Ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η διαδικασία της προσχώρησης της Δημοκρατίας της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως κράτος μέλος και βρίσκεται στην τρέχουσα ατζέντα για τη μελλοντική διεύρυνση του οργανισμού.^[1][2] Στις 7 Νοεμβρίου 2007, η Σερβία εκκίνησε Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) με την Ευρωπαϊκή Ένωση.^[3] Αυτό αποτέλεσε ορόσημο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και εκτελέστηκε ύστερα από τη συμβουλή της γενικής εισαγγελέως για εγκλήματα πολέμου Κάρλα Ντελ Πόντε, η οποία ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι η χώρα συμμορφώνεται με το δικαστήριο, όμως ανέφερε ότι ο Ράτκο Μλάντιτς έπρεπε να βρίσκεται στη Χάγη πριν από οποιαδήποτε επίσημη υπογραφή.^[4][5][6] Ο Μλάντιτς συνελήφθη στις 26 Μαΐου 2011 και εκδόθηκε για δίκη στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα που αφορούσαν την πρώην Γιουγκοσλαβία.^[7][8] Στις 20 Ιουλίου 2011 ο Γκόραν Χάτζιτς έγινε ο τελευταίος διωκόμενος που συνελήφθη.^[9] Μετά από κάποιες οπισθοδρομήσεις στο πολιτικό πεδίο, στις 7 Δεκεμβρίου 2009 η Ευρωπαϊκή Ένωση «ξεπάγωσε» την εμπορική συμφωνία με τη Σερβία και οι χώρες της Σένγκεν κατήργησαν την υποχρέωση θεώρησης βίζας για τους πολίτες της Σερβίας στις 19 Δεκεμβρίου 2009.^[10][11]

Ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ευρωπαϊκή Ένωση	Σερβία

Η Σερβία υπέβαλε επισήμως αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 22 Δεκεμβρίου 2009 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την κατέστησε υποψήφια προς ένταξη χώρα στις 12 Οκτωβρίου 2011.^[12] Με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η Σερβία έλαβε πλήρες καθεστώς υποψήφιας χώρας την 1η Μαρτίου 2012. Στις 28 Ιουνίου 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τα συμπεράσματα και τις συστάσεις του Συμβουλίου Υπουργών για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία.^[13][14] Τον Δεκέμβριο του 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε το άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και στις 21 Ιανουαρίου 2014 διεξήχθη η πρώτη Διακυβερνητική Διάσκεψη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών.^[15][16]

Διαδικασία απελευθέρωσης των θεωρήσεων βίζας

Την 1η Ιανουαρίου 2008 τέθηκαν σε ισχύ οι συμφωνίες για τη διευκόλυνση της χορήγησης θεωρήσεων βίζας και την επανεισδοχή μεταξύ της Σερβίας και της Ε.Ε.^[17] Η Σερβία έλαβε έναν οδικό χάρτη για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων στις 7 Μαΐου 2008 και προστέθηκε στη λίστα των απαλλαγής θεωρήσεων βίζας για τους πολίτες της στις 19 Δεκεμβρίου 2009, επιτρέποντας στους υπηκόους της να ταξιδεύουν στις χώρες της ζώνης Σένγκεν, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Κύπρο χωρίς θεώρηση, παρά μόνο με βιομετρικά διαβατήρια. ^[17][18]

Παραβιάσεις για ένταξη στην ΕΕ

Η Σερβία παραβιάζει μέχρι και σήμερα πλήρως το καταστατικό της, για την ένταξη της, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι Σερβικές κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια αρνούνται να συμμορφωθούν σε πολλά κυρίως εσωτερικά και πολιτικά της ζητήματα της ίδιας τους της χώρας, με αποτέλεσμα η ΕΕ, να μην δώσει το πράσινο φως για ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Σημαντικότερα ζητήματα που καλείται να επιλύσει πλήρως η Σερβία είναι:

