Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας

Το Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας είναι η αρμόδια κρατική υπηρεσία, η οποία είναι υπεύθυνη για την κατάσβεση και πρόληψη αστικών και δασικών πυρκαγιών και για την έρευνα, διάσωση και παροχή συνδρομής σε ατυχήματα και καταστροφές σε όλον τον ελλαδικό χώρο. Ανήκει στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Πυροσβεστικό Σώμα

Γενικές πληροφορίες
Σύσταση	26 Απριλίου 1926, πριν 98 έτη (1926--4-26)
Πρώην φορέας	Λόχος Πυροσβεστών
Δικαιοδοσία	Ελληνική Δημοκρατία
Έδρα	Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος, Λεωφόρος Κηφισίας 37-39, Μαρούσι
Ρητό	ΘΑΡΣΕΙΝ ΣΩΖΕΙΝ
Υπάλληλοι	11.240 Μόνιμοι 2.389 5ετούς Θητείας 500 Δασοκομάντος 2.428 Εποχιακοί Πυροσβέστες 3.573 Εθελοντές Πυροσβέστες Σύνολο Πυροσβεστικού Προσωπικού: 20.130
Υπουργός	Βασίλης Κικίλιας
Αρχηγός Π.Σ.	Αντιστράτηγος ΠΣ Θεόδωρος Βάγιας
Υπαρχηγός Π.Σ.	Αντιστράτηγος ΠΣ Νικόλαος Ρουμελιώτης
Επιτελάρχης Π.Σ.	Αντιστράτηγος ΠΣ Αθανάσιος Μπαλάφας
Εκπρόσωπος Τύπου	Πύραρχος ΠΣ Βασίλειος Βαθρακογιάννης
Υπαγωγή	Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας
Τμήματα	478 Πυροσβεστικοί Σταθμοί
Ιστότοπος	fireservice.gr
δεδομένα (π • σ • ε )

Αποστολή

Ο προορισμός και η αποστολή του Πυροσβεστικού Σώματος είναι η ασφάλεια και προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών και του κράτους, κατά των κινδύνων πυρός, θεομηνιών και πλημμυρών.

Ειδικότερα, αποστολές που επιλαμβάνεται άμεσα είναι σε:

• Πυρκαγιές (σε ειρηνική και πολεμική περίοδο).
• Δασοπυρόσβεση.
• Τροχαία ατυχήματα.
• Τεχνολογικά ατυχήματα και βιομηχανικές καταστροφές.
• Θεομηνίες (πλημμύρες, σεισμοί, καταρρεύσεις).
• Παροχή βοήθειας και διάσωσης ατόμων σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις.
• Επιβολή προληπτικών μέτρων για όλα τα προηγούμενα και έκδοση σχετικών βεβαιώσεων.
• Απεγκλωβισμό ατόμων από ανελκυστήρες.
• Διενέργεια προανάκρισης σε περιπτώσεις εμπρησμών.
• Συγκρότηση μικτών Υπηρεσιών Πολιτικής Σχεδίασης και Έκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ)
• Ενίσχυση άλλων Σωμάτων (Αστυνομίας, Λιμενικού) και στρατιωτικών αρχών εφόσον ζητείται για θέματα της αρμοδιότητάς του.
• Εκπαίδευση του κοινού σε θέματα άμεσης αντιμετώπισης πυρκαγιών.
• Επιβολή και έλεγχο μέτρων προστασίας, όπου προβλέπεται δια νόμου ή κρίνεται απαραίτητο.

Δράση

Το Πυροσβεστικό Σώμα επεμβαίνει κατά μέσο όρο ανά έτος σε 55.000 περιπτώσεις περίπου. Απ' αυτές οι 25.000 αφορούν πυρκαγιές και οι υπόλοιπες 30.000 αφορούν απεγκλωβισμούς από ανελκυστήρες, διασώσεις και λοιπά συμβάντα. Πραγματοποιούνται 148 επεμβάσεις την ημέρα και το μεγαλύτερο μέρος της πυροσβεστικής δραστηριότητας αφορά στο λεκανοπέδιο Αττικής. Πλέον των παραπάνω συμβάντων οι υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος ασχολούνται καθημερινά με την πυρασφάλεια λιμενικών χώρων, αεροδρομίων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, με την επιβολή και τον έλεγχο των μέτρων πυρασφαλείας σε βιοτεχνικούς, βιομηχανικούς και λοιπούς χώρους καθώς και με τη διάθεση προσωπικού και μηχανημάτων για εκπαίδευση διαφόρων οργανωμένων ομάδων πυροπροστασίας.

