Τέμενος Εσκί Ιμαρέτ

Το Τέμενος Εσκί Ιμαρέτ (Τούρκικα: Eski İmaret Camii μεταφράζεται ως Παλαιό Ιμαρέτ/Πτωχοκομείο Τέμενος) ήταν το Ορθόδοξο μοναστήρι μονή του Παντεπόπτου στην Κωνσταντινούπολη.

Τέμενος Εσκί Ιμαρέτ Eski İmaret Camii
Το τέμενος Έσκι Ιμαρέτ από ψηλά - στο βάθος διακρίνεται το Τέμενος Σουλεϊμανιέ και ο πύργος Βαγιαζίτ.
Βασικές πληροφορίες
Τοποθεσία	Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°1′18″N 28°57′18″E
Υπαγωγή	Σουνιτικό Ισλάμ
Χώρα	Τουρκία
Έτος αφιέρωσης	Αμέσως μετά 1453
Αρχιτεκτονική περιγραφή
Αρχιτεκτονικός τύπος	εκκλησία βυζαντινού ρυθμού σταυροειδή με τρούλο
Αρχιτεκτονικός ρυθμός	Εποχής των Κομνηνών και των Παλαιολόγων
Αποπεράτωση	Λίγο πριν το 1087
Υλικά	τούβλο, πέτρα

Περιγραφή της μονής

Η μονή ήταν χτισμένη πάνω σε θολωτά υπόγεια και γι'αυτό ήταν υπερυψωμένη. Τα υπόγεια αυτά ήταν σιτοφυλάκια και αποθήκες της μονής. Δεξιά της μονής βρίσκεται ξηρό αγίασμα, το λεγόμενο «του Αγίου Νικολάου». Η εκκλησία όλη περιβάλλεται με τείχος.

Ιστορία της Μονής

Χαρακτικό του Τεμένους το 1877.

Η μονή κτίστηκε από την Άννα Δούκαινα, μητέρα του Αλέξιου του Κομνηνού. Δεν ξέρουμε με σιγουριά αν η μονή ήταν ανδρών ή γυναικών. Ο κλεινός Πατριάρχης Κωνστάντιος λέει ότι υπήρχαν δύο μονές, μια ανδρών και μια άλλη γυναικών, ενώ ο Νικήτας Χωνιάτης και ο Παχυμέρης λένε ότι η μονή ήταν από την αρχή ανδρώα. Στην μονή αυτή ενεκλείνονταν οι απειθούντες κληρικοί. Επί της ηγεμονίας των Λατίνων ήταν εκκλησία λατινική. Κατά της εφόδου των σταυροφόρων, κατά τα μέρη του Πετρίου, μέσον Φαναρίου και Μπαλατά, στις 9 Απριλίου 1204, ο Μούρτζουφλος με τον Βυζαντινό στρατό στρατοπέδευσε στον περίβολο της μονής, επειδή είχε καλή ορατότητα στο λιμάνι και σε μεγάλο μέρος του Βοσπόρου. Ο Σεΐδ Αλή αναφέρει ότι η μονή μετατράπηκε από τους Οθωμανούς σε τροφείο και κτίστηκαν οκτώ τεμένη διδακτήρια. Σήμερα ο ναός ονομάζεται Εσκί Ιμαρέτ Τέμενος.

Κειμήλια της Μονής

Σύμφωνα με τον Δάνδολο, κατά το 1221 μετακομίσθη από την μονή αυτή και εστάλη στην Βενετία το λείψανο του Αγίου Παύλου, μάρτυρα της εποχής του Κωνσταντίνου του Κοπρωνύμου. Από τον ναό αυτό οι Λατίνοι αφαίρεσαν έναν ιερόν ήλον και ιεράς ακάνθας, κειμήλια που σήμερα σώζονται στην Βενετία. Επίσης μετακόμισαν τα ιερά λείψανα του Αγίου Παύλου του μάρτυρα, του Αγίου Παύλου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και της Αγίας Μαρίνας. Τα λείψανα αυτά χάθηκαν.

Πηγές

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Τέμενος Εσκί Ιμαρέτ

• Αλέξανδρος Πασπάτης, επιμ. (1877). Βυζαντιναί μελέται Τοπογραφικαί και ιστορικαί. Κωνσταντινούπολη: Τυπογραφείο Αντωνίου Κορομηλά, Βιβλιοπωλείο των Αδελφών Δεσπάστα. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2009.