Ούγγρος καλλιτέχνης From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Λάσλο Μόχολι-Νάγκι [16] (20 Ιουλίου 1895 – 24 Nοεμβρίου 1946) ήταν Ούγγρος ζωγράφος και φωτογράφος καθώς και καθηγητής στη σχολή Μπάουχαους. Ο κονστρουκτιβισμός τον επηρέασε πολύ και ήταν ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας για ενσωμάτωση της τεχνολογίας και της βιομηχανίας στις τέχνες.
Λάσλο Μόχολι-Νάγκι | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Moholy-Nagy László (Ουγγρικά) |
Ψευδώνυμο | Nagy, Ladislaus Moholy-[1], de Nagy[1] και Laszlo[1] |
Γέννηση | 20 Ιουλίου 1895 Μπάκσμπορσοντ[2][3] |
Θάνατος | 24 Νοεμβρίου 1946[4][2][5] Σικάγο[6][2][7] |
Αιτία θανάτου | λευχαιμία |
Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
Τόπος ταφής | Κοιμητήριο του Γκρέισλαντ (41°57′25″ s. š., 87°39′34″ z. d.)[8] |
Κατοικία | Mol Βουδαπέστη Σέγκεντ Βιέννη (1919–1920) Βερολίνο (1920–1933) Λονδίνο (1935–1937) Σικάγο (1937–1946) |
Χώρα πολιτογράφησης | Ουγγαρία[7] Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1946)[9] Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής[10] |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ |
Ιδιότητα | ζωγράφος[11], φωτογράφος[12], γλύπτης[13], σχεδιαστής[14], σκηνοθέτης κινηματογράφου, αρχιτέκτονας[3] και γραφίστας[7] |
Σύζυγος | Σιβύλλα Μόχολι-Νάγκι (1932–1946) και Λουσία Μόχολι (1921–1929) |
Τέκνα | Hattula Moholy-Nagy[15] |
Κίνημα | Κονστρουκτιβισμός |
Είδος τέχνης | Αφηρημένη τέχνη |
Καλλιτεχνικά ρεύματα | Κονστρουκτιβισμός |
Υπογραφή | |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μόχολι-Νάγκι γεννήθηκε με το όνομα Λάσλο Βάις (László Weisz) στο Μπάκσμπορσοντ της Ουγγαρίας, σε μια Εβραϊκή οικογένεια.[17] Ο ξάδελφός του ήταν ο μαέστρος Σερ Γκέοργκ Σόλτι. Ήταν μαθητής στο Γυμνάσιο της πόλης Σέγκεντ. Άλλαξε το γερμανο-εβραϊκό επώνυμο του προς το ουγγρικό επώνυμο Νάγκι ενός φίλου της μητέρας του, που ήταν Χριστιανός δικηγόρος, και ο οποίος υποστήριξε την οικογένεια και την βοήθησε να μεγαλώσει το Λάσλο και τα αδέλφια του, όταν ο Εβραίος πατέρας τους, Λίποτ Βεισζ, άφησε την οικογένειά του. Αργότερα, πρόσθεσε τον όρο Μόχολι στο επώνυμό του, από το όνομα της πόλης Μόχολ (στη σημερινή Σερβία) στην οποία έζησε ένα μέρος της παιδικής του ηλικίας, στην οικογενειακή οικία εκεί κοντά.
Το 1918, επίσημα μεταστράφηκε στην Ουγγρική Αναμορφωμένη Εκκλησία. Ο ανάδοχός του ήταν ο φίλος του από το Ρωμαιοκαθολικό πανεπιστήμιο, ο κριτικός τέχνης Ιβάν Χέβεσι. Άμεσα πριν και κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου σπούδασε νομικά στη Βουδαπέστη και υπηρέτησε στον πόλεμο, όπου υπέστη ένα σοβαρό τραυματισμό. Στη Βουδαπέστη, με άδεια και κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, ο Μόχολι-Νάγκι ασχολήθηκε αρχικά με το περιοδικό Jelenkor ("Η Σύγχρονη Εποχή") με εκδότη τον Χέβεσι, και στη συνέχεια με τον κύκλο "Ακτιβιστής" γύρω από το περιοδικό του Λάγιος Κασσάκ Ma ("Σήμερα"). Όταν απολύθηκε από τον Αυστρο-ουγγρικό στρατό τον Οκτώβριο 1918, φοίτησε στην ιδιωτική σχολή τέχνης του Ούγγρου Φωβιστή καλλιτέχνη Ρόμπερτ Μπερενι. Ήταν υποστηρικτής της Ουγγρικής Σοβιετικής Δημοκρατίας, όπως δήλωσε από το 1919, αν και δεν ανέλαβε επίσημη θέση σε αυτό. Μετά την ήττα του Κομμουνιστικού καθεστώτος τον Αύγουστο, αποσύρθηκε στο Σέγκεντ. Μια έκθεση του έργων του πραγματοποιήθηκε εκεί, προτού φύγει για τη Βιέννη περί το Νοέμβριο 1919. Έφυγε για το Βερολίνο στις αρχές του 1920.[18][19]
Το 1923 ο Μόχολι-Νάγκι ανέλαβε τη θέση του Γιοχάνες Ίττεν στη συν-διδασκαλία στα προκαταρκτικά μαθήματα του Μπάουχάους μαζί με τον Γιόζεφ Άλμπερς, και αντικατέστησε επίσης τον Ίττεν ως Επικεφαλής του Εργαστηρίου Μεταλλουργίας.[20][21] Αυτό ουσιαστικά σήμανε το τέλος των εξπρεσιονιστικών τάσεων της σχολής πιο κινήθηκε εγγύτερα προς τον αρχικό της προορισμό, ως σχολή κατάρτισης στον σχεδιασμό και τη βιομηχανία.[17] Το Μπάουχαους έγινε γνωστό για την πολυπραγμοσύνη των καλλιτεχνών, και ο Μοχόλι-Νάγκι δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στην καριέρα του, έγινε επιδέξιος και καινοτόμος στους τομείς της φωτογραφίας, της τυπογραφίας, της γλυπτικής, της ζωγραφικής, της χαρακτικής και του βιομηχανικού σχεδιασμού.
Ένα από τα κύρια ενδιαφέροντά του ήταν η φωτογραφία, όπου, από το 1922, αρχικά καθοδηγήθηκε από την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη της συζύγου και συνεργάτη του Λουτσία.[22][23][24] Στα βιβλία του Malerei, Photographie, Film of 1925 [25] και The New Vision, from Material to Architecture (Το Νέο Όραμα, από το Υλικό στην Αρχιτεκτονική)[26] του 1932, επινόησε τον όρο Neues Sehen (Νέο Όραμα) για την πεποίθησή του ότι η κάμερα θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν εντελώς νέο τρόπο θεώρησης του εξωτερικού κόσμου που το ανθρώπινο μάτι δεν θα μπορούσε. Η θεωρία αυτή αποδίδει περιληπτικά την προσέγγισή του στην τέχνη και τη διδασκαλία. Ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης του μεσοπολέμου που πρότεινε τη χρήση επιστημονικού εξοπλισμού, τηλεσκοπίου, μικροσκοπίου και ακτινογραφίας στην δημιουργία τέχνης.[27] Με τη Λουτσία πειραματίστηκαν στο φωτογράφημα, μία διεργασία έκθεσης φωτοευαίσθητου χαρτιού πάνω στο οποίο έχουν τοποθετηθεί αντικείμενα. Η διδακτική πρακτική κάλυπτε ένα ευρύ φάσμα μέσων, με συμπεριλαμβανόμενα ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, φωτομοντάζ και μέταλλα.[18]
Έφυγε από το Μπάχουχαους το 1928 και ίδρυσε δικό του στούντιο σχεδιασμού στο Βερολίνο.[28] Η Μαριάνε Μπραντ ανέλαβε τη θέση του Επικεφαλής στο Εργαστήριο Μεταλλουργίας.[21]
Ένα μακροχρόνιο επίτευγμα του Μόχολι-Νάγκι ήταν η κατασκευή του "Lichtrequisit einer elektrischen Bühne" [Φωτεινό Προπ για μία Ηλεκτρική Σκηνή] (ολοκληρώθηκε το 1930), μια συσκευή με κινούμενα μέρη που με εκπομπή φωτεινής ακτινοβολίας μέσω αυτής θα δημιουργούνταν κινητές αντανακλάσει φωτός και σκιές σε κοντινές επιφάνειες.[29][30] Κατασκευάστηκε με τη βοήθεια του Ούγγρου αρχιτέκτονα Στέφανου Σεμποεκ για την έκθεση του Deutscher Werkbund που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι το καλοκαίρι του 1930, και μετά το θάνατό του, ονομάστηκε ως "Διαμορφωτής Φωτός-Χώρου" και θεωρήθηκε ως καινοτόμο επίτευγμα στην κινητική γλυπτική με χρήση βιομηχανικών υλικών όπως αντανακλαστικά μέταλλα και Πλεξιγκλάς. Με δεδομένη την πρόθεσή του, μπορεί με μεγαλύτερη ακρίβεια να θεωρηθεί ως ένα από τα πρώτα παραδείγματα Λουμινισμού, μια μορφή τέχνης που συνέχισε να αναπτύσσεται την δεκαετία του 1940 στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Διαμορφωτή Χώρου 1939-1945, Papmac 1943 και Β-10 Διαμορφωτής Χώρου του 1942.[31]
Ο Μόχολι-Νάγκι ήταν φωτογραφικός συντάκτης του ολλανδικού αβάν-γκαρντ περιοδικού International Revue i 10 (Διεθνής Επιθεώρηση) τα έτη 1927-1929. Σχεδίασε σκηνικά σετ για επιτυχείς και αμφιλεγόμενες οπερατικές και θεατρικές παραγωγές, σχεδίασε εκθέσεις και βιβλία, δημιούργησε διαφημιστικές καμπάνιες, έγραψε άρθρα και έκανε ταινίες. Στο στούντιο του εργάστηκαν καλλιτέχνες και σχεδιαστές όπως οι Στέφανος Σεμποεκ, Γκιόργκι Κέπες και Άντορ Γουέινινγκερ. Όταν ανέβηκαν οι Ναζί στην εξουσία στη Γερμανία το 1933, και, όντας ένας ξένος πολίτης, δεν του επιτράπηκε πλέον να εργαστεί. Δραστηριοποιήθηκε για λίγο καιρό στην Ολλανδία (σε ως επί το πλείστον εμπορική εργασία) προτού μετακομίσει στο Λονδίνο το 1935.[17]
Στην Αγγλία ο Μόχολι-Νάγκι ήταν μέρος του κύκλου των μεταναστών καλλιτεχνών και λόγιων που εδράστηκαν στο Χάμπστεντ. Ο Μόχολι-Νάγκι έζησε στο Κτίριο Ίσοκον με τον Βάλτερ Γκρόπιους για οκτώ μήνες και μετά εγκαταστάθηκε στο Γκόλντερς Γκριν. Ο Μόχολι-Νάγκι άνοιξε το δρόμο του στο Λονδίνο αναλαμβάνοντας διάφορες δουλειές σχεδιασμού όπως στην Imperial Airways (αεροπορική εταιρεία) και την βιτρίνα ενός καταστήματος πώλησης αντρικών εσωρούχων. Φωτογράφισε τη σύγχρονη αρχιτεκτονική για το <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Architectural_Review" rel="mw:WikiLink" data-linkid="null">Architectural Review</a> (Αρχιτεκτονική Αναθεώρηση) όπου βοηθός συντάκτης ήταν ο Τζον Μπέθζέμάν που ανέθεσε στον Μόχολι-Νάγκι να ετοιμάσει αντικειμενικές φωτογραφίες για επένδυση του βιβλίου του <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/An_Oxford_University_Chest" rel="mw:WikiLink" data-linkid="null">An Oxford University Chest</a> (Του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Θησαυροφυλάκιο). Το 1936 o Ούγγρος συμπατριώτης του σκηνοθέτης Αλεξάντερ Κόρντα του ανέθεσε να σχεδιάσει τα ειδικά εφέ για την ταινία Things to Come (Πράγματα που Επιφυλάσσονται). Εργαζόμενος στο Στούντιο Ντένχαμ, ο Μόχολι-Νάγκι δημιούργησε κινητικά γλυπτά και αφηρημένα φωτεινά εφέ, αλλά απορρίφθηκαν από τον σκηνοθέτη της ταινίας. Κατόπιν πρόσκλησης του Λέσλι Μαρτίν έδωσε μια διάλεξη στην αρχιτεκτονική σχολή της Σχολής Τεχνών του Χαλ.
