Μπιέρουν

Το Μπιέρουν (πολωνικά: Bieruń, γερμανικά: Berun‎‎, σιλεσικά: Bieruń) είναι πόλη και έδρα του Πόβιατ Μπιέρουν-Λεντζίνι, στο Βοεβοδάτο Σιλεσίας, στην Άνω Σιλεσία της νότιας Πολωνίας. Βρίσκεται περίπου 25 χιλιόμετρα νότια του Κατοβίτσε. Ο πληθυσμός του είναι 19.334 κάτοικοι (2021).^[2]

Μπιέρουν
Έμβλημα
Μπιέρουν
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Πόβιατ Μπιέρουν-Λεντζίνι
Ίδρυση	1290
Έκταση	40,49 km²
Πληθυσμός	19.100 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.	43-150
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Γεωγραφία

Βρίσκεται στα Υψίπεδα της Σιλεσίας, στον ποταμό Γκοστίνια, παραπόταμο του Βιστούλα. Στα βόρεια συνορεύει με τη Μητρόπολη της Άνω Σιλεσίας, μια μητρόπολη με πληθυσμό περίπου 2 εκατομμυρίων κατοίκων. Το Μπιέρουν είναι μια από τις πόλεις του αστικού συνοικισμού των 2,7 εκατομμυρίων κατοίκων - της αστική περιοχή του Κατοβίτσε, και εντός της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Σιλεσίας που κατοικείται από περίπου 5.294.000 κατοίκους. Το Μπιέρουν συνορεύει με τις Λεντζίνι, Τίχι, Χέουμ Σλόνσκι, Μποϊσόβι και Οσφιέντσιμ.

Ιστορία

Ιερό του Αγίου Βαλεντίνου

Η περιοχή έγινε μέρος του αναδυόμενου πολωνικού κράτους τον 10ο αιώνα. Μετά τον κατακερματισμό της Πολωνίας, αποτέλεσε μέρος διαφόρων επαρχιακών δουκάτων της Πολωνίας που διοικούνταν από τον Οίκο των Πιαστ, συμπεριλαμβανομένων του Δουκάτου του Οπόλε και του Δουκάτου του Ρατσίμπους. Το Παλαιό Μπιέρουν (Bieruń Stary) ήταν η τοποθεσία ενός κάστρου από τον 13ο έως τον 14ο αιώνα, το οποίο σήμερα είναι αρχαιολογικός χώρος.^[3] Τον 14ο αιώνα πέρασε υπό την κυριαρχία της Βοημίας. Ο οικισμός της Μπερούνα αναφέρεται για πρώτη φορά σε πράξη του 1376. Το όνομα πιθανότατα σχετίζεται με τη, με παρόμοια γραφή, σλαβική θεότητα Περούν, όπου τα λείψανα του λατρευτικού της τόπου που υπάρχουν ακόμα στο κοντινό Λεντζίνι. Ιωάννης Β΄, ο δούκας του Οίκου των Πρεμυσλιδών του Ρατσίμπους της παραχώρησε προνόμια πόλης το 1387. Αργότερα, επέστρεψε στους Πολωνούς δούκες της δυναστείας των Πιαστ ως μέρος του ενωμένου Δουκάτου των Οπόλε και Ρατσίμπους. Μετά την εξαφάνιση της γραμμής Οπόλε των Πιαστ, το 1532, το Μπιέρουν ενσωματώθηκε στη Μοναρχία των Αψβούργων.

Με το μεγαλύτερο μέρος της Σιλεσίας, κατακτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας στον Πρώτο Σιλεσιανό Πόλεμο του 1740–42 και στη συνέχεια ενσωματώθηκε στην Επαρχία της Σιλεσίας. Στα μέσα του 19ου αιώνα, ο πληθυσμός της πόλης ήταν κατά κύριο λόγο Καθολικοί κατά ομολογία.^[4] Στις 18 Ιουνίου 1845, μια πυρκαγιά κατέστρεψε μεγάλες περιοχές της πόλης. Ο Βασιλιάς Φρειδερίκος Γουλιέλμος Δ΄ της Πρωσίας δώρισε προσωπικά 9.000 τάλερ για την ανοικοδόμησή του. Στα μέσα του 19ου αιώνα δημιουργήθηκαν στην πόλη εργοστάσια τσιγάρων και πυρομαχικών. Έγινε μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας το 1871, με το γερμανοποιημένο όνομα Berun. Στα πολωνικά ήταν γνωστό και ως Bieruń και Beruń.^[4] Επτά ετήσιες εκθέσεις πραγματοποιήθηκαν στην πόλη στα τέλη του 19ου αιώνα.^[4] Με τοποθεσία κοντά στα σύνορα με την Μικρά Πολωνία και την Αυστριακή Σιλεσία, το Berun μέχρι το 1919 ήταν η πιο νοτιοανατολική πόλη της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.

Μετά την αποκατάσταση της ανεξάρτητης Πολωνίας το 1918, την Τρίτη Εξέγερση της Σιλεσίας του 1921 και το επακόλουθο Δημοψήφισμα της Άνω Σιλεσίας (στο οποίο ψήφισαν 1.427 ή 82,1% των κατοίκων στο Παλαιό Μπιέρουν και 292 ή 58,4% των κατοίκων στο Νέο Μπιέρουν), επανενσωματώθηκε με την Πολωνία, εντός της οποίας αποτελούσε μέρος του Βοεβοδάτου Σιλεσίας.

Μετά την κοινή γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Σεπτέμβριο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε από τη Γερμανία μέχρι το 1945. Μετά τον πόλεμο ήταν διοικητικά μέρος του Βοεβοδάτου Κατοβίτσε μέχρι το 1998. Από το 1975 έως το 1991 ήταν συνοικία του γειτονικού δήμου Τίχι.

Διεθνείς σχέσεις

Αδελφοποιημένες πόλεις

Το Μπιέρουν είναι αδελφοποιημένο με:^[5]

• Γκούντελφινγκεν, Γερμανία, από το 1997
• Μον-συρ-Λουαρ, Γαλλία, από το 2008
• Μοραφσκί Μπερούν, Τσεχία, από το 1992
• Οστρόχ, Ουκρανία, από το 2005

Εικόνες

• 
  Εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου
• 
  Εσωτερικό του Ιερού του Αγίου Βαλεντίνου
• 
  Χριστουγεννιάτικη αγορά της πόλης
• 
  Λίμνη Γουισίνα (Łysina)

Παραπομπές

1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/012415114011-0938077?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2022.
2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
3. Michał Bugaj. «Gródek stożkowaty z XIII-XV w». Zabytek.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2022.
4. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I (στα Πολωνικά). Warszawa. 1880. σελ. 155.
5. «Miasta partnerskie». bierun.pl (στα Πολωνικά). Bieruń. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2020.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μπιέρουν

• Επίσημος ιστότοπος (πολωνικά)
• Εβραϊκή Κοινότητα του Μπιέρουν στο Virtual Shtetl