χείρ

Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των σελίδων που χρειάζονται να μορφοποιηθούν όπως συνηθίζεται στο Βικιλεξικό, έτσι ώστε να υπάρχει ομοιομορφία με τις υπόλοιπες σελίδες. Παρακαλούμε βγάλτε αυτή την ετικέτα εάν θεωρείτε ότι η μορφή της σελίδας ταιριάζει με τα στάνταρντ του Βικιλεξικού. Για μορφοποίηση: grc.

Δείτε επίσης : χειρ

Αρχαία ελληνικά (grc)

ουσιαστικά μεταπλαστά
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	χειρ- χερ-
ονομαστική	ἡ	χείρ	αἱ	χεῖρες
γενική	τῆς	χειρός	τῶν	χειρῶν
δοτική	τῇ	χειρῐ́	ταῖς	χερσῐ́(ν)
αιτιατική	τὴν	χείρᾰ	τὰς	χεῖρᾰς
κλητική ὦ!		χείρ		χεῖρες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		χεῖρε
γεν-δοτ	τοῖν		χεροιν
ανώμαλη κλίση, Κατηγορία 'μεταπλαστά' όπως «μεταπλαστά» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

χείρ < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

χείρ θηλυκό

1. το χέρι (παλάμη)
2. το χέρι (από τον ώμο ως τα δάχτυλα)

Κλιτικοί τύποι

• εκτός από τους παρατιθέμενους τύπους, ειδικά οι ποιητές αλλά πιθανόν και ο κόσμος στην τότε καθομιλουμένη χρησιμοποιούσε και τους εξής:

χερός, χερί, χέρα, χέρε, χέρες, χέρας , χείρεσι（ν), χείρεσσι, χέρεσσι（ν), χερέεσσιν και οι Δωριείς χήρ, χηρός, χῆρας οι δε Αιολείς χέρρας

Εκφράσεις

• χειρός ἔχειν τινά: το να κρατάς κάποιον από το χέρι
• χερὶ χειρὸς ἑλών
• χεῖράς τ' ἀλλήλων λαβέτην
• χεῖρας ἀνασχεῖν
• ἀράτω τὴν χείρα - ἀνατεινάτω τὴν χείρα : ας σηκωθούν τα χέρια (σε ψηφοφορίες)
• χεῖρας ἀφέξει
• πορεύεσθαι ἐπί χειρῶν
• ποτέρας τῆς χερός;
• τὰ ἀνὰ χεῖρα πράγματα, ἀνὰ χεῖρα χρόνος
• διὰ χειρῶν ἔχειν
• ἐς χεῖρας λαβεῖν τι
• κατὰ χειρός
• πρὸ χειρῶν
• χεὶρ ὑπερμήκης
• χειρὶ καὶ ποδὶ καὶ πάσῃ δυνάμει
• χεὶρ μεγάλη

Παράγωγα

 ετυμολογικό πεδίο 
χειρ- χερ- 

• χειρο- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα χειρο- στο Βικιλεξικό

και

• χειράς - χιράς
• χείριος
• χειρίζω
• χειρισμός
• χειρίς
• χειριδωτός
• χειρόω
• χείρωμα
• χειρῶναξ
• χείρωσις
• χειρωτική
• Χείρων
• χερνής
• χερνήτης
• χεριάρης
• χέρνιψ
• χερνίβιον
• χερνίπτομαι

Πηγές

• χείρ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• χείρ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.