Ιστορία

Η πρώτη οργάνωση

Το 1833, δηλαδή μόλις ιδρύθηκε το ελληνικό κράτος, η αρμοδιότητα της πυρασφάλειας ανατέθηκε στους νομάρχες (διάταγμα 26/4-8/5/1833). Επίσης, οι δήμοι όφειλαν να διαθέτουν προσωπικό -τους "ειρηνοφύλακες"- και τα μέσα για την κατάσβεση πυρκαγιών. Τέλος, για τα δημόσια κτίρια την αρμοδιότητα είχαν οι λόχοι σκαπανέων του στρατού.

Το 1856 στην Αθήνα ιδρύθηκε ο "Λόχος Πυροσβεστών" με δύναμη 92 ανδρών.

Το 1861 ο Λόχος διευρύνθηκε σε "Διλοχία Σκαπανέων και Πυροσβεστών", ο οποίος εκτός από την πυρόσβεση εκτελούσε και έργα οδοποιίας. Στο πυροσβεστικό έργο βοηθούσαν επίσης η Χωροφυλακή και το Φρουραρχείο. Το 1909 η Διλοχία κλήθηκε να κατασβέσει μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε στα ανάκτορα χωρίς επιτυχία.

Το 1910 συγκροτήθηκε η "Πυροσβεστική Μοίρα", με εθελοντές και κληρωτούς τριετούς θητείας. Στις 16 Αυγούστου 1910 στη προσπάθεια κατάσβεσης μεγάλης πυρκαγιάς στο Γενικό Χημείο του Κράτους σκοτώθηκαν τρεις πυροσβέστες και πολλοί τραυματίστηκαν.

Η Μοίρα Υπαγόταν στο Υπ. Στρατιωτικών και το 1914 μετονομάστηκε σε "Λόχο Πυροσβεστών". Κάλυπτε μόνο τις πόλεις Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Στις υπόλοιπες την αρμοδιότητα είχαν οι δήμοι.

Το Πυροσβεστικό Σώμα

Στις 26 Απριλίου 1926 σχηματίστηκε ένα "Πυροσβεστικό Σώμα", εντελώς ανεξάρτητο από το υπόλοιπο στράτευμα.^[1] Όμως, αποδείχτηκε επίσης αναποτελεσματικό στην αντιμετώπιση των καταστροφικών πυρκαγιών που ξέσπασαν. Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανησύχησαν και έθεσαν θέμα αναδιοργάνωσης της πυροσβεστικής υπηρεσίας.

Στις 30 Αυγούστου 1929 ανατέθηκε από την κυβέρνηση στο χημικό μηχανικό Αλκιβιάδη Κοκκινάκη, Έλληνα πρόσφυγα από τη Ρωσία και πρώην διοικητή της Πυρ/κής Υπηρεσίας Πετρούπολης, η μελέτη και οργάνωση Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στην Ελλάδα.

Με το Νόμο 4661/1930 "περί διοργανώσεως Πυροσβεστικού Σώματος" που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 153 τ.Α΄ (12 Μαΐου 1930), ιδρύθηκε ανεξάρτητο Π.Σ. ως Ν.Π.Δ.Δ. που υπαγόταν στο Υπουργείο Εσωτερικών, με δικούς του νόμους και αυτοδιοίκηση. Η ίδρυση πυρ/κών σταθμών οριζόταν ότι θα γινόταν με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών με βάση τον πληθυσμό, την εμπορική και βιομηχανική σημασία του δήμου και των τοπικών γενικότερα συνθηκών και με κάποιες υποχρεώσεις του δήμου. Από το 1968 με τον Α.Ν. 360 το Π.Σ. υπάγεται στα Σώματα Ασφαλείας. Με το Νόμο 1590/86 επιτρέπεται η ίδρυση Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και σε κοινότητες με βιομηχανική περιοχή ή συγκοινωνιακό κόμβο μεγάλης σημασίας ή οπουδήποτε αλλού κριθεί σκόπιμο και χωρίς υποχρέωση της τοπικής αρχής.

