From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Κόλπος του Γκουαντάναμο (ισπανικά: Bahía de Guantánamo, αγγλικά: Guantánamo Bay) είναι ένας κόλπος στην Επαρχία Γκουαντάναμο στο νοτιοανατολικό άκρο της Κούβας. Είναι ο μεγαλύτερος όρμος στη νότια πλευρά του νησιού και περικλείεται από απότομους λόφους οι οποίοι σχηματίζουν μία περίκλειση περιοχή αποκομμένη από την παρακείμενη ενδοχώρα.
Οι Η.Π.Α ανέλαβαν τον εδαφικό έλεγχο του νότιου μέρους του Κόλπου του Γκουαντάναμο με την Κουβανό-Αμερικανική Συνθήκη Σχέσεων του 1903[1]. Οι Η.Π.Α. έχουν πλήρη έλεγχο και δικαιοδοσία στην περιοχή αυτή, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι η Κούβα διατηρεί την επικυριαρχία. Η παρούσα κυβέρνηση της Κούβας θεωρεί ότι η παρουσία των Η.Π.Α. στον Κόλπο του Γκουαντάναμο είναι παράνομη, και επιμένει ότι η Κουβανό-Αμερικανική Συνθήκη επεβλήθη υπό απειλή και βία και αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Κάποιοι νομικοί κρίνουν ότι η ενοικίαση της περιοχής που προβλέπεται στη Συνθήκη μπορεί να είναι ακυρώσιμη[2]. Στον Κόλπο βρίσκεται η Ναυτική Βάση του Γκουαντάναμο και το Στρατόπεδο Κράτησης του Γκουαντάναμο μέσα στη βάση, τα οποία και τα δύο διοικούνται από τις Η.Π.Α.
Οι Η.Π.Α. κατέλαβαν τον Κόλπο του Γκουαντάναμο αρχικά και εγκαθίδρυσαν εκεί ναυτική βάση το 1898 κατά τη διάρκεια του Ισπανό-Αμερικανικού πολέμου, στη Μάχη του Κόλπου του Γκουαντάναμο (6-10 Ιουνίου 1898)[3]:160–163. Το 1903, οι Η.Π.Α. και η Κούβα υπέγραψαν ένα συμβόλαιο ενοικίασης που έδινε την άδεια στην πρώτη να χρησιμοποιεί την περιοχή ως ανεφοδιαστική και ναυτική βάση. Το συμβόλαιο αυτό ικανοποιούσε την Τροπολογία Πλατ (Platt Amendment), η οποία έλεγε ναυτικοί σταθμοί σε «συγκεκριμένα ειδικά σημεία που θα συμφωνηθούν από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων» ήταν απαραίτητοι για να «δώσουν στις Η.Π.Α. τη δυνατότητα να διατηρήσει την ανεξαρτησία της Κούβας.». Οι Η.Π.Α. και η Κούβα υπέγραψαν το 1934 Συνθήκη η οποία παραχωρεί μόνιμη ενοικίαση τις περιοχής στις Η.Π.Α.[4]. Υπό αυτή τη Συνθήκη δεν επιτρέπονται ιδιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή.
Ο Κόλπος ονομαζόταν Γκουαντάναμο από τους αρχικούς του ιθαγενείς κατοίκους του, τους Ταΐνο. Ο Κολόμβος όταν βγήκε σ’ αυτόν το 1494, τον ονόμασε puerto Grande (μεγάλο λιμάνι)[5], ενώ βρήκε τον τοπικό πληθυσμό των Ταΐνο να ετοιμάζει μια γιορτή για τον τοπικό αρχηγό. Όταν οι Ισπανοί κατακτητές πήραν τον έλεγχο της Κούβας, ο κόλπος έγινε σημαντικός όρμος στη νότια πλευρά του νησιού.
Ο Κόλπος ήταν για λίγο διάστημα γνωστός ως ο Κόλπος του Κάμπερλαντ όταν τον κατέκτησαν οι Βρετανοί το 1741 κατά τον Πόλεμο του Αφτιού του Τζένκινς (War of Jenkins' Ear). Ο Βρετανός Ναύαρχος Έντουαρντ Βέρνον είχε φτάσει με μια δύναμη οκτώ πολεμικών πλοίων και 4.000 στρατιωτών, με σχέδιο να προελάσει στο Σαντιάγο ντε Κούβα. Όμως, ηττήθηκε από τις τοπικές ομάδες των ανταρτών Κρεόλε και των Ισπανών, και αναγκάστηκε να αποσυρθεί ή να κινδυνεύσει να αιχμαλωτισθεί[5]. Στα τέλη του 1760, βάρκες από τα HMS Trent και HMS Boreas απέκοψαν τα Γαλλικά πειρατικά Vainquer και Mackau, τα οποία κρύβονταν στον Κόλπο. Οι Γάλλοι αναγκάστηκαν επίσης να κάψουν το Guespe, προκειμένου να αποτρέψουν να πέσει στα χέρια των εχθρών.
Κατά τον Ισπανό-Αμερικανικό Πόλεμο, το Πολεμικό Ναυτικό των Η.Π.Α. που επιτιθόταν στο Σαντιάγο χρειαζόταν καταφύγιο από την καλοκαιρινή περίοδο των τυφώνων. Επέλεξαν το Γκουαντάναμο εξ’ αιτίας του εξαιρετικού όρμου που είχε. Οι Αμερικανοί Πεζοναύτες αποβιβάστηκαν με ναυτική υποστήριξη στην Εισβολή του Κόλπου του Γκουαντάναμο του 1898. Καθώς όμως προχωρούσαν, η Ισπανική αντίσταση ήταν μεγαλύτερη και οι πεζοναύτες χρειάζονταν υποστήριξη από Κουβανούς ανιχνευτές.
Ο Κόλπος του Γκουαντάναμο είχε χρησιμοποιηθεί σαν κέντρο για αιτούντες ασύλου και θετικούς στον ιό HIV πρόσφυγες στη δεκαετία του 1990[6]. Μέσα σε έξι μήνες οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν κρατούμενους στο Γκουαντάναμο πάνω από 30.000 Αϊτινούς πρόσφυγες, ενώ άλλοι 30.000 είχαν διαφύγει στη Δομινικανή Δημοκρατία. Τελικά οι Η.Π.Α. δέχτηκε περίπου 10.747 Αϊτινούς με στάτους πρόσφυγα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι περισσότεροι πρόσφυγες στεγάζονταν σε σκηνές στον διαμορφωμένο γι’ αυτό το λόγο αεροδιάδρομο, που αργότερα θα χρησιμοποιούνταν για να στεγάσει το συγκρότημα για το Στρατιωτικό Δικαστήριο του Γκουαντάναμο. Οι πρόσφυγες για τους οποίους υπήρχαν προβλήματα πειθαρχίας ή ασφάλειας, κρατούνταν στο μέρος που αργότερα θα γινόταν Στρατόπεδο XRay, η αρχική τοποθεσία του σημερινού Στρατοπέδου Κράτησης του Γκουαντάναμο. Τον Αύγουστο του 1994 ξέσπασε εξέγερση στο στρατόπεδο, κατά την οποία τραυματίστηκαν 20 Αμερικανοί στρατιωτικοί αστυνομικοί, και 45 Αϊτινοί[7].
Η Ναυτική Βάση του Γκουαντάναμο περιβάλει το νότιο μέρους του Κόλπου. Από το 2002, η Βάση περιλαμβάνει το Στρατόπεδο Κράτησης του Γκουαντάναμο για άτομα τα οποία κρίνονται επικίνδυνα για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 2009, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα έδωσε εντολές ώστε το στρατόπεδο κράτησης να κλείσει μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 2010, αλλά ως σήμερα (Αύγουστος 2016), παραμένει ανοικτό λόγω διαφωνίας της Γερουσίας για τα κονδύλια που απαιτούνται για το κλείσιμό του[8].
Η Ναυτική βάση, με το ψευδώνυμο «GTMO» ή «Gitmo,» καλύπτει έκταση περίπου 116 τ. χλμ. στις δυτικές και ανατολικές όχθες του Κόλπου. Φτιάχτηκε το 1898, όταν οι Η.Π.Α. πήραν τον έλεγχο της Κούβας από την Ισπανία μετά τον Ισπανό-Αμερικανικό Πόλεμο. Το νέο προτεκτοράτο ενσωμάτωσε την Τροπολογία Πλατ στο Σύνταγμα του 1901 της Κούβας. Στις 23 Φεβρουαρίου 1903 προσφέρθηκε διαρκής μίσθωση της περιοχής γύρω από τον Κόλπου του Γκουαντάναμο από τον πρώτο πρόεδρο της Κούβας, Τομάς Εστράδα Πάλμα. Η Κουβανό-Αμερικανική Συνθήκη Σχέσεων του 1903 προέβλεπε μεταξύ άλλων ότι οι Η.Π.Α. για τη λειτουργία εφοδιαστικών και ναυτικών σταθμών, θα είχε «πλήρη διακαιοδοσία και έλεγχο» του Κόλπου του Γκουαντάναμο, ενώ την ύστατη επικυριαρχία θα διατηρούσε η Δημοκρατία της Κούβας[9].
Το 1934 υπογράφηκε μια νέα Κουβανό-Αμερικανική Συνθήκη Σχέσεων, η οποία επικύρωσε εκ νέου τη μίσθωση, δίνοντας στην Κούβα και τους εμπορικούς της συνεργάτες ελεύθερη πρόσβαση μέσω του Κόλπου, και αλλάζοντας το μίσθωμα από 2.000 Αμερικανικά χρυσά δολάρια το χρόνο, στο αντίστοιχο ποσό το 1934, 4.085 χρυσά δολάρια, και κατέστησε το μίσθωμα μόνιμο εκτός αν και οι δύο κυβερνήσεις συμφωνούσαν να το λύσουν, ή η Η.Π.Α. εγκατέλειπε τη βάση[10].
Μετά την Κουβανική Επανάσταση, ο Αϊζενχάουερ επέμενε να μην αλλάξει το στάτους της βάσης, παρά τις διαφωνίες του Κάστρο. Από τότε, η Κουβανική κυβέρνηση έχει εξαργυρώσει μόνο μία από τις επιταγές πληρωμών των Η.Π.Α., και αυτό πάλι μόνο για λόγω «σύγχυσης» στις πρώτες ημέρες της επανάστασης, σύμφωνα με τον Κάστο. Οι υπόλοιπες μη εξαργυρωμένες επιταγές προς το «Γενικό Λογιστήριο του Κράτους» (τίτλος που έπαψε να υφίσταται μετά την επανάσταση) φυλάσσονται σε ένα συρτάρι στο γραφείο του Κάστρο[11].
Ο δικηγόρος Alfred-Maurice de Zayas έχει επιχειρηματολογήσει ότι η συμφωνία μίσθωσης του 1903 επιβλήθηκε στην Κούβα υπό πίεση και ήταν μια συνθήκη μεταξύ άνισων μερών, που πλέον δεν είναι συμβατή με το σύγχρονο διεθνή νόμο, και ακυρώσιμη στο εξής. Προτείνει έξι προτάσεις για ειρηνική διευθέτηση, μεταξύ των οποίων την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται από τη Συνθήκη της Βιέννης για το Νόμο των Συνθηκών[12].
| Κλιματικά δεδομένα Κόλπος Γκουαντάναμο | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 35 (95) |
35 (95) |
33 (91) |
35 (95) |
37 (99) |
37 (99) |
39 (102) |
37 (99) |
37 (99) |
38 (100) |
39 (102) |
35 (95) |
39 (102) |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 29 (85) |
29 (85) |
30 (86) |
31 (87) |
31 (88) |
32 (90) |
33 (91) |
33 (92) |
33 (91) |
32 (89) |
31 (88) |
30 (86) |
31,2 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 20 (68) |
20 (68) |
21 (70) |
22 (72) |
23 (74) |
24 (76) |
24 (76) |
24 (76) |
24 (76) |
24 (75) |
23 (73) |
21 (70) |
22,7 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | 13 (55) |
13 (55) |
16 (61) |
17 (63) |
18 (64) |
20 (68) |
21 (70) |
20 (68) |
19 (66) |
18 (64) |
16 (61) |
13 (55) |
13 (55) |
| Υετός cm (ίντσες) | 3 (1) |
2 | 3 | 3 | 9 | 5 | 3 | 5 | 8 (3) |
13 | 5 | 3 | 61 |
| Πηγή: Weatherbase[13] | |||||||||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
