From Wikipedia, the free encyclopedia
Δογματισμός ονομάζεται η αποφθεγματική διατύπωση διαφόρων ιδεών, χωρίς αιτιολογία ή απόδειξη.
Αναφέρεται στην έλλειψη κριτικής σκέψης και την προσκόλληση σε κάποια θεωρία που δε στηρίζεται σε αποδείξεις ή που θεωρείται επιστημονικά ξεπερασμένη.[1]
Ουσιαστικά ο δογματισμός όχι μόνο δεν προάγει το διάλογο, αλλά και τον απορρίπτει. Είναι η προσήλωση και η άκριτη εμμονή στις αρχές και την αυστηρότητα ενός συστήματος, η οποία προτάσσει την άνευ όρων αποδοχή ορισμένων κωδικοποιημένων και μηχανικά σχηματισμένων θέσεων[2].
Πιστεύει στο «οὔ με πείσεις, κἂν με πείσῃς». Αυταρχισμός, μισαλλοδοξία και φανατισμός είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν στο δογματικό.[3]
Απαντά στη φιλοσοφία, στη θρησκεία και στην καθημερινή ζωή.
Η λέξη προέρχεται από το ρήμα «δογματίζω», που σημαίνει : διατυπώνω τη γνώμη με αυθαίρετο τρόπο.
Ομόρριζη η λέξη «δόγμα» (από το αρχαίο ρήμα δοκώ) : ό,τι πιστεύει κανείς και το προβάλλει σαν πέρα για πέρα αληθινό, χωρίς η ορθότητά του να έχει προκαταβολικά ελεγχθεί.
Πιστεύει πως είναι δυνατή η λύση όλων των μεταφυσικών προβλημάτων, ότι η γνωστική ικανότητα του ανθρώπου είναι απεριόριστη και μπορεί να κατανοήσει όλα τα προβλήματα σχετικά με τον εαυτό του και τον κόσμο του. Με δογματικά στοιχεία αντιμετώπιζαν, τόσο οι αρχαίοι φιλόσοφοι της Ανατολής όσο και οι Ίωνες φυσικοί φιλόσοφοι, τα μεταφυσικά προβλήματα. Βασίζονταν σε υποθέσεις, σχημάτιζαν συλλογισμούς και κατέληγαν σε αυθαίρετα συμπεράσματα.[3] Στην ιστορία της φιλοσοφίας, δογματισμός χαρακτηριζόταν κάθε φιλοσοφία που προέβαλε θέσεις ως πεποιθήσεις και βεβαιότητες[2].
Το πνεύμα του θεολογικού δογματισμού αναπτύχθηκε κατά το Μεσαίωνα.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.