Μάαστριχτ

Το Μάαστριχτ (ολλανδικά: Maastricht‎‎, λιμβουργιανά: Mestreech‎‎, γαλλικά: Maestricht‎‎) είναι δήμος και πρωτεύουσα της επαρχίας της Λιμβουργίας ή Λυμβούργου. Η πόλη βρίσκεται και στις δύο πλευρές του ποταμού Μεύση (στα ολλανδικά Μάας) στο νοτιοανατολικό μέρος της Ολλανδίας μεταξύ Βελγίου και Γερμανίας. Το όνομα της πόλης προέρχεται από το λατινικό όνομά της Τραϊέκτουμ Αντ Μόσαμ (Trajectum Ad Mosam) (πέρασμα στον Μεύση), που αναφέρεται στη γέφυρα που έχτισαν οι Ρωμαίοι επί εποχής Αυγούστου Καίσαρα.

Μάαστριχτ
Σημαία Έμβλημα
Μάαστριχτ
Χώρα	Ολλανδία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Λιμβουργία[2]
Έκταση	60,06 km²[3]
Υψόμετρο	49 μέτρα
Πληθυσμός	120.227 (1  Ιανουαρίου 2021)[4]
Ταχ. κωδ.	6200–6229
Τηλ. κωδ.	043
Ζώνη ώρας	ώρα Κεντρικής Ευρώπης
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Πόλη

Για χρόνια, η πόλη βρισκόταν σε διαμάχη με το Ναϊμέχεν για το ποια είναι η παλαιότερη πόλη της Ολλανδίας. Το Ναϊμέχεν ήταν η πρώτη πόλη με Ρωμαϊκά δικαιώματα πόλης εντός της επικρατείας που αποτελεί σήμερα την Ολλανδία. Το Μάαστριχτ ήταν η πρώτη με Μεσαιωνικά δικαιώματα πόλης, σύστημα που εξελίχθηκε στο σημερινό σύστημα και χάρη στους Ρωμαίους, ο πρώτος καταυλισμός με θέλγητρα πόλης.

Γενικά είναι μια ωραία πόλη με πολλά ιστορικά κτίρια μεταξύ των οποίων ο Ναός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (Sint Janskerk), ο καθεδρικός Ναός του Αγίου Σερβατίου (6ος αιώνας), ο αρχαιότερος της Ολλανδίας, το αρχαιολογικό μουσείο, το δημαρχείο κ.ά. Η πόλη συνδέεται με διώρυγες με τη Λιέγη και τη Β. Ολλανδία. Έχει σημαντικές βιομηχανίες υαλουργίας, χημικών προϊόντων, πούρων και χάρτου.

Στους θεσμούς που είναι εγκατεστημένοι στο Μάαστριχτ συμπεριλαμβάνονται το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ, η Διοίκηση της Ολλανδικής επαρχίας της Λιμβουργίας και το Μουσείο Μποννεφάντεν της τέχνης. Άλλοι μεγάλοι εργοδότες είναι μεταξύ άλλων η ENCI (η Πρώτη Ολλανδική Βιομηχανία Τσιμέντου), η Βόνταφον, η Μερσέντες-Μπεντς, η Sappi και η Pie Medical. Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης ιδρύθηκε το 1981 και εδρεύει στο Μάαστριχτ.

Στα νότια της πόλης βρίσκεται ο λόφος του Σαιν Πιέτερσμπερχ (St. Pietersberg), που διαθέτει ένα παλιό οχυρό και ένα δίκτυο σπηλαίων, πραγματικό λαβύρινθο, οι σταλακτίτες του οποίου προσελκύουν χιλιάδες τουριστών. Οι σπηλιές διατηρούν μια μόνιμη θερμοκρασία 10 °C και αποτελούν τόπο χειμερίας νάρκης για νυχτερίδες. Επίσης στις σπηλιές αναπτύσσονται μανιτάρια. Συγκεκριμένες ώρες είναι δυνατό να επισκεφθεί κανείς τις σπηλιές με ξεναγό. Οι σπηλιές σχηματίστηκαν από την εξόρυξη ασβεστόλιθου που χρησιμοποιόταν για την κατασκευή σπιτιών. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου σπηλαίων, εντός του οποίου μπορούσε κανείς εύκολα να χαθεί. Ή να κρυφτεί, όπως γινόταν συχνά, πιο πρόσφατα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κάποιοι από τους ανθρώπους που έμειναν εκεί για μεγάλο διάστημα έκαναν τοιχογραφίες με κάρβουνο, μερικές εκ των οποίων είναι πραγματικά έργα τέχνης. Αποτελεί κοινό μυστικό πως στις σπηλιές βρίσκεται σήμερα μια στρατιωτική βάση των ΗΠΑ. Αργότερα ο ασβεστόλιθος χρησιμοποιήθηκε από την ENCI για την παρασκευή τσιμέντου. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ένα μεγάλο κομμάτι αφαιρέθηκε από τη μία πλευρά του λόφου. Το υλικό που δεν χρησιμοποιήθηκε χρησίμευσε για τη δημιουργία ενός νέου λόφου, του d’n Observant, και έχει αναπτυχθεί διάλογος για τη μετατροπή της τρύπας σε περιοχή αναψυχής με αθλήματα νερού.

Μάαστριχτ, 3 Ιουλίου 2004

Κατά τη διαδικασία εξόρυξης του ασβεστόλιθου, βρέθηκαν απολιθώματα, με πιο αξιοπρόσεκτο αυτό ενός μονόσαυρου το 1780 (ο οποίος, αντίθετα με την κοινή πίστη, δεν ήταν δεινόσαυρος). Αυτό ήταν προτού βρεθούν απολιθώματα δεινοσαύρων και το εύρημα ήταν τόσο διάσημο που οδήγησε στην ονομασία μιας εποχής 6 εκατομμυρίων χρόνων από την πόλη: η Μααστρίχτια.

Μέσα από το Μάαστριχτ περνά ένας σιδηρόδρομος που κατευθύνεται νότια προς τη Λιέγη στο Βέλγιο και βόρεια προς την υπόλοιπη Ολλανδία, όπου έχει βραχίονα στο Χέερλεν. Η σιδηροδρομική γραμμή στο Χάσσελτ δεν είναι πλέον σε χρήση, αν και υπάρχουν σχέδια για την αποκατάστασή της. Το Μάαστριχτ εξυπηρετείται από το Αεροδρόμιο Μάαστριχτ - Άαχεν. Οδικώς, το Μάαστριχτ απέχει μία ώρα από τις Βρυξέλλες και 2 με 3 ώρες από το Άμστερνταμ.

Το καρναβάλι γιορτάζεται σχεδόν αποκλειστικά στα νότια της Ολλανδίας και ιδιαίτερα στο Μάαστριχτ, όπου όχι μόνο η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο κέντρο γιορτής κατά τη διάρκεια των τριών ημερών πριν τη Σαρακοστή, αλλά υπάρχει επίσης και ειδική σημαία.

Ιστορία

χάρτης που δείχνει την τοποθεσία του Μάαστριχτ σε σχέση με τα Βελγικά σύνορα

Στα δυτικά του Μάαστριχτ έχουν βρεθεί κατάλοιπα παλαιολιθικής εποχής, μεταξύ 80.000 και 250.000 ετών. Τουλάχιστον 500 χρόνια πριν τον ερχομό των Ρωμαίων, εδώ ζούσαν Κέλτες, σε ένα σημείο όπου ο ποταμός Μεύσης ήταν ρηχός και άρα ευκολοδιάβατος. Οι Ρωμαίοι αργότερα έκτισαν μια γέφυρα και έναν μεγάλο δρόμο.

Ο Άγιος Σερβάτιους (Servatius) ήταν ο πρώτος επίσκοπος της Ολλανδίας. Ο τάφος του, στην κρύπτη της Βασιλικής του Αγίου Σερβάτιου, είναι γνωστό μέρος προσκυνήματος, ενώ το 1984 το επισκέφθηκε ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β'. Η επιχρυσωμένη λειψανοθήκη που περιέχει μερικά από τα λείψανα του αγίου μεταφέρεται γύρω από την πόλη κάθε επτά χρόνια. Κατά τη μεσαιωνική περίοδο οι λιτανείες αυτές προκαλούσαν τέτοιες ταραχές που απαγορεύτηκαν.

Η πόλη παρέμεινε πρώιμη Χριστιανική επισκοπή μέχρι να χάσει τη θέση της αυτή από τη γειτονική Λιέγη τον 8ο αιώνα. Τον Μεσαίωνα το Μάαστριχτ εξελίχθηκε σε πόλη με δυαρχία, καθώς επί της πόλης ασκούσαν από κοινού εξουσία και το Πριγκηπάτο-Επισκοπή της Λιέγης και το Δουκάτο της Βραβάντης. Έλαβε δικαιώματα πόλης το 1204. Τον ρόλο των Δουκών ανέλαβαν οι Ολλανδοί από το 1632 και έπειτα όταν την πόλη κατέλαβε από τους Ισπανούς ο Φρέντερικ Χέντρικ. Η δυαρχία αυτή παρέμεινε μέχρι την κατάκτηση και προσάρτηση της πόλης από τους Γάλλους το 1794.

