αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Jeep (Τζιπ) είναι αμερικανική μάρκα αυτοκινήτων, η οποία σήμερα ανήκει στην πολυεθνική εταιρεία Stellantis.[1][2]. Προηγουμένως, η Jeep έγινε τμήμα της Chrysler από το 1987, όταν η Chrysler απόκτησε την μάρκα Jeep, μαζί με τα υπόλοιπα περιουσιακά της στοιχεία, από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη της, American Motors Corporation (AMC).
 | |
 | |
| Νομική μορφή | Θυγατρική της Stellantis |
|---|---|
| Κλάδος | Αυτοκινητοβιομηχανία |
| Ίδρυση | 1940 |
| Έδρα | Τολέδο Τολέντο, Οχάιο, ΗΠΑ |
| Σημαντικά πρόσωπα | Μάικλ Μάνλει (Διευθύνων Σύμβουλος της Jeep) |
| Ιδιοκτήτης | |
| Μητρική | Stellantis |
| Ιστότοπος | www.jeep.gr (Ελληνική) www.jeep.com(Αγγλική) |
| Μέσα κοινωνικής δικτύωσης | |
   | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η τρέχουσα γκάμα προϊόντων της Jeep αποτελείται αποκλειστικά από οχήματα εκτός δρόμου – τόσο crossover όσο και SUV μοντέλα πλήρους εκτός δρόμου χρήσης, συμπεριλαμβανομένου και ενός pick-up. Προηγουμένως, η γκάμα της Jeep περιελάμβανε και άλλα φορτηγά, καθώς και μικρά βαν και μερικά roadster. Μερικά από τα οχήματα της Jeep, όπως το Jeep Grand Cherokee και εντονότερα το ακόμα μεγαλύτερο Jeep Wagoneer / Jeep Grand Wagoneer που εισήχθη το 2021, ανήκουν στην κατηγορία των πολυτελών SUV, ένα τμήμα της αγοράς το οποίο θεωρείται πως ξεκίνησε με το Jeep Wagoneer (SJ) του 1963.[3] Η Jeep πούλησε 1,4 εκατομμύρια SUV παγκοσμίως το 2016, από 500.000 πωλήσεις το 2008,[4][5] τα δύο τρίτα των οποίων στη Βόρεια Αμερική,[6] και ήταν η μάρκα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις της Fiat-Chrysler στις ΗΠΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017.[7] Μόνο στις ΗΠΑ, περισσότερες από 2.400 αντιπροσωπείες αυτοκινήτων κατέχουν δικαιώματα franchise για την πώληση οχημάτων επωνυμίας Jeep, και αν η Jeep διασπαστεί σε ξεχωριστή εταιρεία, εκτιμάται ότι η αξία της κυμαίνεται μεταξύ 22 και 33,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων - λίγο περισσότερο από την συνολική αξία της FCA (ΗΠΑ).[6][5]
Πριν από το 1940 ο όρος «τζιπ» χρησιμοποιούνταν ως αργκό του Στρατού των ΗΠΑ για τους νεοσύλλεκτους ή τα νέα οχήματα,[8][9] αλλά το «τζιπ» του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που κυκλοφόρησε το 1941 συνέδεσε το όνομα με αυτό το συγκεκριμένο ελαφρύ στρατιωτικό 4x4, καθιστώντας το αναμφισβήτητα το παλαιότερο όχημα μαζικής παραγωγής με τετρακίνηση, είδος οχήματος γνωστό πλέον ως SUV.[10] Το Jeep έγινε το κύριο ελαφρύ τετρακίνητο όχημα των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ και των Συμμάχων κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και στη μεταπολεμική περίοδο. Ο όρος έγινε κοινός παγκοσμίως μετά τον πόλεμο. Ο Νταγκ Στιούαρτ (Doug Stewart) σημείωσε:[11] «Το σπαρτιάτικο, στενό και ασταμάτητα λειτουργικό τζιπ έγινε η πανταχού παρούσα τετράτροχη προσωποποίηση στον Β' Παγκοσμίου Πολέμου της ευρηματικότητας των Γιάνκηδων και της αλαζονικής αποφασιστικότητας». Είναι ο πρόδρομος των επόμενων γενεών ελαφρών στρατιωτικών οχημάτων όπως το Humvee και ενέπνευσε την δημιουργία πολιτικών ανάλογων οχημάτων, όπως η αρχική Land Rover Series I.[12][13] Από τότε, πολλές παραλλαγές Jeep, που εξυπηρετούν παρόμοιους στρατιωτικούς και πολιτικούς ρόλους έχουν σχεδιαστεί σε άλλα έθνη.
Η μάρκα Jeep έχει την έδρα της στο Τολέδο του Οχάιο, από τότε που η Willys-Overland ξεκίνησε την παραγωγή των πρώτων μοντέλων CJ ή Civillian Jeep (πολιτικά τζιπ) το 1945.[14] Ο αντικαταστάτης του, η εννοιολογικά σταθερή σειρά Jeep Wrangler, παραμένει στην παραγωγή από το 1986, σε αρκετές γενιές. Με τους συμπαγείς άξονες και την ανοιχτή κορυφή του, το Wrangler έχει ονομαστεί ως το μοντέλο Jeep που είναι τόσο κεντρικό στην ταυτότητα της μάρκας όσο και η Porsche 911 για την Porsche.[15]
Τουλάχιστον δύο μοντέλα Jeep (το CJ-5 και το Jeep Wagoneer (SJ)) απόλαυσαν εξαιρετικής τριακονταετούς παραγωγής μίας και μόνο γενιάς αμαξώματος.
Γραμμένος με πεζούς χαρακτήρες, ο όρος «jeep» (τζιπ) συνεχίζει να χρησιμοποιείται ως γενικός όρος για οχήματα εμπνευσμένα από το Jeep, τα οποία είναι κατάλληλα για χρήση σε ανώμαλο έδαφος.[16] Στην Ισλανδία ο όρος Jeppi (που προέρχεται από το Jeep) χρησιμοποιείται από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για κάθε τύπο SUV.
.jpg)
Όταν έγινε σαφές ότι οι ΗΠΑ θα συμμετείχαν στο ευρωπαϊκό θέατρο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο στρατός επικοινώνησε με 135 εταιρείες για να δημιουργήσουν λειτουργικά πρωτότυπα ενός τετρακίνητου αναγνωριστικού οχήματος. Μόνο δύο εταιρείες ανταποκρίθηκαν: η American Bantam Car Company και η Willys-Overland. Ο Στρατός έθεσε μια φαινομενικά αδύνατη προθεσμία 49 ημερών για να τους παρουσιάσουν ένα λειτουργικό πρωτότυπο. Η εταιρεία Willys ζήτησε περισσότερο χρόνο, αλλά ο Στρατός αρνήθηκε. Η Bantam Car Company είχε μόνο λίγο προσωπικό στην μισθοδοσία της και ζήτησε βοήθεια από τον Καρλ Πρόμπστ (Karl Probst), έναν ταλαντούχο ανεξάρτητο σχεδιαστή από το Ντιτρόιτ. Αφού ο Πρόμπστ απέρριψε το αρχικό αίτημα της Bantam τελικά ανταποκρίθηκε σε αντίστοιχο αίτημα του Στρατού και άρχισε να εργάζεται στις 17 Ιουλίου του 1940, αρχικά χωρίς μισθό.
Ο Προμπστ παρουσίασε πλήρη σχέδια για το πρωτότυπο Bantam, γνωστό ως BRC ή Bantam Reconnaissance Car (Όχημα Αναγνώρισης Bantam) σε δύο μόλις μέρες, εκπονώντας μια εκτίμηση κόστους την επόμενη κιόλας μέρα. Η προσφορά της Bantam υποβλήθηκε στις 22 Ιουλίου, ολοκληρωμένη με πλήρη σχέδια.[17] Μεγάλο μέρος του οχήματος μπορούσε να συναρμολογηθεί από ανταλλακτικά αυτοκινήτων απευθείας από το ράφι και τα προσαρμοσμένα εξαρτήματα τετρακίνησης επρόκειτο να τα προμηθεύονταν από την εταιρεία Spicer. Η κατασκευή του χειροποίητου πρωτοτύπου ολοκληρώθηκε στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια[18] και οδηγήθηκε στο στρατόπεδο Holabird του Μέριλαντ στις 23 Σεπτεμβρίου για δοκιμή του Στρατού. Το όχημα πληρούσε όλα τα κριτήρια του Στρατού εκτός από την ροπή του κινητήρα.
Ο Στρατός πίστευε ότι η εταιρεία Bantam δεν είχε την απαραίτητη ικανότητα παραγωγής για να κατασκευάσει και να παραδώσει τον απαιτούμενο αριθμό οχημάτων, και έτσι παρέδωσε το σχέδιο της Bantam στην Willys και στην Ford και τις ενθάρρυνε να βελτιώσουν την σχεδίαση. Τα πρωτότυπα "Pygmy" της Ford και "Quad" της Willys, που προέκυψαν, έμοιαζαν πολύ με το πρωτότυπο Bantam BRC και η Spicer παρείχε πολύ παρόμοια εξαρτήματα τετρακίνησης και στους τρεις κατασκευαστές.[19]
Κατασκευάστηκαν και δοκιμάστηκαν εκτενώς στο πεδίο 1.500 από κάθε μοντέλο (Bantam BRC-40, Ford GP και Willys MA). Μετά από την αναθεώρηση της προδιαγραφής βάρους από 578 κιλά σε μέγιστο 1.110 κιλά,[20] συμπεριλαμβανομένου λαδιού και νερού, ο επικεφαλής μηχανικός της Willys-Overland, Delmar "Barney" Roos τροποποίησε το σχέδιο ώστε να χρησιμοποιήσει τον βαρύ αλλά ισχυρό κινητήρα "Go Devil" της Willys και κέρδισε το αρχικό συμβόλαιο παραγωγής. Η έκδοση της Willys έγινε η τυπική για την σχεδίαση τζιπ, ορίστηκε ως το μοντέλο MB, και κατασκευάστηκε στο εργοστάσιό τους στο Τολέδο του Οχάιο. Η γνωστή μάσκα Jeep από πρεσαριστό μέταλλο ήταν σχεδιαστικό χαρακτηριστικό που δημιούργησε η Ford και ενσωματώθηκε στην τελική σχεδίαση από τον Στρατό.
Επειδή το Υπουργείο Πολέμου των ΗΠΑ απαιτούσε μεγάλο αριθμό οχημάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα, η Willys-Overland χορήγησε στην κυβέρνηση των ΗΠΑ μια μη-αποκλειστική άδεια ώστε να επιτρέψει σε άλλη εταιρεία να κατασκευάζει οχήματα χρησιμοποιώντας τις προδιαγραφές της Willys. Ο Στρατός επέλεξε τη Ford ως δεύτερο προμηθευτή, για να κατασκευάζει Jeep χρησιμοποιώντας τα σχέδια της Willys. Η Willys προμήθευσε στη Ford ένα πλήρες σύνολο σχεδίων και προδιαγραφών.[21] Η Ameican Bantam, δημιουργός του πρώτου Jeep, κατασκεύασε περίπου 2.700 από αυτά σύμφωνα με το σχέδιο BRC-40, αλλά πέρασε τον υπόλοιπο πόλεμο κατασκευάζοντας ρυμουλκούμενα βαρέως τύπου για τον Στρατό.
Τα τζιπ της τελικής έκδοσης παραγωγής που κατασκεύασε η Willys-Overland ήταν το Model MB, ενώ αυτά που κατασκεύασε η Ford ήταν το Model GPW (G = κυβερνητικό όχημα, P = μεταξόνιο 80", W = σχέδιο κινητήρα Willys). Υπήρχαν λεπτές διαφορές μεταξύ των δύο.[22] Οι εκδόσεις που παρήγαγε η Ford είχαν σημασμένο κάθε εξάρτημα (συμπεριλαμβανομένων των κεφαλών μπουλονιών) με ένα "F", και από νωρίς η Ford σφράγιζε το όνομά της με μεγάλα γράμματα σύμφωνα με την γραφή του εμπορικού σήματος τους, ανάγλυφο στο πίσω πλαίσιο των τζιπ τους. Η Willys ακολούθησε την πρακτική της Ford σημειώνοντας το 'Willy' σε πολλά μέρη του σώματος του οχήματος, αλλά η κυβέρνηση των ΗΠΑ αντιτάχθηκε σε αυτήν την πρακτική και οι δύο εταιρίες την σταμάτησαν το 1942.[23] Παρά τις επίμονες διαφημίσεις τόσο από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων όσο και από κατασκευαστές εξαρτημάτων για τη συνεισφορά τους στην παραγωγή επιτυχημένων τζιπ κατά τη διάρκεια του πολέμου, δεν κατασκευάστηκαν οχήματα με το σήμα «Jeep» μέχρι το Willys CJ-2A του 1945.
Το κόστος ανά όχημα παρουσίαζε ανοδική τάση, καθώς ο πόλεμος συνεχιζόταν, από την τιμή του πρώτου συμβολαίου με την Willys στα 648,74$ (η Ford ήταν στα 782,59$ ανά αντίτυπο).[24] Η Willys-Overland και η Ford, υπό τις οδηγίες του Charles E. Sorensen (αντιπρόεδρος της Ford κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου), παρήγαγαν περίπου 640.000 Jeep για την πολεμική προσπάθεια, τα οποία αντιστοιχούσαν περίπου στο 18% όλων των τροχοφόρων στρατιωτικών οχημάτων που κατασκευάστηκαν στο ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου.[25][26][27]
Τα τζιπ χρησιμοποιήθηκαν από κάθε υπηρεσία του Στρατού των ΗΠΑ. Κατά μέσον όρο 145 παρασχέθηκαν σε κάθε σύνταγμα πεζικού του Στρατού. Τα τζιπ χρησιμοποιούνταν για πολλούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της τοποθέτησης καλωδίων, του πριονιστηρίου, ως πυροσβεστικές αντλίες, ασθενοφόρα πεδίου, τρακτέρ και, με κατάλληλους τροχούς, κινούνταν σε σιδηροδρομικές γραμμές. Μικρό πλήθος οχημάτων ενός αμφίβιου τζιπ, του μοντέλου GPA, ή «seep» (Sea Jeep) κατασκευάστηκε από τη Ford, αλλά δεν μπορούσε να θεωρηθεί επιτυχία, καθώς δεν ήταν ούτε καλό όχημα εκτός δρόμου ούτε καλό σκάφος. Ως μέρος της πολεμικής προσπάθειας, σχεδόν το 30% της συνολικής παραγωγής Jeep παραδόθηκε στη Μεγάλη Βρετανία και στον Σοβιετικό Κόκκινο Στρατό.
Το Jeep έχουν μιμηθεί ευρέως σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας από τους Delahaye και Hotchkiss et Cie (μετά το 1954, η Hotchkiss κατασκεύαζε Jeep με άδεια από την Willys), και στην Ιαπωνία από τη Mitsubishi Motors και την Toyota. Το Land Rover ήταν εμπνευσμένο από το Jeep. Η χρηστική καλή εμφάνιση του αυθεντικού Jeep χαιρετίστηκε τόσο από βιομηχανικούς σχεδιαστές όσο και από επιμελητές μουσείων. Το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, περιέγραψε το Jeep ως ένα αριστούργημα λειτουργικού σχεδιασμού και έχει περιοδικά εκθέσει το Jeep ως μέρος της συλλογής του.[28][29] Ο βραβευμένος με Πούλιτζερ πολεμικός ανταποκριτής Ernie Pyle αποκάλεσε το τζιπ, μαζί με τον Coleman G.I.Pocket Stove (Σόμπα τσέπης), «τα δύο πιο σημαντικά κομμάτια μη πολεμικού εξοπλισμού που αναπτύχθηκαν ποτέ».[30] Τα τζιπ έγιναν ακόμη πιο διάσημα μετά τον πόλεμο, καθώς έγιναν διαθέσιμα στην αγορά πλεονασμάτων. Ορισμένες διαφημίσεις ισχυρίστηκαν ότι προσφέρουν «Τζιπ ακόμα στο εργοστασιακό κιβώτιο». Αυτός ο θρύλος διατηρήθηκε για δεκαετίες, παρά το γεγονός ότι τα Jeep δεν αποστέλλονταν ποτέ από το εργοστάσιο σε κιβώτια (αν και η Ford «αποσυναρμολόγησε» τα Jeep για ευκολότερη αποστολή, κάτι που μπορεί να διαιώνισε τον μύθο[31]).
Το Jeepney είναι ένας μοναδικός τύπος ταξί ή λεωφορείου που δημιουργήθηκε στις Φιλιππίνες. Τα πρώτα Jeepney ήταν πλεονάζοντα στρατιωτικά MB και GPW, τα οποία έμειναν πίσω στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την ανεξαρτησία των Φιλιππίνων. Τα Jeepney κατασκευάστηκαν από Jeep επιμηκύνοντας και διευρύνοντας την πίσω καμπίνα του οχήματος, επιτρέποντάς τους να μεταφέρουν περισσότερους επιβάτες. Με τα χρόνια, τα Jeepney έχουν γίνει το πιο πανταχού παρόν σύμβολο των σύγχρονων Φιλιππίνων, παρόλο που έχουν διακοσμηθεί με πιο περίτεχνα και επιδεικτικά στυλ από τους ιδιοκτήτες τους. Τα περισσότερα Jeepney σήμερα κατασκευάζονται «από το μηδέν» από τοπικούς κατασκευαστές, χρησιμοποιώντας διαφορετικά συστήματα κίνησης.
Εκτός από τα Jeepney, ιδιώτες στις Φιλιππίνες κατασκευάζουν αντίγραφα Jeep με σώμα από ανοξείδωτο χάλυβα και πλεονάζοντα εξαρτήματα και ονομάζονται «τζιπ τύπου ιδιοκτήτη» (όπως τα jeepney ονομάζονται επίσης «τζιπ επιβατικού τύπου»).[32]
Στον στρατό των ΗΠΑ, το Jeep έχει αντικατασταθεί από πολλά οχήματα (π.χ. το M151 της Ford), από τα οποία το τελευταίο είναι το Humvee.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Jeep άρχισε να πειραματίζεται με νέα σχέδια, συμπεριλαμβανομένου ενός μοντέλου που μπορούσε να οδηγείται υποβρύχια. Την 1η Φεβρουαρίου 1950, εγκρίθηκε το συμβόλαιο N8ss-2660 για 1.000 μονάδες «ειδικά προσαρμοσμένες για γενικές επιχειρήσεις αναγνώρισης ή επικοινωνίες διοίκησης» και «κατασκευασμένες για βραχυπρόθεσμη υποβρύχια λειτουργία, όπως για τις συναντήσεις σε επιχειρήσεις προσγείωσης και προσπέλασης». Ο κινητήρας τροποποιήθηκε με σύστημα αναπνευστήρα, έτσι ώστε να μπορεί να αναπνέει σωστά κάτω από το νερό.[33]
Το 1965, η Jeep ανέπτυξε το M715 στρατιωτικό φορτηγό 1,25 τόνων (1,13 τόνων), μια στρατιωτικοποιημένη έκδοση του πολιτικού φορτηγού Jeep της σειράς J, το οποίο υπηρέτησε εκτενώς στον πόλεμο του Βιετνάμ. Είχε βαρύτερους, πλήρως πλωτούς άξονες και αναδιπλούμενο, κάθετο, επίπεδο παρμπρίζ. Σήμερα, εξυπηρετεί άλλες χώρες και εξακολουθεί να παράγεται από την Kia με άδεια.
Πολλές εξηγήσεις για την προέλευση της λέξης τζιπ έχουν αποδειχθεί δύσκολο να επαληθευτούν. Η πιο ευρέως διαδεδομένη θεωρία είναι ότι η στρατιωτική ονομασία GP (για Κυβερνητικούς Σκοπούς ή Γενικούς Σκοπούς, for Government Purposes or General Purpose) μπερδεύτηκε στην προφορά και κατέληξε στη λέξη Jeep με τον ίδιο τρόπο που το σύγχρονο HMMWV (High Mobility Multipurpose Wheeled Vehicle, για τροχοφόρα οχήματα υψηλής κινητικότητας) έχει γίνει γνωστό ως Humvee (προφέρεται "χαμβι"). Ο Τζο Φρέιζερ, Πρόεδρος της Willys-Overland από το 1939 έως το 1944, ισχυρίστηκε ότι επινόησε τη λέξη τζιπ, παραφράζοντας τα αρχικά G.P.[34] Δεν υπάρχουν σύγχρονες χρήσεις του "GP" πριν από μεταγενέστερες προσπάθειες δημιουργίας ενός πρωθύστερου ακρωνύμιου.
Μια πιο λεπτομερής άποψη, που δημοσιοποιήθηκε από τον R.Lee Ermey στην τηλεοπτική του σειρά Mail Call, αμφισβητεί αυτή την προέλευση του "παραφρασμένου GP", λέγοντας ότι το όχημα σχεδιάστηκε για συγκεκριμένα καθήκοντα και δεν αναφέρθηκε ποτέ ως "Γενικού Σκοπού" και είναι εξαιρετικά απίθανο ότι ο μέσος στρατιώτης που οδηγούσε τζιπ να ήταν εξοικειωμένος με αυτήν την ονομασία.
Η συντομογραφία Ford GPW σήμαινε στην πραγματικότητα G για κρατική χρήση, P για να προσδιορίσει το μεταξόνιο 80 ιντσών (2.000 χιλιοστών) και W για να υποδείξει τον κινητήρα που σχεδίασε η Willys-Overland. Ο Ermey θεωρεί ότι οι στρατιώτες εκείνη την εποχή εντυπωσιάστηκαν τόσο πολύ με τα νέα οχήματα που το ονόμασαν ανεπίσημα από τον Eugene the Jeep, έναν χαρακτήρα στο κόμικ και τα κινούμενα σχέδια Thimble Theatre που δημιουργήθηκαν από τον E.C. Segar, ήδη από τα μέσα Μαρτίου 1936. Ο Eugene the Jeep ήταν το «κατοικίδιο ζούγκλας» του Ποπάυ και ήταν «μικρό, ικανό να κινείται μεταξύ των διαστάσεων και μπορούσε να λύσει φαινομενικά ακατόρθωτα προβλήματα».[35][36]
Ωστόσο, η λέξη "τζιπ" χρησιμοποιήθηκε ήδη από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ως αργκό του αμερικανικού στρατού για νέους μη μυημένους νεοσύλλεκτους ή από τους μηχανικούς για να αναφερθεί σε νέα μη αποδεδειγμένα για την ικανότητά τους οχήματα.[37][38] Το 1937, τα τρακτέρ που προμήθευε η Minneapolis Moline στον στρατό των ΗΠΑ ονομάζονταν τζιπ. Ένας πρόδρομος του Boeing B-17 Flying Fortress αναφέρεται επίσης ως τζιπ.[34]
Στο λεξικό της στρατιωτικής αργκό Words of the Fighting Forces του Clinton A. Sanders, που δημοσιεύτηκε το 1942, και βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του Πενταγώνου, δίνεται αυτή η ερμηνεία:
Ο ορισμός αυτός υποστηρίζεται από τη χρήση του όρου «μεταφορέας τζιπ» (jeep carrier), ο οποίος αναφέρεται στα μικρά μεταφορικά συνοδείας του Πολεμικού Ναυτικού.
Στις αρχές του 1941, η Willys-Overland απέδειξε την εκτός δρόμου ικανότητα του οχήματος βάζοντάς το να ανέβει τα σκαλιά του Καπιτωλίου των Ηνωμένων Πολιτειών, με οδηγό τον δοκιμαστή οχημάτων της Willys, Irving "Red" Hausmann, ο οποίος είχε πρόσφατα ακούσει στρατιώτες στο Fort Holabird να το αποκαλούν "τζίπ." Όταν ρωτήθηκε από τη συνδικαλιστική αρθρογράφο Katharine Hillyer για την Washington Daily News (ή από έναν περαστικό, σύμφωνα με άλλη αφήγηση) πώς ονομαζόταν, ο Hausmann απάντησε: «Είναι ένα τζιπ».
Το άρθρο της Κάθριν Χίλιερς δημοσιεύτηκε σε εθνικό επίπεδο στις 19 Φεβρουαρίου του 1941 και περιλάμβανε μια φωτογραφία του οχήματος με την λεζάντα:
Αν και ο όρος ήταν επίσης στρατιωτική αργκό για οχήματα που δεν είχαν δοκιμαστεί ή δεν είχαν ελεγχθεί, αυτή η έκθεση στον τύπο έκανε όλες τις άλλες αναφορές της λέξης τζιπ να ξεθωριάσουν, αφήνοντας το όνομα να χρησιμοποιείται για το 4x4.
Η μάρκα "Jeep" έχει περάσει από πολλούς ιδιοκτήτες, ξεκινώντας από την Willys-Overland, η οποία υπέβαλε την αρχική αίτηση εμπορικού σήματος για το εμπορικό σήμα "Jeep" τον Φεβρουάριο του 1943.[39] Για να βοηθήσει στην καθιέρωση του όρου ως ανήκων στην επωνυμία Willys, η εταιρεία έκανε καμπάνια με διαφημίσεις που έδωσαν έμφαση στην εξέχουσα συμβολή της Willys στο Jeep, το οποίο βοήθησε να κερδηθεί ο πόλεμος.[39] Η αίτηση της Willys αρχικά συνάντησε χρόνια αντιδράσεων, κυρίως από την Bantam, αλλά και από τη Minneapolis-Moline. Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου αρχικά αποφάσισε υπέρ της Bantam τον Μάιο του 1943, αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό τον ισχυρισμό της Minneapolis-Moline και συνέχισε να επιπλήττει την Willys-Overland μετά τον πόλεμο για τη διαφήμισή της.[40] Η FTC επιτέθηκε στην εταιρεία με μια επίσημη καταγγελία, για να σταματήσει και να παραιτηθεί από οποιουσδήποτε ισχυρισμούς ότι «δημιούργησε ή σχεδίασε» το Jeep — η Willys είχε μόνο τη δυνατότητα να διαφημίσει τη συμβολή της στην ανάπτυξη του Jeep.[41] Ωστόσο, η Willys προχώρησε στην παραγωγή των πρώτων οχημάτων μάρκας Civilian Jeep (CJ) το 1945 και απλώς κατοχύρωσε πνευματικά δικαιώματα του ονόματος Jeep το 1946.[42] Ως η μόνη εταιρεία που παρήγαγε συνεχώς οχήματα "Jeep" μετά τον πόλεμο, η Willys-Overland έλαβε τελικά το όνομα "Jeep" ως σήμα κατατεθέν τον Ιούνιο του 1950.[39] Εκτός από τον Willys, το King Features Syndicate έχει ένα εμπορικό σήμα στο όνομα "Jeep" για τα κόμικς τους από τον Αύγουστο του 1936.[42]
Η Willys είχε επίσης σκεφτεί σοβαρά το εμπορικό σήμα AGRIJEEP (agriculture = γεωργία) και της απονεμήθηκε το εμπορικό σήμα αυτό τον Δεκέμβριο του 1944, αλλά αντ' αυτού τα μη στρατιωτικά μοντέλα παραγωγής από το 1945 κυκλοφόρησαν στο εμπόριο ως "Universal Jeep", το οποίο αντικατόπτριζε ένα ευρύτερο φάσμα χρήσεων εκτός της γεωργίας.[43]
Η Stellantis, η πιο πρόσφατη διάδοχος εταιρεία της μάρκας Jeep, κατέχει πλέον το εμπορικό σήμα του ονόματος "Jeep" και τη χαρακτηριστική σχεδίαση μπροστινής μάσκας 7 θυρίδων. Η αρχική μάσκα 9 θυρίδων, που σχετίζεται με όλα τα τζιπ του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, σχεδιάστηκε από τη Ford για το GPW της και επειδή ζύγιζε λιγότερο από το αρχικό "Slat Grille" της Willys (μια διάταξη επίπεδων ράβδων), ενσωματώθηκε στο "τυποποιημένο σχέδιο τζιπ".
Η ιστορία του HMMWV (Humvee) έχει δεσμούς με την Jeep. Το 1971, το τμήμα Άμυνας και Κυβερνητικών Προϊόντων της Jeep μετατράπηκε σε AM General, μια εξ ολοκλήρου θυγατρική της American Motors Corporation, η οποία επίσης κατείχε την Jeep. Το 1979, ενώ εξακολουθούσε να ανήκει στην American Motors, η AM General ξεκίνησε τα πρώτα βήματα προς τη σχεδίαση του Humvee. Η AM General συνέχισε επίσης την κατασκευή του DJ με κίνηση στους δύο τροχούς, το οποίο είχε δημιουργήσει η Jeep το 1953. Η General Motors Hummer και η Chrysler Jeep έχουν δώσει μάχη στα δικαστήρια των ΗΠΑ για το δικαίωμα χρήσης επτά θυρίδων στις αντίστοιχες γρίλιες του ψυγείου τους. Η Chrysler Jeep ισχυρίζεται ότι έχει τα αποκλειστικά δικαιώματα χρήσης των επτά κάθετων σχισμών, καθώς είναι ο μοναδικός εναπομείνασας εντολοδόχος των διαφόρων εταιρειών, αφού η Willys έδωσε στα μεταπολεμικά τζιπ της επτά υποδοχές, αντί της σχεδίασης εννέα-θυρίδων της Ford για το Jeep.
Οι διαφημίσεις της Jeep έδιναν ανέκαθεν έμφαση στις εκτός δρόμου δυνατότητες των οχημάτων της μάρκας.[44] Σήμερα, το Wrangler είναι ένα από τα λίγα εναπομείναντα τετρακίνητα οχήματα με συμπαγείς εμπρός και πίσω άξονες. Αυτοί οι άξονες είναι γνωστοί για την ανθεκτικότητά τους, τη δύναμη και την άρθρωσή τους. Τα νέα Wrangler έρχονται με διαφορικό Dana 44 πίσω και διαφορικό Dana 30 εμπρός. Το αναβαθμισμένο μοντέλο Rubicon του JK Wrangler είναι εξοπλισμένο με ηλεκτρονικά μπλοκέ διαφορικά, άξονες Dana 44 εμπρός και πίσω με γρανάζια 4.10, και σχέση μετάδοσης 4:1, ηλεκτρονική αποσύνδεση αντιστρεπτικής δοκού και ανάρτηση βαρέως τύπου.
Ένα άλλο πλεονέκτημα των οχημάτων συμπαγούς άξονα είναι ότι τείνουν να είναι ευκολότερα και φθηνότερα στην «ανύψωση» με συστήματα ανάρτησης, μετά από την αγορά του τυποποιημένου οχήματος. Αυτό αυξάνει την απόσταση μεταξύ του άξονα και του πλαισίου του οχήματος. Αυξάνοντας αυτή την απόσταση, μπορούν να τοποθετηθούν μεγαλύτερα ελαστικά, τα οποία θα αυξήσουν την απόσταση από το έδαφος, επιτρέποντας στο όχημα να διασχίσει ακόμη μεγαλύτερα και πιο δύσκολα εμπόδια. Εκτός της υψηλότερης απόστασης από το έδαφος, πολλοί ιδιοκτήτες στοχεύουν στην αύξηση της άρθρωσης της ανάρτησης ή "flex", ώστε να προσφέρουν στα Jeep τους πολύ βελτιωμένες δυνατότητες εκτός δρόμου. Η καλή άρθρωση των αναρτήσεων κρατάει και τους τέσσειρς τροχούς σε επαφή με το έδαφος και διατηρεί την πρόσφυση.
Χρήσιμα χαρακτηριστικά των μικρότερων Jeep είναι τα κοντά μεταξόνια, τα στενά πλαίσια και οι μεγάλες γωνίες προσέγγισης, θραύσης και αναχώρησης, επιτρέποντάς τους να χωρέσουν σε μέρη όπου τα πλήρους μεγέθους τετρακινητήρια έχουν δυσκολία.
Μετά τον πόλεμο, η Willys δεν συνέχισε την παραγωγή των μοντέλων επιβατικών αυτοκινήτων της, επιλέγοντας αντ' αυτού να επικεντρωθεί σε Jeep και οχήματα επωνυμίας Jeep, λανσάροντας το Jeep Station Wagon το 1946, το Jeep Truck το 1947 και το Jeepster το 1948. Μια προσπάθεια επανεισόδου στην αγορά επιβατικών αυτοκινήτων το 1952 με το σεντάν Willys Aero αποδείχθηκε ανεπιτυχής και έληξε με την εξαγορά της εταιρείας από την Kaiser Motors το 1953, έναντι 60 εκατομμυρίων δολαρίων.[45] Η Kaiser αρχικά ονόμασε τη συγχωνευμένη εταιρεία "Willys Motors", αλλά μετονομάστηκε σε Kaiser-Jeep το 1963. Μέχρι το τέλος του 1955, η Kaiser-Frazer είχε εγκαταλείψει το Willys Aero, καθώς και τα δικά της επιβατικά αυτοκίνητα για να πουλήσει αποκλειστικά Jeep.[46]
Η American Motors Corporation (AMC) με τη σειρά της αγόρασε τις ζημιογόνες δραστηριότητες Jeep της Kaiser το 1970. Αυτή τη φορά άλλαξαν χέρια 70 εκατομμύρια δολάρια.[45] Τα οχήματα κοινής ωφέλειας συμπλήρωναν την εμπορία επιβατικών αυτοκινήτων της AMC χρησιμοποιώντας τα ίδια εξαρτήματα, επιτυγχάνοντας αποτελεσματικότητα όγκου, καθώς και αξιοποιώντας τις διεθνείς και κρατικές αγορές της Jeep. Το 1971, η AMC μετέφερε τις εμπορικές, ταχυδρομικές και στρατιωτικές γραμμές οχημάτων της Jeep σε μια ξεχωριστή θυγατρική, την AM General - την εταιρεία που αργότερα ανέπτυξε το M998 Humvee. Το 1976 η Jeep παρουσίασε το CJ-7, αντικαθιστώντας το CJ-6 στη Βόρεια Αμερική, καθώς και ξεπερνώντας για πρώτη φορά τις 100.000 μη στρατιωτικές μονάδες σε ετήσιες παγκόσμιες πωλήσεις για πρώτη φορά.[47]
Η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία Renault άρχισε το 1979 να επενδύει στην AMC. Η Renault ξεκίνησε αμέσως μετά να πουλά Jeep μέσω των ευρωπαϊκών αντιπροσωπειών της, αρχικά από το Βέλγιο και τη Γαλλία, αντικαθιστώντας σταδιακά ένα πλήθος ανεξάρτητων εισαγωγέων.[48] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η Jeep παρουσίασε το XJ Cherokee, το πρώτο της SUV με μονομπλόκ σκελετό κι αμάξωμα, και οι παγκόσμιες πωλήσεις ξεπέρασαν τις 200.000 για πρώτη φορά το 1985.[47] Ωστόσο, η αντικατάσταση των CJ Jeeps από τη νέα σειρά Wrangler το 1986 σηματοδότησε την αρχή μιας διαφορετικής εποχής. Μέχρι το 1987, οι αγορές αυτοκινήτων είχαν αλλάξει και η ίδια η Renault αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα.
Ταυτόχρονα, η Chrysler Corporation ήθελε να κατακτήσει τη μάρκα Jeep, καθώς και άλλα περιουσιακά στοιχεία της AMC. Έτσι η Chrysler αγόρασε την AMC το 1987, λίγο μετά την αντικατάσταση του Jeep CJ-7 με το σχεδιασμένο από την AMC Wrangler YJ. Μετά από περισσότερα από 40 χρόνια, η μάρκα οχημάτων με κίνηση στους τέσσερις τροχούς που είχε υπάρξει κερδοφόρα επιλογή για μικρότερες αυτοκινητοβιομηχανίες έπεσε στα χέρια ενός από τους Τρεις Μεγάλους (Big Three), και η Jeep ήταν η μόνη μάρκα AMC που συνέχισε η Chrysler μετά την εξαγορά. Αλλά η Chrysler στη συνέχεια συγχωνεύθηκε με την Daimler-Benz το 1998 και συμμετείχε στην DaimlerChrysler. Η DaimlerChrysler τελικά πούλησε το μεγαλύτερο μέρος της συμμετοχής της στην Chrysler, σε μια εταιρεία ιδιωτικών μετοχών το 2007. Η Chrysler και το Τμήμα Jeep λειτουργούσαν υπό την Chrysler Group LLC μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου του 2014, όταν η Chrysler συμμετείχε στην Fiat Chrysler Automobiles, με την κρατική θυγατρική να λειτουργεί υπό την "FCA US LLC".
Τα τζιπ έχουν κατασκευαστεί με άδεια από διάφορους κατασκευαστές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Mahindra στην Ινδία, EBRO στην Ισπανία και αρκετών άλλων στη Νότια Αμερική. Η Mitsubishi κατασκεύασε περισσότερα από 30 μοντέλα στην Ιαπωνία μεταξύ 1953 και 1998. Τα περισσότερα βασίστηκαν στο μοντέλο CJ-3B του αρχικού σχεδίου Willys-Kaiser.[49]
Το Τολέδο του Οχάιο ήταν η έδρα της μάρκας Jeep από την ίδρυσή της και η πόλη ήταν πάντα περήφανη για αυτήν την κληρονομιά. Αν και δεν παράγονται πλέον στο ίδιο συγκρότημα του Τολέδο, όπου παρασκευάζονταν τα πρωτότυπα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, δύο δρόμοι κοντά στο παλιό εργοστάσιο ονομάζονται Willys Parkway και Jeep Parkway. Τα Jeep Wrangler και Jeep Cherokee κατασκευάζονται στην πόλη αυτήν τη στιγμή, σε ξεχωριστές εγκαταστάσεις, όχι μακριά από την τοποθεσία του αρχικού εργοστασίου Willys-Overland.
Η American Motors ίδρυσε την πρώτη κοινοπραξία κατασκευής αυτοκινήτων στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας στις 15 Ιανουαρίου 1984.[50] Το αποτέλεσμα ήταν η Beijing Jeep Corporation, Ltd., σε συνεργασία με την Beijing Automobile Industry Corporation, να παράγει το Jeep Cherokee (XJ) στο Πεκίνο. Η παραγωγή συνεχίστηκε μετά την εξαγορά της AMC από την Chrysler. Αυτή η κοινοπραξία αποτελεί πλέον μέρος της DaimlerChrysler και της DaimlerChrysler China Invest Corporation. Το αρχικό μοντέλο XJ του 1984 ενημερώθηκε και ονομάστηκε "Jeep 2500" προς το τέλος της παραγωγής του που έληξε μετά το 2005.[51]
Ενώ τα Jeep κατασκευάζονται στην Ινδία με άδεια από τη Mahindra & Mahindra από τη δεκαετία του 1960, η Jeep εισήλθε στην ινδική αγορά απευθείας το 2016, ξεκινώντας με την κυκλοφορία των Wrangler και Grand Cherokee στη χώρα.[52]
Η Jeep μετά την κυκλοφορία του Jeep CJ (Civilian Jeep) συνέχισε και με νεότερα εκείνης της εποχής μοντέλα, τα οποία έγιναν πιο φιλικά στον κόσμο λόγω των έντονων χρωμάτων που είχαν διαδώσει. Κύριο χαρακτηριστικό ρόλο σε αυτήν προσπάθεια, δείχτηκε και στην σειρά Jeep DJ (Dispatcher Jeep).
Τη δεκαετία του 1960, το όνομα «Jeep» άρχισε να αποκτά την αρχική του ιδιοτροπία, αλλά σε πιο ακραίες επιδόσεις. Η αρχή έγινε με το Jeep Wagoneer του 1963, το οποίο που βασίστηκε στην καινούρια τότε πλατφόρμα SJ όπου χάρη σε αυτήν γεννήθηκε και η σειρά Jeep Cherokee. Το αξιοσημείωτο είναι ότι σε αυτήν την πράξη, ασχολήθηκαν και οι τέσσερις κατασκευαστές με τον καιρό που βοήθησαν στην εξέλιξη της μάρκας, τόσο ποιοτικά όσο και εργονομικά. Επιπλέον, την κατασκευή ενός στρατιωτικού οχήματος M-715 είχε μπει στα σχέδια και δόθηκε στην παραγωγή, το 1967.
Στην μετέπειτα πορεία της, ακολούθησε αυτή η τακτική ακόμη περισσότερο, δημιουργώντας και άλλα όμοια μοντέλα με τις διαφορές τους να φαίνονται τόσο στο αμάξωμα αλλά και στην χρηστικότητα τους, όπως το Jeep Comanche ένα αγροτικό όχημα, το οποίο κυκλοφόρησε με βάση το σύστημα μετάδοσης κίνησης σε εκδόσεις 4x2 και 4x4.
Το 1986 μπήκε στην παραγωγή ο απόγονος του Jeep CJ, το Jeep Wrangler ένα μοντέλο που σχημάτισε μια δική του σειρά γενεών. Η ιδιαίτερη σχεδίαση του, είναι αρκετά αναγνωρισμένη παγκοσμίως με αποτέλεσμα πολλές άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες να έρχονται σε επαφή με την Jeep για την χρήση ενός μοντέλου τους με την ίδια πατέντα. Η σειρά Cherokee απέκτησε μια μεγαλύτερη και πιο σύγχρονη έκδοση, η οποία και ονομάστηκε Jeep Grand Cherokee το 1992 και ακόμη και σήμερα επιτυγχάνει μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο. Τουλάχιστον, μέχρι τις αρχές του 2000, η Jeep είχε βάλει αυτά τα οχήματα πολύ ψηλά, ενώ το 2001 παρουσιάστηκε ο απόγονος του αρχικού Cherokee, το Jeep Liberty, που ήταν επηρεασμένο από τα πρωτότυπα Dakar και Jeepster. Εκτός ΗΠΑ, η ονομασία Cherokee διατηρήθηκε, άσχετα αν η εγχώρια ονομασία ήταν διαφορετική.
Για τη σεζόν του 2006 ξεκίνησε να παράγεται το σαφώς μεγαλύτερο (λόγω καμπίνας) Jeep Commander, μετά την επίσημη παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε το 2005 στην Νέα Υόρκη. Το συγκεκριμένο όχημα έφερνε σχεδιαστικά στοιχεία από το Wagoneer και από μια μεγαλύτερη έκδοση του Liberty, όπου με την δεύτερη υπάρχει μια πιο μεγάλη ομοιότητα. Άλλο ένα μοντέλο που ακολούθησε την πιο εξελιγμένη φιλοσοφία της Jeep, είναι και το Jeep Patriot.
Αποτελώντας ακόμη ένα σημαντικό όνομα της FCA US, η Jeep έχει «εξημερωθεί» ακόμα περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν, η σχεδιαστική φιλοσοφία της όμως που την έκανε γνωστή έχει μείνει αναλλοίωτη. Έχοντας μπει σαν μια ανταγωνιστική μάρκα στο 5ετές σχέδιο της Fiat-Chrysler, ο ρόλος της πλέον θα είναι πιο φιλικός για να ανταγωνιστεί τα όμοια μοντέλα της Mercedes-Benz, της BMW, της Audi, της Toyota, της Nissan, το μοντέλο S-Cross της Suzuki κλπ.
Το 2014, μπήκε στην παραγωγή ένα διαφορετικό μοντέλο της Jeep, το Renegade βασιζόμενο σε μια νέα πλατφόρμα από την FCA για μοντέλα σαν αυτό. Στοιχεία του Renegade, μετά την εξαγορά της Chrysler από την Fiat πάρθηκαν και για μια SUV έκδοση του Fiat 500 (2007) με την ονομασία Fiat 500X. Το συγκεκριμένο μοντέλο έφερε σε μια νέα εποχή την Jeep, ενώ τα επακόλουθα πλάνα της είναι και ένα νεότερο Jeep Wrangler μεταξύ του 2017 και 2018.[53] Η παρουσίαση και αναβίωση του ονόματος «Wagoneer» έγινε μέσα στο 2021 με το ακόμα μεγαλύτερο Jeep Wagoneer / Jeep Grand Wagoneer, ένα ανταγωνιστικό μοντέλο των μεγάλων πολυτελών SUV, κυρίως της Cadillac Escalade και του Lincoln Navigator.[54]
.JPG)
_–_Frontansicht,_10._September_2011,_Düsseldorf.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
Η σειρά CJ (σημαίνει «Civilian Jeep», δηλαδή «πολιτικά τζιπ») ήταν κυριολεκτικά τα πρώτα επώνυμα οχήματα «Jeep» που πωλήθηκαν εμπορικά στο κοινό, ξεκινώντας το 1945 με το CJ-2A, ακολουθούμενο από το CJ-3A το 1949 και το CJ-3B το 1953. Αυτά τα πρώιμα τζιπ αναφέρονται συχνά ως «επίπεδων φτερών» («flat-feners») επειδή τα μπροστινά τους φτερά ήταν εντελώς επίπεδα και ίσια, ακριβώς όπως και στο αρχικό μοντέλο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (το Willys MB και το ίδιο Ford GPW).
Το CJ-4 υπάρχει μόνο ως ένα μοναδικό πρωτότυπο του 1951 και αποτελεί τον «ελλείποντα κρίκο» μεταξύ των CJ-2A και CJ-3A/B με επίπεδα φτερά, και των επόμενων Jeep με νέα αμαξώματα, τα οποία διαθέτουν στρογγυλεμένα φτερά και καπό, ξεκινώντας από το CJ-5 του 1955, πρωτοπαρουσιάστηκε ως το στρατιωτικό Willys MD (ή M38A1). Το ανασχεδιασμένο αμάξωμα ζητήθηκε κυρίως για να χωρέσει τον ψηλότερο νέο κινητήρα Hurricane με βαλβίδα οροφής.
Με πάνω από 300.000 Station Wagon και τις παραλλαγές του που κατασκευάστηκαν στις ΗΠΑ, ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα μοντέλα της Willys μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η παραγωγή του συνέπεσε με τη μετακίνηση των καταναλωτών στα προάστια.
Το Jeepster που κυκλοφόρησε το 1948 βασίστηκε απευθείας στο σασί Jeep Station Wagon με κίνηση στους πίσω τροχούς και μοιραζόταν πολλά από τα ίδια ανταλλακτικά.[64]
(Jeepster) Commando
.jpg)
Από το 1955 και μετά η Willys πρόσφερε δικίνητες εκδόσεις των CJ Jeep της για εμπορική χρήση, που ονομάζονταν μοντέλα DJ (για «Dispatcher Jeep»), τόσο σε ανοιχτό όσο και σε κλειστό αμάξωμα. Μια πολύ γνωστή έκδοση ήταν το δεξιοτίμονο μοντέλο με συρόμενες πλαϊνές πόρτες, που χρησιμοποιούσε η ταχυδρομική υπηρεσία των ΗΠΑ.
Το 1961 η παλέτα επεκτάθηκε με το φορτηγό παράδοσης «Fleetvan», βασισμένο στα DJ Jeeps.
Fleetvan Jeep
.jpg)
Μοντέλα SUV(1962–1991)
Μοντέλα μικρών φορτηγών (1962–1988)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
