Μεγάλη Δούκισσα Μαρία Αλεξάνδροβνα της Ρωσίας

Η Μαρία Αλεξάνδροβνα (ρωσ. Мария Александровна Романова/Mariya Aleksandrovna Romanova, 17 Οκτωβρίου 1853 - 24 Οκτωβρίου 1920) του Οίκου των Ρομανώφ ήταν μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας, δούκισσα του Εδιμβούργου και δούκισσα της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα.

Μαρία Αλεξάνδροβνα
Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας Δούκισσα του Εδιμβούργου Δούκισσα της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα
Δουκική σύζυγος της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα
Περίοδος	22 Αυγούστου 1893 – 30 Ιουλίου 1900
Γέννηση	17 Οκτωβρίου [Π. Η. 5 Οκτωβρίου] 1853 Παλάτι του Αλεξάνδρου, Τσάρσκογιε Σελό, Αγία Πετρούπολη, Ρωσία
Θάνατος	24 Οκτωβρίου 1920 (67 ετών) Ζυρίχη, Ελβετία
Τόπος ταφής	Κοιμητήριο Γκλόκενμπεργκ, Κοβούργο, Βαυαρία
Σύζυγος	Αλφρέδος, Δούκας του Εδιμβούργου και της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα (1874-1900)
Επίγονοι	Αλφρέδος Μαρία Βικτωρία Μελίτα Αλεξάνδρα Βεατρίκη
Πλήρες όνομα
Μαρία Αλεξάνδροβνα Ρομάνοβα Ρωσικά: Mariya Aleksandrovna Romanova Κυριλλικά: Мари́я Алекса́ндровна Рома́нова
Οίκος	Ρομανώφ (από την γέννηση) Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα (από τον γάμο)
Πατέρας	Αλέξανδρος Β΄ της Ρωσίας
Μητέρα	Μαρία της Έσσης
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ήταν η πρώτη και η μοναδική Ρομανώφ, που παντρεύτηκε μέλος της βρετανικής βασιλικής οικογένειας.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 1853 (5 Οκτωβρίου, Π.Η.) στο Παλάτι του Αλεξάνδρου στην Αγία Πετρούπολη και ήταν το έκτο παιδί και η δεύτερη και μοναδική επιζήσασα κόρη του Αλεξάνδρου Β΄ της Ρωσίας και της πρώτης συζύγου του Μαρίας Αλεξάνδροβνας της Ρωσίας (Μαρίας της Έσσης). Είχε έξι αδελφούς και μία αδελφή που πέθανε σε ηλικία έξι ετών.

Είχε πολύ καλή σχέση με τους γονείς της και τα αδέλφια της, ειδικά με τους νεότερούς της Σέργιο και Παύλο. Εκπαιδεύτηκε στη ρωσική αυτοκρατορική Αυλή υπό το αυστηρό καθεστώς της κόμισσας Αλεξάντρα Αντρέγιεβνα Τόλσταγια και είχε μεγάλη παιδεία. Ήταν η πρώτη Ρωσίδα μεγάλη δούκισσα που μεγάλωσε με Αγγλίδες νταντάδες και μιλούσε άπταιστα αγγλικά. Εκτός από τη μητρική της γλώσσα, τα ρωσικά, μιλούσε εξίσου καλά τα γερμανικά και τα γαλλικά.

Το 1868 κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης με τη μητέρα της και τους αδελφούς της στους πρίγκηπες της Βαττεμβέργης (συγγενείς της μητέρας της) στο Παλάτι Χαϊλίγκενμπεργκ στο Γιούγκενχαϊμ συνάντησε για πρώτη φορά τον Αλφρέδο, Δούκα του Εδιμβούργου, ο οποίος είχε επισκεφθεί την αδερφή του, Αλίκη, πλέον Μεγάλη Δούκισσα της Έσσης. Το 1871 συναντήθηκαν ξανά στο Γιούγκενχαϊμ και γρήγορα δημιουργήθηκε ειδύλλιο μεταξύ τους. Η πιθανότητα αυτής της ένωσης προκάλεσε τις αντιδράσεις του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου λόγω της αδυναμίας του στην κόρη του των αντι-βρετανικών συναισθημάτων που κυριαρχούσαν στη Ρωσία μετά τον Κριμαϊκό Πόλεμο, αλλά και της βασίλισσας Βικτωρίας, μητέρας του Αλφρέδου, που πίστευε ότι η διαφορά θρησκεύματος και πολιτισμών θα έφεραν δυσκολίες, ενώ γνώριζε και για τις βλέψεις της Ρωσίας για την Ινδία. Παρά τις προσπάθειες της αυτοκράτειρας Μαρίας και της βασίλισσας Βικτωρίας να βρουν άλλους μνηστήρες για τα παιδιά τους, το ζεύγος αρραβωνιάστηκε το 1873.

