Άγρας Πέλλας

Ο Άγρας είναι ορεινό χωριό της Κεντρικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας^[1] σε υψόμετρο 480 μέτρων^[2].

Άγρας
Άγρας Άγρας
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή Ενότητα	Πέλλας
Δήμος	Έδεσσας
Δημοτική Ενότητα	Έδεσσας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Υψόμετρο	480 μ.
Έκταση	24,648 (η κοινότητα)
Πληθυσμός
Μόνιμος	661
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Βλάδοβο
Ταχ. κώδικας	58200
Τηλ. κωδικός	23810-92
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Γεωγραφία - Ιστορία

Ο Άγρας βρίσκεται σε απόσταση περίπου 4 χλμ. Δ. από το κέντρο της Έδεσσας και μέσα από το νότιο τμήμα του περνάει η ΕΟ Έδεσσας - Φλώρινας. Η ονομασία του χωριού οφείλεται στον μακεδοναμάχο ήρωα Καπετάν Άγρα που στις 7 Ιουνίου 1907 απαγχονίστηκε από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες της ΕΜΕΟ στο δρόμο προς τη γειτονική Καρυδιά (ΒΔ.).^[3] Στις 25 και 26 Ιουλίου του 1896, κατά τη Μακεδονική Επανάσταση του 1896, σώμα των μακεδονομάχων οπλαρχηγών Ι. Γεωργαντά και Β. Οικονόμου ηττήθηκε μετά από σφοδρή μάχη με Οθωμανικό στράτευμα.

Ανατολικά του χωριού είναι ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Άγρα της ΔΕΗ, ενώ δυτικά ο υδροβιότοπος Άγρα-Βρυτών-Νησίου από τον οποίο πηγάζουν νερά που κατευθύνονται στον ποταμό Εδεσσαίο ή Βόρα.^[4] Πρόκειται για τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε πάνω στην κοίτη του ποταμού το 1953 για τις ανάγκες του υδροηλεκτρικού σταθμού και η οποία παλιότερα αναφερόταν ως "τυρφώνας Νησίου" ή ως τεχνητή λίμνη Άγρα.^[5]

Η παλιά ονομασία του χωριού, από την περίοδο της τουρκοκρατίας, είναι Βλάδοβο και έτσι αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το 1918 με το ΦΕΚ 152Α - 09/07/1918 όταν ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1926 με το ΦΕΚ 97Α - 18/03/1926 μετονομάστηκε σε Άγρας.^[6] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Άγρα του Δήμου Έδεσσας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 796 κατοίκους.^[7] Η τοπική κοινότητα Άγρα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 24,648 χμ² (2011).^[8]

Πληθυσμός

Μόνιμος ^[9][10][11]

Έτος	Πληθυσμός
1991	972
2001	851
2011	796

Πραγματικός (de facto) ^[8][12][13]

Έτος	Πληθυσμός
1961	1.050
1971	888
1981	897
1991	1.005
2001	883
2011	787

Υδροηλεκτρικός Σταθμός Άγρα

Φωτογραφίες

Το μνημείο του Καπετάν Άγρα στο δρόμο προς Καρυδιά Το μνημείο του Καπετάν Άγρα στο δρόμο προς Καρυδιά   Ο σιδηροδρομικός σταθμός Άγρα Ο σιδηροδρομικός σταθμός Άγρα

Παραπομπές

1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 193, τομ. 1.
2. «Άγρας ΠΕΛΛΑΣ, Δήμος ΕΔΕΣΣΑΣ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020.
3. «Καπετάν Άγρας: Ένας γενναίος Μακεδονομάχος (1880-1907)». NewsNowgr.com. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020.
4. «Edessa - Village Nisi Εδεσσα Νησί - Ορεινή Πέλλα Καϊμάκτσαλάν». www.edessacity.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2020.
5. «Λίμνες / Λίμνη-Άγρα-Βρυττών-Νησίου, NaturaGraeca». www.naturagraeca.com. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2020.
6. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020.
7. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10520 (σελ. 46 του pdf)
8. https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
9. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
10. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
11. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
12. ΠΛ 1:255
13. ΠΛΜ 2:101

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)