From Wikipedia, the free encyclopedia
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
La Raffaella Carrà, nóm 'd art ad Raffaella Maria Roberta Pelloni (Bulógna, 18 ad Śugn dal 1943 - Ròma, 5 ad Lùi 2021), l'era na showgirl, atóra, cantànta, autóra e balarìna itagliàna.
Raffaella la crés a Belèria (sò pàdar al gh'iva là 'n bar) ma pò a òt an la lasa la Rumâgna par tgnir a drē a Róma a la Jia Ruskaja, ch'l'iva dâ vita a l'Acadèmmia Nasiunàla ad Dansa. A 'l inìsi di an Sinquànta la taca a recitàr in soquànt film, cuma Tormento del Passato dal 1952 in du la fà la putìna Graziella.
In dal 1960, dòp avér tòlt al diplòma a 'l Sèntar Sperimentàl ad Cinematugrafìa, la fà la sò debùt véra in dal cìnema, in dal film La lunga notte del '43 ad Florestano Vancini e in Il peccato degli anni verdi ad Leopoldo Trieste. La tōś part anch in dagl'atri pelìculi cuma I compagni ad Mario Monicelli e, sóvra ad tut, Il colonnello Von Ryan a fiànc ad Frank Sinatra.
In di an Ssanta i giurnài petégui i la bècan par la sò relasiòṅ cun al śugadōr ad balòṅ Gino Stacchini dla Juventus ch'la dura òt an. In cal mèntar, Raffaella la sarnìs al nóm 'd art ad Carrà (in unōr d'l artìsta Carlo Carrà, cuma al gh'iva dit al regìsta Dante Guardamagna) e la taca a recitàr anc in teàtar.
In di prim méś dal 1962 la taca a lauràr in televiśiòṅ in dal prugràma Tempo di Musica faghénd la valéta ad Lelio Luttazzi.
In dla stagiòṅ 1969-1970 al riva al sucès televiśìṿ, in dal spetàcul Io Agata e tu ch'la fava insém a Nino Taranto e Nino Ferrer e in dua la dà inìsi a 'n stîl nóṿ dal tut ad far la showgirl, dimóndi mudéran. In d'l Aṿtòṅ dal stés an l'è a fiànc ad Corrado in Canzonissima in dua la dà scàndal faghénd védar 'l umbrìgul in dla siggla ch'la vèra la traśmisiòṅ Ma che musica maestro! (Ma ac mùśica mìstar!). Anc 'l an dòp l'è a Canzonissima e lè la dà vita a 'l bal Tuca Tuca e la canta Chissà se va (Giusà s'la và) e la cansòṅ par putèṅ Maga Maghella, persunàǵ invintâ pròpria da lē. In dal 1974 la preśénta Milleluci insém a la Mina e pò incóra la sò tèrsa Canzonissima ma 'sta vòlta da par lē.
Dòp èsar-'s fata cgnósar anc in Spaggna cun al prugràma La hora de Raffaella, in dal 1978 la preśénta al varietà dal Sàbat sira Ma che sera e pò Millemilioni in dal 1981. In dal 1982 la tórna a lauràr insém a Corrado (e a Gigi Sabani e a Renato Zero) a Fantastico 3.
In dal 1983 (e par tri an) la sa spòsta a Meśdè dand vita, insém a 'l sò cumpàgn da na vòlta Gianni Boncompagni, a Pronto, Raffaella?, un salòt televiśìṿ in dua Raffaella la fava dimóndi śuglèṅ a 'l telèfun, dmandànd a la gint quànt faśōi la tgniva in dal baràtul o parchè la t rispónd śal[1].
In dal 1986 l'è la vòlta ad Domenica In prima ad pasàr a Canale 5 par far dū prugràma bèi fiàp in di ascōlt cuma Raffaella Carrà Show e Il principe azzurro. In dal 1989 la tórna in si sò pas faghénd Raffaella venerdì sabato e domenica - Ricomincio da Due par Rai 2 insém a 'l parmśàṅ Scialpi e a la Sabrina Salerno. Turnàda a 'l sucès pîṅ da na vòlta, par Raffaella i s vèran incóra i us dal Sàbat sira cun Fantastico 12 (1991, insém a Johnny Dorelli), Carràmba! Che sorpresa (1995/2002) e Carràmba! Che Fortuna.
In dal 2001 l'è in sal palc ad Sanremo (secónda dóna a far-al dòp la Loretta Goggi) ma da cal mumènt lè in avànti la taca a cumparìr sémpar ad méno in televiśiòṅ. In dal 2011 a vèṅ fóra un remix dal dj francéś Bob Sinclar dna sò canta dal 1976 (A far l'amore comincia tu, A far 'l amōr taca tè) cun al tìtul ad Far l'amore e 'l è un sucès internasiunàl.
A séguit dal taramòt dla basa mudnéśa dal Maǵ dal 2012, Raffaella la decìd ad dar 'n ajùt partecipànd a 'n cuncèrt par catàr sù di fónd, insém a di àtar artìsta dla regiòṅ Emìglia Rumàgna cuma i Nomadi, Francesco Guccini, Zucchero Fornaciari, Nek, la Laura Pausini, Luciano Ligabue, Gianni Morandi e i Modena City Ramblers[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.