Μανουέλ ντε Γοδόι

Ο Μανουέλ ντε Γοδόι ι Άλβαρεθ ντε Φάρια (Manuel Godoy y Álvarez de Faria, 12 Μαΐου 1767 – 4 Οκτωβρίου 1851) ήταν πρωθυπουργός της Ισπανίας κατά τα χρονικά διαστήματα 1792–1797 και 1801–1808.

Μανουέλ ντε Γκοδόι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	12  Μαΐου 1767[1][2][3] Μπαδαχόθ
Θάνατος	4  Οκτωβρίου 1851[1][2][3] Παρίσι[4]
Τόπος ταφής	Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ
Χώρα πολιτογράφησης	Ισπανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ισπανικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	στρατιωτικός (1784–1792) πολιτικός
Οικογένεια
Σύζυγος	Μαρία Θηρεσία ντε Μπορμπόν, 15η κόμισσα του Σινσόν (από 1797)[5] Γιοζέφα ντε Τουντό (από 1829)[5]
Τέκνα	Καρλότα δε Γκοδόι, Δούκισσα της Σουέκα Luis Carlos de Godoy y Tudó[6] Manuel de Godoy, 2nd Prince di Bassano[6]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	αρχιστράτηγος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	secretary of State of Spain (1792–1798) d:Q131448027 (1794–1808)[7]
Βραβεύσεις	Ιππότης του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Χριστού
Υπογραφή
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Γεννήθηκε στο Μπαδαχόθ, γιος του Ιωσήφ του Γοδόι ι Σάντσεθ ντε λος Ρίος, ενός ξεπεσμένου συνταγματάρχη από αριστοκρατική οικογένεια, και της Μαρίας Αντωνίας Άλβαρεθ ντε Φάρια. Σε ηλικία 17 ετών μετέβη στη Μαδρίτη, όπου κατετάγη στη βασιλική σωματοφυλακή και τοποθετήθηκε στη σωματοφυλακή (1780) του διαδόχου μέλλοντα βασιλιά Καρόλου Δ'.

Σύντομα έγινε ευνοούμενος του βασιλιά Καρόλου Δ' και της συζύγου του, Μαρίας Λουίζας. Έγινε Συνταγματάρχης (1789) και αρχιστράτηγος (1790). Τα προνόμια του οφείλονταν στη θετική επιρροή που είχε πάνω στους βασιλείς. Ο πρωθυπουργός Φλορινταμπλάνκα τον κατηγόρησε ότι είναι εραστής της βασίλισσας, αλλά έπεσε από τη θέση του, γιατί κατηγορήθηκε για παράνομες συνεννοήσεις με τη Γαλλική δημοκρατία. Νέος πρωθυπουργός ο Αράντα, που έπεσε επίσης από τη θέση του τον επόμενο Νοέμβριο. Τότε, στη θέση του πρωθυπουργού η βασίλισσα τοποθέτησε τον Γοδόι με την πλήρη αποδοχή του βασιλιά Καρόλου, ο οποίος ήταν ανίκανος γύρω από οτιδήποτε σχετικά με θέματα διακυβέρνησης.

Πήρε πολλούς τίτλους, ανάμεσα στους οποίους μαρκήσιος του Άλβαρεθ και δούκας του Σουέκα και της Αλκουντία.

Πρωθυπουργός της Ισπανίας

Ο Γοδόι συνέχισε την πολιτική ουδετερότητας απέναντι στη Γαλλική δημοκρατία. Αποτυγχάνοντας να σώσει τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΣΤ' από την γκιλοτίνα, κήρυξε πόλεμο στη Γαλλική δημοκρατία. Τα Γαλλικά στρατεύματα έφθασαν μέχρι την Ισπανία, οπότε και ο Γοδόι έκλεισε την ειρήνη του Μπασέλ, όπου τα όρια της Ισπανίας επαναφέρονταν, ενώ το νησί της Εσπανιόλα παραχωρείτο στους Γάλλους, κάτι για το οποίο ο λαός τον κατηγόρησε. Λέγεται ότι παντρεύτηκε μυστικά (1797) την ερωμένη του Πεπίτα Τουντό, που είχε ζήσει στο σπίτι του με τη μητέρα του και τις αδελφές του πολλά χρόνια, και έκανε δύο γιους, τον Μανουέλ (1805) και τον Λουδοβίκο (1807).

