Λάστρος Λασιθίου

Η Λάστρος είνα χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του Δήμου Σητείας στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου της Κρήτης.

Λάστρος
Άποψη της Λάστρου
Λάστρος Λάστρος
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κρήτης
Περιφερειακή Ενότητα	Λασιθίου
Δήμος	Σητείας
Δημοτική Ενότητα	Σητείας
Δημοτική Κοινότητα	Λάστρου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Κρήτη
Νομός	Λασιθίου
Πληθυσμός
Μόνιμος	95
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	72057
Τηλ. κωδικός	+30 28430
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Τοποθεσία

Το χωριό απέχει 32 χιλιόμετρα από τη Σητεία και 33 χιλιόμετρα από τον Άγιο Νικόλαο και είναι το πιο απομακρυσμένο προς τη δύση χωριό του δήμου.^[1] Βρίσκεται σε υψόμετρο 314 μέτρων, σε μία κοιλάδα ανάμεσα στο όρος Καψά (1.000 μ.) δυτικά και κάποια μικρότερα υψώματα ανατολικά.^[2] Δυτικά και νότια του χωριού διακρίνεται πάνω στα υψώματα το ρήγμα της Λάστρου, γνωστό και ως «στεφανιές». Το ρήγμα έχει αρκετά μέτρα ύψος.^[3]

Ιστορικά στοιχεία

Στη Λάστρο έχει εντοπιστεί μινωικός οικισμός, του οποίου το όνομα μπορεί να διατηρεί μέχρι σήμερα. Νοτιοδυτικά του χωριού εντοπίστηκε υστερομινωικό νεκροταφείο στο οποίο βρέθηκε χάλκινο ξίφος, αγγεία και πήλινο γυναικείο ειδώλιο^[2]. Άλλοι δύο τάφοι της ίδια περιόδου έχουν εντοπιστεί στη θέση Λαγγάδες. Στη σπηλιά Κυνηγόσπηλιος ανακαλύφθηκαν ευρήματα της αρχαϊκής εποχής.^[3]

Ο Φραντσέσκο Μπαρότσι αναφέρει το 1577 το χωριό ως Lastro. Στην απογραφή του Καστροφύλακα (Κ138) του 1583 αναφέρεται ότι έχει 282 κατοίκους. Το χωριό αναφέρεται από το Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 και την τουρκική απογραφή του 1671. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ως Làstro με 27 χριστιανικές και 6 τουρκικές οικογένειες. Το 1881 αναφέρεται ότι έχει 438 χριστιανούς κατοίκους. Στην απογραφή του 1920 είχε 480 κατοίκους. Η πορεία του πληθυσμού στις επόμενες απογραφές: 484 (1928), 459 (1940), 407 (1951), 325 (1961), 207 (1971), 181 (1981).^[2] Μέχρι το 2010 ανήκε στο καποδιστριακό Δήμο Σητείας.

Στο χωριό δραστηριοποιείται ο Προοδευτικός Σύλλογος Λάστου.

Προσωπικότητες

Από τη Λάστρο κατάγονται οι^[4][5]:

• Κωστής Φραγκούλης (Ανταίος), (1905-2005), συγγραφέας, λογοτέχνης, λαογράφος
• Νίκος Ζερβονικολάκης, συγγραφέας - δημοσιογράφος
• Μιχαήλ Καταπότης (Λάστρος 1878-1947), γιατρός, βουλευτής της Κρητικής Βουλής, βουλευτής Λασιθίου και Γερουσιαστής, Υπουργός Γενικός Διοικητής Κρήτης
• Εμμανουήλ, Ι. Μοσχολιδάκης, μακεδονομάχος
• Στυλιανός Πλακαντωνάκης, (γενν. 1915), συγγραφέας

Σημεία ενδιαφέροντος

Στη Λάστρο βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, από τη βυζαντινή εποχή^[6]. Οι αγιογραφίες της ασβεστώθηκαν και καταστράφηκαν. Σώζεται η ενετική καμπάνα, στην οποία είναι χαραγμένη η χρονολογία MDCVIIII (1609).^[1][2]

Διοικητικά στοιχεία

Δείτε: Κοινότητα Λάστρου

Η Λάστρος αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.^[7] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίηση του Κλεισθένης Ι, μαζί με τον οικισμό Άγιο Πνεύμα αποτελούν την κοινότητα Λάστρου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Σητείας του δήμου Σητείας ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 104 κατοίκους.^[8][9]

Παραπομπές

1. Παπαδάκης, Νίκος (1989). Σητεία (2η έκδοση). Σητεία: Δήμος Σητείας. σελ. 73.
2. Στέργιος Σπανάκης (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 470–472.
3. «Λάστρος». Δήμος Σητείας. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2014.
4. Η Λάστρος ξέρει να τιμά τους ευεργέτες της ^{[νεκρός σύνδεσμος]}, 07 Αυγούστου 2013, Ράδιο Λασίθι
5. Αυτοί που τίμησαν τη Λάστρο, lastros.net
6. «Λάστρος». www.crete-today.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2014.
7. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2022.
8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10880 (σελ. 406 του pdf)
9. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2022.