Εξωτερική όψη αστικού πυροσβεστικού σταθμού

Οι πόλεις στις οποίες ιδρύθηκαν και λειτούργησαν Πυροσβεστικές Υπηρεσίες (Πυροσβεστικοί Σταθμοί) την πρώτη δεκαετία μετά την ψήφιση του ιδρυτικού του Σώματος Νόμου και μέχρι και την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου ήσαν:

• 1932: Αθήνα, Πειραιάς και Θεσσαλονίκη (Μάιος).
• 1933: Πάτρα.
• 1935: Ηράκλειο και Καβάλα.
• 1937: Βόλος.
• 1938: Λάρισα, Χανιά και Ξάνθη.
• 1940: Ελευσίνα, Καλαμάτα, Γιάννενα, Πρέβεζα, Κέρκυρα, Φλώρινα, Κοζάνη, Δράμα, Μυτιλήνη, Σέρρες και Αγρίνιο.

Στις 31.12.1950, εκτός των παραπάνω Πυροσβεστική Υπηρεσία διέθεταν οι πόλεις: Ρέθυμνο, Λαμία, Αίγιο, Δράμα, Λευκάδα, Πύργος, Ρόδος, Χαλκίδα και Καρδίτσα. Αργότερα ακολούθησε η ίδρυση και λειτουργία Πυροσβεστικών Σταθμών και σε άλλες πόλεις: π.χ. Άμφισσα το 1953, Ναύπλιο το 1954 κλπ.

Ο ρυθμός γίνεται καταιγιστικός από τα τέλη της δεκαετίας του '60 και εφεξής:

• 1968: Λιβαδειά.
• 1970: Άργος, Αλεξανδρούπολη, Αμαλιάδα, Βέροια, Κατερίνη και Μεσολόγγι.
• 1971: Έδεσσα.
• 1972: Πολύγυρος.
• 1973: Ηγουμενίτσα.
• 1975: Κοζάνη και Ναύπακτος.
• 1976: Ελευσίνα (2ος), Καστοριά, Λαύριο και Ορεστιάδα.
• 1977: Θήβα και Άγιος Νικόλαος.
• 1978: Γιαννιτσά και Καρπενήσι.
• 1979: Κιλκίς, Ζάκυνθος, Πάργα και Νάουσα.
• 1980: Θεσπρωτικό, Λεχαινά και Γρεβενά.
• 1981: Γαργαλιάνοι.
• 1983: Ελευθερούπολη.
• 1984: Αργοστόλι.
• 1987: Σάμος.

Σήμερα υπάρχουν 300 Πυροσβεστικές Υπηρεσίες, σε όλες τις πρωτεύουσες νομών καθώς και στις πόλεις εθνικής σημασίας, όπως η Ορεστιάδα, η Ιεράπετρα, το Διδυμότειχο, η Μύρινα Λήμνου. Σε μεγάλες δε πόλεις που παρουσιάζουν αυξημένο πυροσβεστικό ενδιαφέρον ιδρύθηκαν και λειτούργησαν περισσότεροι του ενός Πυροσβεστικοί Σταθμοί, όπως: Αθήνα, Πειραιάς, Θεσ/νίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά, Κέρκυρα (ο 2ος το 1978), Γιάννενα (ο 2ος το 1978), Ελευσίνα, Καβάλα, Καλαμάτα, Λάρισα, Ρόδος (ο 2ος το 1978) και Κως.

Τα πρώτα χρόνια το Πυροσβεστικό Σώμα διοικούνταν από αξιωματικούς που μετατάσσονταν από την Αστυνομία Πόλεων ή από τη Χωροφυλακή. Αυτή η κατάσταση άλλαξε άρδην στα τέλη του 1975, όταν το Σώμα απέκτησε αρχηγό που προερχόταν για πρώτη φορά από τις τάξεις του, τον Κων/νο. Γκίκα.

Το 1991 το Πυροσβεστικό Σώμα ήταν η πρώτη κρατική υπηρεσία που επίσημα υιοθέτησε την έννοια του εθελοντισμού στην Ελλάδα δημιουργώντας τον Θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη (ν. 1951/91) , μια πρωτοπόρα πρωτοβουλία για τα μέχρι τότε δεδομένα της χώρας, επιτρέποντας έτσι την νόμιμη συμμετοχή του εκπαιδευμένου και πιστοποιημένου από το σώμα ενεργού πολίτη στην αποστολή του σώματος. Το 2011 ο θεσμός αναβαθμίζεται με τον νόμο "ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ" (ν. 4029/2011).

Από το καλοκαίρι του 1998 με τον Νόμο 2612, το Πυροσβεστικό Σώμα ανέλαβε και την ευθύνη συντονισμού και κατάσβεσης σε δασικές πυρκαγιές, την οποία μέχρι τότε είχε η Δασική Υπηρεσία. Το Σώμα ενισχύθηκε σε υλικό και προσωπικό που μετατάχθηκε από τη Δασική Υπηρεσία, χωρίς όμως να καλύψει τις ελλείψεις. Μεγάλη ενίσχυση σε υλικό είχε και λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, αλλά παρ' όλα αυτά το 19% των οχημάτων παραμένει ηλικίας πέραν της 15ετίας. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στης επαρχιακές υπηρεσίες, αφού ο εξοπλισμός που αγοράστηκε με κονδύλια των Ολυμπιακών Αγώνων προοριζόταν μόνο για τις πόλεις που φιλοξενούσαν αγώνες. Αυτή την στιγμή λειτουργεί έχοντας σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, αφού χρειάζονται ακόμη 4.500 πυροσβέστες (οι προβλεπόμενες οργανικές θέσεις είναι 12.000. Στην έλλειψη συνέτεινε η μη πρόσληψη νέων πυροσβεστών για πολλά χρόνια, με την παράλληλη συνταξιοδότηση παλιών υπαλλήλων (περίπου 800 κάθε χρόνο). Η αύξηση όμως των αρμοδιοτήτων έφερε πρόσθετο όγκο εργασίας. Χωρίς ανθρώπινους και υλικούς πόρους υπάρχει πρόβλημα δυσλειτουργίας.

Στο Πυροσβεστικό Σώμα υπηρετούν σήμερα περίπου 21.000 πυροσβέστες (11.500 μόνιμοι, 2.500 πενταετούς υποχρέωσης και 3.500 εποχικοί και 3.500 εθελοντές).

Το Πυροσβεστικό Σώμα έχει χάσει 65 πυροσβέστες εν ώρα υπηρεσίας από το 1911 ως σήμερα.^[2]

Έως το 1995 στο Πυροσβεστικό Σώμα υπηρετούσαν μόνο άνδρες σε όλους του βαθμούς. Στις 31 Οκτωβρίου 1995, με την 3η σειρά πτυχιούχων (ειδική διαδικασία κατάταξης διπλωματούχων κυρίως μηχανικών των πολυτεχνείων απευθείας στον βαθμό του ανθυποπυραγού) κατατάχθηκαν οι δύο πρώτες γυναίκες στην ιστορία του Πυροσβεστικού Σώματος. Η δρ Καλλιόπη Σαΐνη, η οποία είναι διδάκτωρ του Τμήματος Μηχανολόγων Αεροναυπηγών του Πανεπιστημίου Πατρών και η Αδελαΐδα Φιλιππίδου, σιπλωματούχος μηχανολόγος μηχανικός του ΕΜΠ. Η δρ Καλλιόπη Σαΐνη είναι η πρώτη γυναίκα του Πυροσβεστικού Σώματος γενικών καθηκόντων που διετέλεσε μάχιμη αξιωματικός, τμηματάρχης και διευθύντρια διεύθυνσης, ενώ τον Ιανουάριο του 2009 έγινε η πρώτη γυναίκα ανώτερη αξιωματικός γενικών καθηκόντων. Σήμερα στο Πυροσβεστικό Σώμα υπηρετούν περισσότερες από 300 γυναίκες σε όλους τους βαθμούς (πυροσβέστες, υπαξιωματικοί και αξιωματικοί).

Οργάνωση

Το Πυροσβεστικό Σώμα απαρτίζεται από τις παρακάτω υπηρεσίες:

1. Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος που είναι η κεντρική Προϊστάμενη Αρχή όλων των επιμέρους υπηρεσιών που συντονίζει και κατευθύνει τη δράση τους, η οποία και εδρεύει στην Αθήνα.
2. Περιφερειακές Διοικήσεις Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και Διοικήσεις Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομών και Πόλεων που είναι επιτελικές Διοικητικές Υπηρεσίες.
3. Πυροσβεστικοί Σταθμοί που είναι κατ' εξοχήν σταθμοί επιχειρησιακής δράσης και διακρίνονται σε Α, Β, Γ και Δ τάξης, ανάλογα με τον πληθυσμό και την επικινδυνότητα της περιοχής όπου εδρεύουν. Στις υπηρεσίες αυτές ανήκουν και οι Πυροσβεστικοί Σταθμοί των Λιμένων και των Αεροδρομίων (Πολιτικών-Στρατιωτικών).
4. Υπάρχουν επίσης τα μικρότερα από τους σταθμούς Πυροσβεστικά Κλιμάκια, και Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί (Α' και Β' τάξης) και Εθελοντικά Πυροσβεστικά Κλιμάκια.
5. Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (Ε.Μ.Α.Κ.) που είναι Ειδικές Μονάδες το προσωπικό των οποίων είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο για την αντιμετώπιση μεγάλων συμβάντων, όπως σεισμών, βιομηχανικών, τεχνολογικών, περιβαλλοντολογικών ατυχημάτων κ.λπ.
6. Ειδικές Υπηρεσίες:
   1. Πυροσβεστική Ακαδημία
   2. Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.).
   3. Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισις Καταστροφών (Ε.Μ.Α.Κ.).
   4. Γενική Αποθήκη Υλικού Πυρ/κού Σώματος (Γ.Α.Υ.Π.Σ.).
   5. Πυροσβεστικά Συνεργεία.
   6. Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.).
   7. Διαχείριση χρηματικού Π.Σ.

Εθελοντές Πυροσβεστικού Σώματος

Μια από τις πρώτες πρωτοβουλίες του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την ενίσχυση του εθελοντικού θεσμού στον τομέα της πυρασφάλειας/πυροπροστασίας αφορά την αναμόρφωση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου που διέπει τον θεσμό των Εθελοντών Πυροσβεστών (Νόμος 1951/1991, Π.Δ. 32/1992)). Οι εθελοντές πυροσβέστες αποτελούν περίπου το 17% της δύναμης του Πυροσβεστικού Σώματος, εντάσσονται πλήρως στον επιχειρησιακό σχεδιασμό του και διατηρούν μαζί του μια διαρκή σχέση αφού υποχρεούνται να παρέχουν συγκεκριμένο αριθμό προγραμματισμένων υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του έτους.

Ο θεσμός του Εθελοντή Πυροσβέστη καθιερώθηκε στην Ελλάδα με τον Ν.1951/1991 “Καθιέρωση του Θεσμού του Εθελοντή Πυροσβέστη και άλλες διατάξεις”.

Η αποστολή του Εθελοντή Πυροσβέστη είναι η ασφάλεια και η προστασία της ζωής των πολιτών και της περιουσίας αυτών και του κράτους από τους κινδύνους των πυρκαγιών, των πλημμυρών, των σεισμών και των λοιπών θεομηνιών και ατυχημάτων. Οριοθετείται δε στο πλαίσιο της τιμητικής και άμισθης προσφοράς των πολιτών αποκλειστικά και μόνο στο πλαίσιο επιχείρησης του Πυροσβεστικού Σώματος.

Το 2011 η Πολιτεία προχώρησε στην αναβάθμιση του θεσμού με τον Ν.4029/2011 “Εθελοντισμός στο Λιμενικό Σώμα -Ελληνική Ακτοφυλακή και στο Πυροσβεστικό Σώμα και άλλες διατάξεις”. Μεταξύ άλλων με τον νέο νομικό πλαίσιο αναβαθμίστηκε το επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η λειτουργία των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και προστατεύτηκε ο όρος «Εθελοντής Πυροσβέστης».

Οι Εθελοντές Πυροσβέστες:

• Εκπαιδεύονται σε παραρτήματα της Πυροσβεστικής Ακαδημίας σε όλη την Ελλάδα, συμμετέχουν σε ασκήσεις προετοιμασίας και ετοιμότητας του Πυροσβεστικού Σώματος και είναι κάτοχοι Ειδικής Υπηρεσιακής Ταυτότητας του Πυροσβεστικού Σώματος, στο οποίο τηρείται ειδικό μητρώο Εθελοντών Πυροσβεστών.
• Υπηρετούν στις Επαγγελματικές και τις Εθελοντικές Πυροσβεστικές Υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου και επεμβαίνουν μαζί με τους επαγγελματίες Πυροσβέστες, σε αστικές και δασικές πυρκαγιές, σε διασώσεις, τροχαία, πλημμύρες, σεισμούς και γενικά στην αποστολή και το έργο του Π.Σ.
• Αποτελούν τμήμα της οργανικής – μάχιμης δύναμης του Πυροσβεστικού Σώματος και αποδεικνύουν αθόρυβα και καθημερινά με το έργο τους, τον σκοπό της αποστολής τους σε ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια.

Φέρουν την ίδια στολή με τους Μόνιμους Πυροσβέστες, σύμφωνα με την νομοθεσία και αποφάσεις του Αρχηγείου Π.Σ. και διακρίνονται από το σήμα ιδιότητας «ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΗΣ» που φέρουν στην στολή τους, το οποίο καθορίστηκε με σχετικό Π.Δ. και φέρεται αποκλειστικά και μόνο από αυτούς.

Οργάνωση Εθελοντικών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών

Τέλος, στο πλαίσιο του ν. 4029/2011 οργανώνεται σε καλύτερη βάση ο θεσμός των Εθελοντικών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών (Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί & Κλιμάκια). Ειδικότερα, εθελοντικές υπηρεσίες μπορούν να δημιουργηθούν σε επίπεδο Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και σε Ιερές Μονές, δίνοντας μάλιστα συγκεκριμένα κίνητρα προς την κατεύθυνση αυτή. Οι εθελοντικές αυτές δομές υπάγονται διοικητικά και επιχειρησιακά στην Υπηρεσία του Πυροσβεστικού Σώματος στην οποία εδρεύουν, λειτουργούν υποστηρικτικά σε αυτήν και επανδρώνονται από πιστοποιημένους Εθελοντές Πυροσβέστες. Με βάση τις προβλέψεις του νόμου, τα Εθελοντικά Πυροσβεστικά Κλιμάκια μπορούν να λειτουργούν σε ετήσια ή εποχική βάση προκειμένου να καλύπτουν τις ανάγκες πυρασφάλειας και διάσωσης σε περιοχές στις οποίες δεν υπάρχουν επαγγελματικές πυροσβεστικές υπηρεσίες, όπως σε ορισμένα από τα νησιά μας, καθώς και σε ακριτικές περιοχές της χώρας.

Διακριτικά βαθμών στο Πυροσβεστικό Σώμα (από το 2005[3] έως σήμερα)

Διακριτικά Βαθμών των Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος

Ανώτατοι Αξιωματικοί				Ανώτεροι Αξιωματικοί			Κατώτεροι Αξιωματικοί
Στρατηγός_(ε.α.)	Αντιστράτηγος	Υποστράτηγος	Αρχιπύραρχος	Πύραρχος	Αντιπύραρχος	Επιπυραγός	Πυραγός	Υποπυραγός	Ανθυποπυραγός

Διακριτικά Βαθμών Πυρονόμου, Αρχιπυροσβεστών και Πυροσβεστών

Πυρονόμος (ή Εθελοντής Πυρονόμος)	Αρχιπυροσβέστες - Πυροσβέστες
	Αρχιπυροσβέστης Παραγωγικής Σχολής	Αρχιπυροσβέστης Μη Παραγωγικής Σχολής (ή Εθελοντής Αρχιπυροσβέστης)	Υπαρχιπυροσβέστης (ή Εθελοντής Υπαρχιπυροσβέστης)	Πυροσβέστης (ή Εθελοντής Πυροσβέστης)

Εκπαίδευση

Η εκπαίδευση των πυροσβεστών σήμερα γίνεται στην Πυροσβεστική Ακαδημία. Το 1936 λειτούργησε στην Αθήνα μια πρώτη "Πυροσβεστική Σχολή", για την εκπαίδευση Δόκιμων Πυροσβεστών. Όμως, επίσημα η Πυροσβεστική Σχολή ιδρύθηκε το 1968 στην Αθήνα. Από το 1979 λειτουργεί σε δικές της εγκαταστάσεις στην Κάτω Κηφισιά. Το 1993 μετονομάσθηκε σε "Πυροσβεστική Ακαδημία".

Η εκπαίδευση περιλαμβάνει τα παρακάτω τμήματα κατά σειρά εξέλιξης:

1. Σχολή Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος (8 εξάμηνα)
2. Σχολή Αρχιπυροσβεστών (10 μήνες)
3. Σχολή Πυροσβεστών (2 κύκλοι ακαδημαϊκών σπουδών 5 και 3 εξαμήνων, σύνολο 8 εξάμηνα)
4. Σχολή Επιμόρφωσης και Μετεκπαίδευσης (2 εξάμηνα)
5. Σχολή Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Επιτελών Στελεχών

Η εισαγωγή ιδιωτών στη Σχολή Πυροσβεστών και Αξιωματικών γίνεται με τις πανελλήνιες εξετάσεις. Οι Σχολές Αξιωματικών και Πυροσβεστών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας είναι ισότιμες με τα ιδρύματα του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης, όπως ορίζεται κάθε φορά από την κείμενη νομοθεσία, παρέχοντας ισότιμη εκπαίδευση και χορηγώντας ισότιμα πτυχία με αυτά. Η Σχολή Αρχιπυροσβεστών ανήκει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπως ορίζεται κάθε φορά από την κείμενη νομοθεσία, παρέχοντας ισότιμη εκπαίδευση και χορηγώντας ισότιμα πτυχία με τις αντίστοιχες μεταδευτεροβάθμιες σχολές. Εκτός της Σχολής Πυροσβεστών και της σχολής Αξιωματικών η εισαγωγή στις υπόλοιπες σχολές γίνεται μόνο από ήδη υπαλλήλους του Σώματος. Στη Σχολή Αξιωματικών εισάγονται και υπάλληλοι του Σώματος, μέσω των Πανελληνίων εξετάσεων καθώς και ιδιώτες πτυχιούχοι μέσω κατατακτήριων εξετάσεων.

Κυριότερα μαθήματα στην Σχολή Αξιωματικών Π.Σ και Πυροσβεστών είναι: Βασική Πυροσβεστική Εκπαίδευση, Κανονισμός Ασκήσεων, Ειδικός διασωστικός εξοπλισμός, Διοικητικό Δίκαιο, Χημεία, Πυροσβεστική Νομοθεσία, Μηχανολογία και Πυροσβεστικά Οχήματα, Δομικά Υλικά, Γεωπληροφορική GIS, Συμπεριφορά και αντοχή υλικών στη φωτιά, Ποινικό Δίκαιο, Πολιτική Οικονομία, Φυσική, Συνταγματικό Δίκαιο, Εγκληματολογία, Υγιεινή και Ασφάλεια στις Πυροσβεστικές Επιχειρήσεις, Οικοδομική, Ποινική Δικονομία, Μετεωρολογία, Πυροσβεστική Τακτική, Πυρκαγιές Καυσίμων, Νομοθεσία Πυρασφάλειας, Διαχείριση πληθυσμού στις καταστροφές, Αντισεισμική συμπεριφορά των κατασκευών, Χημεία της καύσης - Φωτιά σε κλειστό χώρο, Πυρομηχανική, Εκρηκτικές-Συνθετικές Ύλες, Συστήματα Πυροπροστασίας, Δασικές Πυρκαγιές.

Οχήματα

Πυροσβεστικό όχημα 2,5 τόνων.

Από τη δεκαετία του '30 μέχρι το 2006, το Σώμα προμηθεύτηκε συνολικά 3.500 οχήματα πάσης φύσεως. Στα τέλη της δεκαετίας του '30 προμηθεύτηκε οχήματα τύπου Federal (υδροφόρα) και Magirus (υδροφόρα και κλιμακοφόρα). Μεταπολεμικά, και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '70, προμηθεύτηκε οχήματα τύπου Magirus (υδροφόρα και κλιμακοφόρα), International (υδροφόρα), Opel Blitz (υδροφόρα), ERF (βραχιονοφόρα) και Mercedes Unimog (υδροφόρα). Επίσης, προμηθεύτηκε ικανό αριθμό τζιπ τύπου Land Rover και ARO.

Από τα τέλη της δεκαετίας του '70 και μετά, προμηθεύτηκε (μεταξύ άλλων) οχήματα τύπου Magirus (υδροφόρα, κλιμακοφόρα, βραχιονοφόρα), Steyr (υδροφόρα, βραχιονοφόρα), Scania (υδροφόρα), Mercedes Unimog (υδροφόρα) και Isuzu Trooper τζιπ. Το 1998 όλα τα οχήματα της Δασικής Υπηρεσίας πέρασαν στο Πυροσβεστικό Σώμα.

Σήμερα (2014) το Πυροσβεστικό Σώμα έχει 3.500 πυροσβεστικά οχήματα (2500 Υδροφόρα 800 Βοηθητικά και 200 Ειδικά), 44 Πυροσβεστικά Αεροπλάνα (28 Canadair 20 CL-215 και 8 CL-415 05 PZL-Mielec M-18 Dromader και 03 Grumman) 20 Ελικόπτερα Αεροπυρόσβεσης (5 που ανήκουν στο Σώμα και 15 μισθωμένα) και 10

Μουσείο

Το έμβλημα του Πυροσβεστικού Μουσείου

Το Μουσείο του Πυροσβεστικού Σώματος ιδρύθηκε το 1992. Από το 2007 στεγάζεται στην Παλλήνη Αττικής (περιοχή Άνω Μπαλάνα, οδός Νίκου Μίληση). Αποστολή του είναι η συγκέντρωση, διαφύλαξη και έκθεση: κειμηλίων, πυροσβεστικού εξοπλισμού, στολών, οχημάτων, αντικειμένων ιστορικής αξίας, εγγράφων, συγγραμμάτων και η συγκρότηση ιστορικού αρχείου. Γενικά, αποσκοπεί στη διάσωση καθετί που σχετίζεται με την πυροσβεστική και στην προβολή της ιστορικής πορείας του Σώματος. Επίσης, το μουσείο διοργανώνει εκδηλώσεις, διαλέξεις, προβολές, εκδίδει βιβλία και πραγματοποιεί καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς για την προώθηση των σκοπών του.

Το μουσείο αποτελείται από τρία επίπεδα. Στο ισόγειο εκτίθενται πυροσβεστικές αντλίες πολλών τύπων από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα. Στον Α΄ όροφο βρίσκεται το πυροσβεστικό αρχείο, η βιβλιοθήκη, τα γραφεία και το πωλητήριο. Στον Β΄ όροφο εκτίθενται τα κειμήλια σε κατάλληλες προθήκες, κατά χρονολογική σειρά.

Παραπομπές

1. Τάχος, Δίκαιο Δημόσιας Τάξης: 38-39
2. «Πεσόντες στο Καθήκον». Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023.
3. «Αναμνηστική πλακέτα με τα νέα διακριτικά στον Υπουργό Δημόσιας Τάξης». old.fireservice.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2022.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος
• Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη
• Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας