Για συνώνυμους οικισμούς στην Ελλάδα δείτε το λήμμα: Σαρακήνα (αποσαφήνιση)
| Σαρακήνα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτική Μακεδονία |
| Περιφερειακή Ενότητα | Γρεβενών |
| Δήμος | Γρεβενών |
| Δημοτική Ενότητα | Βεντζίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Γρεβενών |
| Υψόμετρο | 750 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 165 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 511 00 |
| Τηλ. κωδικός | 24620 |
Η Σαρακήνα είναι ορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Γρεβενών σε υψόμετρο 750 μέτρα[1].
Η Σαρακήνα βρίσκεται προς στα ανατολικά όρια με την περιφερειακή ενότητα Κοζάνης και στην περιοχή των Βεντζίων. Απέχει 29 χλμ. Α.-ΝΑ. από τα Γρεβενά και 28,5 χλμ. ΒΔ. από τη Δεσκάτη. Νότια του χωριού περνάει ο χείμαρρος Γκιώνης που καταλήγει νοτιότερα στον ποταμό Αλιάκμονα. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το χωριό βρισκόταν πάντα στην ίδια τοποθεσία και είχε το ίδιο όνομα. Την περίοδο της τουρκοκρατίας ήταν κεφαλοχώρι, είχε στενή σχέση με την Ιερά Μονή Ζαβόρδας, από την οποία απέχει 25 χλμ. βορειοδυτικά και σε αυτό έμεινε για μεγάλο διάστημα ο Όσιος Νικάνορας. Πολλοί κάτοικοί του δούλεψαν για λογαριασμό της Μονής Ζάβορδας, όπου και προστατεύονταν από τους Τούρκους[2]. Στον Κώδικα της Ζάβορδας αναφέρονται πολλοί κάτοικοί της ως αφιερωτές της Ιεράς Μονής Αγίου Νικάνορος ή Ζάβορδας τόσο την περίοδο 1534 έως 1692 (Α΄ Γραφή) όσο και 1692 και μετά (Β΄Γραφή)[3].
Η Σαρακήνα είναι ο τόπος καταγωγής του δάσκαλου - λαογράφου Κώστα Καραπατάκη (1906 - 2000)[4].
Η τρίκλιτη θολωτή βασιλική εκκλησία του Αγίου Νικολάου έχει χαρακτηριστεί από το 1995 ως "μνημείο χρήζον ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για ενοριακό ναό μεγάλων διαστάσεων, στον τύπο της θολωτής βασιλικής, που κτίστηκε το 1858. Eσωτερικά το μνημείο είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο δεύτερο μισό του 19ου αι."[5].
Το χωριό αναφέρεται επίσημα 1918 στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 με το όνομα Σαρακίνα να ορίζεται έδρα τη ομώνυμης κοινότητας που ανήκε στο νομό Κοζάνης. Το όνομα διορθώνεται σε Σαρακήνα το 1940 και το 1964 με το ΦΕΚ 185Α - 30/10/1964 αποσπάται στο νομό Γρεβενών[6]. Το χωριό σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Νεοχώρι και το Δίπορο αποτελούν την τοπική κοινότητα Σαρακήνας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Βεντζίου του Δήμου Γρεβενών και σύμφωνα με την απογραφή 2011ως κοινότητα έχει πληθυσμό 378 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 177[7].
- Ναός Αγίου Νικολάου Σαρακήνας Αρχειοθετήθηκε 2022-07-02 στο Wayback Machine. από τον ιστότοπο Οδυσσεύς του Υπουργείου Πολιτισμού Αρχειοθετήθηκε 2008-02-14 στο Wayback Machine.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
