Θεοδώρητος ο Κύρου

Ο Θεοδώρητος (393 – 457) ήταν σημαντικός συγγραφέας, δεινός θεολόγος και χριστιανός επίσκοπος της Κύρρου (423-457), πρωτεύουσας της συριακής επαρχίας της Κυρρηστικής. Θεωρείται ως «ο μεγαλύτερος ερμηνευτής της Ανατολής».^[6]

Θεοδώρητος ο Κύρου
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	393 (περίπου)[1][2] Αντιόχεια
Θάνατος	457 ή 5ος αιώνας[3] Κύρρος
Θρησκεία	Ορθοδοξία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	αρχαία ελληνικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιερέας εκκλησιαστικός ιστορικός ιστορικός συγγραφέας[5]
Αξιοσημείωτο έργο	Εκκλησιαστική ιστορία History of the monks of Syria Commentary on the Psalms
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο βίος του

Γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Έλαβε εκπαίδευση στη μονή του Αγίου Ευπρέπιου κοντά στην Αντιόχεια. Διορίστηκε διάκονος από τον επίσκοπο Πορφύριο τον Γαζαίο και εκλέχτηκε επίσκοπος Κύρου το 420 και το 423. Ως μαθητής του Διόδωρου από την Ταρσό και του Θεόδωρου της Μοψουεστίας (Μόψου), συμμετείχε στη μειοψηφία της Συνόδου της Εφέσου το 431 η οποία εκδίωξε τον Νεστόριο. Εντούτοις, η "ληστρική" Σύνοδος της Εφέσου το 449 εκδίωξε τον ίδιο και τον εξανάγκασε να αποσυρθεί στη μονή Απάμειας. Η Σύνοδος της Χαλκηδόνας, όμως, τον επανέφερε στην προηγούμενη θέση του. Πέθανε είτε στην Κύρο είτε στη μονή κοντά στην Απάμεια.

Τα μέλη της Ε' Οικουμενικής Συνόδου το 553 «τὰ τε γραφέντα παρὰ Θεοδωρήτου κατὰ τῆς ὀρθῆς πίστεως, καὶ τῶν δώδεκα κεφαλαίων τοῦ μακαρίου Κυρίλλου, καὶ τὴν λεγομένην [προς] Ἴβα[ν] [Εδέσσης] ἐπιστολήν, συνοδικῶς ἀνεθεμάτισάν τε καὶ ἐβδελύξαντο», όπως επίσης και εκείνους που είχαν συγγράψει ή επρόκειτο να συγγράψουν προς υπεράσπισή του.^[7]

Τα έργα του

Υπήρξε πολυγραφότατος συγγραφέας. Έχουν επιζήσει έως τις μέρες μας έργα, ομιλίες και επιστολές του ερμηνευτικά, ιστορικά, πολεμικής και δογματικά. Αλλά το κύριο έργο του είναι η Εκκλησιαστική Ιστορία, η οποία καλύπτει την περίοδο από 325 έως το 429, η οποία μεταφράστηκε στα γαλλικά από τον Ματέ (Mathée) του Πουατιέ το 1544. Η πρώτη συλλογή των έργων του εκδόθηκε τον Σερμόν το 1642.

Μερικά από τα έργα του είναι τα εξής:

• Αιρετικής Κακομυθίας Επιτομή
• Φιλόθεος Ιστορία (Historia Religiosa)
• Θεοδωρήτου Εκκλησιαστική Ιστορία
• Ελληνικών Θεραπευτική Παθημάτων
• Ερανιστής ή Πολύμορφος
• Περί της Αγίας και Ζωοποιού Τριάδος
• Περί της του Κυρίου Ενανθρωπήσεως
• Περί Πρόνοιας, Λόγοι Δέκα
• Κατά Νεστορίου Προς Σποράκιον
• Ερμηνεία της Προφητείας του Θείου Ιερεμίου
• Ερμηνεία της Προφητείας του Θείου Ιεζεκιήλ
• Υπόμνημα εις τας Οράσεις του Προφήτου Δανιήλ

Υποσημειώσεις

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118756796. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
2. «Ökumenisches Heiligenlexikon» T/Theodoret_von_Kyrrhos.html.
3. Άντριου Μπελ: «Encyclopædia Britannica». (Βρετανικά αγγλικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα. Encyclopædia Britannica Inc..
4. CONOR.SI. 68098915.
5. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
6. Τατάκης Βασίλειος, Η Βυζαντινή φιλοσοφία, σ. 29.
7. ΘΗΕ, λήμμα «Θεοδώρητος»· Τατάκης Βασίλειος, Η Βυζαντινή φιλοσοφία, σ. 25.

Βιβλιογραφία

• Τατάκης Βασίλειος, Η Βυζαντινή φιλοσοφία, 1977, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.
• Καθολική Εγυκλοπαίδεια, λήμμα "Θεοδώρητος" (Αγγλικά)
• A Religious Encyclopaedia or Dictionary of Biblical, Historical, Doctrinal, and Practical Theology, Philip Schaff, 3rd edn., Vol. 4. Toronto, New York & London: Funk & Wagnalls Company, 1894. σ. 2826 (Αγγλικά)

Πρόσθετη ανάγνωση

• Nicene and Post-Nicene Fathers, στην ιστοσελίδα ccel.org: Η Εκκλησιαστική Ιστορία, οι Διάλογοι και οι Επιστολές (Αγγλικά)