Λέων Δ΄

Ο Λέων Δ΄ ο Χάζαρος (25 Ιανουαρίου 750 - 8 Σεπτεμβρίου 780) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας από το 775 έως το 780. Γιος του Κωνσταντίνου Ε΄ και της πριγκίπισσας των Χαζάρων Τζιτζάκ, γεννήθηκε το 750 και σε ηλικία ενός έτους στέφθηκε από τον πατέρα του συμβασιλεύς. Ανατράφηκε σε εικονομαχικό περιβάλλον, παντρεύτηκε όμως (768) την εικονόφιλη Ειρήνη την Αθηναία από την οποία απέκτησε το διάδοχό του Κωνσταντίνο ΣΤ΄. Σε ηλικία μόλις ενός έτους (751) ο πατέρας του τον έστεψε συμβασιλέα ώστε να εξασφαλίσει την διαδοχή του απέναντι στις βλέψεις των ετεροθαλών αδελφών του, όταν ο Κωνσταντίνος Ε΄ πέθανε σε εκστρατεία εναντίον των Βουλγάρων έμεινε μόνος αυτοκράτορας. Με την ανάληψη της εξουσίας προχώρησε σε εκστρατεία στην ανατολή απέναντι στο Χαλιφάτο των Αββασιδών, τους νίκησε σε αποφασιστική μάχη έξω από το Καχραμάνμαρας. Ο Λέων Δ΄ πέθανε πρόωρα από Φυματίωση (8 Σεπτεμβρίου 780), ο γιος του ήταν ακόμα σε βρεφική ηλικία για αυτό ανέβηκε στον θρόνο υπό την κηδεμονία της μητέρας του Ειρήνης της Αθηναίας.

Λέων Δ΄
Χρυσός σόλιδος. Στη μία όψη εικονίζεται ο Λέων Δ΄ και ο συναυτοκράτορας γιος του Κωνσταντίνος (ΣΤ΄). Στην άλλη όψη ο πάππος του Λέων Γ´ και ο πατέρας του Κωνσταντίνος Ε΄. Επιγρ.: LEON Y[IO]S, EGGON[OS] CONSTANTINOS Ο NEOS / LEON PAP[PO]S, CONSTANTINOS PATHR
Αυτοκράτορας των Ρωμαίων
Περίοδος	25 Μαρτίου 775 - 18 Ιουνίου 780
Προκάτοχος	Κωνσταντίνος Ε΄
Διάδοχος	Κωνσταντίνος ΣΤ΄
Γέννηση	25 Ιανουαρίου 750
Θάνατος	8 Σεπτεμβρίου 780 (30 ετών)
Σύζυγος	Ειρήνη η Αθηναία
Επίγονοι	Κωνσταντίνος ΣΤ΄
Οίκος	Δυναστεία των Ισαύρων
Πατέρας	Κωνσταντίνος Ε΄
Μητέρα	Τσιτσέκα
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Λέων Δ΄ (αποσαφήνιση).

Ο Λέων Δ΄ με τον συναυτοκράτορα γιο του Κωνσταντίνο (ΣΤ΄). Επιγραφή D[OMI]N[I] LEO ET CONSTANTINUS P[ER]P[ETUUS] AVG[USTI].

