Κίτρινη Αποθήκη

Η Κίτρινη Αποθήκη είναι καπναποθήκη στον Βόλο η οποία κτίστηκε το 1926 για λογαριασμό της εταιρείας καπνών America Tobacco. Βρίσκεται στη συνοικία Μεταμόρφωση, στο κέντρο του Βόλου και καταλαμβάνει μισό οικοδομικό τετράγωνο. Η πενταώροφη αποθήκη χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής ως τόπος φυλάκισης, βασανιστηρίων και εκτελέσεων.^[1]

Κίτρινη Αποθήκη
Είδος	κτήριο και αποθήκη
Γεωγραφικές συντεταγμένες
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Βόλου
Τοποθεσία	Βόλος
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	1926
Προστασία	διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
δεδομένα (π)

Ιστορικά στοιχεία

Η αποθήκη άρχισε να κτίζεται το 1926 για λογαριασμό της εταιρείας καπνών America Tobacco και ολοκληρώθηκε το 1930.^[2] Την κατασκευή ανέλαβε ο Γιάννης Δήμου. Μέχρι την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην αποθήκη δούλευαν περίπου 1000 άτομα.^[1] Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής η αποθήκη χρησιμοποιήθηκε από τον ΕΑΣΑΔ και την ΕΕΕ ως τόπος φυλάκισης, βασανιστηρίων και εκτελέσεων εκατοντάδων Ελλήνων αντιστασιακών μέχρι την απελευθέρωση το 1944.^[3]

Το κτίριο μετά τους σεισμούς το 1955 ενισχύθηκε με τη χρήση μανδύα οπλισμένου σκυροδέματος. Το 1965 η αποθήκη αγοράστηκε από τον Εθνικό Οργανισμό Καπνού. Το 1968 στην αποθήκη δούλευαν 120 άτομα και η ισχύς του εργοστασίου της αποθήκης ήταν 88,7 ίπποι.^[1] Το 1993 η Κίτρινη Αποθήκη χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο με το ΦΕΚ 916/Β/21-12-1993, διότι «πρόκειται για δείγμα Βιομηχανικής Αρχιτεκτονικής της εποχής του στενά συνδεδεμένο με την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, την πρόσφατη ιστορία του τόπου και υπήρξε σημείο αναφοράς των κατοίκων της περιοχής».^[4]

Νέες χρήσεις

Μετά τη λήξη της χρήσης του κτιρίου ως αποθήκη καπνού είχε προταθεί να στεγάσει τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αλλά λόγω του χαμηλού ύψους των ορόφων δεν αξιοποιήθηκε.^[1] Το κτίριο πέρασε στην κατοχή του δήμου Βόλου το 2005,^[5] επί δημαρχίας Κυριάκου Μήτρου (1999-2006), με στόχο να χρησιμοποιηθεί από το Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Δήμου Βόλου, με τη δημιουργία γραφείων, βιβλιοθήκης, αρχειοστάσιου και κέντρο επεξεργασίας και ψηφιοποίησης. Επίσης προτάθηκε να χρησιμοποιηθεί ως συνεδριακό κέντρο.^[1]

Τον Ιούλιο του 2018 υπογράφηκε σύμβαση παραχώρησης της Κίτρινης Αποθήκης για την στέγαση της Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.^[6] Η σύμβαση περιλαμβάνει την αποκατάσταση της αποθήκης, ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, με κονδύλια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, η οποία είχε εγκριθεί από τον Ιούλιο του 2017.^[7]

Αρχιτεκτονική

Η αποθήκη βρίσκεται σε οικόπεδο το οποίο καταλαμβάνει σχεδόν το μισό οικοδομικό τετράγωνο στη διασταύρωση των οδών Άνθιμου Γαζή και Βασσάνη. Το οικόπεδο της Κίτρινης Αποθήκης περιλαμβάνει πέρα από την κύρια αποθήκη και ένα βοηθητικό κτίσμα το οποίο είχε το ρόλο αποθήκη αυλής, με εμβαδόν 110 τετραγωνικά μέτρα. Το ύψος της μικρής αποθήκης είναι τέσσερα μέτρα.^[1]

Η αποθήκη έχει σχήμα Π. Διαθέτει υπόγειο, ισόγειο και τέσσερις ορόφους, με κάθε όροφο να έχει εμβαδόν 1.268 τετραγωνικά μέτρα. Το ύψος του κτιρίου είναι 19,5 μέτρα. Η οροφή της αποθήκης είναι δίρρικτη μεταλλική και καλυμμένη με λαμαρίνα. Σε κάθε άκρο του Π βρίσκεται τριγωνικό αέτωμα με κυκλικό φεγγίτη. Οι εξωτερικοί φέροντες τοίχοι έχουν πάχος 60 εκατοστά και είναι φτιαγμένοι από λιθοδομή, ενώ η εσωτερική φέρουσα δομή από οπλισμένο σκυρόδεμα.^[1]

Η Κίτρινη Αποθήκη ήταν αρχικά βαμμένη εξωτερικό ώχρα, εξ'ου και η ονομασία της. Οι προσόψεις είναι λιτές, με συμμετρικά παράθυρα που περιβάλλονται με διακοσμητική πατούρα σοβά, ενώ πατούρα υπάρχει ανάμεσα στα παράθυρα του πρώτου και του τρίτου ορόφου με τα παράθυρα του από πάνω ορόφου.^[1]

Παραπομπές

1. Αδαμάκης, Κώστας (2009). Τα βιομηχανικά κτίρια του Βόλου. Αθήνα: Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς. σελ. 127-129. ISBN 978-960-244-138-1.
2. «Μετατροπή πρώην Κίτρινης Αποθήκης στο Βόλο σε κέντρο έρευνας και τεχνολογίας (ΚΕΤΕΑΘ)». www.adamakis-architects.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
3. «Εκδήλωση για την απελευθέρωση του Βόλου». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. 15 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
4. «ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2500/62661/18-11-1993 - ΦΕΚ 916/Β/21-12-1993». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
5. «Γκάφα για την Κίτρινη Αποθήκη». taxydromos.gr. 16 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
6. «Υπεγράφη η σύμβαση παραχώρησης για την Κίτρινη Αποθήκη». taxydromos.gr. 13 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
7. Χάνου, Ελένη (24 Ιουλίου 2017). «Κέντρο νεοφυούς επιχειρηματικότητας- Επένδυση 10 εκατ. ευρώ στην κίτρινη αποθήκη». taxydromos.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019.