Άλκη Ζέη
Ελληνίδα συγγραφέας From Wikipedia, the free encyclopedia
Ελληνίδα συγγραφέας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Άλκη Ζέη (Αθήνα, 15 Δεκεμβρίου 1923 – Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 2020) ήταν Ελληνίδα πεζογράφος και συγγραφέας, η οποία θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες. Πολυβραβευμένη για το έργο της, τιμήθηκε μεταξύ άλλων από την Ακαδημία Αθηνών. Τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Άλκη Ζέη | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Άλκη Ζέη (Ελληνικά) |
Γέννηση | 15 Δεκεμβρίου 1923 Αθήνα, Ελλάδα |
Θάνατος | 27 Φεβρουαρίου 2020 (96 ετών) Αθήνα, Ελλάδα |
Εθνικότητα | Έλληνες |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών[1], Ωδείο Αθηνών[1] και Ινστιτούτο κινηματογράφου Γερασίμωφ[1] |
Ιδιότητα | συγγραφέας[1], συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας[1] και ηθοποιός |
Σύζυγος | Γιώργος Σεβαστίκογλου[1] |
Σημαντικά έργα | Το καπλάνι της βιτρίνας[1] και Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου |
Βραβεύσεις | Βραβεία Ακαδημίας Αθηνών (2010)[1] |
Ιστοσελίδα | Επίσημος ιστότοπος |
Υπογραφή | |
Η Άλκη (Αγγελική) Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Δεκεμβρίου 1923. Ο πατέρας της, Ζήνων Ζέης, ήταν τραπεζικός υπάλληλος, μεγαλωμένος στην Κρήτη, αλλά με καταγωγή από την Άνδρο και η μητέρα της, Έλλη Σωτηρίου, ήταν από τη Σάμο και είχε περάσει τα παιδικά της χρόνια στη Σμύρνη.[2] Η Ζέη έζησε ως παιδί στη Σάμο, μαζί με τη μεγαλύτερή της αδελφή Λενούλα, όσον καιρό η μητέρα της ανάρρωνε από φυματίωση σε σανατόριο στην Πάρνηθα.[3] Επιστρέφοντας στην Αθήνα οικογενειακώς το 1937, φοίτησε αρχικά στην ιδιωτική Ιόνιο Σχολή, όπου γνώρισε τη φίλη της και μετέπειτα συγγραφέα Ζωρζ Σαρή. Η δεύτερη, περιγράφει τα χρόνια που φοιτούσε μαζί και τη φιλία της με τη Ζέη στο βιβλίο της Ε.Π.. Τα τελευταία τρία χρόνια του γυμνασίου η Ζέη πήγε στην επίσης ιδιωτική Σχολή Αηδονοπούλου.[4] Εκείνη την περίοδο ο θείος της, Πλάτων Σωτηρίου (αδελφός της μητέρας της), παντρεύτηκε τη γνωστή συγγραφέα Διδώ Σωτηρίου, η οποία βοήθησε τη Ζέη να ασχοληθεί με τη συγγραφή.[4] Ενώ ήταν μαθήτρια στη Σχολή Αηδονοπούλου συμμετείχε στον όμιλο κουκλοθεάτρου της σχολής της που διεύθυνε η καθηγήτρια τέχνης Ελένη Περράκη-Θεοχάρη. Τότε ξεκίνησε να γράφει έργα για κουκλοθέατρο και ένας από τους χαρακτήρες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε μετέπειτα ένας από τους κυριότερους ήρωες του κουκλοθεάτρου Αθηνών «Μπάρμπα Μυτούσης» που ίδρυσε η Περράκη-Θεοχάρη.
Κατά την περίοδο της κατοχής έχει δηλώσει πως είχε ενταχθεί στην ΕΠΟΝ, παρακινούμενη από τη Διδώ Σωτηρίου. Παράλληλα σπούδασε φιλοσοφία του θεάτρου στη Φιλοσοφική του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποκριτική στη δραματική σχολή του Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Ενώ φοιτούσε στη δραματική σχολή το 1943 γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου (1913-1990) κολλητό φίλο του Καρόλου Κουν, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1945.[5] Το 1948, ύστερα από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στον εμφύλιο, ο σύζυγός της διέφυγε στην Τασκένδη.
Η Ζέη προσπάθησε να τον ακολουθήσει αλλά τη συνέλαβαν και την εξόρισαν στη Χίο λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων.[4] Ύστερα από προσπάθειες έξι ετών, και αφού ταξίδεψε για 6 νύχτες από τη Ρωσία για την Ιταλία, το 1954 επανασυνδέθηκε με τον σύζυγο της στην Τασκένδη. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Ειρήνη (1956 - ) και τον Πέτρο (1959 - ). Το 1957 μετακόμισαν στη Μόσχα, όπου σπούδασε και στο τμήμα σεναριογραφίας του Ινστιτούτου Κινηματογράφου της Μόσχας. Το 1964 επέστρεψε στην Ελλάδα για να ξαναφύγει πάλι το 1967, με τον ερχομό της Χούντας — αυτή τη φορά για το Παρίσι — και να επιστρέψει οριστικά όταν έπεσε η απριλιανή δικτατορία.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στην ΕΣΣΔ συνέχισε το γράψιμο και μια σειρά παιδικών διηγημάτων της δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό για τους νέους Νεανική Φωνή, που είχε ως συντακτική επιτροπή τον Μάριο Πλωρίτη, τον Τάσο Λιγνάδη και τον Κωστή Σκαλιόρα. Το πρώτο της μυθιστόρημα, το αυτοβιογραφικό Το καπλάνι της βιτρίνας, γράφτηκε το 1963 ενώ ήταν στη Μόσχα. Αποτελεί έργο-σταθμό στην ελληνική παιδική λογοτεχνία, όντας το πρώτο ίσως παιδικό βιβλίο με πολιτικές αναφορές, πιο συγκεκριμένα στη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά.
Το 1971 και ενώ ήταν εξόριστη στο Παρίσι, έγραψε τον Μεγάλο περίπατο του Πέτρου, αυτή τη φορά με θέμα την Κατοχή και την απελευθέρωση. Το σημαντικό στα ιστορικά της μυθιστορήματα είναι ότι δεν αποτελούν μια απλή καταγραφή ιστορικών γεγονότων αλλά είναι ζυμωμένα με τα αυτοβιογραφικά βιώματα των ηρώων της.
Μαζί με τη Ζωρζ Σαρή, με την οποία γνωρίζονταν από τα σχολικά τους χρόνια, καθιέρωσε ένα νέο στυλ στο νεανικό μυθιστόρημα, τόσο από την άποψη του ζωντανού, αυτοβιογραφικού ύφους όσο και της εισαγωγής του πολιτικού, κοινωνικού και ιστορικού στοιχείου στο είδος. Το εφηβικό μυθιστόρημα Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της κέρδισε το 2003 το βραβείο εφηβικού μυθιστορήματος του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (ελληνικό τμήμα της IBBY), ενώ το 2004 η Ζέη ήταν υποψήφια για το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και το βραβείο Άστριντ Λίντγκρεν λογοτεχνίας. Το βραβείο Mildred L. Batchelder της απονεμήθηκε για τις εκδόσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες των έργων της Το καπλάνι της βιτρίνας, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου και Κοντά στις ράγες. Συνολικά τα έργα της Ζέη έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες.
Το 2010 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της.[6]
Το 2014 αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτορα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, για να τιμηθεί με τον τρόπο αυτό η προσφορά και το έργο της, ιδίως στην παιδική λογοτεχνία. Αναγορεύτηκε ομοίως επίτιμη διδάκτωρ, το 2012 από τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου, και το 2015 από τη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Πατρών.[7]
Η Άλκη Ζέη έφυγε από τη ζωή στις 27 Φεβρουαρίου 2020, σε ηλικία 96 ετών.[8][9]
Άλλα βιβλία της συγγραφέως είναι:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.