Index Librorum Prohibitorum

Το Index Librorum Prohibitorum ("Κατάλογος Απαγορευμένων Βιβλίων") είναι κατάλογος εντύπων τα οποία λογοκρίθηκαν από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία καθώς τα θεωρούσε επικίνδυνα για την ίδια και για την πίστη των μελών της. Στις διάφορες εκδόσεις του περιέχονται οι εκκλησιαστικοί κανόνες σχετικά με την ανάγνωση, την πώληση και τη λογοκρισία των βιβλίων.

Η αρχική σελίδα του Καταλόγου Απαγορευμένων Βιβλίων, έκδοση Βενετίας, 1564.

Ο σκοπός του καταλόγου ήταν η αποτροπή της ανάγνωσης ανήθικων βιβλίων και έργων, τα οποία περιείχαν θεολογικά σφάλματα, και της διαφθοράς των πιστών. Ο κατάλογος δεν συμπληρωνόταν αποκλειστικά ως αντίδραση σε βιβλία που είχαν ήδη κυκλοφορήσει. Οι Καθολικοί συγγραφείς είχαν τη δυνατότητα να υπερασπίσουν τα γραφόμενά τους και μπορούσαν στη συνέχεια να ετοιμάσουν μια νέα έκδοση του έργου τους με τις απαιτούμενες διορθώσεις ή περικοπές έτσι ώστε να αποφύγουν ή έστω να περιορίσουν την απαγόρευσή του. Η λογοκρισία πριν την έκδοση των βιβλίων ενθαρρυνόταν.

Ο πρώτος κατάλογος αυτού του είδους δεν δημοσιεύθηκε στην Ρώμη, αλλά στην Ολλανδία το 1529. Η Βενετία και το Παρίσι ακολούθησαν αυτό το παράδειγμα (1543 και 1551). Το πρώτο ρωμαϊκό Index (Κατάλογος) ήταν έργο του Πάπα Παύλου Δ' (1557, 1559). Το έργο της λογοκρισίας θεωρήθηκε πολύ αυστηρό και, μετά από τον επαναπροσδιορισμό της εκκλησιαστικής νομοθεσίας στο ζήτημα της απαγόρευσης των βιβλίων, ο Πάπας Πίος Δ΄ ανακοίνωσε επίσημα το λεγόμενο Tridentine Index (Κατάλογος του Τριδέντου), την βάση όλων των μετέπειτα καταλόγων μέχρι που ο Πάπας Λέων ΙΓ΄, το 1897, δημοσίευσε το Index Leonianus (Λεόντειος Κατάλογος). Οι πολύ πρώιμοι κατάλογοι ήταν έργο της Επιτροπής της Ιερής Υπηρεσίας (Congregation of the Holy Office) της Καθολικής Εκκλησίας (πρόκειται για την Επιτροπή της Ιεράς Εξέτασης [Sacred Congregation of the Inquisition], αργότερα γνωστής ως Επιτροπή για τo Δόγμα της Πίστης [Congregation for the Doctrine of the Faith]).

Διάσημοι συγγραφείς που περιλήφθηκαν στον Κατάλογο

• Τζόζεφ Άντισον
• Φράνσις Μπέικον
• Ονορέ ντε Μπαλζάκ
• Τζορτζ Μπέρκλεϋ
• Τζιορντάνο Μπρούνο
• Τζιάκομο Καζανόβα
• Νικόλαος Κοπέρνικος
• Ντάνιελ Ντεφόε
• Ρενέ Ντεκάρτ
• Ντενί Ντιντερό
• Αλέξανδρος Δουμάς (πατέρας)
• Αλέξανδρος Δουμάς (υιός)
• Ντεζιντέριους Έρασμος
• Γκυστάβ Φλωμπέρ
• Ανατόλ Φρανς
• Γαλιλαίος Γαλιλέι
• Έντουαρντ Γκίμπον
• Αντρέ Ζιντ
• Βιντσέντσο Τζιομπέρτι
• Τόμας Χομπς
• Βίκτωρ Ουγκό
• Ντέιβιντ Χιουμ
• Ιμμάνουελ Καντ
• Νίκος Καζαντζάκης
• Hughes Felicité Robert de Lamennais
• Τζον Λοκ
• Νικολό Μακιαβέλι
• Μορίς Μαίτερλινκ
• Νικολά Μαλμπράνς
• Καρλ Μαρξ
• Τζον Μίλτον
• Μπλεζ Πασκάλ
• Φρανσουά Ραμπελαί
• Σάμιουελ Ρίτσαρνσον
• Ζαν Ζακ Ρουσώ
• Γεωργία Σάνδη
• Ζαν-Πωλ Σαρτρ
• Μπαρούχ Σπινόζα
• Λώρενς Στερν
• Εμάνουελ Σβέντενμποργκ
• Τζόναθαν Σουίφτ
• Τέοντορ Χέντρικ φαν ντερ Φέλντε
• Βολταίρος
• Εμίλ Ζολά
• Gerard Walschap
• Σιμόν ντε Μπωβουάρ

Βλέπε επίσης

• Απαγορευμένα βιβλία
• Λογοκρισία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Index Librorum Prohibitorum

• Πιστό αντίγραφο της λίστας του 1559 Αρχειοθετήθηκε 2010-02-10 στο Wayback Machine.
• Πιστό αντίγραφο ενός Ισπανικού index librorum prohibitorum et expurgatorum - πλήρες
• Η πλήρης λίστα απαγορευμένων βιβλίων το 1948 Αρχειοθετήθηκε 2015-09-01 στο Wayback Machine.
• Λίστα διάσημων συγγραφέων στο index Αρχειοθετήθηκε 2014-08-30 στο Wayback Machine.
• "Index of Prohibited Books", The Catholic Encyclopedia, 1913: "The first Roman Index of Prohibited Books (Index librorum prohibitorum), published in 1559 under Paul IV, was very severe, and was therefore mitigated under that pontiff by decree of the Holy Office of 14 June of the same year. It was only in 1909 that this Moderatio Indicis librorum prohibitorum (Mitigation of the Index of Prohibited Books) was rediscovered in Codex Vaticanus lat. 3958, fol. 74, and was published for the first time." Η αποτελεσματικότηταμιας τέτοιας άμβλυνσης είναι ανοιχτή προς αμφισβήτηση.
• Οι δέκα κανόνες "tridentine" στην λογοκρισία βιβλίων (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε 2013-11-04 στο Wayback Machine.
• Το παπικό διάταγμα Sollicita ac provida που ρυθμίζει το έργο των Συνάξεων του Αγίου Γραφείου και του Index (Λατινικά) Αρχειοθετήθηκε 2020-01-28 στο Wayback Machine.
• Κείμενο από το Vatican II: The Church is Opening Up to the World - Περιλαμβάνει αποσπάσματα από το Δεύτερο Συμβούλιο του Βατικανού, από άτομα που διαχειρίζονται το Ευρετήριο (Index)
• Το Βατικανό παρουσιάζει μυστικά του Index of Forbidden Books, 22 Δεκεμβρίου 2005
• Μυστικά Πίσω από τα Απαγορευμένα Βιβλία - Περιοδικό America, 7 Φεβρουαρίου 2005