Το 1797, η βασίλισσα Μαρία Λουίζα τακτοποίησε τον γάμο του ευνοουμένου της, Γοδόι, με τη Μαρία Τερέσα, ξαδέλφη του βασιλιά Καρόλου Δ' και κόρη του εξορισμένου δυσαρεστημένου θείου του Λουδοβίκου κόμη του Σισόν. Αυτό επανέφερε τη χαμένη ισχύ του κύρους του οίκου του. Ο γάμος έγινε στις 2 Οκτωβρίου στο Εσκοριάλ, ενώ ο Γοδόι πήρε τεράστια ποσά από την προίκα της συζύγου του.

Του αφαιρέθηκε η πρωθυπουργία (1797) λόγω ανικανότητας στις διαμάχες του με τους Γάλλους. Έκανε (1800) με τη Μαρία Τερέσα μια κόρη, την Καρλόττα Λουίζα, που τη βάπτισε με ανάδοχους τους ίδιους τους βασιλείς της Ισπανίας.

Διορίστηκε ξανά πρωθυπουργός (1801), και με υποστήριξη της Γαλλίας κήρυξε τον πόλεμο στην Πορτογαλία. Έκλεισε τη συνθήκη της Αμιένης με τη Μεγάλη Βρετανία(1802), όπου θα παρέδιδε το νησί του Τρινιντάντ στη Βρετανία, ενώ η Ισπανία θα έπαιρνε τη Μινόρκα. Ο Ναπολέων Α΄ Βοναπάρτης στέλνει γράμμα στον Κάρολο, που του τονίζει ότι ο Γοδόι ασκεί την πραγματική εξουσία, γιατί είναι εραστής της συζύγου του, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Προτομή του Γοδόι (Juan Adán)

Κατάληψη της Ισπανίας από τον Ναπολέοντα

Το 1805 σύναψε νέα συμμαχία με τη Γαλλία, αφού οι Άγγλοι επιτέθηκαν σε Ισπανικά πλοία στον ερχομό τους από το Περού, αλλά η ήττα των Γαλλο-Ισπανικών δυνάμεων στο Τραφάλγκαρ έσβησε κάθε ελπίδα από την Ισπανία να γίνει υπερδύναμη. Ο Ναπολέων με τη Συνθήκη του Φοντεναιμπλώ (1807) του υποσχέθηκε να τον τοποθετήσει βασιλιά της Αλγκάρβες, έχοντας υπό την κατοχή του το νότιο μισό της Πορτογαλίας. Αυτό το θεώρησε σαν την καλύτερη λύση για το μέλλον του, αφού στην Ισπανία αντιμετώπιζε έντονη εχθρότητα από τον διάδοχο του θρόνου, Φερδινάνδο.

Αλλά οι υποσχέσεις ήταν ψεύτικες, αφού ο Ναπολέων επιτέθηκε στην Ισπανία (1808) και το βασιλικό ζεύγος προσπάθησε να δραπετεύσει στο Μεξικό. Το περιβάλλον του διαδόχου Φερδινάνδου κατηγόρησε τον Γοδόι ότι κάλεσε τον Ναπολέοντα να επιτεθεί στη χώρα τους. Το εξαγριωμένο πλήθος πολιόρκησε το σπίτι του, όπου βρήκε μονάχα την ερωμένη του, Πεπίτα. Δύο μέρες αργότερα βρέθηκε και ο Γοδόι φυλακισμένος του βασιλιά Καρόλου Δ', αφού πρώτα είχε κατάσχει την περιουσία του, δίνοντας την στη σύζυγο του Μαρία Τερέσα.

Για να λήξει η επανάσταση και να σώσει τη ζωή του Γοδόι, ο βασιλιάς αναγκάστηκε να παραιτηθεί υπέρ του υιού του Φερδινάνδου Ζ' και να αναχωρήσει στην εξορία. Ο Ναπολέων που παρακολουθούσε τις κινήσεις αυτές κάλεσε τον Γοδόι στη Μπαγιόν όπου είχε προσκαλέσει και τον Κάρολο.

Εξορία, μίσος και αδιαλλαξία του βασιλιά Φερδινάνδου

Ο Γοδόι ξόδεψε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του στην εξορία με τους βασιλείς Κάρολο και Μαρία Λουίζα, την κόρη του Καρλόττα Λουίζα, την ερωμένη του Πεπίτα και τους δύο γιους τους, αφού η νόμιμη σύζυγος του, Μαρία Τερέσα, τον είχε εγκαταλείψει. Έζησαν (1808 - 1812) στη Μασσαλία και στη συνέχεια μετακινήθηκαν στα ανάκτορα Μπαρμπερίνι στη Ρώμη.