Βιογραφία

Ο Λέων Δ΄ γεννήθηκε (25 Ιανουαρίου 750) ως γιος του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ε΄ του Κοπρώνυμου και της Χαζάρας συζύγου του Τζιτζάκ που πήρε το χριστιανικό όνομα Ειρήνη.^[1][2] Το γεγονός ότι η μητέρα του ήταν Χαζαρικής καταγωγής του έδωσε το προσωνύμιο "Ο Χαζάρος".^[3] Σε νηπιακή ήδη ηλικία ορίστηκε από τον πατέρα του Συναυτοκράτωρ (751), έμεινε μόνος αυτοκράτορας όταν πέθανε ο πατέρας του σε εκστρατεία εναντίον των Βουλγάρων.^[4][5] Ο νέος αυτοκράτορας έπασχε ήδη από φυματίωση, για αυτό ήθελε να εξασφαλίσει την διαδοχή του θρόνου σε περίπτωση πρόωρου θανάτου του, οι ετεροθαλείς αδελφοί του Καίσαρες Νικηφόρος και Χριστόφορος καραδοκούσαν να τον διαδεχτούν. Ο Λέων Δ΄ τους διέγραψε αυτές τις ελπίδες ορίζοντας τον μικρό του γιο Κωνσταντίνο Συναυτοκράτορα (776). Ο Νικηφόρος και ο Χριστόφορος συνωμότησαν εναντίον του να τον ανατρέψουν, η συνομωσία ωστόσο αποκαλύφτηκε. Ο λαός ζήτησε την θανάτωση τους, ο ίδιος ωστόσο τους συγχώρησε, εξόρισε μόνο μερικούς συνωμότες στο Θέμα Χερσώνος.^[2][3][6] Ο Λέων Δ΄ προχώρησε σε εκστρατεία απέναντι στους Αββασίδες (778) με έναν στρατό στον οποίο συμμετείχαν άνδρες από όλα τα μεγάλα Θέματα. Στην εκστρατεία συμμετείχαν το Θέμα Οψίκιον, το Θέμα Ανατολικών, το Θέμα Βουκελλαρίων υπό τον Τατζάτη και το Θέμα Θρακησίων υπό τον Μιχαήλ Λαχανοδράκων. Ο Λαχανοδράκων πολιόρκησε την Γερμανικεία αλλά μετά από μία δωροδοκία αποσύρθηκε και ξεκίνησε να πολιορκεί την γύρω ύπαιθρο. Οι Αββασίδες του επιτέθηκαν αλλά ηττήθηκαν από τους Βυζαντινούς, οι στρατηγοί επέστρεψαν κατόπιν στην Κωνσταντινούπολη σε μια θριαμβευτική υποδοχή από τον λαό σε μορφή Ρωμαϊκού θριάμβου. Με την επιστροφή τους ένας μεγάλος αριθμός Ιακωβιτών μεταφέρθηκε βίαια από την Συρία και εγκαταστάθηκε στην Θράκη. Την επόμενη χρονιά (779) ο Λέων Δ΄ απέκρουσε άλλη μια επίθεση των Αββασιδών στην Μικρά Ασία.^[7] Ο Λέων Δ΄ πέθανε από ισχυρό πυρετό, προήλθε από την φυματίωση που έπασχε (8 Σεπτεμβρίου 780), τον διαδέχθηκε ο μικρός γιος του Κωνσταντίνος με την σύζυγο του Ειρήνη ως αντιβασίλισσα.^[8][9]

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε την Ειρήνη Σαρανταπήχαινα την Αθηναία και είχε τέκνο:

• Κωνσταντίνος ΣΤ΄ 771-805, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων.
  • Ευφροσύνη π.790-μετά το 836, παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Β΄ τον Τραυλό Αυτοκράτορα των Ρωμαίων.

Παραπομπές

1. Grierson, Philip (2001). Scritti Storici E Numismatici. Centro Italiano di Studi sull'Alto Medioevo. σ. 273
2. Lawler 2011, σ. 186
3. Bury 2015, σ. 478
4. Melton 2014, σ. 568
5. Sophoulis 2011, σ. 143
6. Finlay 2017, σ. 85
7. Bury 2015, σ. 479
8. Melton 2014, σ. 569
9. Finlay 2017, σσ. 85–88

Βιβλιογραφία

• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος Η' (Εκδοτική Αθηνών)
• Ιωάννης Ζωναράς, Επιτομή Ιστοριών, τόμος Β', σσ. 46-49,Εκδόσεις Κανάκη 1998
• Bury, J. B. (2015). A History of the Later Roman Empire. Cambridge University Press.
• Finlay, George (2017). The Later Byzantine Empire. Merkaba Press.
• Lawler, Jennifer (2011). Encyclopedia of the Byzantine Empire. McFarland.
• Melton, J. Gordon (2014). Faiths Across Time: 5,000 Years of Religious History [4 Volumes]: 5,000 Years of Religious History. ABC-CLIO.
• Sophoulis, Panos (2011). Byzantium and Bulgaria, 775-831. Brill.

Προηγούμενος Κωνσταντίνος Ε΄

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

Επόμενος Κωνσταντίνος ΣΤ΄

΄