Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι

Ο Κόμης Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι (πολωνικά: Edward Bernard Raczyński) (19 Δεκεμβρίου 1891 – 30 Ιουλίου 1993) ήταν Πολωνός διπλωμάτης, συγγραφέας και πολιτικός, ο οποίος ήταν εξόριστος Πρόεδρος της Πολωνίας μεταξύ 1979 και 1986.

Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Edward Bernard Raczyński (Πολωνικά)
Γέννηση	19  Δεκεμβρίου 1891[1][2][3] Ζακοπάνε[4][5][6]
Θάνατος	30  Ιουλίου 1993[2][7][8] Λονδίνο[6][9]
Χώρα πολιτογράφησης	Πολωνία[10]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά Πολωνικά[11]
Εκπαίδευση	διδάκτορας επιστημών
Σπουδές	Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο Jan III Sobieski High School in Kraków
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	διπλωμάτης[12][6][10] πολιτικός[13][14][15] συγγραφέας[13] ιστορικός[16]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	ανεξάρτητος/η πολιτικός
Οικογένεια
Σύζυγος	Aniela Mieczysławska Joyous Markham (από 1925)[17]
Γονείς	Έντβαρντ Αλεξάντερ Ρατσίνσκι και Róża Potocka
Οικογένεια	House of Raczyński
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	πρέσβης
Βραβεύσεις	Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) μεγαλόσταυρος του Τάγματος των τριών αστέρων Commander of the Order of the Star of Romania Αναμνηστικό Μετάλλιο 10ης Επετείου της Ανεξαρτησίας (1928) Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎ Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας Ιππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Δημοκρατίας της Πολωνίας Μέγα Περιδέραιο του Τάγματος του Πίου του Θ' Grand Cross of the Order of the Crown (Romania) Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Ντάνεμπρογκ Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[18] Τάγμα του Ντάνεμπρογκ[19] Μετάλλιο του Ιωβηλαίου του βασιλιά Γεωργίου Ε΄
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ήταν ο μακροβιότερος (101 ετών) και ο γηραιότερος εν ενεργεία Πρόεδρος της Πολωνίας (από 88 έως 95 ετών).

Βιογραφία

Ανάγλυφο του θυρεού της οικογένειας Ρατσίνσκι

Οικόσημο Νάουεντς

Ο Κόμης Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1891 στο Ζακοπάνε, σε πολωνική αριστοκρατική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν ο Κόμης Έντβαρντ Αλεξάντερ Ρατσίνσκι του οικόσημου Νάουεντς και η μητέρα του, η Κόμισσα Ρόζα, το γένος Ποτότσκα. Η οικογένεια Ρατσίνσκι είχε σχέση με τον αυστροουγγρικό Οίκο των Αψβούργων. Το πλήρες όνομα ήταν "Raczyński z Małyszyna" («Ρατσίνσκι από το Μουίσκι»), καθώς ήταν κλάδος της ευγενικής οικογένειας Νάουεντς-Μαουίσκι από τη Μεγάλη Πολωνία (η περιοχή της πόλης Βιέλουν) και περίπου το 1540 πήραν το όνομά τους από το κτήμα Raczyn («Ράτσιν») κοντά στο Βιέλουν. Ωστόσο, οι Ρατσίνσκι παρέμειναν σχετικά άγνωστοι μέχρι τον 18ο αιώνα, όταν τέσσερις από αυτούς έγιναν Γερουσιαστές της Πολωνίας υπό διαφορετικές βασιλείες. Ένας από τους Ρατσίνσκι έγινε Ιππότης του Τάγματος του Λευκού Αετού κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Βασιλιά Αυγούστου Β΄ του Δυνατού, έξι από αυτούς τιμήθηκαν με το Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας κατά την εποχή του Δουκάτου της Βαρσοβίας και τρεις έλαβαν την ίδια διάκριση κατά τη Νοεμβριανή Εξέγερση του 1831. Ο τίτλος του Κόμη απονεμήθηκε σε διαφορετικούς κλάδους της οικογένειας από τους Πρώσους Βασιλείς Φρειδερίκο Γουλιέλμο Γ΄ (το 1824) και Γουλιέλμο Β΄ (το 1905). Ένας από τους συγγενείς τους ήταν Ιππότης του ανώτατου Πρωσικού Τάγματος του Μαύρου Αετού.

Ο Ρατσίνσκι πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής του ηλικίας στην Κρακοβία, στο οικογενειακό παλάτι Ποντ Μπαρανάμι και στο οικογενειακό παλάτι στο Ρογκάλιν στη Μεγάλη Πολωνία. Σπούδασε νομική στη Λειψία, στην Κρακοβία και στο Λονδίνο (Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου) και τιμήθηκε με διδακτορικό δίπλωμα στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας το 1915. Τον Νοέμβριο του 1918, ο Ρατσίνσκι εντάχθηκε στον στρατό της αναζωογονημένης Πολωνίας, από την οποία κλήθηκε στη διπλωματική υπηρεσία τον Μάιο του 1919. Μέχρι το 1925 εργάστηκε σε πολωνικές πρεσβείες και αποστολές στη Βέρνη, την Κοπεγχάγη και το Λονδίνο. Πίσω στη Βαρσοβία, έγινε επικεφαλής του τμήματος διεθνών συμφωνιών. Το 1932, ο Ρατσίνσκι διορίστηκε πρέσβης της Πολωνίας στην Κοινωνία των Εθνών και το 1934 έγινε πρέσβης της Δημοκρατίας της Πολωνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για λογαριασμό της Πολωνίας, υπέγραψε την Πολωνο-Βρετανική συμμαχία^[20] (25 Αυγούστου 1939) που οδήγησε τελικά το Ηνωμένο Βασίλειο να κηρύξει τον πόλεμο στη Ναζιστική Γερμανία μετά την εισβολή στη χώρα.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Τελευταία σελίδα του «Σημειώματος του Ρατσίνσκι» - επίσημο σημείωμα της εξόριστης πολωνικής κυβέρνησης προς τον Άντονι Ήντεν, 10 Δεκεμβρίου 1942.

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία την 1η Σεπτεμβρίου 1939, ο Ρατσίνσκι παρέμεινε στο Λονδίνο όπου συνέχισε να υπηρετεί ως πρέσβης της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης και ένα από τα εξέχοντα μέλη της. Μεταξύ 22 Ιουλίου 1941 και 14 Ιουλίου 1943 ήταν επίσης Πολωνός Υπουργός Εξωτερικών στο υπουργικό συμβούλιο του Βουαντίσουαφ Σικόρσκι. Υπό αυτή την ιδιότητα, παρείχε στους Συμμάχους μια από τις πρώτες και πιο ακριβείς αναφορές για το συνεχιζόμενο Ολοκαύτωμα («Η Μαζική Εξόντωση των Εβραίων στην υπό Γερμανική Κατοχή Πολωνία», Σημείωμα του Ρατσίνσκι που απευθύνθηκε στις Κυβερνήσεις των Ηνωμένων Εθνών στις 10 Δεκεμβρίου 1942)^[21] και ζήτησε αντίδραση.^[22][23]

Μετέπειτα ζωή

Μετά το 1945, όταν η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έσπασε τις συμφωνίες με την Πολωνία και απέσυρε την υποστήριξη στην πολωνική κυβέρνηση, ο Ρατσίνσκι παρέμεινε στο Λονδίνο, όπου έδρασε ως ένα από τα πιο αξιόλογα μέλη της πολωνικής διασποράς εκεί. Ήταν ενεργός σε διάφορες πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις στην εξορία, συμπεριλαμβανομένου του Fundusz Pomocy Krajowi (Ταμείο για Βοήθεια στη Χώρα) που υποστήριξε ενεργά τη δημοκρατική αντιπολίτευση στην ελεγχόμενη από τους κομμουνιστές Πολωνία. Μεταξύ 1954 και 1972 ήταν ένα από τα μέλη του Συμβουλίου των Τριών, του συλλογικού προεδρικού οργάνου της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης. Ήταν επίσης μέλος της Επιτροπής Πολωνικών Υποθέσεων και σύμβουλος διαφόρων βρετανικών κυβερνητικών υπηρεσιών και υπουργείων.

Σαρκοφάγος του Προέδρου Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι στο Ρογκάλιν

Τον Μάρτιο του 1979, ο Ρατσίνσκι έγινε Πρόεδρος στην εξορία, αφού προηγουμένως είχε επιλεγεί από τον απερχόμενο Πρόεδρο, Στανίσουαφ Οστρόφσκι. Με τη σειρά του, επέλεξε ως διάδοχό του τον Πρωθυπουργό Καζίμιες Σάμπατ.

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ρατσίνσκι (1979–1986) ιδρύθηκε το κίνημα Αλληλεγγύη στην Πολωνία. Ο Ρατσίνσκι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση για τα γεγονότα στην Πολωνία στις δυτικές χώρες και στη δημιουργία στενότερων δεσμών με το αντιπολιτευτικό κίνημα στην Πολωνία.

Ο Πρόεδρος Ρατσίνσκι σκέφτηκε κάποια στιγμή να ονομάσει τον Βουαντίσουαφ Μπαρτοσέφσκι ως διάδοχό του, καθώς ήθελε να επιλέξει κάποιον «από τη χώρα» και με ισχυρούς δεσμούς με το κίνημα της πολωνικής αντιπολίτευσης. Ο Μπαρτοσέφσκι, ωστόσο, αρνήθηκε την προσφορά.^[24]

Αφού υπηρέτησε μια θητεία 7 ετών, παραιτήθηκε από τη θέση του στις 8 Απριλίου 1986. Ήταν ο τελευταίος Πολωνός Πρόεδρος στην Εξορία που είχε ένα σημαντικό αξίωμα κατά την εποχή της 2ης Δημοκρατίας: οι διάδοχοί του, Καζίμιες Σάμπατ και Ρίσαρντ Κατσορόφσκι ήταν στα είκοσί τους στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.^[25] Καθώς άφησε το αξίωμά του, έλαβε έπαινο για την επανένωση της Πολωνών πολιτικών μεταναστών και την αναμόρφωση της κυβέρνησης στην εξορία.^[26]

Θάνατος και κληρονομιά

Ο Ρατσίνσκι πέθανε στις 30 Ιουλίου 1993 στο σπίτι του στο Λονδίνο ως ο τελευταίος αρσενικός απόγονος της γραμμής του. Το φέρετρό του τοποθετήθηκε στο μαυσωλείο της οικογένειάς του που βρίσκεται σε παρεκκλήσι στο Ρογκάλιν. Στην τελευταία του διαθήκη, ο Κόμης Ρατσίνσκι κληροδότησε το παλάτι της οικογένειάς του στο Ρογκάλιν και τη βιβλιοθήκη του στο πολωνικό έθνος. Ήταν ο μακροβιότερος αρχηγός κράτους στην ιστορία της Πολωνίας και ένας από τους ελάχιστους αιωνόβιους μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτικών του 20ού αιώνα.^[27]

Το 2004, τοποθετήθηκε μια μπλε πλάκα στο σπίτι όπου έζησε και πέθανε, στη Λένοξ Γκάρντενς No. 8 στο Μπρόμπτον.^[28]

Διακρίσεις

• Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
• Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
• Επίτιμος Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
• Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Πίου ΙΧ από τον Πάπα
• Επίτιμο πτυχίο του Πολωνικού Πανεπιστημίου στο Εξωτερικό, Λονδίνο, το 1982. Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο το 1992
• Επίτιμος πολίτης των πόλεων Κρακοβία και Πόζναν

Βιβλιογραφία

Έργα του Ρατσίνσκι

• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, The British-Polish Alliance, Its Origin and Meaning, Λονδίνο 1948
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, W sojuszniczym Londynie. Dziennik ambasadora Edwarda Raczyńskiego 1939–1945, Λονδίνο 1960. (ISBN 0-85065-287-1)
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, «In Allied London. The Wartime diaries of the Polish Ambassador», Λονδίνο, Weidenfeld and Nicolson, 1962.
• Ομάρ Καγιάμ, Rubayat. Πολωνική μετάφραση από τον Έντβαρντ Ρατσίνσκι, Λονδίνο, 1960.
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, Rogalin i jego mieszkańcy. Λονδίνο, 1969.(ISBN 83-919577-0-5) ISBN 83-919577-0-5
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, Pani Róża (Βιογραφία της μητέρας του), Λονδίνο 1969. (ISBN 83-901583-2-9) ISBN 83-901583-2-9
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, Od Narcyza Kulikowskiego do Winstona Churchilla. Λονδίνο 1976
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι (με τον Ταντέους Ζεντσικόφσκι), «Od Genewy do Jalty. Rozmowy radiowe», Λονδίνο, Puls, 1988.
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι, Czas wielkich zmian. Παρίσι 1990.(ISBN 2-85316-064-5) ISBN 2-85316-064-5

Οικογενειακό ιστορικό

• Σίμον Κονάρσκι, Armorial de la Noblesse Polonaise titrée, Παρίσι 1958

Βιογραφία του Ρατσίνσκι

• Κσίστοφ Κάνια, Edward Bernard Raczynski, 1891–1993, Dyplomata i Polityk, Wydawnictwo Neriton, Βαρσοβία, 2014

Δείτε επίσης

• Ιστορία της Πολωνίας
• Πολωνική εξόριστη κυβέρνηση
• Έντβαρντ Ρατσίνσκι (1786-1845), Πολωνός συντηρητικός πολιτικός, προστάτης των τεχνών, ιδρυτής της Βιβλιοθήκης Ρατσίνσκι στο Πόζναν

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12163208w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
3. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Count-Edward-Bernard-Andre-Maria-Raczynski. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
5. untoldlondon.org.uk/articles/read/poles_in_london_history.
6. pid.gov.pl/en/history/biographies/edward-raczynski.
7. GeneaStar. raczynskie.
8. Roglo. p=edward;n=raczynski;oc=1.
9. www.derekcrowe.com/post.aspx?id=87.
10. www.nytimes.com/1993/08/02/obituaries/count-raczynski-101-diplomat-who-served-poland-in-wartime.html.
11. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12163208w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
12. acienciala.faculty.ku.edu/hist557/BiblPt2.htm.
13. www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw242399/Edward-Bernard-Raczynski.
14. www.zoopla.co.uk/property/8-lennox-gardens/london/sw1x-0dg/23104834.
15. openplaques.org/places/gb/areas/london?page=14.
16. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
17. p51009.htm#i510084. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
18. Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
19. Ανακτήθηκε στις 16  Φεβρουαρίου 2022.
20. Wikisource:Agreement of Mutual Assistance between the United Kingdom and Poland-London (1939)
21. "The mass extermination of Jews in German occupied Poland, Note addressed to the Governments of the United Nations on December 10, 1942" published later (30 decembre 1942) by the Polish Foreign Ministry as a brochure distributed to politicians and the medias : http://www.projectinposterum.org/docs/mass_extermination.htm
22. Martin Gilbert, Auschwitz and the Allies, 1981 (Pimlico edition, p. 96) "Further pressure for action came from the Polish Ambassador, Count Raczynski, who, at a meeting with Anthony Eden on the morning of december 1 (1942) "drew attention", as the Foreign Office noted, "to the wholesale destruction of Jews in Poland" (..) Raczynski had two suggestions : a "warning to Laval" concerning the deportations from France, and a meeting of representatives of the occupied countries to discuss and publicize the persecution. But the Foreign Office rejected the idea of such a meeting"
23. Walter Laqueur, The terrible secret, 1980 (Penguin edition, p. 236). "On January 18, 1943 Count Raczynski, the Polish Foreign Minister, presented the following demands at the Allied Council : a) The bombing of Germany as a reprisal for the continued extermination of the Polish Jews. b) To press Berlin to let the Jews out of the German-dominated countries, particularly Poland. c) To demand action so as to make the Allied as well as the neutral countries accept the Jews, who had succeeded or would succeed in leaving German-occupied countries. Raczynski did not advance demands for reprisals against German war prisoners and German nationals living in the Allied countries, considering them contrary to the accepted practices of international law. Anthony Eden, acting on behalf of the British Government, rejected the Polish demands and offered instead some vague promises to intervene in certain neutral countries"
24. Michał Komar, Władysław Bartoszewski, Skąd pan jest? (a long interview). Świat Książki, Βαρσοβία, 2006
25. "Prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodzstwie, 1939–1990" (The Presidents of the Polish Republic in exile), Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Βαρσοβία 2002
26. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2008.
27. See also his obituary and short biography by the historian and writer Adam Zamoyski in an article for "The Independent" of 31 July 1993 : https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-count-edward-raczynski-1488283.html
28. «Blue plaque for Polish statesman Count Edward Raczyński». Government News. 24 May 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 2, 2013. https://web.archive.org/web/20131202223517/http://www.gov-news.org/gov/uk/news/blue_plaque_for_polish_statesman_count_edward/80817.html. Ανακτήθηκε στις 23 November 2013.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ex Libris του Έντβαρντ Ρατσίνσκι
• Παλάτι του Ρογκάλιν
• rogalin.org – Πληροφορίες για τουρίστες και πολίτες.

Πολιτικά αξιώματα
Προκάτοχος Στανίσουαφ Οστρόφσκι	Πρόεδρος της Πολωνίας στην εξορία 1979–1986	Διάδοχος Καζίμιες Σάμπατ