (class 10, type P, causative, root पाल्)^[1]

1. to protect, guard, defend
2. to rule, govern
3. to maintain, hold

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: पालयितुम् (pāláyitum)
	Undeclinable
Infinitive	पालयितुम् pāláyitum
Gerund	पालित्वा pālitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	पालयितव्य / पालनीय pālayitavyà / pālanī́ya
Feminine Gerundive	पालयितव्या / पालनीया pālayitavyā̀ / pālanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	पालित pālitá
Feminine Past Passive Participle	पालिता pālitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	पालितवत् pālitávat
Feminine Past Active Participle	पालितवती pālitávatī

Present: पालयति (pāláyati), पालयते (pāláyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	पालयति pāláyati	पालयतः pāláyataḥ	पालयन्ति pāláyanti	पालयते pāláyate	पालयेते pāláyete	पालयन्ते pāláyante
Second	पालयसि pāláyasi	पालयथः pāláyathaḥ	पालयथ pāláyatha	पालयसे pāláyase	पालयेथे pāláyethe	पालयध्वे pāláyadhve
First	पालयामि pāláyāmi	पालयावः pāláyāvaḥ	पालयामः / पालयामसि¹ pāláyāmaḥ / pāláyāmasi¹	पालये pāláye	पालयावहे pāláyāvahe	पालयामहे pāláyāmahe
Imperative
Third	पालयतु pāláyatu	पालयताम् pāláyatām	पालयन्तु pāláyantu	पालयताम् pāláyatām	पालयेताम् pāláyetām	पालयन्ताम् pāláyantām
Second	पालय pāláya	पालयतम् pāláyatam	पालयत pāláyata	पालयस्व pāláyasva	पालयेथाम् pāláyethām	पालयध्वम् pāláyadhvam
First	पालयानि pāláyāni	पालयाव pāláyāva	पालयाम pāláyāma	पालयै pāláyai	पालयावहै pāláyāvahai	पालयामहै pāláyāmahai
Optative/Potential
Third	पालयेत् pāláyet	पालयेताम् pāláyetām	पालयेयुः pāláyeyuḥ	पालयेत pāláyeta	पालयेयाताम् pāláyeyātām	पालयेरन् pāláyeran
Second	पालयेः pāláyeḥ	पालयेतम् pāláyetam	पालयेत pāláyeta	पालयेथाः pāláyethāḥ	पालयेयाथाम् pāláyeyāthām	पालयेध्वम् pāláyedhvam
First	पालयेयम् pāláyeyam	पालयेव pāláyeva	पालयेम pāláyema	पालयेय pāláyeya	पालयेवहि pāláyevahi	पालयेमहि pāláyemahi
Subjunctive
Third	पालयात् / पालयाति pāláyāt / pāláyāti	पालयातः pāláyātaḥ	पालयान् pāláyān	पालयाते / पालयातै pāláyāte / pāláyātai	पालयैते pāláyaite	पालयन्त / पालयान्तै pāláyanta / pāláyāntai
Second	पालयाः / पालयासि pāláyāḥ / pāláyāsi	पालयाथः pāláyāthaḥ	पालयाथ pāláyātha	पालयासे / पालयासै pāláyāse / pāláyāsai	पालयैथे pāláyaithe	पालयाध्वै pāláyādhvai
First	पालयानि pāláyāni	पालयाव pāláyāva	पालयाम pāláyāma	पालयै pāláyai	पालयावहै pāláyāvahai	पालयामहै pāláyāmahai
Participles
	पालयत् pāláyat			पालयमान / पालयान² pāláyamāna / pālayāna²
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic ²Later Sanskrit

Imperfect: अपालयत् (ápālayat), अपालयत (ápālayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अपालयत् ápālayat	अपालयताम् ápālayatām	अपालयन् ápālayan	अपालयत ápālayata	अपालयेताम् ápālayetām	अपालयन्त ápālayanta
Second	अपालयः ápālayaḥ	अपालयतम् ápālayatam	अपालयत ápālayata	अपालयथाः ápālayathāḥ	अपालयेथाम् ápālayethām	अपालयध्वम् ápālayadhvam
First	अपालयम् ápālayam	अपालयाव ápālayāva	अपालयाम ápālayāma	अपालये ápālaye	अपालयावहि ápālayāvahi	अपालयामहि ápālayāmahi

Future: पालयिष्यति (pālayiṣyáti), पालयिष्यते (pālayiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	पालयिष्यति pālayiṣyáti	पालयिष्यतः pālayiṣyátaḥ	पालयिष्यन्ति pālayiṣyánti	पालयिष्यते pālayiṣyáte	पालयिष्येते pālayiṣyéte	पालयिष्यन्ते pālayiṣyánte
Second	पालयिष्यसि pālayiṣyási	पालयिष्यथः pālayiṣyáthaḥ	पालयिष्यथ pālayiṣyátha	पालयिष्यसे pālayiṣyáse	पालयिष्येथे pālayiṣyéthe	पालयिष्यध्वे pālayiṣyádhve
First	पालयिष्यामि pālayiṣyā́mi	पालयिष्यावः pālayiṣyā́vaḥ	पालयिष्यामः / पालयिष्यामसि¹ pālayiṣyā́maḥ / pālayiṣyā́masi¹	पालयिष्ये pālayiṣyé	पालयिष्यावहे pālayiṣyā́vahe	पालयिष्यामहे pālayiṣyā́mahe
Participles
	पालयिष्यत् pālayiṣyát			पालयिष्यमाण pālayiṣyámāṇa
Notes	¹Vedic