Ζήτημα του Κοσσυφοπέδιου

• Η Σερβία υποχρεούται να αλλάξει και να αναθεωρήσει το Σύνταγμά της, και καλείται να επιλύσει άμεσα και το ζήτημα του Κοσόβου, το οποίο στην παρούσα πολιτική κατάσταση που επικρατεί, επικρατεί αναρχία στην περιοχή, και θεωρείται τόσο και μέρος της Επικράτειας της, όσο και αμφισβητούμενη περιοχή. Το Κόσοβο παρότι αναγνωρίζονται ως δυνάμει υποψήφιο για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορεί να γίνει κράτος μέλος, διότι είναι κράτος περιορισμένης αναγνώρισης (δεν είναι κράτος μέλος του ΟΗΕ), το οποίο είναι πρωτεύον θέμα, για την ένταξη του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αναγνωρίζουν επίσης το Κόσοβο, ως κυρίαρχο κράτος, το οποίο επίσης, είναι ένα μείζον πρόβλημα για την ένταξη τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσόβου, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Η Σερβία ασκεί ανεκτικό πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό έλεγχο στο Βόρειο Κοσσυφοπέδιο, λόγω του στην περιοχή υπάρχει πλειοψηφία των Σέρβων, ειδικότερα στην πόλη Μιτρόβιτσα, ωστόσο δεν έχει τον πλήρη έλεγχο στην περιοχή.
• Η Σερβία και το Κόσοβο, στις 19 Απριλίου 2013 συνήψαν συμφωνία στις Βρυξέλλες, η οποία καταρτίστηκε υπό την αιγίδα της ΕΕ. Στη συμφωνία προβλέπεται ένας ορισμένος βαθμός αυτονομίας για τους Σέρβους του Βορείου Κοσόβου, με υπαγωγή τους όμως στην Πρίστινα, ενώ Βελιγράδι και Πρίστινα συμφώνησαν πως καμία από τις δύο χώρες δε θα έχει δικαίωμα βέτο σε πιθανή ένταξη μιας από τις δύο χώρες σε διεθνή οργανισμό, όπως το ΝΑΤΟ ή η ΕΕ. Παρά τη συμφωνία η Σερβία δεν αναγνωρίζει την αποσχισθείσα Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου ως κυρίαρχη και ανεξάρτητη.

Εθνικές μειονότητες, Σεβασμός και ανθρώπινα δικαιώματα των Μειονοτήτων

Η Σερβία δεν συμμορφώνεται με το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και υποχρεούται να σεβαστεί τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και όλες τις μειονότητες της, εντός της Επικράτειας της, ειδικότερα στις περιοχές της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βοϊβοντίνα (η οποία είναι πιο ποικιλόμορφη από ό,τι η υπόλοιπη Σερβία με περισσότερες από 25 εθνικές ομάδες και έξι γλώσσες σε επίσημη χρήση από την επαρχιακή διοίκηση, ενώ Κυρίαρχο έθνος κατά πλειοψηφία είναι οι Σέρβοι, ενώ στα βόρεια της επαρχίας πλειοψηφία αποτελούν οι Ούγγροι), του Σαντζάκ (με Κυρίαρχη εθνικότητα κατά πλειοψηφία να οι Εθνικά μουσουλμάνοι του Σαντζάκ), και του Πρέσεβο (με Κυρίαρχη εθνικότητα κατά πλειοψηφία στην περιοχή να είναι οι Αλβανοί), ενώ αντίστοιχα σε ολόκληρη την Σερβία υπάρχει μειοψηφία άλλων εθνοτήτων οι οποίοι συγκεντρώνουν το 4% του πληθυσμού της, οι οποίοι είναι κυρίως Σλάβοι της πρώην Γιουγκοσλαβίας (Μουσουλμάνοι, Μαυροβούνιοι, Κροάτες, Σλαβομακεδόνες, Μποσνιάκοι και αυτοπροσδιορισμένοι Γιουγκοσλάβοι), άλλοι Σλάβοι (Ρώσοι, Σλοβάκοι, Ρουθηνοί και Βούλγαροι), αλλά και μη Σλάβοι (όπως Ρομά, Ούγγροι, Αλβανοί, Γερμανοί) ενώ σε κάποιες περιοχές η Σερβία, δεν έχει δώσει αυτονομία εντός της Επικράτειας της, κάτι που μπορεί να της ζητηθεί μελλοντικά, κάτι που δεν έχει πράξει έως τώρα, επειδή υπάρχουν σε ορισμένες κοινότητες εθνικιστικά κινήματα αλλά και πλήρης απουσία ανθρωπίνων δικαιωμάτων περί μειονοτήτων.

Ζητήματα για Εγκλήματα Πόλεμου, ως διάδοχο κράτος της πρώην Γιουγκοσλαβίας

Η Σερβία καλείται να αναγνωρίσει άμεσα ως κράτος, και να παραδεχθούν τόσο οι κυβερνήσεις της, όσο και ο ίδιος της ο λαός, ότι διέπραξαν στο παρελθόν εγκλήματα πολέμου ως διάδοχο κράτος της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Η ίδια η Σερβία, οφείλει και Υποχρεούνται να αναγνωρίζει τη Σφαγή της Σρεμπρένιτσα το 1995, ως Γενοκτονία και έγκλημα πολέμου, η οποία διαπράχθηκε εντός της Επικράτειας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, τον αιματηρό Πόλεμο της Βοσνίας το διάστημα 1992 με 1995, τα Εγκλήματα πολέμου στην Κροατία (Πόλεμος της Κροατίας και δημιουργία αυτοαποκαλούμενου κράτος εντός της Επικράτειας της Κροατίας, υπό το όνομα Δημοκρατία της Κράινα), τη δεκαετία του 1990, και τον Πόλεμο του Κοσόβου το διάστημα 1998 με 1999.

Εκλογική Διαδικασία και Πλουραλισμός

Η Σερβία τα τελευταία χρόνια υποχρεούται να κάνει ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές, κάτι που δεν εφαρμόζεται και επικρατεί ξεκάθαρη και απόλυτη νοθεία, ενώ η ίδια η Σερβία, καλείται να ευθυγραμμιστεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή πολιτική, εφόσον επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σχέσεις και Εξωτερικά ζητήματα με άλλα κράτη

Η Σερβία έχει επίσης πολύ καλές σχέσεις και έντονους οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία, κάτι που πλέον είναι πολύ ανησυχητικό, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και σε άλλα Δυτικά κράτη, λόγω της Εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ και η ίδια η Σερβία, ως Γιουγκοσλαβία, διέπραξε ανάλογα γεγονότα στο παρελθόν. Αντίθετα πολλοί Σέρβοι πολίτες είναι υπέρ της Εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, κάτι που επίσης είναι αυτό ενάντια στους κύκλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σχέσεις με την Αλβανία

Η Σερβία αντίθετα δεν έχει καθόλου καλές σχέσεις με την Αλβανία, επίσης υποψηφία προς ένταξη χώρα, λόγω του ζητήματος του Κοσόβου, ενώ οι σχέσεις των δύο χωρών, είναι αρκετά τεταμένες, κάτι που μπλοκάρει άμεσα την ένταξη τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω πλήρης απουσίας και αδιαφορίας λύσης των πολιτικών ζητημάτων τους, ενώ οι δύο χώρες δεν έχουν καθόλου καλές σχέσεις ακόμα και σε δεκάδες εκδηλώσεις και διοργανώσεις (όπως για παράδειγμα στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου), και δεν έχουν κάνει κανένα θετικό βήμα προσέγγισης η μία στην άλλη, για καθαρά πολιτικούς λόγους.

Περιβάλλον και συνθήκες διαβίωσης

Η Σερβία καλείται επίσης να εφαρμόσει τα τελευταία χρόνια και την Ευρωπαϊκή πολιτική για το περιβάλλον, λόγω του ότι οι μεγαλουπόλεις της, ειδικότερα η πρωτεύουσα Βελιγράδι, είναι αρκετά υποβαθμισμένες και μολυσμένες και έχουν παλιό στόλο αυτοκινήτων, λεωφορείων και μέσων μαζικής μεταφοράς, ενώ και ο τρόπος διαβίωσης στη χώρα είναι δεν είναι και ο καλύτερος, ενώ υπάρχει ακόμη μέχρι και σήμερα έντονη έλλειψη κατοικίας και κακή Ποιότητα στέγασης.

Παραπομπές

1. «Serbia - European Neighbourhood Policy And Enlargement Negotiations - European Commission». European Neighbourhood Policy And Enlargement Negotiations (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
2. «Brussels names the two countries it wants to join the EU by 2025» (στα αγγλικά). The Independent. 2018-02-06. https://www.independent.co.uk/news/world/europe/eu-enlargement-serbia-montenegro-macedonia-albania-kosovo-brexit-juncker-2025-a8197201.html. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05.
3. https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/sites/near/files/pdf/serbia/key_document/saa_en.pdf
4. «МEI - Minister`s activities - Initialling of Stabilisation and Association Agreement between Serbia and the European Union». www.mei.gov.rs (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
5. «МEI - News archive - Initialling of Stabilisation and Association Agreement between Serbia and the European Union». www.mei.gov.rs (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
6. http://setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2007/11/08/feature-01
7. «In pictures: Ratko Mladic – career of a general on the run» (στα αγγλικά). The Guardian. 2011-05-26. ISSN 0261-3077. http://www.theguardian.com/world/gallery/2011/may/26/ratko-mladic-in-pictures. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05.
8. Traynor, Ian (26 Μαΐου 2011). «Ratko Mladic arrested: what it means for Serbia's EU membership». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
9. Borger, Julian (20 Ιουλίου 2011). «Serbia arrests Goran Hadzic, the last Yugoslav war fugitive». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
10. «EU unfreezes trade agreement with Serbia - News - European Forum - for Democracy and Solidarity». 8 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018.
11. «EU scraps visas for Balkan states» (στα αγγλικά). 2009-12-01. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8387938.stm. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05.
12. https://web.archive.org/web/20100127101640/http://www.se2009.eu/en/meetings_news/2009/12/22/serbia_applies_for_eu_membership
13. http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/137634.pdf
14. «EU set for Serbia membership talks» (στα αγγλικά). BBC News. 2013-06-28. http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-23099379. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05.
15. http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/EN/genaff/140142.pdf
16. «Serbia starts negotiations to join EU - English - on B92.net» (στα αγγλικά). B92.net. https://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2014&mm=01&dd=21&nav_id=89054. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05.
17. «Serbia - EU-Serbia relations». European Commission. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2012.
18. «EU lifts visa restrictions for Serbia». 30 Νοεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2009.