Τον Απρίλιο του 1814, ο εχθρός του Φερδινάνδος Ζ΄ ανέβηκε στον Ισπανικό θρόνο, αφού είχε ζήσει 6 χρόνια εξόριστος στη Γαλλία. Απαγόρευσε την επιστροφή στη χώρα στον Γοδόι και τους γονείς του πείθοντας τον πάπα Πίο Ζ' να εξορίσει τον Γοδόι στο Πέζαρο. Στις 100 μέρες του Ναπολέοντα στη Γαλλία, ο Κάρολος Δ' και η Μαρία Λουίζα πήγαν στη Βερόνα να τον συναντήσουν. Ο Γοδόι ζήτησε άσυλο στη Βιέννη από τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Α' της Αυστρίας, αλλά ο Φερδινάνδος απαγόρευσε τον Φραγκίσκο να του το δώσει.

Μετά την οριστική πτώση του Ναπολέοντα, ο Κάρολος και η Μαρία Λουίζα πήγαν στη Ρώμη, αλλά ο πάπας απαίτησε να συνεχίσει ο Γοδόι να ζει στο Πέζαρο. Τον Σεπτέμβριο του 1815, Κάρολος και Μαρία Λουίζα ζήτησαν από τον πάπα να βγάλει άκυρο τον γάμο του Γοδόι με τη Μαρία Τερέσα. Τελικά του επετράπη από τον πάπα να επιστρέψει στη Ρώμη, προκειμένου να αναλάβει την κηδεμονία της Πεπίτας και των δύο μικρών γιων τους που μετακινήθηκαν στη Γένοβα. Ο Φερδινάνδος ζήτησε από την αστυνομία της Γένοβας να διώξει την Πεπίτα από αυτήν. Το ίδιο έγινε και στο Λιβόρνο. Τελικά βρήκαν καταφύγιο στην Πίζα.

Τον Μάρτιο του 1818, ο μικρότερος γιος του Γοδόι, Λουδοβίκος, πέθανε, ενώ ο ίδιος ήταν ετοιμοθάνατος από ελονοσία. Απρόσμενα όμως ανέκαμψε και η Μαρία Λουίζα αρρώστησε από πνευμονία. Αν και ο σύζυγος της έλειπε στη Νάπολη εκείνο τον καιρό, ο Γοδόι στάθηκε στο προσκεφάλι της μέχρι την τελευταία στιγμή. Σε δύο βδομάδες πέθανε και ο σύζυγος της Κάρολος Δ'.

Ο Φερδινάνδος πάντοτε είχε κλειστές πόρτες για τον Γοδόι, απαγορεύοντας οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από αυτόν. Απαγόρευσε τον γάμο της κόρης του με άντρα από βασιλική οικογένεια, η οποία τελικά παντρεύτηκε τον δον Καμίλο Ρουσπόλι από πριγκιπική οικογένεια της Ρώμης.

Το 1836, αφού είχε πεθάνει ο μεγάλος του εχθρός, Φερδινάνδος Ζ' της Ισπανίας (1833), δημοσίευσε τα απομνημονεύματα του. Ο βασιλιάς Κάρολος Δ' τον είχε συμβουλεύσει να μην τολμήσει να το κάνει αν δεν πεθάνει πρώτα ο γιος του. Το 1847 η Ισπανική αντιβασιλεία επέστρεψε στον Γοδόι μέρος της περιουσίας και των τίτλων του.

Πέθανε υπέργηρος στο Παρίσι.

Σημειώσεις

• Ο Γοδόι ήταν ο παραγγελιοδότης του πίνακα του Γκόγια Η γυμνή μάχα (όπως και του πίνακα Η ντυμένη μάχα), που αποτελεί μία από τις διασημότερες απεικονίσεις γυναικών στη δυτική τέχνη.^[8]

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12407471f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118717855. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
3. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Manuel-de-Godoy. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
5. p11352.htm#i113517. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
6. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
7. www.boneslletres.cat/presidents.asp.
8. Γκόγια, Rose-Marie & Rainer Hagen σ.48

Πηγές

• Chastenet, Jacques. Godoy, Master of Spain, 1792-1808. London: Batchworth Press, 1953.
• Hilt, Douglas. The Troubled Trinity: Godoy and the Spanish Monarchs. Tuscaloosa, Ala.: University of Alabama Press, 1987.
• D'Auvergne, Edmund. Godoy, The Queen's Favorite. London: Paul, 1910. Godoy, Manuel de. Memoirs of Don Manuel de Godoy, Prince of the Peace, Duke del Alcudia,
• Count d'Everamonte, &c. London: R. Bentley, 1836.