Το 1937 κατόπιν πρόσκλησης του Ουόλτερ Παέπσκε, Πρόεδρου του Container Corporation of America (Αμερικάνικη Εταιρεία Κατασκευής Περιεκτών), ο Μόχολι-Νάγκι μετακόμισε στο Σικάγο όπου έγινε διευθυντής του Νέου Μπάουχαους. Η φιλοσοφία της σχολής ήταν ουσιαστικά απαράλλακτη από της πρωτότυπης, και η έδρα της ήταν μία έπαυλη στη Λεωφόρο Πραίρει που ο αρχιτέκτονας Ρίτσαρντ Μορίς Χαντ είχε σχεδιάσει για τον μεγαλοεπιχειρηματία Μάρσαλ Φιλντ.[32]
Δυστυχώς, η σχολή έχασε την οικονομική υποστήριξη των οπαδών της μετά από ένα μόνο ακαδημαϊκό έτος, και έκλεισε το 1938. Ο Μόχολι-Νάγκι αποτέλεσε, επίσης, Καλλιτεχνικός Σύμβουλος για το Spiegel δι' αλληλογραφίας στο Σικάγο. Ωστόσο, ο Παέπσκε εξακολούθησε να τον υποστηρίζει, και το 1939 ο Μόχολι-Νάγκι άνοιξε τη Σχολή Σχεδίου. Το 1944, έγινε το Institute of Design (Ινστιτούτο Σχεδίου). Το 1949 το Ινστιτούτο Σχεδιασμού έγινε μέρος του Τεχνολογικού Ινστιτούτου του Ιλινόις και ήταν το πρώτο ίδρυμα στις Ηνωμένες Πολιτείες που πρόσφερε Διδακτορικό δίπλωμα στο σχέδιο. Ο Μόχολι-Νάγκι συνέγραψε έναν απολογισμό των προσπαθειών του για την ανάπτυξη του προγράμματος σπουδών της Σχολής Σχεδίου στο βιβλίο του Vision in Motion (Όραμα σε Κίνηση).
Ο Μόχολι-Νάγκι πέθανε από λευχαιμία στο Σικάγο το 1946. Το Πανεπιστήμιο Τεχνών και Σχεδίου Μόχολι-Νάγκι της Βουδαπέστης ονομάστηκε προς τιμήν του. Η εταιρεία λογισμικού Συστήματα Λάσλο (δημιουργοί της ανοικτού κώδικα γλώσσας προγραμματισμού OpenLaszlo) ονομάστηκε εν μέρει προς τιμήν του Μόχολι-Νάγκι. Το 1998, έλαβε Τιμητική Πινακίδα από την Πόλη του Σικάγο. Το φθινόπωρο του 2003, ιδρύθηκε το Ίδρυμα Μόχολι-Νάγκιιως πηγή πληροφοριών για τη ζωή και τα έργα του Μόχολι-Νάγκι.[17] Το 2016, το Μουσείο Γκουγκενχαϊμ στη Νέα Υόρκη παρουσίασε μια αναδρομική έκθεση των έργων του Μόχολι-Νάγκι που περιλάμβανε έργα ζωγραφικής, κινηματογράφου, φωτογραφίας και γλυπτικής.[33]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.