From Wikipedia, the free encyclopedia
Το περιτόναιο είναι ένας λεπτός ορογόνος υμένας που επενδύει την κοιλιακή κοιλότητα και περιβάλλει τα σπλάχνα.[1] Συγκεκριμένα περιβάλλει όργανα της κοιλιάς (δηλαδή καλύπτει εσωτερικά το κοιλιακό τοίχωμα) όπως το λεπτό και το παχύ έντερο εκτός από ένα μέρος του ορθού, του ήπατος και του στομάχου.[2]
Αποτελείται από δύο πέταλα, το σπλαχνικό και το τοιχωματικό και ανάμεσα σε αυτά τα δύο πέταλα υπάρχει η περιτοναϊκή κοιλότητα η οποία περιέχει μικρή ποσότητα υγρού (χρήσιμο για λίπανση και ολίσθηση).[1][3]
Το περιτόναιο χρησιμεύει για την υποστήριξη των οργάνων της κοιλιάς και λειτουργεί ως αγωγός για τη διέλευση των νεύρων, των αιμοφόρων αγγείων και των λεμφαγγείων.[1]
Το περιτόναιο ευθυγραμμίζει το πρόσθιο και το οπίσθιο τοίχωμα της κοιλιακής κοιλότητας, πάνω από αυτό καλύπτει το κάτω τμήμα του διαφράγματος και από κάτω καλύπτει τη λεκάνη. Οι δομές της κοιλιάς ταξινομούνται ως ενδοπεριτοναϊκές ή εξωπεριτοναϊκές. Οι δεύτερες μπορούν να είναι υποπεριτοναϊκές (βρίσκονται κάτω από το περιτόναιο) όπως η ουροδόχος κύστη και οπισθοπεριτοναϊκές (πίσω από το περιτόναιο) όπως ο νεφρός.[5] Η κοιλιακή κοιλότητα χωρίζεται σε δύο μέρη: μείζων επιπλοϊκός θύλακος, και ελάσσων επιπλοϊκός θύλακος, ο οποίος είναι μικρότερος και βρίσκεται πίσω από το στομάχι. Οι δύο κοιλότητες επικοινωνούν μέσω του επιπλοϊκού τρήματος (του Winslow).
Τα όργανα της κοιλιάς μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με τη θέση τους και το εάν είναι επενδεδυμένα από το σπλαχνικό περιτόναιο ή όχι σε δύο ομάδες: ενδοπεριτοναϊκά και εξωπεριτοναϊκά. Τα ενδοπεριτοναϊκά όργανα όπως το λεπτό έντερο έχουν κάποιο βαθμό κινητικότητας, ενώ στα οπισθοπεριτοναϊκά όργανα η θέση είναι σταθερή.[6]
| Ενδοπεριτοναϊκά | Οπισθοπεριτοναϊκά | Υποπεριτοναϊκά |
| Στομάχι, πρώτο τμήμα δωδεκαδακτύλου (5 εκ.), νήστιδα, ειλεός, σκωληκοειδής απόφυση, εγκάρσιο κόλον, σιγμοειδές κόλον, ορθό (άνω 1/3) | Υπόλοιπο δωδεκαδάκτυλο, ανιόν κόλον, κατιόν κόλον, ορθό (κεντρικό 1/3) | Ορθό (κάτω 1/3) |
| Ήπαρ, σπλήνας, πάγκρεας (ουρά) | Πάγκρεας (εκτός από την ουρά) | |
| Νεφρός, επινεφρίδια, μέρος ουρητήρα, νεφρική αρτηρία | Ουροδόχος κύστη, μέρος ουρητήρα | |
| κάτω κοίλη φλέβα, αορτή | ||
| Ωοθήκη, μήτρα | Αιμοφόρα αγγεία γονάδων, σάλπιγγες |
.png)
Το περιτόναιο είναι μία συνεχής μεμβράνη, που σχηματίζει δύο πέταλα και έναν χώρο μεταξύ τους: την περιτοναϊκή κοιλότητα. Η κοιλότητα αυτή περιέχει ορώδες υγρό (περίπου 50 ml), το οποίο ενεργεί ως λιπαντικό και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.[7]
Οι περιτοναϊκές πτυχές έχουν διαφορετικές μορφές και ανάλογα με την περίπτωση αναφέρονται ως: μεσεντέριο, επίπλουν και σύνδεσμοι.
Τα δύο πέταλα σχηματίζουν διπέταλες πτυχές για τη διέλευση των αγγείων και νεύρων ενδοκοιλιακών οργάνων, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στη στήριξη ή στην κινητικότητα των οργάνων. Δεν αποτελούν μέρη της πεπτικής οδού. Παράδειγμα αποτελεί ο δρεπανοειδής σύνδεσμος του ήπατος.
Αποτελούν πτυχές που συγκρατούν τα όργανα στο οπίσθιο τοίχωμα του περιτοναίου.
Είναι ένα διπλό στρώμα περιτοναίου που ενώνει δύο κοιλιακά όργανα μεταξύ τους και από το οποίο περνούν σημαντικά αιμοφόρα αγγεία. Χωρίζεται στο μείζον επίπλουν (ενώνει το στομάχι με το εγκάρσιο κόλον) και στο ελάσσον επίπλουν (ενώνει το στομάχι με το ήπαρ).[13]
Το περιτόναιο εκτελεί πολλές σημαντικές λειτουργίες:
Οι παθήσεις του περιτοναίου είναι σπάνιες. Περιλαμβάνουν την περιτονίτιδα (φλεγμονή του περιτοναίου), τον καρκίνο του περιτοναίου, και τις επιπλοκές της περιτοναϊκής κάθαρσης.[15] Άλλες παθήσεις του περιτοναίου είναι οι εξής:
Η περιτοναϊκή κάθαρση είναι μια τεχνική θεραπείας για τη νεφρική ανεπάρκεια. Συνίσταται στην εισαγωγή, μέσω ενός καθετήρα μικρής διαμέτρου, ενός ειδικού διαλύματος στην κοιλότητα του περιτοναίου. Το διάλυμα αυτό αφήνεται μέσα στο περιτόναιο για αρκετό χρόνο ώστε να απορροφήσει τις άχρηστες ουσίες και αργότερα αποβάλλεται μέσω του ίδιου καθετήρα από την περιτοναϊκή κοιλότητα προς το έξω κοιλιακό τμήμα.[19]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