Conditional: अपालयिष्यत् (ápālayiṣyat), अपालयिष्यत (ápālayiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अपालयिष्यत् ápālayiṣyat	अपालयिष्यताम् ápālayiṣyatām	अपालयिष्यन् ápālayiṣyan	अपालयिष्यत ápālayiṣyata	अपालयिष्येताम् ápālayiṣyetām	अपालयिष्यन्त ápālayiṣyanta
Second	अपालयिष्यः ápālayiṣyaḥ	अपालयिष्यतम् ápālayiṣyatam	अपालयिष्यत ápālayiṣyata	अपालयिष्यथाः ápālayiṣyathāḥ	अपालयिष्येथाम् ápālayiṣyethām	अपालयिष्यध्वम् ápālayiṣyadhvam
First	अपालयिष्यम् ápālayiṣyam	अपालयिष्याव ápālayiṣyāva	अपालयिष्याम ápālayiṣyāma	अपालयिष्ये ápālayiṣye	अपालयिष्यावहि ápālayiṣyāvahi	अपालयिष्यामहि ápālayiṣyāmahi

Benedictive/Precative: पाल्यात् (pālyā́t) or पाल्याः (pālyā́ḥ), पालयिषीष्ट (pālayiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	पाल्यात् / पाल्याः¹ pālyā́t / pālyā́ḥ¹	पाल्यास्ताम् pālyā́stām	पाल्यासुः pālyā́suḥ	पालयिषीष्ट pālayiṣīṣṭá	पालयिषीयास्ताम्² pālayiṣīyā́stām²	पालयिषीरन् pālayiṣīrán
Second	पाल्याः pālyā́ḥ	पाल्यास्तम् pālyā́stam	पाल्यास्त pālyā́sta	पालयिषीष्ठाः pālayiṣīṣṭhā́ḥ	पालयिषीयास्थाम्² pālayiṣīyā́sthām²	पालयिषीढ्वम् pālayiṣīḍhvám
First	पाल्यासम् pālyā́sam	पाल्यास्व pālyā́sva	पाल्यास्म pālyā́sma	पालयिषीय pālayiṣīyá	पालयिषीवहि pālayiṣīváhi	पालयिषीमहि pālayiṣīmáhi
Notes	¹Vedic ²Uncertain

Perfect: पालयामास (pālayā́mā́sa) or पालयांचकार (pālayā́ṃcakā́ra), पालयांचक्रे (pālayā́ṃcakré)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	पालयामास / पालयांचकार pālayā́mā́sa / pālayā́ṃcakā́ra	पालयामासतुः / पालयांचक्रतुः pālayā́māsátuḥ / pālayā́ṃcakrátuḥ	पालयामासुः / पालयांचक्रुः pālayā́māsúḥ / pālayā́ṃcakrúḥ	पालयांचक्रे pālayā́ṃcakré	पालयांचक्राते pālayā́ṃcakrā́te	पालयांचक्रिरे pālayā́ṃcakriré
Second	पालयामासिथ / पालयांचकर्थ pālayā́mā́sitha / pālayā́ṃcakártha	पालयामासथुः / पालयांचक्रथुः pālayā́māsáthuḥ / pālayā́ṃcakráthuḥ	पालयामास / पालयांचक्र pālayā́māsá / pālayā́ṃcakrá	पालयांचकृषे pālayā́ṃcakṛṣé	पालयांचक्राथे pālayā́ṃcakrā́the	पालयांचकृध्वे pālayā́ṃcakṛdhvé
First	पालयामास / पालयांचकर pālayā́mā́sa / pālayā́ṃcakára	पालयामासिव / पालयांचकृव pālayā́māsivá / pālayā́ṃcakṛvá	पालयामासिम / पालयांचकृम pālayā́māsimá / pālayā́ṃcakṛmá	पालयांचक्रे pālayā́ṃcakré	पालयांचकृवहे pālayā́ṃcakṛváhe	पालयांचकृमहे pālayā́ṃcakṛmáhe
Participles
	पालयामासिवांस् / पालयांचकृवांस् pālayā́māsivā́ṃs / pālayā́ṃcakṛvā́ṃs			पालयांचक्राण pālayā́ṃcakrāṇá

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀧𑀸𑀮𑁂𑀇 (pālei)
  • Old Marathi: 𑘢𑘩𑘜𑘹 (palaṇe), 𑘢𑘰𑘩𑘜𑘹 (pālaṇe), 𑘢𑘰𑘯𑘜𑘹 (pāḷaṇe)
    • Marathi: पाळणे (pāḷṇe)
• Pali: pāleti
• Sauraseni Prakrit: 𑀧𑀸𑀮𑁂𑀤𑀺 (pāledi)
  • Gujarati: પાળવું (pāḷvũ)
  • Bengali: পালন (palon)
  • Hindustani:

    Hindi: पालना (pālnā)

    Urdu: پالنا (pālnā)

  • Nepali: पाल्नु (pālnu)
  • Punjabi: ਪਾਲਣਾ (pālṇā) / پالنا (pālṇā)

References

1. Monier Williams (1899) “पालयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 622/3.