Εύρος σιδηροδρομικής γραμμής

From Wikipedia, the free encyclopedia

Εύρος σιδηροδρομικής γραμμής
Remove ads
Remove ads

Εύρος σιδηροδρομικής γραμμής είναι η απόσταση που έχουν μεταξύ των εσωτερικών πλευρών τους οι σιδηροτροχιές, κοινώς ράγες. Το εύρος ποικίλει σε τιμές, σε πολλές χώρες συνυπάρχουν πολλά και γνωστότερα όλων είναι:

  • Το Κανονικό εύρος με απόσταση των 1.435 χιλιοστών μεταξύ των δύο σιδηροτροχιών. Το εύρος αυτό αποτελεί το εύρος του 60% περίπου των σιδηροδρομικών γραμμών που είναι εγκατεστημένες παγκοσμίως, ενώ σε αρκετές χώρες αποτελεί το μοναδικό εύρος γραμμής σε χρήση. Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται σε όλο σχεδόν το σιδηροδρομικό δίκτυο (με εξαίρεση τις σιδηροδρομικές γραμμές της Πελοποννήσου), στο δίκτυο τραμ και στο δίκτυο μετρό. Χρησιμοποιείται επίσης και σε χώρες όπου η πλειονότητα των γραμμών είναι διαφορετικού εύρους, όπως στην Ιαπωνία, τη Ρωσία ή την Ινδία. Η χρήση αυτού του εύρους άρχισε στη Μεγάλη Βρετανία το 1830.
  • Το Μετρικό εύρος με απόσταση των 1.000 χιλιοστών (1 m, εξ ου και το όνομα) μεταξύ των δύο σιδηροτροχιών. Χρησιμοποιήθηκε παγκοσμίως στα περισσότερα σιδηροδρομικά δίκτυα κατά το παρελθόν, όπως και στην Ελλάδα π.χ. στις πρώτες σιδηροδρομικές γραμμές και στις γραμμές του τραμ, όπου εξαίρεση αποτελούσαν η γραμμή τραμ Πειραιάς-Πέραμα και η γραμμή του λιμανιού, το λεγόμενο "κόκκινο τραμ", οι οποίες ήταν οι μοναδικές κανονικού εύρους. Συνεχίζει να χρησιμοποιείται ακόμα σε αρκετές περιπτώσεις π.χ. στο τελεφερίκ Λυκαβηττού και τις σιδηροδρομικές γραμμές της Πελοποννήσου.
Thumb
Απεικόνιση εύρους σιδηροδρομικής γραμμής
Thumb
Η κάθε χώρα χρωματίζεται βάσει του πίνακα, ανάλογα με το εύρος των περισσότερων σιδηροδρομικών γραμμών της
Thumb
Πίνακας εύρους σιδηροδρομικών γραμμών.
Thumb
"Κόκκινο τραμ" του Πειραιά. Στην κοινής χρήσης γραμμή, διακρίνεται η διαφορά κανονικού & μετρικού εύρους
Remove ads

Κατηγορίες & χρήσεις

Το εύρος της σιδηροδρομικής γραμμής διαιρείται στις εξής κατηγορίες:

Thumb
Τρένο-μινιατούρα με γραμμή ελάχιστου εύρους (89 mm) στο Avon Valley Country Park
Thumb
Τρένο-μινιατούρα του Bure Valley με γραμμή ελάχιστου εύρους (381 mm)
Thumb
Τρένο-μινιατούρα του Anse Pont με γραμμή ελάχιστου εύρους (381 mm)
Thumb
Τρένο-μινιατούρα του Wells and Walsingham με γραμμή ελάχιστου εύρους (260 mm)
Thumb
Τρένο-μινιατούρα του Ravenglass and Eskdale με γραμμή ελάχιστου εύρους (381 mm)

Ελάχιστο εύρος

Στο ελάχιστο εύρος (Minimum gauge), η απόσταση κυμαίνεται μέχρι και 495 mm και εφαρμόζεται σε μικρές μεταφορές π.χ. σε ορυχεία κλπ, σε λούνα παρκ καθώς και σε τουριστικούς σιδηροδρόμους-μινιατούρες που βρίσκονται επί το πλείστον σε πάρκα.

Αναλυτικότερα, το ελάχιστο εύρος έχει ως εξής:

Περισσότερες πληροφορίες Ελάχιστο εύρος, Κράτος ...

Στενό εύρος

Thumb
Τρένο-μινιατούρα του Ζωολογικού Κήπου του Σεντ Λούις με γραμμή στενού εύρους (610 mm)
Thumb
Το "τρενάκι του Πηλίου" με γραμμή στενού εύρους (600 mm)
Thumb
Thumb
Οδοντωτός-αντίκα (πάνω) & σύγχρονος (κάτω) με γραμμή στενού εύρους (750 mm)
Thumb
Το τελεφερίκ του Λυκαβηττού με γραμμή στενού εύρους (1000 mm)

Στο στενό εύρος (Narrow gauge), η απόσταση κυμαίνεται από 500 mm μέχρι και 1,429 mm όπου περιλαμβάνεται και το λεγόμενο μετρικό εύρος (1000 mm), εφαρμόζεται σε τρένα-μινιατούρες και λούνα παρκ, σε τουριστικά τρένα και αρκετά ενδοχώρια δίκτυα σε διάφορα κράτη, ενώ στο παρελθόν είχε πολύ μεγαλύτερη εφαρμογή στους σιδηρόδρομους προτού επικρατήσει το κανονικό εύρος. Στην Ελλάδα το παρατηρούμε στον πασίγνωστο "Μουτζούρη" ή αλλιώς "τρενάκι του Πηλίου" (600 mm), στον "οδοντωτό" Διακοπτού-Καλαβρύτων (750 mm), στο τελεφερίκ Λυκαβηττού και στο σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου (1000 mm). Παλιότερα επικρατούσε και στο υπόλοιπο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο π.χ. στους σιδηρόδρομους Θεσσαλίας, στους σιδηρόδρομους Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου, στους σιδηρόδρομους Αττικής καθώς & στις γραμμές των παλιών δικτύων τραμ Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Καλαμάτας και Πάτρας.

Αναλυτικότερα, το στενό εύρος έχει ως εξής:

Περισσότερες πληροφορίες Στενό εύρος, Κράτος ...

Κανονικό εύρος

Στο κανονικό εύρος (Standard gauge), η απόσταση κυμαίνεται από 1432 mm μέχρι και 1,440 mm, αλλά επικρατεί η μεσαία (1435 mm). Σήμερα εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο, ακόμα και σε κράτη όπου επικρατεί άλλο εύρος στα σιδηροδρομικά τους δίκτυα, προκειμένου να συνδέονται ορισμένες γραμμές δημιουργώντας διαδρομές εξωτερικού.

Άν και δεν έχει καμμία σημασία στις εφαρμογές, το κανονικό εύρος υπολογίζεται μερικές φορές όχι ξεχωριστή κατηγορία, αλλά μέγιστο στενό εύρος.

Αναλυτικότερα, το κανονικό εύρος έχει ως εξής:

Περισσότερες πληροφορίες Κανονικό εύρος, Κράτος ...

Φαρδύ εύρος

Στο φαρδύ εύρος (Broad gauge), η απόσταση κυμαίνεται από 1,445 mm και άνω.

Αναλυτικότερα, το φαρδύ εύρος έχει ως εξής:

Περισσότερες πληροφορίες Φαρδύ εύρος, Κράτος ...

Με κάποιες ορισμένες τιμές, το εύρος είναι πολύ περισσότερο γνωστό με όνομα και πρόκειται για:

  • Μετρικό εύρος (1000 mm)
  • Ρωσικό εύρος (1520 mm)
  • Ιβηρικό εύρος (1668 mm)
  • Ινδικό εύρος (1676 mm)
Remove ads

Πηγές

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads