իմաստ

Armenian

Etymology

From Old Armenian իմաստ (imast).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /iˈmɑst/, [imɑ́st]
• (Western Armenian) IPA^(key): /iˈmɑsd/, [imɑ́st]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

իմաստ • (imast)

1. sense, meaning

   փոխաբերական իմաստ ― pʻoxaberakan imast ― figurative sense

   ես չեմ հասկանում այս բառի իմաստը ― es čʻem haskanum ays baṙi imastə ― I don’t understand the meaning of this word

2. purport; point

   կյանքի իմաստը ― kyankʻi imastə ― meaning/purport of life

3. point, sense

   իմաստ չունի այնտեղ գնալ ― imast čʻuni aynteġ gnal ― there is no point in going there; it is not worth going there

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	իմաստ (imast)	իմաստներ (imastner)
dative	իմաստի (imasti)	իմաստների (imastneri)
ablative	իմաստից (imasticʻ)	իմաստներից (imastnericʻ)
instrumental	իմաստով (imastov)	իմաստներով (imastnerov)
locative	իմաստում (imastum)	իմաստներում (imastnerum)
	definite forms
nominative	իմաստը/իմաստն (imastə/imastn)	իմաստները/իմաստներն (imastnerə/imastnern)
dative	իմաստին (imastin)	իմաստներին (imastnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	իմաստս (imasts)	իմաստներս (imastners)
dative	իմաստիս (imastis)	իմաստներիս (imastneris)
ablative	իմաստիցս (imasticʻs)	իմաստներիցս (imastnericʻs)
instrumental	իմաստովս (imastovs)	իմաստներովս (imastnerovs)
locative	իմաստումս (imastums)	իմաստներումս (imastnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	իմաստդ (imastd)	իմաստներդ (imastnerd)
dative	իմաստիդ (imastid)	իմաստներիդ (imastnerid)
ablative	իմաստիցդ (imasticʻd)	իմաստներիցդ (imastnericʻd)
instrumental	իմաստովդ (imastovd)	իմաստներովդ (imastnerovd)
locative	իմաստումդ (imastumd)	իմաստներումդ (imastnerumd)

Synonyms

• (meaning): նշանակություն (nšanakutʻyun)

Related terms

• իմանալ (imanal)
• իմաստություն (imastutʻyun)
• իմաստուն (imastun)
• անիմաստ (animast)

Old Armenian

Etymology

իմանամ (imanam) +‎ -ստ (-st)

Noun

իմաստ • (imast)

1. signification, sense, meaning, substance, drift

   ունել զիմաստս իրիք, յիմաստս իրիք երթալ ― unel zimasts irikʻ, yimasts irikʻ ertʻal ― to understand, to seize the meaning, to comprehend

   մեծահրաշ իմաստք ― mecahraš imastkʻ ― mysteries

2. understanding, good sense, judgment

   յիմաստ եւ բան հասանել ― yimast ew ban hasanel ― to arrive at the years of discretion

   զգայարանք իմաստից ― zgayarankʻ imasticʻ ― the mind, intelligence

   ուշ իմաստին/իմաստից ― uš imastin/imasticʻ ― spirit, thought

   գալ յիմաստ ― gal yimast ― to return to oneself, to recover the senses; to be known, understood

3. notion, knowledge; conception; thought, idea, design, project

   իմաստք ուղղութեան, առաքինութեան ― imastkʻ ułłutʻean, aṙakʻinutʻean ― sentiment of probity, of virtue

   զիմաստ խորհրդեան կատարել ― zimast xorhrdean katarel ― to execute the deliberation of council

   իմաստքն գործք լինէին ― imastkʻn gorckʻ linēin ― the ideas were realized

4. maxim, axiom
5. invention
6. expedient, means
7. intrigue, machination, plot, snare

   իմաստս չարս իմանալ ― imasts čʻars imanal ― to weave a conspiracy, to form a plot, to cabal, to conspire

   զիմաստս խաբէութեանն լուծանել ― zimasts xabēutʻeann lucanel ― to frustrate a plot, to baffle an intrigue

Declension

	singular		plural
nominative	իմաստ (imast)		իմաստք (imastkʻ)
genitive	իմաստի (imasti)		իմաստից (imasticʻ)
dative	իմաստի (imasti)		իմաստից (imasticʻ)
accusative	իմաստ (imast)		իմաստս (imasts)
ablative	իմաստէ (imastē)		իմաստից (imasticʻ)
instrumental	իմաստիւ (imastiw)		իմաստիւք (imastiwkʻ)
locative	իմաստի (imasti)		իմաստս (imasts)

