Γιαζίντ Α΄

From Wikipedia, the free encyclopedia

Γιαζίντ Α΄

Ο Γιαζίντ Α΄ (περί το 646 - 11 Νοεμβρίου 683) ήταν ο δεύτερος Χαλίφης στο Χαλιφάτο των Ομεϋαδών, από τον κλάδο των Σουφυανιδών της Εθνικής Αραβικής δυναστείας του Μωάμεθ, κυβέρνησε από τον Απρίλιο του 680 μέχρι τον θάνατο του. Ο πατέρας του Μωαβίας Α΄ τον όρισε ως τον πρώτο κληρονομικό διάδοχο σε όλη την ιστορία του Ισλάμ. Στην διάρκεια της κυβέρνησης του πέθανε ο εγγονός του Μωάμεθ Χουσεΐν ιμπν Αλί, με τον τρόπο αυτό ξεκίνησε μια μεγάλη περίοδος κρίσης που έμεινε γνωστή ως "Δεύτερη Φίτνα". Στο Χαλιφάτο του πατέρα του ο Γιαζίντ συμμετείχε σε πολλές από τις εκστρατείες στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, μία από αυτές ήταν και η Πολιορκία της Κωνσταντινούπολης (674-678). Η νομιμοποίηση του ως διαδόχου από τον πατέρα του επέφερε πολλές αντιδράσεις, οι σημαντικότερες ήταν ο ίδιος ο Χουσεΐν ιμπν Αλί και ο Άμπντ Αλλάχ Ιμπν Αλ-Ζούμπαϊρ, αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν την διαδοχή και δραπέτευσαν στην Μέκκα. Την εποχή που ο Χουσεΐν ιμπν Αλί πήγε στην Κούφα του Ιράκ υποκίνησε μια εξέγερση εναντίον του Γιαζίντ, ηττήθηκε και σκοτώθηκε μαζί με τους οπαδούς του στην "μάχη της Καρμπάλα". Ο θάνατος του προκάλεσε μεγάλη δυσαρέσκεια στην Χετζάζ, ο Ιμπν Αλ-Ζούμπαϊρ διέταξε Σουρα για την εκλογή του νέου Χαλίφη, ο λαός της Μεδίνας πέρα από την υποστήριξη στον ο Ιμπν Αλ-Ζούμπαϊρ ήταν έντονα δυσαρεστημένος με τους Ομεϋάδες. Ο Γιαζίντ αφού απέτυχε να εισπράξει την υποταγή τους μέσω της διπλωματίας αποφάσισε να τους αντιμετωπίσει με στρατό, οι Μεδινέζοι ηττήθηκαν στην "μάχη του Αλ-Χάρρα" τον Αύγουστο του 683 και η πόλη λεηλατήθηκε. Ο στρατός στην συνέχεια ξεκίνησε την πολιορκία της Μέκκας και την διέκοψε με τον θάνατο του Γιαζίντ τον Νοέμβριο του 683. Το Χαλιφάτο έπεσε σε εμφύλιο, έληξε όταν ιδρύθηκε ο Οίκος των Μαρουανιδών, ο Μαρουάν Α΄ και οι απόγονοι του. Ο Γιαζίντ συνέχισε το συγκεντρωτικό μοντέλο του πατέρα του, βασίστηκε στους κυβερνήτες των επαρχιών και τους ευγενείς της φυλής. Δεν ακολούθησε την φιλόδοξη πολιτική του Μωαβία Α΄ και δεν προχώρησε σε πολέμους με την Βυζαντινή αυτοκρατορία, δεν κατέκτησε νέα εδάφη. Ο Γιαζίντ θεωρείται από τους περισσότερους Μουσουλμάνους παράνομος ηγεμόνας και τύραννος λόγω της κληρονομικής διαδοχής, τον θάνατο του Χουσεΐν και την επίθεση στην ιερή πόλη Μεδίνας. Οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν πιο ήπια άποψη για τον Γιαζίντ, τον θεωρούν ικανό ηγεμόνα αλλά λιγότερο επιτυχημένο από τον πατέρα του.

Γρήγορες Πληροφορίες Γιαζίντ Α', Ομεϋάδης Χαλίφης ...
Κλείσιμο

Πρώτα χρόνια

Thumb
Η Συριακή έρημος στην οποία ο Γιαζίντ γεννήθηκε και μεγάλωσε

Ο Γιαζίντ γεννήθηκε στην Συρία σε κάποια άγνωστη ημερομηνία την περίοδο (642-649 μ.Χ.). Την χρονιά που γεννήθηκε ο πατέρας του Μουαουίγια ιμπν Αμπί ήταν κυβερνήτης της Συρίας υπό τον Χαλίφη Οθμάν ιμπν Αφφάν, δεύτερο ξάδελφο του από τον κλάδο των Καχτανιτών. Ο Μουαουίγια ιμπν Αμπί και ο Οθμάν ιμπν Αφφάν ανήκαν στους Κουραϊσίτες μια πανίσχυρη φυλή της Μέκκας από την οποία προήλθαν ο Μωάμεθ και όλοι οι προηγούμενοι Χαλίφηδες. Η μητέρα του ήταν κόρη ενός πανίσχυρου οπλαρχηγού της φυλής Μπάνου Καλμπ των Βεδουίνων, ήταν χριστιανή όπως οι περισσότεροι από την φυλή της.[1][2] Ο μικρός Γιαζίντ μεγάλωσε τον περισσότερο καιρό με την φυλή της μητέρας του, στην έρημο της Συρίας. Τον υπόλοιπο χρόνο ζούσε μαζί με τους Έλληνες και γηγενείς Σύριους αυλικούς του πατέρα του που έγινε Χαλίφης (661).[3][4] Στο Χαλιφάτο του πατέρα του συμμετείχε ενεργά σε πολλές εκστρατείες του απέναντι στην Βυζαντινή αυτοκρατορία την οποία προσπαθούσε να κατακτήσει σε ένα ευρύτατο χρονικό διάστημα. Οι πηγές δίνουν λεπτομερείς περιγραφές για την συμμετοχή του, τον υποβαθμίζουν ωστόσο σκόπιμα λόγω των ταραχών που προκάλεσε την εποχή που έγινε Χαλίφης. Οι ίδιες πηγές τον παρουσιάζουν σαν απρόθυμο για την συμμετοχή του, ο πατέρας του Μωαβίας έκανε έντονες προσπάθειες για να του αλλάξει γνώμη, τελικά συμμορφώθηκε.[5]

Οι δύο σοβαρές πηγές ωστόσο από το Αλ-Άνταλους (Χρονικό του 741, Χρονικό του 754) αναφέρουν ότι συμμετείχε ενεργά σε εκστρατεία επικεφαλής 100.000 ανδρών με την οποία πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη. Η πολιορκία απέτυχε, στην συνέχεια λεηλάτησε πολλές πόλεις στα περίχωρα, πήρε πολλά λάφυρα και αποχώρησε σε δύο χρόνια.[6] Ο Γιαζίντ επίσης οδήγησε ο ίδιος πολλές φορές το Χατζ, το ετήσιο Μουσουλμανικό προσκύνημα στην Μέκκα.[7] Ο τρίτος Χαλίφης Οθμάν είχε προκαλέσει με τις πολιτικές του μεγάλη οργή στους Μουσουλμάνους εποίκους των κατακτημένων περιοχών, διακρίθηκε για τον Νεποτισμό του και τις έντονες παρεμβάσεις του στις επαρχιακές υποθέσεις. Ακολούθησε (656) η δολοφονία του από τους τοπικούς επαναστάτες της Μεδίνας πρωτεύουσας τότε του Χαλιφάτου, τον διαδέχθηκε από την επαναστατημένη αριστοκρατία ο Αλί ιμπν Αμπού Τάλιμπ γιος ενός ξαδέλφου του Μωάμεθ.[8] Ακολούθησε ο Α΄ Ισλαμικός Πόλεμος στον οποίο ο Μωαβίας αντιτάχθηκε στον Αλί από τα δικά του οχυρά στην Συρία (656-661), πολέμησαν χωρίς αποτέλεσμα στην "Μάχη του Σιφφίν" (657).[9] Ο Αλί δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 661 από τους Χαριτζίτες μια φυλή αντίθετη τόσο στον Αλί όσο και στον Μωαβία, τον διαδέχθηκε ο γιος του Χασάν ιμπν Αλί.[10] Τον Αύγουστο του 661 ο Μωαβίας που αναγνωρίστηκε νέος Χαλίφης στην Συρία οδήγησε τον στρατό του στην πρωτεύουσα του Αλί και του Χασάν Κούφα. Ο Μωαβίας κέρδισε σύντομα ολόκληρο το Χαλιφάτο, ο Χασάν αποφάσισε να υποταχθεί ειρηνικά μαζί του και έκλεισε ειρήνη. Ο πιο βασικός όρος της ειρήνης ήταν ότι δεν θα ορίσει κανένα συγγενικό του πρόσωπο ως διάδοχο, κάτι που τελικά ο Μωαβίας Α΄ δεν τήρησε.[11][12][13][14]

Αμφισβητούμενη διαδοχή

Thumb
Το γενεαλογικό δέντρο της Οικογένειας του Γιαζίντ

Ο Μωαβίας Α΄ ήταν αποφασισμένος με κάθε μέσο να ορίσει τον γιο του Γιαζίντ ως διάδοχο. Η κληρονομική διαδοχή ήταν μεγάλο σκάνδαλο στα πρώτα χρόνια του Ισλάμ αφού όλοι οι Χαλίφηδες μέχρι τότε είχαν εκλεγεί ήταν από την λαϊκή ετυμηγορία είτε με Σούρες ανάμεσα στους ανώτατους αξιωματούχους του Μωάμεθ. Το Αραβικό έθιμο όριζε ότι δεν θα πρέπει να περνάει η εξουσία από πατέρα σε γιο αλλά σε κάποιον άλλον εκλεκτό άνδρα από την ίδια φυλή, τον ικανότερο.[14][15] Ο διάσημος χρονικογράφος Μπέρναρντ Λιούις σημειώνει "τα μόνα γεγονότα που γνωρίζουμε από την εποχή του Μωαβία ήταν οι εκλογές και οι εμφύλιοι πόλεμοι, το πρώτο δεν εφαρμοζόταν και το δεύτερο παρουσιάζει τις μεγάλες αδυναμίες του συστήματος".[14] Ο Γιαζίντ είχε ευρύτατη υποστήριξη στην νότια Συρία χάρη στην καταγωγή της μητέρας του, για αυτό ο Μωαβίας Α΄ προτίμησε τον ίδιο σαν διάδοχο από τον γιο του Αμπντ Αλλάχ που απέκτησε από την πρώτη Κουραϊσίσσα σύζυγο του.[16] Η Συνομοσπονδία των Μπανού Καλμπ είχε εγκατασταθεί στην νότια Συρία πολύ πριν επιβληθεί το Ισλάμ και κατείχε υψηλές ιεραρχικές θέσεις από τους Βυζαντινούς χάρη στις στρατιωτικές υπηρεσίες που τους είχαν προσφέρει.[17][18] Οι Κουραϊσίτες αντίθετα ήταν νέοι μετανάστες που ζούσαν στην βόρεια Συρία, είχαν ωστόσο τις υψηλότερες θέσεις στην αυλή των Ομεϋαδών, αντιτάχθηκαν σκληρά στην επιλογή του Γιαζίντ.[19][20][21] Ο Μωαβίας Α΄ έδειξε τις προθέσεις του από την αρχή, διόριζε τον Γιαζίντ αρχηγό σε όλες τις εκστρατείες εναντίον των Βυζαντινών με στόχο να κερδίσει με τις επιτυχίες του την υποστήριξη των βόρειων φυλών.[21] Οι Κουραϊσίττες ήταν ωστόσο ανένδοτοι, δεν μπορούσαν να δεχτούν ως νέο τους Χαλίφη έναν άνδρα με μητέρα "Μπανού".[21] Στην Χετζάζ όπου βρίσκονταν οι ιερές πόλεις των Μουσουλμάνων Μέκκα και Μεδίνα ο Γιαζίντ είχε κερδίσει την στήριξη των Ομεϋαδών αλλά υπήρχαν πολλά άλλα μέλη της αριστοκρατίας που θα έπρεπε επίσης να συμφωνήσουν για την έγκριση. Ο Μωαβίας Α΄ κατέφυγε επίσης και σε άλλα μέσα για να κερδίσει ο Γιαζίντ την υποστήριξη των βόρειων φυλών, τον διόρισε διοικητή στις κορυφαίες θρησκευτικές τελετές Χατζ, με αυτόν τον τρόπο έγινε ανώτατος θρησκευτικός αρχηγός.[20][21]

Ο Αμπού αλ-Φάρατζ αλ Ισφαχάνι έγραψε επίσης ότι ο Μωαβίας Α΄ χρησιμοποίησε και διάσημους ποιητές της εποχής με στόχο να επηρεάσουν την κοινή γνώμη υπέρ του Γιαζίντ.[22] Σύμφωνα με την αφήγηση του Ιμπν Αλ-Άτιρ ο Μωαβίας Α΄ συγκάλεσε στην πρωτεύουσα του Δαμασκό μια "Σούρα" στην οποία συμμετείχαν επιφανείς άντρες από όλες τις επαρχίες, τους επέβαλε την διαδοχή του Γιαζίντ με βία, απειλές και δωροδοκίες.[14][23] Με την λήξη έδωσε εντολή στον Ομεϋάδη κυβερνήτη της Μεδίνας Μαρουάν ιμπν αλ-Χακάμ να ενημερώσει τον λαό του για την απόφαση της Σούρας. Ο Μαρουάν συνάντησε σκληρή αντίσταση από τον εγγονό του Μωάμεθ Χουσεΐν και τους άλλους τρεις ισχυρούς διεκδικητές που ήταν εγγονοί συντρόφων του Μωάμεθ, θα μπορούσαν να αποκτήσουν εξίσου το αξίωμα του Χαλίφη.[24][25] Ο Μωαβίας Α΄ πήγε στην Μεδίνα με στόχο να πείσει τους άλλους τρεις διεκδικητές να συμφωνήσουν, εκείνοι δραπέτευσαν στην Μέκκα, τους απείλησε ακόμα και με θάνατο αλλά χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Ο λαός της Μεδίνας ωστόσο πείστηκε ότι ο Γιαζίντ έγινε καθολικά αποδεκτός και του δήλωσαν την πίστη τους, η γενική αναγνώριση ανάγκασε ακόμα και τους αντιπάλους του να τον αποδεχτούν σιωπηλά. Ο επιφανής Ανατολιστής Τζούλιους Βελχάουζεν απέρριψε το γεγονός ότι συμφώνησαν οι άλλοι 4 διεκδικητές, ως απόδειξη παρουσίασε την επανάσταση που ακολούθησε με τον θάνατο του Μωαβία Α΄ και την άνοδο του Γιαζίντ, το ίδιο ισχυρίζεται και ο Άντριου Μάρσαμ.[20][26] Ο συγγραφέας Αλ-Ταμπάρι έγραψε ότι όταν ανακοινώθηκε η υποψηφιότητα του Γιαζίντ (676) μόνο οι Ιρανοί εκπρόσωποι της Μπάρσας πήγαν στην Δαμασκό για να του ορκιστούν πίστη (679).[27] Ο Αχμάντ μπιν Αμπί Γιακούμπ έγραψε ότι ο Μωαβίας Α΄ εκμεταλλεύτηκε την μεγάλη γιορτή του Χατζ προκειμένου να ζητήσει καθολική υποστήριξη στον γιο του Γιαζίντ, οι άλλοι 4 υποψήφιοι ήταν οι μόνοι που διαφώνησαν αλλά δεν χρησιμοποίησε εναντίον τους βία.[22] Ο υπερήλικας Μωαβίας Α΄ είχε σε κάθε περίπτωση ξεκαθαρίσει πριν από τον θάνατο του την διαδοχή για τον γιο του Γιαζίντ.[21]

Χαλίφης ως διάδοχος του πατέρα του

Thumb
Άποψη της Δαμασκού της πρωτεύουσας του Γιαζίντ στις αρχές του 19ου αιώνα

Ο ηλικιωμένος Μωαβίας Α΄ πέθανε τον Απρίλιο του 680, ο Γιαζιντ βρισκόταν εκείνη την περιοχή στην κατοικία του στην Χομς σε ένα χωριό ανάμεσα στην Δαμασκό και την Παλμύρα.[28] Ο Άραβας Αμπού αλ-Φάρατζ αλ Ισφαχάνι έγραψε στους στίχους του ότι την εποχή που αρρώστησε ο πατέρας του ο Γιαζίντ απουσίαζε σε μια εκστρατεία εναντίον των Βυζαντινών.[29] Με βάση την θεωρία ότι ο Γιαζίντ έφτασε στην Δαμασκό μετά τον θάνατο του Μωαβία Α΄ ο ιστορικός Χένρι Λάμενς απέρριψε την θεωρία ότι βρισκόταν στην Χομς.[30] Τα τελευταία χρόνια την διακυβέρνησης του ο Μωαβίας Α΄ παρέδωσε την εξουσία στους στενούς συνεργάτες του και άφησε την διαθήκη στον γιο του με την οποία τον συμβούλεψε σχετικά με τον τρόπο που θα έπρεπε να κυβερνήσει. Ο Μωαβίας Α΄ έδωσε συμβουλή στον Γιαζίντ να προσέχει έντονα τον Χουσεΐν και τον Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ επειδή θα αμφισβητούσαν την κληρονομική του διαδοχή. Ο Μωαβίας Α΄ έγραψε επιπλέον στον γιο του να μεταχειριστεί με σεβασμό τον Χουσεΐν επειδή ήταν εγγονός του Μωάμεθ ενώ στον Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ να χρησιμοποιήσει βία αλλά μόνο σε περίπτωση ανάγκης.[31] Με την άνοδο του στο Χαλιφάτο ο Γιαζίντ ζήτησε όρκο πίστης από όλους τους κυβερνήτες των επαρχιών. Ο ξάδελφος του διοικητής της Μεδίνας Ουαλίντ πήρε εντολή να απαιτήσει ακόμα και με την χρήση βίας από τον Χουσεΐν, τον Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ και τον Αμπντουλλάχ ιμπν Όμαρ να δώσουν όρκο πίστης.[32][33] Ο Ουαλίντ ζήτησε την συμβουλή του Μαρουάν, του πρότεινε να βάλει με την βία τον Χουσεΐν και τον Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ να δώσουν όρκο πίστης, αντίθετα να μην υπολογίζει τον Αμπντουλλάχ ιμπν Όμαρ επειδή δεν αποτελούσε απειλή. Ο Χουσεΐν συναντήθηκε με τον Ουαλίντ και τον Μαρουάν, εκεί ενημερώθηκε για τον θάνατο του Μωαβία Α΄ και την άνοδο στον θρόνο του Γιαζίντ, πρότεινε να ορκιστεί δημόσια. Ο Ουαλίντ συμφώνησε αλλά ο Μαρουάν πρότεινε να κρατηθεί μέχρι να δώσει όρκο, ο Χουσεΐν αντέδρασε έντονα και έσπευσε να ενωθεί με την ένοπλη φρουρά του. Ο Μαρουάν επέπληξε τον Ουαλίντ για την επιείκεια του, εκείνος του απάντησε ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει απέναντι του βία επειδή είναι εγγονός του Μωάμεθ. Ο Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ δραπέτευσε στην Μέκκα, ο Ουαλίντ έστειλε 80 ιππείς να τον συλλάβουν αλλά χωρίς αποτέλεσμα, σε λίγο ενώθηκε με τον Χουσεΐν ο οποίος αρνήθηκε επίσης να δώσει όρκο πίστης.[34] Ο Γιαζίντ ενοχλημένος έντονα με την αποτυχία των διαπραγματεύσεων αντικατέστησε τον Ουαλίντ με τον επίσης συγγενή του Αμρ ιμπν Σαΐντ.[32] Ο Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ και οι υπόλοιποι δυσαρεστημένοι έδωσαν ωστόσο όρκο πίστης στον Γιαζίντ.

Εμφύλιοι

Ο Χουσεΐν έλαβε στην Μέκκα επιστολές από την Κούφα οι οποίες τον πρότειναν να προχωρήσει σε εξέγερση εναντίον του Γιαζίντ, έστειλε κατόπιν τον ξάδελφο του Μουσλίμ ιμπν Ακίλ για να αξιολογήσει την κατάσταση στην πόλη. Στην συνέχεια έστειλε επιστολές στην Μπάσρα αλλά ο αγγελιοφόρος παραδόθηκε στον κυβερνήτη Ούμπαϊντ Αλάχ ιμπν Ζιγιάντ που τον θανάτωσε. Ο Μουσλίμ ιμπν Ακίλ τον ειδοποίησε ότι τον υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό οι κάτοικοι και τον κάλεσε να εισέλθει στην πόλη. Ο Γιαζίντ ενημερώθηκε για τα γεγονότα, αντικατέστησε τον κυβερνήτη της Κούφα Νουμάν ιμπν Μπασίρ αλ-Ανσαρί που δεν ήταν πρόθυμος να αναλάβει δράση, διέταξε τον νέο κυβερνήτη να εκτελέσει ή να φυλακίσει τον Ιμπν Ακίλ. Το αποτέλεσμα της σκληρής καταστολής του Ούμπαϊντ Αλάχ ιμπν Ζιγιάντ ήταν οι οπαδοί του να διαλυθούν και να κατασταλεί η εξέγερση, ο Μουσλίμ ιμπν Ακίλ συνελήφθηκε και θανατώθηκε.[35] Με την επιστολή του Ιμπν Ακίλ ο Χουσεΐν πήρε θάρρος και αναχώρησε για την Κούφα, αγνόησε τις προειδοποιήσει του Ιμπν Ομάρ και του Ιμπν Αμπάς που του θύμισαν ότι οι πολίτες της Κούφας είχαν εγκαταλείψει και τον πατέρα του. Στον δρόμο του προς την Κούφα ο Χουσεΐν έμαθε για την εκτέλεση του εξαδέλφου του αλλά αγνόησε επίσης το γεγονός.[35] O στρατός του Αλάχ ιμπν Ζιγιάντ με 4.000 άνδρες εμπόδισε την είσοδο του στην πόλη, ο Χουσεΐν αναγκάστηκε να κατασκηνώσει στην έρημο της Καρμπάλα. Ο Ιμπν Ζιγιάντ του δήλωσε ότι έπρεπε να του ορκιστεί υποταγή για να τον αφήσει να περάσει στην πόλη αλλά ο Χουσεΐν το αρνήθηκε. Οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν και ο Χουσεΐν έπεσε στην μάχη μαζί με 72 συντρόφους του (10 Οκτωβρίου 680), η οικογένεια του αιχμαλωτίστηκε.[35][36] Οι αιχμάλωτοι και το κομμένο κεφάλι του Χουσεΐν απεστάλησαν στον Γιαζίντ, τους συμπεριφέρθηκε καλά και τους επέτρεψε να επιστρέψουν στην Μεδίνα.[35][37]

Με τον θάνατο του Χουσεΐν ο Γιαζίντ συνάντησε μεγάλη αντίσταση από τον Αλ-Ζούμπαϊρ που τον κήρυξε έκπτωτο, ζήτησε δημόσια Σούρα για την εκλογή νέου Χαλίφη και επέτρεψε στους οπαδούς του να του υποβάλουν πίστη.[38] Ο Γιαζίντ προσπάθησε να τους ηρεμήσει με την αποστολή δώρων, ο Αλ-Ζούμπαϊρ δήλωνε απάντα απρόθυμος με αποτέλεσμα να του στείλει μια στρατιωτική δύναμη να τον συλλάβει με επικεφαλής τον αδελφό του Αμρ με τον οποίο ήταν σε έχθρα. Η στρατιωτική δύναμη ηττήθηκε, ο Αμρ αιχμαλωτίστηκε και εκτελέστηκε.[39] Οι κάτοικοι της Μεδίνας ήταν επίσης εξοργισμένοι έντονα από τα γεωργικά έργα του Μωαβία Α΄ τα οποία είχαν προβλέψει την δήμευση της γης για να ενισχύσει τα κρατικά έσοδα.[40] Ο Γιαζίντ κάλεσε τους επιφανείς άνδρες στην Δαμασκό να τους κερδίσει με δώρα, εκείνοι αρνήθηκαν επέστρεψαν στην Μεδίνα και διηγήθηκαν ιστορίες σχετικά με την πλούσια ζωή του Γιαζίντ. Οι πιο βασικές κατηγορίες ήταν ότι έπινε κρασί, κυνηγούσε με λυκόσκυλα και του άρεσε η μουσική. Οι κάτοικοι της Μεδίνας αρνήθηκαν κάθε υποταγή και έδιωξαν τον Ούτμαν Ιμπν Μουχάμαντ Ιμπν άμπι Σουφιάν, κυβερνήτη τους και ξάδελφο του Γιαζίντ. Οι Μεδινέζοι ηττήθηκαν τελικά στην "μάχη του Αλ-Χάρρα", η πόλη λεηλατήθηκε και εκτελέστηκαν μόνο οι αρχηγοί της συνομωσίας.[41] Ο στρατός του Γιαζίντ πήγε κατόπιν στην Μέκκα με στόχο να υποτάξει τον Ιμπν αλ-Ζουμπάιρ.[42] Ο στρατός πολιόρκησε την Μέκκα για πολλές βδομάδες τον Σεπτέμβριο του 683 μέχρι την εποχή που το ιερό κέντρο της Μέκκας Κάαμπα πήρε φωτιά.[43]

Διακυβέρνηση

Η μορφή της διακυβέρνησης του Γιαζίντ ήταν παρόμοια με αυτή του πατέρα του Μωαβία, στηρίχτηκε στους επαρχιακούς κυβερνήτες, τους Ασράφ όπως και τους κοντινούς συγγενείς του. Οι σημαντικότεροι αξιωματούχοι του Μωαβία Α΄ διατηρήθηκαν, ανάμεσα τους ο κυβερνήτης της Μπάσρα Ούμπαϊντ Αλάχ ιμπν Ζιγιάντ και ο γηγενής Σύριος Σέργιος του Μανσούρ επικεφαλής της δημοσιονομικής πολιτικής.[44][45] Ο Γιαζίντ δέχτηκε όπως ο πατέρας του αντιπροσωπείες όλων των επαρχιών για να ικανοποιήσει τα αιτήματα τους και να τους δωροδοκήσει.[45] Η μορφή της διοίκησης και του στρατού ήταν αποκεντρωμένη, οι διοικητές κρατούσαν τα έσοδα από τους φόρους και έδιναν μόνο ένα μικρό ποσοστό στον Χαλίφη.[46] Την στρατιωτική διοίκηση των επαρχιών είχε ο "Ασράφ", συμμετείχαν στρατιωτικές μονάδες από τις τοπικές φυλές.[47] Ο Γιαζίντ αποδέχτηκε το αίτημα της χριστιανικής φυλής Νατζράν να ελαττώσει την φορολογία αλλά κατήργησε την φοροαπαλλαγή των Σαμαρειτών, την είχαν πάρει από τους προηγούμενους Χαλίφηδες χάρη στις υπηρεσίες που είχαν προσφέρει. Το αδρευτικό σύστημα βελτιώθηκε με την κατασκευή ενός μεγάλου καναλιού στην Γκούτα, κοντά στην Δαμασκό.[44] Στα τέλη της βασιλείας του ο Μωαβίας Α΄ είχε κλείσει ειρηνική Συνθήκη 30 ετών με την Βυζαντινή αυτοκρατορία. Με την Συνθήκη αυτή έπρεπε να πληρώνει ετήσιο φόρο 3.000 χρυσά νομίσματα, 50 άλογα, 50 δούλους και να αποσύρει τα Ισλαμικά στρατεύματα από τα Δωδεκάνησα, την Μικρά Ασία και την Θάλασσα του Μαρμαρά.[48][49] Σε αντίθεση με την μεγάλη επιθετική δραστηριότητα που έδειξε ο Μωαβίας Α΄ τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ο Γιαζίντ διατήρησε την ειρήνη και προσπάθησε να σταθεροποιήσει τα σύνορα του.[49] Με στόχο να βελτιώσει την στρατιωτική άμυνα της Συρίας ώστε να αποτρέψει τις Βυζαντινές επιδρομές ίδρυσε την βόρεια Συριακή κοινότητα Κιννασρίν και τοποθέτησε φρουρά.[50][51] Ο Γιαζίντ αποκατέστησε ως κυβερνήτη της Ιφρικίγια τον κατακτητή της βόρειας Αφρικής Ούκμπα ιμπν Ναφί τον οποίο ο Μωαβίας Α΄ είχε καθαιρέσει. Ο Ούκμπα ιμπν Ναφί ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία σε όλη την βόρεια Αφρική, νίκησε τους Βέρβερους και έφτασε μέχρι την Ταγγέρη και την Βολούμπιλις στο Μαρόκο. Δεν μπόρεσε να διατηρήσει τις απέραντες κατακτήσεις του επειδή κατά την επιστροφή του όταν έφτασε στην Μπίσκρα έπεσε στην παγίδα από τους Βέρβερους και τους Βυζαντινούς και θανατώθηκε, έχασε όλες τις κατακτήσεις του.[52] Ο Γιαζίντ διόρισε τον Ζαλμ Ιμπν Ζιγιάντ, αδελφό του Ιμπν Ζιγιάντ κυβερνήτη του Χορασάν, έκανε πολλές εκστρατείες να κατακτήσει την Σαμαρκάνδη και την Χορασμία αλλά χωρίς αποτελέσματα. Ο θάνατος του Γιαζίντ (683) και το χάος που ακολούθησε στα ανατολικά τερμάτισαν τις εκστρατείες.[53]

Θάνατος

Ο Γιαζίντ Α΄ πέθανε στην αγαπημένη του κατοικία στην κεντρική έρημο της Συρίας όπου έγινε η ταφή του, ήταν μεταξύ 35 και 43 ετών.[54] Δεν υπάρχουν σαφείς λεπτομέρειες για τον τρόπο του θανάτου του, οι πληροφορίες ποικίλουν, είτε πτώση από το άλογο του, είτε υπερβολική μέθη, είτε πλευρίτιδα ή κάψιμο.[55] Οι στίχοι ενός ποιητή της εποχής τον αναφέρουν να βρίσκεται στο νεκροκρέβατο του πίνοντας κρασί.[55][56] Ο Άμπντ Αλλάχ Ιμπν Αλ-Ζούμπαϊρ ανακηρύχτηκε Χαλίφης στο Ιράκ και την Αίγυπτο, ο γιος και διάδοχος του Γιαζίντ Μωαβίας Β΄ έγινε νόμιμος Χαλίφης αλλά μόνο σε τμήματα της Συρίας, ακόμα και σε αυτήν τις περισσότερες περιοχές κατείχαν οι σύμμαχοι του Αλ-Ζούμπαϊρ.[43] Ο Μωαβίας Β΄ πέθανε λίγο αργότερα πρόωρα από άγνωστη ασθένεια, μερικές πληροφορίες λένε ότι παραιτήθηκε λίγο πριν από τον θάνατο του.[56] Με τον θάνατο του Μωαβία Β΄ οι οπαδοί του προσπάθησαν να ανεβάσουν στον θρόνο τον αδελφό του Καλίντ αλλά απέτυχαν επειδή ήταν πολύ νέος για να κυβερνήσει.[57][58] Τον Ιούνιο του 684 ο Μαρουάν ανακηρύχτηκε νέος Χαλίφης από μια Σούρα την οποία συγκάλεσαν οι οπαδοί των Ομεϋαδών.[59] Ο Μαρουάν και οι δυνάμεις του συνέτριψαν λίγο αργότερα στην "μάχη του Μάρτζ" τις δυνάμεις του Άμπντ Αλλάχ Ιμπν Αλ-Ζούμπαϊρ.[60] Η Σούρα όρισε επίσης ότι τον Μαρουάν θα διαδεχτεί ο Καλίντ, ο ίδιος ωστόσο προτίμησε να ορίσει διάδοχο τον γιο του Αμπντ αλ-Μαλίκ ιμπν Μαρουάν.[57][58] Ο Οίκος του Σουφιανιδών, κλάδος των Ομεϋαδών που πήραν το όνομα τους από τον Αμπού Σουφυάν ιμπν Χαρμπ πατέρα του Μωαβία Α΄ αντικαταστάθηκε από τον Οίκο των Μαρβανιδών, επίσης κλάδο των Ομεϋαδών.[61]

Παραπομπές

Πηγές

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.