Η Μαρία παντρεύτηκε τον Αλφρέδο στις 23 Ιανουαρίου 1874 στα Χειμερινά Ανάκτορα σε διπλή τελετή, μια ορθόδοξη και μια αγγλικανική. Παρά την πεποίθηση του πατέρα της ότι θα παρέμεναν στη Ρωσία, έμειναν στην Οικία Κλάρενς στο Λονδίνο και στο Ήστγουελ Παρκ στο Κεντ. Απέκτησαν έξι παιδιά:

• Αλφρέδος (1874 - 1899), διάδοχος Πρίγκιπας της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα.
• Μαρία (1875 - 1938), παντρεύτηκε τον Φερδινάνδο της Ρουμανίας. Απέκτησαν έξι παιδιά.
• Βικτωρία Μελίτα (μετέπειτα Βικτωρία Φεοντόροβνα) (1876 - 1936), παντρεύτηκε (1) τον Ερνέστο Λουδοβίκο της Έσσης. Απέκτησαν ένα παιδί· και (2) παντρεύτηκε τον Μεγάλο Δούκα Κύριλλο Βλαδιμήροβιτς της Ρωσίας. Απέκτησαν τρία παιδιά.
• Αλεξάνδρα (1878 - 1942), παντρεύτηκε τον Ερνέστο Β΄ του Χόενλοε-Λάνγκενμπουργκ. Απέκτησαν πέντε παιδιά.
• θνησιγενής γιος (13 Οκτωβρίου 1879), γεννήθηκε πρόωρα.
• Βεατρίκη (1884 - 1966), παντρεύτηκε τον Αλφόνσο της Ορλεάνης, Δούκα της Γκαλλιέρα. Απέκτησαν τρία παιδιά.

Η αρχικά καλή σχέση που είχε με την πεθερά της σύντομα επιδεινώθηκε. Η Μαρία έβρισκε την πεθερά της καταπιεστική και τις επισκέψεις στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και το Ουίνδσορ πληκτικά. Δεν είχε καλή σχέση με τα αδέλφια του Αλφρέδου, παρά με τα νεότερα, το Λεοπόλδο και τη Βεατρίκη, ενώ θεωρούσε την Αλεξάνδρα, Πριγκίπισσα της Ουαλίας, ανόητη. Ως μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας, ήθελε να έχει καλύτερη θέση στη βρετανική Αυλή και συχνά επεδείκνυε τα πολυτελή της κοσμήματα προκαλώντας τη ζήλεια των πριγκιπισσών. Ακόμη, περιφρονούσε τα λιτά βρετανικά ανάκτορα και την πρωτεύουσα συγκρίνοντάς τα με τη μεγαλοπρέπεια της Αγίας Πετρούπολης. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των παιδιών της, νοσταλγούσε την πατρίδα της και προσπαθούσε να την επισκέπτεται με κάθε ευκαιρία. Έκανε, επίσης, πολλά ταξίδια στη Βόρεια και Νότια Ευρώπη.

Το 1880 βρέθηκε στο πλευρό της μητέρας της όταν εκείνη πέθανε και λίγους μήνες μετά επέστρεψε στη Ρωσία λόγω της δολοφονίας του πατέρα της (1881). Το 1884 ο αδελφός της, Σέργιος, παντρεύτηκε την ανιψιά της, Ελισάβετ της Έσσης και παρά τω Ρήνω, παρά τις αντιρρήσεις της βασίλισσας Βικτωρίας.

Το 1886 ο σύζυγός της ορίστηκε διοικητής του βρετανικού στόλου στη Μάλτα και η οικογένεια μετακόμισε εκεί. Η σχέση του ζεύγους είχε τελματώσει με το πέρας των χρόνων εξαιτίας της άστατης ζωής του Αλφρέδου. Το 1887 ο Αλφρέδος άφησε τη θέση του στο ναυτικό και έφυγαν για το Κοβούργο. Η Μαρία ήταν υπεύθυνη για την ανατροφή και εκπαίδευση των παιδιών τους, ενώ το 1890 ο Αλφρέδος έφυγε για τη νέα του θέση στο Ντέβονπορτ.

Το 1893 ο σύζυγός της διαδέχθηκε τον άτεκνο θείο του, Ερνέστο Β΄, ως δούκας της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα και η οικογένεια άλλαξε ξανά κατοικία για το Γκότα και το Κοβούργο, όπου η Μαρία βρήκε πολλά ενδιαφέροντα, σε αντίθεση με τον Αλφρέδο που προτιμούσε την προηγούμενη ζωή του στο ναυτικό.

Το 1894 έφερε το θάνατο του αδελφού της, Αλεξάνδρου Γ΄ της Ρωσίας, και σύντομα το γάμου του νέου Αυτοκράτορα, Νικολάου Β΄, με την ανιψιά της, Αλίκη της Έσσης και παρά τω Ρήνω. Έχοντας παντρέψει τις τρείς κόρες της, η Μαρία ανησυχούσε για το μέλλον του μοναχογιού της, Αλφρέδου, ο οποίος είχε κληρονομήσει τις κακές συνήθειες του πατέρα του, δηλαδή το αλκοόλ, το τζόγο και τις γυναίκες. Τελικά, ο επί πολλά έτη ασθενής πρίγκιπας Αλφρέδος πέθανε το 1899 σε ηλικία 24 ετών από σύφιλη, ενώ σύμφωνα με φήμες αυτοκτόνησε καταπονημένος από την αρρώστια. Η απώλειά του συνέτριψε τους γονείς του.

Το 1900 ο σύζυγος της Μαρίας απεβίωσε από καρκίνο του λάρυγγα, με τη Μαρία και τρεις από τις κόρες τους στο πλευρό του. Τον διαδέχθηκε ο δεκαεξάχρονος ανιψιός τους, Κάρολος Εδουάρδος, Δούκας του Ώλμπανυ. Ούσα πλέον χήρα, κράτησε τις κατοικίες της στο Κοβούργο και το Γκότα, αλλά έμενε κυρίως στη Βαυαρία. Τον Ιανουάριο του 1901 βρισκόταν στο πλευρό της βασίλισσας Βικτωρίας που πέθανε στην Οικία Όσμπορν σε ηλικία 81 ετών. Ακόμη, στήριξε τις κόρες της κατά το διαζύγιο και το δεύτερο αλλά μη αποδεκτό από τους συγγενείς της γάμο της πρώτης κόρης της, Βικτωρίας Μελίτας, που προκάλεσε την οργή του αυτοκράτορα Νικολάου και κατέστρεψε τις ελπίδες της νεότερης κόρης της, Βεατρίκης, για γάμο με τον μικρότερο αδελφό του Τσάρου, Μιχαήλ Αλεξάνδροβιτς.

Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν όλες οι γερμανικές κυριαρχίες έχασαν το κύρος τους, πήγε να ζήσει στην Ελβετία. Τα χρόνια αυτά ήταν τραγικά για τη Δούκισσα, που είδε πολλούς συγγενείς να πεθαίνουν στη Ρωσική Επανάσταση. Αναγκάστηκε να πουλήσει τα κοσμήματά της, καθώς η οικονομική της κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη.

Πέθανε στις 24 Οκτωβρίου 1920 στη Ζυρίχη σε ηλικία 67 ετών από καρδιακή προσβολή και θάφτηκε στο Κοιμητήριο Γκλόκενμπεργκ του Κοβούργου.

Τίτλοι

• 17 Οκτωβρίου 1853 – 23 Ιανουαρίου 1874: Η Αυτοκρατορική Υψηλότητα Μεγάλη Δούκισσα Μαρία Αλεξάνδροβνα της Ρωσίας
• 23 Ιανουαρίου 1874 – 22 Αυγούστου 1893: Η Αυτοκρατορική & Βασιλική Υψηλότητα Η Δούκισσα του Εδιμβούργου
• 22 Αυγούστου 1893 – 11 Οκτωβρίου 1905: Η Αυτοκρατορική & Βασιλική Υψηλότητα Η Δούκισσα της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα, Δούκισσα του Εδιμβούργου
• 11 Οκτωβρίου 1905 – 24 Οκτωβρίου 1920: Η Αυτοκρατορική & Βασιλική Υψηλότητα Η Χήρα Δούκισσα της Σαξονίας-Κοβούργου & Γκότα, Δούκισσα του Εδιμβούργου

Τιμητικές διακρίσεις

• Ρωσική Αυτοκρατορία ! Ρωσική Αυτοκρατορία: Τάγμα της Αγίας Αικατερίνης
• Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο: Λαίδη του Βασιλικού Τάγματος της Βικτώριας και του Αλβέρτου, Πρώτη τάξη
• Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο: Αυτοκρατορικό Τάγμα του Στέμματος της Ινδίας
• Ισπανία ! Ισπανία: Ντάμα του Τάγματος της Βασίλισσας Μαρίας Λουίζας

Πρόγονοι

Παύλος της Ρωσίας

Νικόλαος Α΄ της Ρωσίας

Σοφία Δωροθέα της Βυρτεμβέργης

Αλέξανδρος Β΄ της Ρωσίας

Φρειδερίκος Γουλιέλμος Γ΄ της Πρωσίας

Καρλόττα της Πρωσίας

Λουίζα του Μεκλεμβούργου-Στρέλιτς

Μαρία Αλεξάνδροβνα της Ρωσίας

Λουδοβίκος Α΄ της Έσσης-Ντάρμστατ

Λουδοβίκος Β΄ της Έσσης-Ντάρμστατ

Λουίζα της Έσσης-Ντάρμστατ

Μαρία της Έσσης

Κάρολος Λουδοβίκος της Βάδης

Βιλελμίνη της Βάδης

Αμαλία της Έσσης-Ντάρμστατ

Παραπομπές

• Beéche, Arthur E. The Coburgs of Europe. Eurohistory.com, 2014. (ISBN 978-0-9854603-3-4)
• Cowles, Virginia. The Romanovs. Harper & Ross, 1971. (ISBN 978-0-06-010908-0)
• Gilbert, Paul. My Russia: The Children's Island, Alexander Park, Tsarkoye Selo. Published in Royal Russia: a Celebration of the Romanov Dynasty & Imperial Russia in Words & Photographs. No 4. Gilbert's Books, 2013. (ISBN 978-1-927604-04-5)
• Gilbert, Paul. Alexander II and Tsarkoe Selo. Published in Royal Russia Annual: a Celebration of the Romanov Dynasty & Imperial Russia in Words & Photographs. No 2. Gilbert's Books, 2012. (ISBN 978-0986531095)
• Gelardi, Julia P. From Splendor to Revolution: The Romanov Women 1847–1928. St Martin Press, 2011. (ISBN 978-1250001610)
• Korneva, Galina & Cheboksarova, Tatiana. Russia & Europe: Dynastic Ties . Eurohistory, 2013. (ISBN 978-0-9854603-2-7)
• Golden, Robert. Royal Ephemera - Part 2. Published in Royalty Digest Quarterly 2008 N 2. ISSN 1653-5219
• Mandache, Diana. Always Imperial. Published in Majesty Magazine. Vol 31 No 10
• Mandache, Diana. Dearest Missy. Rosvall Royal Books, 2011, (ISBN 978-91-975671-7-6)
• Nelipa, Margarita. Alexander III His Life and Reign. Gilbert's Books, 2014. (ISBN 978-1-927604-03-8)
• Pakula, Hannah. The Last Romantic: A Biography of Queen Marie of Roumania . Simon & Schuster, 1984 (ISBN 0-671-62246-3)
• Papi, Stefano. Jewels of the Romanovs: Family & Court . Thames & Hudson, 2013. (ISBN 978-0-500-51706-2)
• Perry, John and Pleshakov, Constantine. The Flight of the Romanovs. Basic Books, 1999, (ISBN 0-465-02462-9).
• Sullivan, Michael John. A Fatal Passion: The Story of the Uncrowned Last Empress of Russia, Random House, 1997, (ISBN 0-679-42400-8)
• Van der Kiste, John. Alfred: Queen Victoria's Second Son. Fonthill Media, 2015. (ISBN 978-1781553190).(Kindle ed.).
• Van der Kiste, John. The Romanovs 1818–1959. Sutton Publishing, 1999. (ISBN 0-7509-2275-3).
• Wimbles, John. The Daughter of Tsar Alexander II. Published in The Grand Duchesses. Eurohistory.com, 2014.
• Zeepvat, Charlotte. The Camera and the Tsars, Sutton Publishing, 2004. (ISBN 0-7509-3049-7).
• Zeepvat, Charlotte. Romanov Autumn: stories from the last century of Imperial Russia. Sutton Publishing, 2000. (ISBN 9780750923378)

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μεγάλη Δούκισσα Μαρία Αλεξάνδροβνα της Ρωσίας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Μεγάλη Δούκισσα Μαρία Αλεξάνδροβνα της Ρωσίας Οίκος του Σλέσβιχ-Χολστάιν-Ρομανώφ Νεότερος κλάδος του Οίκου του Όλντενμπουργκ Γέννηση: 17 Οκτωβρίου 1853 Θάνατος: 24 Οκτωβρίου 1920
Γερμανική αριστοκρατία
Προκάτοχος Αλεξανδρινή της Βάδης	Δουκική σύζυγος της Σαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα 22 Αυγούστου 1893 – 30 Ιουλίου 1900	Κενό Τελευταίος που έφερε τον τίτλο ήταν Βικτώρια Αδελαΐδα του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν