Πτερόσαυρος

Οι πτερόσαυροι ήταν ιπτάμενα ερπετά τα οποία ανήκουν στο κλάδο ή τάξη Πτεροσαύρια. Έζησαν από το ύστερο Τριαδικό μέχρι το τέλος του Κρητιδικού, από τα 220 μέχρι τα 65 εκατομμύρια χρόνια πριν.^[1] Οι πτερόσαυροι ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά που κατάφεραν να πετάξουν. Τα φτερά τους αποτελούνται από μία μεμβράνη δέρματος, μύες και άλλους ιστούς που εκτείνονταν από το σώμα μέχρι το τέλος του τέταρτο δακτύλου, το οποίο ήταν ιδιαίτερα επιμηκυμένο.^[2] Τα πρώτα είδη είχαν μεγάλα σαγόνια με κοφτερά δόντια και μακριές ουρές, ενώ κάποια μετέπειτα είδη είχαν πολύ μικρή ουρά και δεν είχαν δόντια. Κάποιοι καλύπτονταν από κάποιες ίνες που έμοιαζαν με γούνα. Το μέγεθος ποίκιλε από το μικρό Νεμικολόπτερο μέχρι τα μεγαλύτερα πλάσματα που ήταν γνωστό ότι πέταξαν, το Κετσαλκόατλο και τον Χατζεκοπτέρυγα.^[3][4][5]

Πτερόσαυρος Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Ύστερο Τριαδικό–Ύστερο Κρητιδικό, 210–65.5Ma ΠροЄ Є O Σ Δ Λ Π Τ Ι Κ Πγ Ν
Αντίγραφα σκελετών του είδους Geosternbergia sternbergi, θηλυκό (αριστερά) και αρσενικό (δεξιά)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Ομοταξία: Σαυρόψιδα (Sauropsida) Τάξη: Πτεροσαύρια (Pterosauria) Kaup, 1834

σόρδης

Πτερόσαυροι αναφέρονται πολλές φορές ως «ιπτάμενοι δεινόσαυροι», κάτι το οποίο είναι λάθος. Οι δεινόσαυροι ορίζονται ως τα ζώα που είναι απόγονοι του τελευταίου κοινού προγόνου των σαυρίσχιων και των ορνιθίσχιων (τα οποία περιλαμβάνουν τα πουλιά). Αυτός ο ορισμός φαίνεται να μην περιλαμβάνει σύμφωνα με τη συναίνεση των επιστημόνων τον κλάδο των πτερόσαυρων, καθώς και άλλους κλάδου εξαφανισμένων θαλάσσιων ερπετών, όπως οι ιχθυόσαυροι, οι πλησιόσαυροι και οι μοσάσαυροι.^[6] Κάποιες φορές οι πτερόσαυροι αναφέρονται από τους δημοσιογράφους ως πτεροδάκτυλοι,^[7] όμως όρος πτερυδάκτυλος αναφέρεται στα μέλη του είδους πτεροδάκτυλος και με πιο ευρεία έννοια στις πτεροδακτυλίδες.^[8][9]

Παραπομπές

1. Wellnhofer, P. (1991). The Illustrated Encyclopedia of Pterosaurs. σελίδες 557–560. ISBN 0-86101-566-5.
2. Elgin RA; Hone DWE; Frey E (Μάρτιος 2011). «The Extent of the Pterosaur Flight Membrane». Acta Palaeontolocia Polonica 56 (1): 99-111. doi:10.4202/app.2009.0145.
3. Wang X; Kellner AW; Zhou Z; Campos Dde A (Φεβρουάριος 2008). «Discovery of a rare arboreal forest-dwelling flying reptile (Pterosauria, Pterodactyloidea) from China». Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 105 (6): 1983–7. doi:10.1073/pnas.0707728105. PMID 18268340.
4. Lawson DA (Μάρτιος 1975). «Pterosaur from the Latest Cretaceous of West Texas: Discovery of the Largest Flying Creature». Science 187 (4180): 947–948. doi:10.1126/science.187.4180.947. PMID 17745279.
5. Buffetaut E; Grigorescu D; Csiki Z (Απρίλιος 2002). «A new giant pterosaur with a robust skull from the latest cretaceous of Romania». Naturwissenschaften 89 (4): 180–4. doi:10.1007/s00114-002-0307-1. PMID 12061403. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-11-02. https://web.archive.org/web/20151102085254/http://link.springer.com/. Ανακτήθηκε στις 2012-12-01.
6. Benton, Michael J. (2004). «Origin and relationships of Dinosauria». Στο: Weishampel· David B.· Dodson, Peter· Osmólska, Halszka. The Dinosauria (2nd έκδοση). Berkeley: University of California Press. σελίδες 7–19. ISBN 0-520-24209-2.
7. Darren Naish. «Pterosaurs: Myths and Misconceptions». Pterosaur.net. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2011.
8. David E. Alexander· Steven Vogel (2004). Nature's Flyers: Birds, Insects, and the Biomechanics of Flight. JHU Press. σελ. 191. ISBN 978-0-8018-8059-9.
9. Ron Redfern (2001). Origins: the evolution of continents, oceans, and life. University of Oklahoma Press. σελ. 335. ISBN 978-0-8061-3359-1.