Ο δον Γκαρσία της Ναβάρρας (Μολιέρος)

Ο δον Γκαρσία της Ναβάρρας ή ο ερωτευμένος πρίγκιπας (γαλλικός τίτλος: Dom Garcie de Navarre ou le Prince jaloux)^[1] είναι έμμετρη πεντάπρακτη ηρωική κωμωδία του Μολιέρου, που παρουσιάσθηκε στη σκηνή του Παλαί Ρουαγιάλ στις 4 Φεβρουαρίου 1661.^[2]

Ο δον Γκαρσία της Ναβάρρας

Εικονογράφηση από έκδοση του 1682
Συγγραφέας	Μολιέρος
Τίτλος	Dom Garcie de Navarre ou le Prince jaloux
Γλώσσα	Γαλλικά
Ημερομηνία δημιουργίας	1661
Ημερομηνία δημοσίευσης	1682
Μορφή	θεατρικό έργο
δεδομένα (π • σ • ε )

Πρόκειται για μια ηρωική κωμωδία που αναφέρεται σε έναν ζηλότυπο πρίγκιπα, που η συμπεριφορά του προκαλεί μάλλον τον οίκτο παρά το γέλιο. Ήταν μια προσπάθεια του συγγραφέα να γράψει σοβαρό δραματικό έργο αλλά απέτυχε να συγκινήσει το κοινό.^[3]

Υπόθεση

Η σκηνή διαδραματίζεται στην Αστόργα, μια πόλη στην Ισπανία στο βασίλειο του Λεόν.

Ο δον Γκαρσία, πρίγκιπας του βασιλείου της Ναβάρρας, είναι ερωτευμένος με την όμορφη Ελβίρα, εξόριστη πριγκίπισσα του βασιλείου του Λεόν, η οποία, αν και ανταποκρίνεται στον έρωτά του, δείχνει μια επιφυλακτικότητα στον αγαπημένο της.^[4]

Παγιδευμένος στο κάστρο της Ελβίρας την οποία έσωσε από τα νύχια του σφετεριστή του θρόνου Μωρεγκά και την οποία πρέπει να κρατήσει ασφαλή, ο δον Γκαρσία δεν μπορεί να συμμετέχει σε μάχες και να αποδείξει τον ηρωισμό του. Ακριβώς κατά τη διάρκεια αυτής της απουσίας του από το πεδίο, ο ερωτικός του αντίζηλος, δον Σίλβα της Καστίλλης, συγκεντρώνει στρατεύματα, επιτίθεται στον σφετεριστή και βοηθά την Ελβίρα με αποφασιστικό τρόπο να ξανακατακτήσει το βασίλειό της. Η Ελβίρα σαγηνεύεται από τον ηρωισμό του δον Σίλβα και δεν ξέρει πια ποιον από τους δύο επίδοξους μνηστήρες να διαλέξει.^[5]

Ο δον Γκαρσία κλείνεται στον εαυτό του και στην όλο και πιο αρρωστημένη ζήλια του, όπου και την παραμικρή λέξη της προστατευόμενής του την εκλαμβάνει ένδειξη προτίμησης και υπόσχεση γάμου υπέρ του αντιζήλου του.

Σύντομα ο δον Σίλβα αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα μετά τη νίκη: πρόκειται για τον Αλφόνσο, πρίγκιπα του Λεόν και αδελφό της Ελβίρας που έπρεπε να δράσει μυστικά για να αποτρέψει τις συνωμοσίες του εχθρού τους, του σφετεριστή του θρόνου.^[6]

Υποδοχή

Πορτρέτο του Μολιέρου που αποδίδεται στον Πιέρ Μινιάρ.

Η παράσταση, που δόθηκε 7 μόνο φορές, ήταν μια οικτρή καλλιτεχνική και οικονομική αποτυχία. Το κοινό αιφνιδιάστηκε. Καθώς είχε διασκεδάσει με τις προηγούμενες κωμωδίες του συγγραφέα, δυσκολεύτηκε να τον δεχτεί ως ιδιότροπο πρίγκιπα, άλλοτε ζηλιάρη και έξαλλο, άλλοτε θλιμμένο και δακρυσμένο και τον έκρινε ακατάλληλο για ηρωικούς ή τραγικούς ρόλους. Μάλλον απογοητευμένος, ο Μολιέρος αναγκάστηκε να παραχωρήσει το ρόλο του σε άλλον ηθοποιό πριν το τέλος των παραστάσεων.

Όμως ο Μολιέρος δεν παραδέχθηκε την ήττα του και συνέχισε να υπερασπίζεται το έργο, ειδικά στη βασιλική οικογένεια. Μάταια, κατά τα επόμενα χρόνια παίχθηκε ελάχιστες φορές και τελικά εξαφανίστηκε από το ρεπερτόριο του θιάσου, και παρόλο που ο Μολιέρος είχε ζητήσει και είχε αποκτήσει βασιλικό προνόμιο να το τυπώσει πριν από τη δημιουργία του, το έργο δημοσιεύθηκε το 1682, μετά τον θάνατο του συγγραφέα. Πολλούς στίχους του Δον Γκαρσία της Ναβάρας ξαναχρησιμοποίησε με επιτυχία στον Μισάνθρωπο (1666).

Ο Μολιέρος ξανακέρδισε το κοινό του με Το σχολείο των συζύγων, που έγραψε και ανέβασε λίγους μήνες αργότερα.^[7]

Παραπομπές

1. κυριολεκτικά ο υπότιτλος: ή ο ζηλότυπος πρίγκιπας
2. «Dom garcie de navarre ou le prince jaloux». Dictionnaires et Encyclopédies sur 'Academic' (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
3. . «monopoli.gr/2022/01/15/istories/san-simera/400 χρόνια από τη γέννηση του Μολιέρου: Η ζωή και το έργο του σπουδαίου κωμωδιογράφου που άφησε εποχή».
4. . «classiques-garnier.com/sganarelle-dom-garcie-de-navarre».
5. «Molière - Dom Garcie de Navarre ou le Prince jaloux (1660) | lesmaterialistes.com». lesmaterialistes.com. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
6. . «grands-auteurs-moliere.skyrock.com/-Dom-Garcie-de-Navarre». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2022.
7. . «salon-litteraire.linternaute.com/fr/moliere/-l-ecole-des-maris-de-moliere-resume». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2022.