Κατά τον 16ο αιώνα η πόλη βρισκόταν στα χέρια των διαμαρτυρομένων. Το 1567 παραδόθηκε στους καθολικούς. Δέκα χρόνια αργότερα προσχώρησε στον Πρίγκιπα της Οράγγης. Το 1579 λεηλατήθηκε από τα στρατεύματα του Δούκα της Πάρμα. Το 1632 ανακαταλήφθηκε από τους Ολλανδούς υπό τον Πρίγκιπα Φρειδερίκο.

Σκελετοί που βρέθηκαν σε έναν κήπο στο Μάαστριχτ τον Μάιο του 2004 μπορεί να είναι λείψανα οπλιτών με μουσκέτα που πέθαναν κατά τη διάρκεια άγριας μάχης τον 17ο αιώνα μεταξύ των Γάλλων επιτιθεμένων και των Ολλανδών αμυνόμενων.

Στις 14 Ιουνίου 1673 τα στρατεύματα του Λουδοβίκου ΙΔ΄ περικύκλωσαν την πόλη του Μάαστριχτ. Υπό την ηγεσία του Αρχιλοχαγού Σαρλ ντε Μπατζ-Καστελμόρ, Κόμη ντ’ Αρτανιάν, ο Πρώτος Λόχος των "Μουσκετοφόρων του Βασιλιά" ετοιμάστηκε να επιτεθεί σε ένα οχύρωμα που βρισκόταν μπροστά σε μία από τις πύλες της πόλης. Η επίθεση στο προπύργιο έλαβε χώρα όχι μακριά από το μέρος όπου βρέθηκαν οι επτά σκελετοί. Ο Ντ’Αρτανιάν σκοτώθηκε από μουσκέτο στις 25 Ιουνίου 1673 κατά τη διάρκεια νυχτερινής επίθεσης στην Πύλη Τονχέρσε (το γεγονός αυτό περιγράφηκε από τον Αλέξανδρο Δουμά σε μυθιστόρημά του).

Το Μάαστριχτ παραδόθηκε στα γαλλικά στρατεύματα στις 30 Ιουνίου. Τα γαλλικά στρατεύματα κατείχαν την ολλανδική πόλη από το 1673 μέχρι το 1679. Έπειτα επανήλθε σε Ολλανδική κυριαρχία.

Μετά τη Ναπολεόντεια εποχή το Μάαστριχτ έγινε μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου των Κάτω Χωρών το 1815. Όταν οι νότιες επαρχίες διεκδίκησαν ανεξαρτησία από τον Βορρά για να σχηματίσουν το Βέλγιο το 1830, η φρουρά του Μάαστριχτ παρέμεινε πιστή στον Ολλανδό βασιλιά και το 1839 η πόλη και το ανατολικό μέρος της Λιμβουργίας, παρόλο που γεωγραφικά είναι εγγύτερα του Βελγίου, προστέθηκαν μόνιμα στην Ολλανδία. Εξαιτίας της επακόλουθης εκκεντρικής θέσης του, το Μάαστριχτ συχνά εστίαζε περισσότερο στο Βέλγιο και τη Γερμανία παρά στο υπόλοιπο της Ολλανδίας, γεγονός που συνέβαλε στον διακριτό μη-Ολλανδικό χαρακτήρα της πόλης.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1944 το Μάαστριχτ ήταν η πρώτη Ολλανδική πόλη που απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις κατά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου και εγκαταστάθηκε για κάποιο διάστημα το Στρατηγείο της 9ης Αμερικανικής στρατιάς.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1992, εδώ υπεγράφη η Συνθήκη του Μάαστριχτ, που οδήγησε στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παραπομπές

1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1288. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
2. gemeentegeschiedenis.nl.
3. register of public bodies. Ανακτήθηκε στις 21  Ιανουαρίου 2023.
4. «Kerncijfers wijken en buurten 2021». Statistics Netherlands. 6  Αυγούστου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Μάαστριχτ

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μάαστριχτ

• Πόλη του Μάαστριχτ, επίσημο site (Ολλανδικά)
• Αρχειοθετήθηκε 2006-10-17 στο Wayback Machine., Συνθήκη του Μάαστριχτ (Ελληνικά)
• Πόλη του Μάαστριχτ^{[νεκρός σύνδεσμος]}, επίσημο site (Αγγλικά)
• Το Μάαστριχτ τη Ρωμαϊκή εποχή
• Εκκλησίες του Μάαστριχτ
• Universiteit Maastricht-Το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ
• Το Μουσείο Bonnefanten
• Η Σχολή Διοίκησης του Μάαστριχτ