Αλέξανδρος Κοτζιάς

Ο Αλέξανδρος Κοτζιάς (27 Ιανουαρίου 1926 - 1992) ήταν Έλληνας κριτικός, δημοσιογράφος και λογοτέχνης.

Αλέξανδρος Κοτζιάς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Αλέξανδρος Κοτζιάς (Ελληνικά)
Γέννηση	27 Ιανουαρίουιουλ. / 9  Φεβρουαρίου 1926γρηγ. Αθήνα
Θάνατος	1992[1] Κέα
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Σπουδές	Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	κριτικός λογοτεχνίας λογοτέχνης
Εργοδότης	Μεσημβρινή Το Βήμα
Οικογένεια
Αδέλφια	Κωστής Κοτζιάς
δεδομένα

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του Παναγιώτη Κοτζιά από την Δημητσάνα και της Ξένης Αλεξανδροπούλου από την Χαλκίδα. Αδελφός του ήταν ο συγγραφέας Κωστής Κοτζιάς. Η οικογένειά του ήταν εύπορη, καταστράφηκε όμως οικονομικά κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, καθώς είχε προηγηθεί και ο θάνατος του πατέρα ήδη από το 1936. Περάτωσε τις εγκύκλιες σπουδές στην Αθήνα και εν συνεχεία εγγράφηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών, από το 1943 μέχρι και το 1947 από την οποία όμως δεν αποφοίτησε ποτέ γιατί το αντικείμενο δεν τον ενδιέφερε.^[2] Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου προσβλήθηκε από φυματίωση και το πατρικό του σπίτι λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας (1948-1952) επισκέφτηκε πολλά μέρη της Ελλάδας. Ασχολήθηκε για ένα διάστημα(1950 - 1956) με τις οικοδομικές επιχειρήσεις στο πλευρό του μεγαλύτερου αδελφού του Κώστα.

Υπήρξε διευθυντής του γραφείου Τύπου της ελληνικής πρεσβείας του Λονδίνου από το 1974 μέχρι και το 1976 καθώς και διευθυντής υπηρεσιών εσωτερικού και ειδικός σύμβουλος της Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών.^[2]Πέθανε στην Τζιά ή Κέα το 1992, όταν έπεσε με την πλάτη από ύψος τριών μέτρων.^{[εκκρεμεί παραπομπή]} Ήταν παντρεμένος με την Ελένη Αποστόλου και είχαν αποκτήσει δυο παιδιά.

Λογοτεχνικό έργο

Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα με την δημοσίευση του διηγήματος Πολιορκία το 1953 στα Μαθητικά Γράμματα με θέμα τα τελευταία γεγονότα της κατοχικής περιόδου και εν συνεχεία δημοσίευσε πληθώρα μεταφράσεων και μυθιστορημάτων. Παράλληλα ασχολήθηκε επαγγελματικά με την δημοσιογραφία και την λογοτεχνική κριτική(1956 - 1982) συνεργαζόμενος με διάφορες εφημερίδες και περιοδικά όπως η Μεσημβρινή, Το Βήμα, η Φιλολογική Καθημερινή, την επιμέλεια της οποίας είχε αναλάβει κατά την περίοδο 1975 - 1982 κ.α.^[3] Κατά τη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας της Χούντας των Συνταγματάρχων διακρήθηκε και διώχθηκε για την αντιδικτατορική δράση του αφού συμμετείχε σε διάφορες αντιστασιακές οργανώσεις, ενώ συμμετείχε στην έκδοση των "Δεκαοχτώ Κειμένων" και υπήρξε ένας εκ των υπευθύνων της έκδοσης προκειμένου να αποφευχθεί πιθανή δίωξη στην εκδότρια των εκδόσεων Κέδρος, Νανά Καλλιανέση.^[4] Αργότερα συμμετείχε στην έκδοση "Νέα Κείμενα Ι" και "Νέα Κείμενα ΙΙ".

Ό Κοτζιάς σταδιοδρόμησε ως δημοσιογράφος συνεράστηκε με το περιοδικό ’’Συνέχεια’’ αλλα΄και με τις εφημερίδες "Μεσημβρινή" και "Το Βήμα" και από το 1975 ως το 1982 ανέλαβε την επιμέλεια της έκδοσης της "Φιλολογικής Καθημερινής". Υπήρξε ένας εκ των σημαντικότερων μεταπολεμικών συγγραφέων ενώ για το έργο του Φανταστική Περιπέτεια (εκδόσεις Κέδρος, 1986) είχε τιμηθεί με το Α΄ Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος το 1987. Διετέλεσε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, της οποίας χρημάτισε σύμβουλος το 1986 και αντιπρόεδρος (1982-1984) της.^[2] Ό Αλέξανδρος Κοτζιάς την θεματολογία των έργων του, την αντλούσε κατεξοχήν από κοινωνικά θέματα. Στο έργο του Αλέξανδρου Κοτζιά κυριαρχεί ο πολιτικός και κοινωνικός προβληματισμός γύρω από τη νεώτερη ελληνική ιστορία, από τη γερμανική κατοχή και τον Εμφύλιο, ως την πτώση της απριλιανής δικτατορίας και τις μέρες μας.

Εργογραφία

Ποιήματα

• Ποιήματα (Αθήνα, 1951)
• Νέα Πορεία (1962)

Μυθιστορήματα

• Πολιορκία (Αθήνα, Κέδρος 1953)
• Μια σκοτεινή υπόθεση (Ο Κόσμος, 1954)
• Ο Εωσφόρος· (Αθήνα, 1959).
• Η απόπειρα (Φέξης, 1964).
• Ο γενναίος Τηλέμαχος (εκδόσεις Κέδρος, (1972).
• Αντιποίησις αρχής (εκδόσεις Κέδρος, 1979).
• Φανταστική περιπέτεια (εκδόσεις Κέδρος, 1985)
• Ιαγουάρος (Νουβέλα εκδόσεις Κέδρος, 1987)
• Ή απόπειρα (Κέδρος, Αθήνα, 1987).
• Η μηχανή (Νουβέλα εκδόσεις Κέδρος, 1989)
• Τα παιδιά του Κρόνου – Ο πυγμάχος (εκδόσεις Κέδρος, 1991)
• Τα παιδιά του Κρόνου – Το σοκάκι (εκδόσεις Κέδρος, 1992)
• Ή αδιάπτωτη μαγεία (Ίδρυμα Γουλανδρή-Χόρν, Αθήνα, 1992).
• Τζάγκουαρ (Κέδρος, Αθήνα 1997).

Θεατρικά

• Ενοικιάζεται δωμάτιο μετ' επίπλων (1962)

Δοκίμια

• Ό εθνικός διχασμός (ιστορικό δοκίμιο) (1974).
• Τα φοβερά ντοκουμέντα - Ή δίκη των έξι (ιστορικό δοκίμιο) (1975).
• Ή νύχτα των μεγάλων μαχαιριών (ιστορικό δοκίμιο) (1975).
• Δεκαοχτώ κείμενα (Κέδρος, Αθήνα 1978).
• Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (ιστορικό δοκίμιο) (1980).
• Αληθομανές χαλκείον: Η ποιητική ενός πεζογράφου(εκδόσεις Κέδρος) (1990).
• Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη (επιλογή κρητικών κειμένων, πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης) (2000).

Κριτική

• Μεταπολεμικοί πεζογράφοι · Κριτικά κείμενα (εκδόσεις Κέδρος, 1982)
• Αφηγηματικά · Κριτικά κείμενα Β’' (εκδόσεις Κέδρος, 1984)
• Ή κρητική για τον Πέτρο Χάρη (εκδόσεις Ίδρυματος Κώστας και Ελένη Ουράνη) (1985).
• Δοκιμιακά και άλλα · Κριτικά κείμενα Γ' Αθήνα, (εκδόσεις Κέδρος, 1986)
• Τα Αθηναϊκά διηγήματα και δύο δοκίμια για το χρόνο (εκδόσεις Νεφέλη, 1992).
• Εθνικός διχασμός 1916 - 1917 (εκδόσεις ελευθεροτυπίας) (1995).
• Γιώργος Σεφέρης 1970 - 1971:45 χρόνια μετά το νόμπελ (εκδόσεις ελευθεροτυπίας) (1998).
• Ή Κρητική για τα βιβλία του Τηλέμαχου Αλαβέρα (εκδόσεις εταιρίας λογοτεχνών Θεσσαλονίκης) (2000).
• Για τον Χριστιανόπουλο - Κριτικά κείμενα για την ποίησή του(εκδόσεις Αιγαίον Λευκωσίας Κύπρου) (2001).
• Για τον Βαλτινό - Κριτικά κείμενα(εκδόσεις Αιγαίον Λευκωσίας Κύπρου) (2001).
• Για τον Βαγενά - Κρητικά κείμενα(εκδόσεις Αιγαίον Λευκωσίας Κύπρου) (2002).

Κρητικογραφίες

• Ή μεσοπολεμική πεζογραφία (Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1914-1939 - Σοκόλη, Αθήνα, 1996).
• Ή μεταπολεμική πεζογραφία (Από τον πόλεμο του 40 ως τη δικτατορία του 67 - Σοκόλη, Αθήνα, 1996).

Αφηγήσεις Συνεδρίων

• Πρακτικά Ά διεθνούς συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη (Σκιάθος, 20-24 Σεπτεμβρίου 1991, εκδόσεις Δόμος, Αθήνα, 1996).

Μεταφράσεις

• Φιόντορ Ντοστογιέφσκι Οι φτωχοί (Κέδρος, Αθήνα, 1977).
• Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, Μια αξιοθρήνητη ιστορία (Κέδρος, 1954)
• Γεωργίου Φίνλεϊ, Ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως (Πρόλογος Γιάνη Κορδάτου· Σχόλια Τάσου Βουρνά, εκδόσεις Άτλας Ο.Ε.,1954)
• Άρθουρ Κέσλερ, Το μηδέν και το άπειρο (εκδόσεις Γαλαξίας, 1960)
• Φραντς Κάφκα, Η δίκη (εκδόσεις Γαλαξίας, 1961)
• Ο κομισάριος και ο γιόγκι και άλλα δοκίμια του Arthur Koestler (εκδόσεις Γαλαξίας, 1962)
• Άρνολντ Τζόουνς, Ο Κωνσταντίνος και ο εκχριστιανισμός της Ευρώπης (εκδόσεις Γαλαξίας, 1962)
• Άντριου Ρόμπερτ Μπερν, Ο Μέγας Αλέξανδρος και η ελληνιστική αυτοκρατορία (εκδόσεις Γαλαξίας, 1963)
• Φραντς Κάφκα, Ο πύργος (εκδόσεις Γαλαξίας, 1964)
• Φλάνερι Ο'Κόνορ, Και οί ιασταί αρπάζουσιν αυτήν (εκδόσεις Φέξη, 1965)
• Τσέζαρε Παβέζε, Ο διάβολος στους λόφους (εκδόσεις Κέδρος, 1969)
• Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ, Ο θρίαμβος· Μυθιστόρημα της σύγχρονης διπλωματίας (εκδόσεις Παπαζήσης, 1969)
• Ρόμπερτ Γκρέιβς, Εγώ, ο Κλαύδιος (εκδόσεις Γαλαξίας, 1970)
• Γιαν Κοτ, Σαίξπηρ ο σύγχρονός μας (εκδόσεις Ηριδανός, 1970)
• Wright Louis B., Ο Σαίξπηρ και η εποχή του (εκδόσεις Ηριδανός, 1970)
• Ελέιν Μόργκαν, Η καταγωγή της γυναίκας (εκδόσεις Ράππα, 1976)
• Νίκος Γκατζογιάννης, Ελένη (Ελληνική Ευρωεκδοτική, 1983)
• Τσικαμάτσου Μονζαεμόν, Οι μάχες του Κοξίνγκα (εκδόσεις Κέδρος, 1984)
• Nicholas Gage Ελένη (Εκδόσεις Κέρκυρα - Economia Publishing, 2004)
• Nicholas Gage Ελένη (Εκδόσεις Κέρκυρα - Economia Publishing, 2014)

Παραπομπές

1. (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n82269851. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2024.
2. Βιογραφικό Κοτζιά Αρχειοθετήθηκε 2020-10-28 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ
3. Το πεζογραφικό έργο του Αλέξανδρου Κοτζιά. Του Μπάμπη Δερμιτζάκη, από την ιστοσελίδα tvxs.gr
4. Το χρονικό του Κέδρου (1954 - 2004), επιμέλεια: Νιννέτα Μακρυνικόλα, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2004, σελ. 58

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Αλέξανδρος Κοτζιάς στον Πανδέκτη, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών