Γιενς Γιάκομπ Μπερζέλιους

Ο Γιενς Γιάκομπ Μπερζέλιους (Jöns Jakob Berzelius, 20 Αυγούστου 1779 – 7 Αυγούστου 1848) ήταν Σουηδός χημικός. Εργάστηκε πάνω στη σύγχρονη τεχνική της χημικής σημειογραφίας και μαζί με τον Τζον Ντάλτον, τον Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ και τον Ρόμπερτ Μπόιλ. θεωρείται πατέρας της σύγχρονης χημείας^[1].

Γιονς Γιάκομπ Μπερτσέλιους
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Jöns Jacob Berzelius (Σουηδικά)
Γέννηση	20  Αυγούστου 1779 Väfversunda
Θάνατος	7  Αυγούστου 1848 Adolf Fredriks parish
Τόπος ταφής	Solna cemetery (59°21′11″ s. š., 18°1′31″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησης	Σουηδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Σουηδικά Γαλλικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Ουψάλα Katedralskolan
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	χημικός μη μυθοπλαστικός συγγραφέας διδάσκων πανεπιστημίου ιατρός φαρμακοποιός
Εργοδότης	Ινστιτούτο Καρολίνσκα Πανεπιστήμιο της Ουψάλα
Αξιοσημείωτο έργο	Undersökning af några i trakten kring Fahlun funna fossilier, och af deras lagerställen
Οικογένεια
Σύζυγος	Elisabeth Berzelius (1835–1848)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	seat 5 of the Swedish Academy (1837–1848)
Βραβεύσεις	Μετάλλιο Κόπλυ (1836) Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες επίτιμος εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (29  Απριλίου 1813) Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Α΄ Τάξη Ιππότης της Βασιλικής Τάξης του Πολικού Αστέρα (28  Ιανουαρίου 1815) Commander of the Order of Vasa (28  Ιανουαρίου 1821)
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Γιενς Γιάκομπ Μπερζέλιους

Αρχικά σπούδασε ιατρική, αργότερα όμως ασχολήθηκε με τη χημεία. Το 1803 δημοσίευσε μαζί με τον Χίτορφ τα Γαλβανικά πειράματα, όπου εξηγούσε τον τρόπο που διασπώνται τα οξέα και οι βάσεις κατά την ηλεκτρόλυση, στον θετικό και αρνητικό πόλο. Επίσης μελέτησε την ατομική θεωρία και θεμελίωσε το δυαδικό σύστημα παράστασης των χημικών ενώσεων. Με βάση τη θέση του ότι όλες οι χημικές ενώσεις αποτελούνται από δύο ομάδες ατόμων με αντίθετα σθένη, προσπάθησε να προσδιορίσει τους χημικούς τύπους των σύνθετων σωμάτων και τα ατομικά βάρη των στοιχείων.

Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε τον συμβολισμό με λατινικά γράμματα των διάφορων στοιχείων. Στο συμβολισμό μάλιστα αυτόν έδωσε και ποσοτική έννοια. Έτσι, σε κάθε χημικό σύμβολο αντιστοιχεί μια ορισμένη ποσότητα του κάθε στοιχείου, που σήμερα την αποκαλούμε ατομικό βάρος του στοιχείου. Ο Μπερζέλιους, για να μελετήσει τα ατομικά βάρη, πήρε ως βάση του περιοδικού συστήματος το οξυγόνο. Δεν κατόρθωσε να ολοκληρώσει την εργασία του, την οποία τελειοποίησε το 1858 ο Κανιτσάρο. Επίσης, ο Μπερζέλιους ανεκάλυψε και μελέτησε τα στοιχεία δημήτριο (1803), λίθιο, σελήνιο (1817), πυρίτιο (1824), ταντάλιο (1825), θόριο (1828), ζιρκόνιο (1829), βανάδιο (1830). Επιπλέον ασχολήθηκε με τα φαινόμενα της αλλοτροπίας, της ισομέρειας, της μεταμέρειας και του πολυμερισμού που συμβαίνουν στα οργανικά οξέα, ανακάλυψε τις πρωτεΐνες και προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στην ορυκτολογία, θεμελιώνοντας τη συστηματική ορυκτολογία.

Έργα

• Μελέτη των αναλογιών με τις οποίες βρίσκονται ενωμένα τα στοιχεία στον ανόργανο κόσμο
• Μελέτη της θεωρίας των χημικών αναλογιών.
• Περί χημείας
• Χρονικά για τις Φυσικές Επιστήμες (περιοδικό, η έκδοσή του συνεχίστηκε από μεταγενέστερους χημικούς με τίτλο Χημικά Χρονικά).

Παραπομπές

1. Jöns Jacob Berzelius Encyclopædia Britannica

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Έργα του Μπερζέλιους στο Project Gutenberg.