Σταμάτης Πολενάκης (γελοιογράφος)

Ο Σταμάτης Πολενάκης (1908 - 19 Απριλίου 1997^[2]) ήταν Έλληνας καλλιτέχνης. Ασχολήθηκε κυρίως με το σκίτσο και τη γελοιογραφία, ενώ υπήρξε ο δημιουργός της πρώτης ελληνικής ταινίας κινουμένων σχεδίων με τίτλο «Ο Ντούτσε αφηγείται»^[3].

Σταμάτης Πολενάκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Σταμάτης Πολενάκης (Ελληνικά)
Γέννηση	1908[1]
Θάνατος	1997[1]
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	κινηματογραφιστής
δεδομένα

Βιογραφία

Ο Πολενάκης γεννήθηκε το 1908 στην Αθήνα και καταγόταν από τη Σίφνο. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και δημοσίευσε τις πρώτες του γελοιογραφίες στον Τύπο την εποχή που ήταν ακόμη φοιτητής. Ήδη από την προπολεμική περίοδο είχε καταφέρει να αποκτήσει αναγνώριση, ενώ παράλληλα εργαζόταν και ως γραφίστας. Στη διάρκεια της Κατοχής εγκατέλειψε την Αθήνα και εγκαταστάθηκε στη Σίφνο^[4]. Κατά την παραμονή του στο νησί, προχώρησε - με άκρα μυστικότητα - στη δημιουργία ασπρόμαυρων σκίτσων και έγχρωμων γελοιογραφιών αντιστασιακού περιεχομένου με θέμα τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο^[4][5].

Από τα έργα αυτής της περιόδου, τα σκίτσα μονταρίστηκαν μετά την Απελευθέρωση και παρουσιάστηκαν το 1945 στο κοινό ως η πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων υπό τον τίτλο Ο Ντούτσε αφηγείται^[3][4]. Από την άλλη, οι έγχρωμες γελοιογραφίες (42 τον αριθμό) δωρήθηκαν το 1979 από τον Πολενάκη στο Πολεμικό Μουσείο, το οποίο προχώρησε το 1981 στην έκδοσή τους^[5].

Μεταπολεμικά ο Πολενάκης καθιερώθηκε ως γελοιογράφος σε περιοδικά και εφημερίδες όπως, μεταξύ άλλων, το Τραστ του γέλιου, το Ρομάντσο, η Απογευματινή, ο Εθνικός Κήρυξ κ.ά.^[2][4]. Δύο δημοφιλείς χαρακτήρες των γελοιογραφιών του ήταν οι Πίπης Πάπιας και Σπαγγοραμμένος. Παράλληλα εργάστηκε στον τομέα τη διαφήμισης^[2][3][4]. Από τη δεκαετία του 1970, ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, παρουσιάζοντας έργα του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Απεβίωσε στις 19 Απριλίου του 1997^[2].

Σε ό,τι αφορά την προσωπική του ζωή, ήταν πατέρας του συγγραφέα και κριτικού θεάτρου Λέανδρου και της δημοσιογράφου και συγγραφέως Μαρίας Πολενάκη^[2]. Εγγονός του είναι ο ποιητής Σταμάτης Πολενάκης.

Παραπομπές

1. Giannalberto Bendazzi: «Foundations - The Golden Age» (Αγγλικά) Taylor & Francis. 2016. σελ. 167. ISBN-13 978-1-138-85452-9.
2. «Έφυγε ο Σταμάτης Πολενάκης». Η Αυγή: 11. 22 Απριλίου 1997. https://digitallib.parliament.gr/display_doc.asp?item=36679&seg=. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2012.
3. «Πολενάκης Σταμάτης (1908–97)». Greek animation. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2012.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
4. Κουλιφέτης, Περικλής (22 Απριλίου 2022). «Ο πρωτοπόρος «Σπαγκοραμμένος» Πολενάκης». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2023.
5. Παναγιώτου, Γιώργος Α. (26 Οκτωβρίου 1997). «Χλευάζοντας τον φασισμό. Το πενάκι των σκιτσογράφων εξίσου αιχμηρό με τη λόγχη των Ευζώνων στο Μέτωπο». Επτά Ημέρες (Η Καθημερινή): 27 & 31.