i-type

Derived terms

• աղքատիմաստ (ałkʻatimast)
• ամենիմաստ (amenimast)
• ամէնիմաստ (amēnimast)
• ամէնիմաստաբար (amēnimastabar)
• ամէնիմաստապէս (amēnimastapēs)
• ամէնիմաստուն (amēnimastun)
• այլիմաստ (aylimast)
• անիմաստ (animast)
• անիմաստաբար (animastabar)
• անիմաստագոյն (animastagoyn)
• անիմաստասէր (animastasēr)
• անիմաստասիրելի (animastasireli)
• անիմաստասիրութիւն (animastasirutʻiwn)
• անիմաստնաբար (animastnabar)
• անիմաստնանամ (animastnanam)
• անիմաստութիւն (animastutʻiwn)
• անիմաստուն (animastun)
• աստուածիմաստ (astuacimast)
• աստուածիմաստութիւն (astuacimastutʻiwn)
• բազմիմաստ (bazmimast)
• բանիմաստ (banimast)
• գերիմաստ (gerimast)
• իմաստաբան (imastaban)
• իմաստաբաշխ (imastabašx)
• իմաստաբար (imastabar)
• իմաստագոյն (imastagoyn)
• իմաստագործ (imastagorc)
• իմաստագործութիւն (imastagorcutʻiwn)
• իմաստազեղ (imastazeł)
• իմաստալից (imastalicʻ)
• իմաստախնդիր (imastaxndir)
• իմաստախոհ (imastaxoh)
• իմաստախոհութիւն (imastaxohutʻiwn)
• իմաստախորհ (imastaxorh)
• իմաստախորհուրդ (imastaxorhurd)
• իմաստակ (imastak)
• իմաստական (imastakan)
• իմաստականութիւն (imastakanutʻiwn)
• իմաստակարծ (imastakarc)
• իմաստակեմ (imastakem)
• իմաստակիր (imastakir)
• իմաստակութիւն (imastakutʻiwn)
• իմաստահայեաց (imastahayeacʻ)
• իմաստահանճար (imastahančar)
• իմաստաճեմ (imastačem)
• իմաստայեղծ (imastayełc)
• իմաստայեղձ (imastayełj)
• իմաստայեղց (imastayełcʻ)
• իմաստայիղձ (imastayiłj)
• իմաստանամ (imastanam)
• իմաստապատում (imastapatum)
• իմաստապարգեւ (imastapargew)
• իմաստապետ (imastapet)
• իմաստապէս (imastapēs)
• իմաստասէր (imastasēr)
• իմաստասիրաբար (imastasirabar)
• իմաստասիրագոյն (imastasiragoyn)
• իմաստասիրակ (imastasirak)
• իմաստասիրական (imastasirakan)
• իմաստասիրակեմ (imastasirakem)
• իմաստասիրակից (imastasirakicʻ)
• իմաստասիրանամ (imastasiranam)
• իմաստասիրապէս (imastasirapēs)
• իմաստասիրեմ (imastasirem)
• իմաստասիրութիւն (imastasirutʻiwn)
• իմաստասպառ (imastaspaṙ)
• իմաստատուր (imastatur)
• իմաստարար (imastarar)
• իմաստացուցանեմ (imastacʻucʻanem)
• իմաստացուցիչ (imastacʻucʻičʻ)
• իմաստացչութիւն (imastacʻčʻutʻiwn)
• իմաստաւոր (imastawor)
• իմաստնաբար (imastnabar)
• իմաստնագիւտ (imastnagiwt)
• իմաստնագոյն (imastnagoyn)
• իմաստնագործ (imastnagorc)
• իմաստնազօր (imastnazōr)
• իմաստնախնդիր (imastnaxndir)
• իմաստնախորհ (imastnaxorh)
• իմաստնական (imastnakan)
• իմաստնանամ (imastnanam)
• իմաստնապէս (imastnapēs)
• իմաստնասէր (imastnasēr)
• իմաստնարան (imastnaran)
• իմաստնարար (imastnarar)
• իմաստնացուցանեմ (imastnacʻucʻanem)
• իմաստնացուցիչ (imastnacʻucʻičʻ)
• իմաստնաւոր (imastnawor)
• իմաստնաւորիմ (imastnaworim)
• իմաստութիւն (imastutʻiwn)
• իմաստուհի (imastuhi)
• իմաստուն (imastun)
• ինքնիմաստութիւն (inkʻnimastutʻiwn)
• կատարելիմաստ (katarelimast)
• կորովիմաստ (korovimast)
• համիմաստ (hamimast)
• հանճարիմաստ (hančarimast)
• մեծիմաստ (mecimast)
• մերկիմաստակք (merkimastakkʻ)
• մերկիմաստասէրք (merkimastasērkʻ)
• յոգնիմաստ (yognimast)
• չարիմաստ (čʻarimast)
• վայրագիմաստ (vayragimast)
• վերիմաստ (verimast)
• քրիստոսիմաստ (kʻristosimast)

 

Descendants

• Armenian: իմաստ (imast)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “իմաստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “իմաստ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy