τύπος επιβατικού αεροσκάφους From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Boeing 707 είναι ένα τετρακινητήριο αεριωθούμενο επιβατηγό αεροσκάφος μεγάλων αποστάσεων το οποίο κατασκευάζονταν από την Boeing Commercial Airplanes από το 1958 μέχρι το 1979.
| Boeing 707 | |
|---|---|
 Boeing 707-384B της Ολυμπιακής το 1973 ενώ απογειώνεται από το αεροδρόμιο του Ελληνικού | |
| Τύπος | Αεριωθούμενο επιβατηγό μεγάλων αποστάσεων |
| Κατασκευαστής | Boeing Commercial Airplanes |
| Παρθενική πτήση | 20 Δεκεμβρίου 1957[1] |
| Κατάσταση | Εκτός υπηρεσίας |
| Παραγωγή | 1958–1979 (πολιτικά αεροσκάφη, για τις στρατιωτικές εκδόσεις βλέπε τα αντίστοιχα λήμματα) |
| Μονάδες που παρήχθησαν | 1010[2] |
| Αναπτύχθηκε από | Boeing 367-80 |
Ήταν το πρώτο αεριωθούμενο επιβατηγό που ανέπτυξε η εταιρεία και ένα από τα πιο γνωστά αεροσκάφη της κατηγορίας του, αλλά δεν ήταν το πρώτο ιστορικά. Το βρετανικό de Havilland DH 106 Comet είναι το πρώτο που μπήκε σε κανονική υπηρεσία και το σοβιετικό Tupolev Tu-104 το πρώτο που μπήκε σε υπηρεσία με επιτυχία (τα Comet καθηλώθηκαν μετά από σειρά θανατηφόρων ατυχημάτων και ξαναμπήκαν αργότερα σε υπηρεσία αφού βρέθηκαν τα δομικά σφάλματα). Αναμφίβολα το 707 γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία όντας ένα από τα σημαντικότερα αεροπλάνα της κατηγορίας του στις δυτικές χώρες την δεκαετία του 1960 και παραμένοντας σε εκτενή χρήση σε όλη την διάρκεια της δεκαετίας του 1970 και του 1980, βοηθώντας έτσι στην καθιέρωση της Boeing στον χώρο των κατασκευαστών επιβατηγών αεροπλάνων. Ο σχεδιασμός των μεταγενέστερων Boeing 727, Boeing 737 και Boeing 757 επηρεάστηκε από το 707.
Το 707 βασίστηκε στο Boeing 367-80, ένα αεριωθούμενο που πέταξε για πρώτη φορά το 1954. Μια εκδοχή του με άτρακτο μεγαλύτερης διαμέτρου και άλλες τροποποιήσεις έγινε το αρχικό 707-120 που μπήκε σε παραγωγή και προωθούνταν από τέσσερις turbojet Pratt & Whitney JT3C. Η Pan American World Airways εγκαινίασε την κανονική χρήση του τύπου. Αργότερα ακολούθησαν πολλές άλλες εκδόσεις, όπως το μικρότερου μήκους και μεγάλων αποστάσεων 707-138 και το μεγαλύτερου μήκους 707-320 ή τα 707-120B και 707-320Β που χρησιμοποιούσαν turbofan, που είναι πιο αποδοτικοί από τους turbojet. Μια ακόμη, μικρότερων διαστάσεων και αποστάσεων, έκδοση ήταν το Boeing 720 που παρουσιάστηκε το 1960.
Το 707 γνώρισε σημαντική χρήση στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Αξιοποιήθηκε εκτενώς στις διατλαντικές γραμμές που συνέδεαν τις ΗΠΑ με προορισμούς στην Ευρώπη. Αρκετά μετασκευάστηκαν ως μεταγωγικά και ο τύπος αποτέλεσε την βάση για πολλά εξειδικευμένα στρατιωτικά αεροσκάφη, όπως το AEW&C E-3 Sentry και το ιπτάμενο κέντρο διοίκησης και ελέγχου E-6 Mercury. Επίσης το 707 αποτέλεσε την βάση για το C-137 Stratoliner. Κατασκευάστηκαν συνολικά 1010 μονάδες όλων των εκδόσεων.
Τον Αύγουστο του 2011 υπήρχαν δέκα 707 σε υπηρεσία.[3] Ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί σε μόλις δύο τον Αύγουστο του επόμενου έτους, και τα δύο στο Ιράν.[4]
Από την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και μετά, η Boeing είχε καθιερωθεί σαν κατασκευαστής στρατιωτικών αεροσκαφών. Ανάμεσα στα πολύ επιτυχημένα σχέδια που παρουσίασε κατά την διάρκεια του πολέμου συγκαταλέγονται τα στρατηγικά βομβαρδιστικά B-17 Flying Fortress και B-29 Superfortress, που συνέβαλαν καθοριστικά στην πολεμική προσπάθεια των ΗΠΑ. Μετά τον πόλεμο παρουσιάστηκαν τα αεριωθούμενα βομβαρδιστικά B-47 Stratojet και B-52 Stratofortress. Το τελευταίο παραμένει πάνω από 50 χρόνια σε υπηρεσία και αποτελεί μέχρι σήμερα κύριο αεροσκάφος των στρατηγικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Σε αντίθεση με την επιτυχημένη πορεία στον στρατιωτικό τομέα, στην πολιτική αεροπορία η εταιρεία υστερούσε σε σχέση με τους άλλους κύριους ανταγωνιστές, όπως την Douglas που κατασκεύαζε μεταξύ άλλων τα περίφημα Douglas DC-3 Dakota και Douglas DC-4. Τα μόνα επιτυχημένα επιβατηγά Boeing μέχρι τότε ήταν τα Boeing 314 Clipper και Boeing 307 Stratoliner. Στα 1949-1950 ξεκίνησαν οι μελέτες για την δημιουργία ενός νέου μεταφορικού αεριωθούμενου αεροσκάφους, με το σχέδιο να στοχεύει τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε πολιτικούς χρήστες. Την περίοδο εκείνη ο εναέριος εφοδιασμός πολεμικών αεροσκαφών καθιερώνονταν, με την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ (USAF) να εντάσσει σε υπηρεσία μεγάλο αριθμό ελικοφόρων ιπτάμενων τάνκερ Boeing KC-97 Stratotanker. Με την εμφάνιση των ταχύτερων αεριωθούμενων αεροσκαφών, απαιτούνταν η δημιουργία ενός νέου ιπτάμενου τάνκερ το οποίο θα να τα υποστηρίξει.[5] Εκεί θα μπορούσε να κερδίσει το νέο σχέδιο της Boeing παραγγελίες.
Μελετήθηκαν διάφορες προτάσεις για την δημιουργία του νέου μεταφορικού/τάνκερ, κάποιες εκ των οποίων βασίζονταν στα B-47 και C-97, πριν τελικά καταλήξουν στο 367–80, που εσωτερικά καλούνταν Dash 80. Χρειάστηκαν μόλις δύο χρόνια από τον αρχικό σχεδιασμό το 1952 μέχρι την παρθενική πτήση του στις 15 Ιουλίου 1954.[6][7] Το αεροσκάφος προωθούνταν από τον turbojet Pratt & Whitney JT3C, που ήταν εκδοχή του J57 για πολιτική χρήση. Τον J57 χρησιμοποιούσαν πολλά πολεμικά αεροσκάφη της εποχής, όπως το μαχητικό North American F-100 Super Sabre και το B-52. Το 367–80 ήταν το πρωτότυπο για την πολιτική και την στρατιωτική έκδοση.[6] Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ήταν ο πρώτος πελάτης, παραγγέλλοντας 29 μονάδες του ιπτάμενου τάνκερ, το οποίο ονομάστηκε Boeing KC-135 Stratotanker.[6] Η ανάγκη για μεγαλύτερη μεταφορική ικανότητα καθώς και ο υψηλός ανταγωνισμός οδήγησαν στην απόφαση να αυξηθεί το πλάτος της ατράκτου σε σχέση με το Dash 80.
Η αρχική έκδοση παραγωγής ήταν το 707-120 που χρησιμοποιούσε τον turbojet JT3C. Άλλες κύριες εκδόσεις ήταν το 707-220 που χρησιμοποιούσε τον ισχυρότερο JT4A καθώς και το σημαντικότερο όλων, από πλευράς αριθμών, 707-320 που είχε πτέρυγα μεγαλύτερου εκπέτασματος.
Τα πρώτα 707 χρησιμοποιούνταν turbojet αλλά οι περισσότερες εκδόσεις χρησιμοποιούσαν turbofan (κυρίως τους Pratt & Whitney JT3D). Τα 707 και 720 με αυτούς τους κινητήρες είχαν τον χαρακτήρα "Β" στην ονομασία τους (για παράδειγμα 707-320B). Αν και πολλά 707-120B και 720B ήταν μετασκευές υπαρχόντων αεροσκαφών που χρησιμοποιούσαν τους παλαιότερους turbojet, κανένα 707-320B δεν προέρχονταν από μετασκευή, καθώς αυτά είχαν πιο στιβαρή κατασκευή που επέτρεπε την αύξηση του βάρους απογείωσης καθώς και αλλαγές στην πτέρυγα. Τα 707-320B είχαν βελτιωμένη εμβέλεια που επέτρεπε απευθείας πτήσεις από την Ευρώπη στην δυτική ακτή των ΗΠΑ, πετώντας προς δυσμάς, καθώς και από τις ΗΠΑ προς την Ιαπωνία.
Η τελευταία έκδοση που παρήχθη σε μεγάλους αριθμούς ήταν το 707-320C, C από το "Convertible", που διέθετε μια μεγάλη θύρα φορτο-εκφόρτωσης καθώς και βελτιωμένη πτέρυγα που επέτρεπε καλύτερες επιδόσεις κατά την απογείωση και την προσγείωση. Το 707-320C μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν επιβατηγό ή σαν μεταγωγικό. Τα 707-320Β που κατασκευάστηκαν μετά το 1963 είχαν ίδια πτέρυγα με τα 707-320C και καλούνταν 707-320B Advanced. Υπήρχε και το 707-420, το οποίο είχε τους κινητήρες Rolls-Royce Conway Mk 508. Κατασκευάστηκαν μόνο 37 μονάδες της έκδοσης αυτής.
Η παραγωγή του επιβατηγού 707 σταμάτησε το 1978 όμως η γραμμή παραγωγής παρέμεινε ανοικτή μέχρι και το 1991 για την κατασκευή εξειδικευμένων στρατιωτικών αεροσκαφών. Ο σχεδιασμός του 707 επηρέασε την ανάπτυξη μεταγενέστερων, πιο σύγχρονων τύπων όπως τα 727, 757 καθώς και το 737.
Η πρώτη παραγγελία για το 707 έγινε στις 13 Οκτωβρίου 1955 από την Pan Am και αφορούσε 20 αεροσκάφη. Η ίδια εταιρεία παρήγγειλε επίσης 25 Douglas DC-8.[6] Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στο 707 και στο παρόμοιων δυνατοτήτων DC-8 ήταν σημαντικός. Η Douglas ήταν τότε κύριος κατασκευαστής επιβατηγών αεροσκαφών. Προκειμένου να παραμείνει ανταγωνιστικό το 707 δημιουργήθηκε η έκδοση -320 που είχε μεγαλύτερη εμβέλεια και μεταφορική ικανότητα. Η Pan Am εγκαινίασε στις 26 Οκτωβρίου 1958 την πρώτη διατλαντική αερογραμμή με αεριωθούμενο αεροσκάφος, από την Νέα Υόρκη με προορισμό το Παρίσι.[7] Πολλές ακόμα μεγάλες αεροπορικές εταιρείες χρησιμοποίησαν τον τύπο τα επόμενα χρόνια.
Το 707 έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή αεροπλάνα της κατηγορίας του. Οι νέοι τύποι αεριωθούμενων προσέφεραν στο επιβατικό κοινό δυνατότητες που δεν υπήρχαν πριν. Επίσης ήταν ένας από τους λόγους για την ριζική ανανέωση των υποδομών των αεροδρομίων. Καθώς η δεκαετία του 1960 έφτανε στο τέλος της, αεροσκάφη όπως το 707 δεν μπορούσαν πλέον να καλύψουν την αυξημένη επιβατική κίνηση που εν πολλοίς προέκυψε από την εισαγωγή τους. Τα 1000 περίπου επιβατηγά 707 που κατασκευάστηκαν σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα μπορεί να φαντάζουν λίγα την σημερινή εποχή, όπου ο ίδιος βασικός τύπος επιβατηγού παράγεται για δεκαετίες με βελτιώσεις κυρίως στα ηλεκτρονικά και τα άλλα υποσυστήματα, αποτελεί όμως ένδειξη του ρυθμού της τεχνολογικής εξέλιξης στην αεροναυτική τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Τελικά την αύξηση στην επιβατική κίνηση κάλυψαν κατά πολύ μεγαλύτερα αεροσκάφη νέας γενιάς, όπως το Boeing 747 και τα μεταγενέστερα Airbus, με περισσότερο αποδοτικούς κινητήρες και μειωμένα επίπεδα θορύβου. Το πρόβλημα του θορύβου έγινε ιδιαίτερα σημαντικό όταν το 1985 τέθηκαν σε ισχύ νέοι κανονισμοί για τα επιτρεπτά επίπεδα θορύβου. Τελικά αναπτύχθηκε συσκευή μείωσης του θορύβου (hash kit) που εγκαταστάθηκε σε αρκετά 707.
Η τελευταία πτήση επιβατηγού 707 στις ηπειρωτικές ΗΠΑ έγινε από την Trans World Airlines στις 30 Οκτωβρίου 1983.[8] Σε άλλες χώρες ο τύπος συνέχισε να χρησιμοποιείται κανονικά για πολλά χρόνια ακόμη. Ο τελευταίος χρήστης επιβατηγών 707 παγκοσμίως ήταν η Saha Air στο Ιράν που, χρησιμοποιούσε ακόμη τον τύπο στις αρχές του 2013.[4][9] Πολλά 707 όταν τελείωσε η καριέρα τους με τις μεγάλες αεροπορικές εταιρείες πωλήθηκαν σε μικρότερες και αρκετά χρησιμοποιήθηκαν σαν μεταγωγικά για το υπόλοιπο της διάρκειας ζωής τους.
Το 707-120 ήταν η πρώτη έκδοση που μπήκε σε παραγωγή, με άτρακτο μεγαλύτερου μήκους και πλάτους καθώς και με μεγαλύτερο εκπέτασμα πτερύγων από το Dash-80. Η πρώτη πτήση πραγματοποιήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1957. Μπορούσε να μεταφέρει μέχρι και 179 επιβάτες. Είχε τέσσερις turbojet Pratt & Whitney JT3C-6, ισχύος 13,000 lb (57.8 kN) με water injection. Η εμβέλεια του ήταν σχετικά περιορισμένη, μετά βίας ικανή για να καλυφθούν οι υπερατλαντικές πτήσεις.[7] Το 707-120Β χρησιμοποιούσε τους περισσότερο αποδοτικούς και πιο ισχυρούς turbofan Pratt & Whitney JT3D-1 και ενσωμάτωνε κάποιες αεροδυναμικές βελτιώσεις.[10] Επίσης αναπτύχθηκε το 707-138 που είχε άτρακτο κατά 3,05 m μικρότερη και μεγαλύτερη εμβέλεια. Χρησιμοποιήθηκε από την αεροπορική εταιρεία Qantas στην γραμμή Σίδνεϊ - Λονδίνο.[10]
Το 720 ήταν τροποποίηση του βασικού 707 βελτιστοποιημένη για μικρές και μεσαίες αποστάσεις και για χρήση από τροχόδρομους μικρότερου μήκους.[11] Αρχικά ονομάζονταν 707-020 και αργότερα 717-020[11] (δεν πρέπει να συγχέεται με το κατά πολύ μεταγενέστερο Boeing 717). Ήταν ελαφρύτερο και κατά 2,74 μέτρα πιο κοντό από το βασικό 707.[11] Πρώτος χρήστης του ήταν η United Airlines, με την οποία ξεκίνησε τακτικές πτήσεις στις 5 Ιουλίου 1960.[11] Επίσης αναπτύχθηκε το 720Β που χρησιμοποιούσε τους turbofan Pratt and Whitney JT3D.[11] Συνολικά κατασκευάστηκαν 65 μονάδες από το 720 και 89 από το 720Β.[11]
Το 707-220 σχεδιάστηκε προκειμένου να παρέχει καλύτερες επιδόσεις σε hot and high συνθήκες.[10] Χρησιμοποιούσε τους ισχυρότερους turbojet Pratt & Whitney JT4A-3, ώσης 70,28 kN (15,800 lb). Μονάχα πέντε μονάδες της έκδοσης αυτής κατασκευάστηκαν, όλες για την Braniff Airways.[10]
Το 707-320 Intercontinental ήταν μια μεγαλύτερου μεγέθους εκδοχή του 707-120 με τους κινητήρες JT4A-11.[10] Μπορούσε να μεταφέρει μέχρι και 189 επιβάτες χάρη στην επιμήκυνση της ατράκτου κατά 2,07 m.[10] Η μεγαλύτερη πτέρυγα μετέφερε περισσότερα καύσιμα αυξάνοντας την εμβέλεια, επιτρέποντας στο αεροπλάνο να πραγματοποιεί διηπειρωτικές πτήσεις. Συνολικά κατασκευάστηκαν 69 μονάδες.
Το 707-320B είναι τροποποίηση του Intercontinental με τον turbofan JT3D, μεγαλύτερη πτέρυγα και αυξημένο μέγιστο βάρος απογείωσης.[12] Συνολικά κατασκευάστηκαν 175 μονάδες. Το 707-320B Advanced χρησιμοποιούσε την πτέρυγα του 707-330C, που είχε σαν συνέπεια την μείωση της ταχύτητας κατά την προσγείωση και την απογείωση. Κάποια από αυτά, που ονομάστηκαν 707-320BA-H είχαν ακόμα μεγαλύτερο μέγιστο βάρος απογείωσης.[12]
Το 707-320C (Convertible) μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν επιβατηγό ή σαν μεταγωγικό και ήταν η πιο διαδεδομένη έκδοση, καθώς παρήχθη σε μεγαλύτερους αριθμούς από οποιαδήποτε άλλη. Βασίζονταν στο 707-320Β αλλά είχε ενισχυμένο floor καθώς και θύρα φορτο-εκφόρτωσης. Συνολικά κατασκευάστηκαν 337 μονάδες αυτής της έκδοσης, συμπεριλαμβανομένου και μικρού αριθμού που χρησιμοποιούσε κινητήρες JT3D-7. Τα περισσότερα 707-320C παραδόθηκαν σαν επιβατηγά, τα οποία θα μπορούσαν να μετασκευαστούν σε μεταγωγικά προς το τέλος της διάρκειας ζωής τους. Ελάχιστα είναι αυτά που παραδόθηκαν εξ΄αρχής σαν επιβατηγά.
Το 707-420 χρησιμοποιούσε τους Rolls-Royce Conway 508, ώσης 77,84κΝ (17,500 lb) ενώ κατά τα άλλα ήταν ίδιο με το βασικό 707-320.[12] Κατασκευάστηκαν 37 μονάδες.[12]
Το 707-700 κατασκευάστηκε για να εξετασθεί κατά πόσον ήταν εφικτό να χρησιμοποιηθούν οι κινητήρες CFM56 με νέα αλλά και υπάρχοντα 707.[12] Τελικά το πρόγραμμα εγκαταλείφθηκε με την τεχνογνωσία που είχε αποκτηθεί να αξιοποιείται στην μετασκευή των C-135/KC-135R και άλλων στρατιωτικών 707 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ προκειμένου να χρησιμοποιήσουν τον κινητήρα αυτό.[12]
Αεροσκάφη μεταφοράς VIP. Το VC-137 ήταν το αεροσκάφος που μετέφερε τον πρόεδρο των ΗΠΑ.[13]
Αεροσκάφος AWACS (Airborne Warning and Control System).[13]
Ιπτάμενο κέντρο ελέγχου και τηλεπικοινωνιών υποβρυχίων για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ.[13]
Ιπτάμενο κέντρο διοίκησης και ελέγχου (Command and control ή C2). Μετασκευασμένα 707-300 που αναπτύχθηκαν από την Northrop Grumman.[14]
Μετασκευασμένα Boeing 707-347C για την Βασιλική Καναδική Αεροπορία (RCAF). Χρησιμοποιήθηκαν σαν μεταγωγικά, ιπτάμενα τάνκερ και αεροσκάφη μεταφοράς VIP.
| Σύνολο | 1994 | 1993 | 1992 | 1991 | 1990 | 1989 | 1988 | 1987 | 1986 | 1985 | 1984 | 1983 | 1982 | 1981 | 1980 | 1979 | 1978 | 1977 | 1976 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1010 | 1 | 0 | 5 | 14 | 4 | 5 | 0 | 9 | 4 | 3 | 8 | 8 | 8 | 2 | 3 | 6 | 13 | 8 | 9 |
| 1975 | 1974 | 1973 | 1972 | 1971 | 1970 | 1969 | 1968 | 1967 | 1966 | 1965 | 1964 | 1963 | 1962 | 1961 | 1960 | 1959 | 1958 | 1957 | 1956 |
| 7 | 21 | 11 | 4 | 10 | 19 | 59 | 111 | 118 | 83 | 61 | 38 | 34 | 68 | 80 | 91 | 77 | 8 | 0 | 0 |
Πηγή:[15]
| Έκδοση | 707-120 | 707-120B | 707-138 | 707-138B | 707-220 | 707-320 | 707-320B | 707-320C | 707-420 | 707-E3A | 707-E3D | 707-E6A | 707-KE3 | 720-000 | 720-000B | Σύνολο |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μονάδες | 56 | 72 | 7 | 6 | 5 | 69 | 174 | 337 | 37 | 61 | 7 | 17 | 8 | 65 | 89 | 1010 |
Πηγή:[16]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
