ποταμός στη Δυτική Μακεδονία From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Λαδοπόταμος (άλλα ονόματα: Λιβαδοπόταμος, Ζελοβίτης ή Ζέλοβας)[2][3][4] είναι ποταμός της Μακεδονίας, ο οποίος εκχέεται στο ποταμό Αλιάκμονα του οποίου θεωρείται παραπόταμός του. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παραποτάμους του Αλιάκμονα μαζί με το Στραβοπόταμο, το Βέλος (ή Βέλας), την Πραμορίτσα και τον Βενέτικο.[5]
Τροφοδοτείται από την λεκάνη απορροής που σχηματίζεται από τα όρη Βαρνούντας στα βόρεια, Τρικλάριο και Όρλοβο στα δυτικά και Βέρνο στα νότια και ανατολικά. Τα ύδατα του ποταμού εκχέονται στο οροπέδιο της Ορεστίδας στο ύψος του οικισμού Πορειά, όπου συναντά την κοιλάδα του Αλιάκμονα.
Ο ποταμός αποτελεί κύριο υδροφορέα πόσιμου νερού της πόλης της Καστοριάς και άλλων παραλίμνιων οικισμών της ομώνυμης λίμνης,[6][7] αλλά και καλλιεργειών κατά μήκος του ρου του ποταμού. Είναι μικρός ποταμός με συνεχή ροή. Το άνω τμήμα του ποταμού έχει χαρακτηριστεί ως βιότοπος «Corine»[8] και το τμήμα του Φαραγγιού της Κορομηλιάς ως «τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».[9] Η ευρύτερη περιοχή των Κορεστίων που ανήκει, αποτελεί «τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους»,[10] οι ορεινοί όγκοι του Βέρνου αποτελούν χαρακτηρισμένο βιότοπο «Corine»[11] και η περιοχή της Βίγλας Πισοδερίου όπου βρίσκονται οι πηγές του ποταμού, έχει χαρακτηριστεί «τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».[12] Αποτελεί σημαντική περιοχή για τη βίδρα, τον χρυσαετό και άλλα αρπακτικά πουλιά. Αποτελεί μια από τις λίγες γνωστές περιοχές φωλιάσματος του ποταμότρυγγα στην Ελλάδα.
Άλλα αξιόλογα πτηνά είναι η γυδοβυζάχτρα, ο ποταμοσφυριχτής, η μεσοτσικλητάρα, ο βλάχος, η δεντροσταρήθρα, η λευκοσουσουράδα, η σταχτοσουσουράδα, ο σφηκιάρης και η πρασινοτσικλητάρα. Χαρακτηρίζεται από καλή κατάσταση με κίνδυνο υποβάθμισης λόγω των έργων οδοποιίας, των υγρών αποβλήτων των παρακείμενων οικισμών, της υλοτόμησης ενός δάσους βελανιδιών και του κυνηγιού.[8][9] Στις όχθες του μπορούμε να συναντήσουμε φουντουκιές και ιτιές.[2]
Στη θέση του σπηλαίου των πηγών της Κορομηλιάς και σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από τον οικισμό, έχουν ανακαλυφθεί ενδιαφέροντα ευρήματα της παλαιοντολογικής και σπηλαιολογικής ιστορίας της περιοχής. Η θέση αυτή βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μέτρων, 9 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Καστοριάς. Η ανθρώπινη παρουσία με την μορφή οστράκων μαρτυρά την κατοίκηση της περιοχής την νεολιθική περίοδο. Εμφανίζεται συσχέτιση των ευρημάτων με κεραμικά της ίδιας περιόδου από την Καστοριά, της λεκάνης της Κορυτσάς, της λεκάνης της Εορδαίας, της πεδιάδας της Πελαγονίας και της κοιλάδας του Αλιάκμονα.[13] Ανάλογη γνωστή νεολιθική θέση στη Μακεδονία όπου παρατηρείται χρήση σπηλαίων, υπάρχει στο Ροδοχώρι Ημαθίας.[14]
Σποραδικά ευρήματα υπάρχουν και την βυζαντινή περίοδο[13] όπως οχυρώσεις που φανερώνουν τη στρατηγική σημασία της διάβασης, όχι μόνο στη θέση «Αρματωλός» όπου υπήρχε οχυρωμένος οικισμός, αλλά και σε συνδυασμό με άλλες οχυρώσεις κατά μήκος του ποταμού, όπως στη θέση «Κάλε» μεταξύ των οικισμών Βατοχωρίου και Γάβρου και σε κοντινές αποστάσεις όπως οι οχυματικές περίβολοι των λεγόμενων «κάστρων» του Λογγά και των Βοσογράδων.[15] Στο ύψος του οικισμού Κορομηλιά, υπάρχει τοξωτό γεφύρι της οθωμανικής περιόδου που κτίστηκε το 1865.[16][17]
Δίπλα από τον παραπόταμο, περνάει ο κύριος οδικός άξονας που συνδέει την Καστοριά, μέσω του αυτοκινητοδρόμου Α29, με προορισμούς όπως τα πλινθόκτιστα χωριά των Κορεστίων, τις Πρέσπες, το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας Πισοδερίου και την πόλη της Φλώρινας. Αποτελεί μια δενδρόφυτη διαδρομή[18] που ακολουθεί παραπλεύρως το ποταμό μέχρι τις πηγές του στην Βίγλα Πισοδερίου, όπου μπορούμε να παρατηρήσουμε τα χωριά με την τοπική πλινθόκτιστη αρχιτεκτονική.[19]
Το τμήμα του Λαδοποτάμου μετά το φαράγγι της Κορομηλιάς, προσφέρεται για ποτάμια αθλήματα (whitewater sports), ενώ η διαδρομή στον Αλιάκμονα μέχρι την κωμόπολη της Νεάπολης, είναι από τις λίγες διαδρομές του μεγαλύτερου ποταμού της Ελλάδας που προσφέρεται για την δραστηριότητα αυτή.[20][21]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
